ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Εφθασε ο καιρός να διοργανώσει η Γερμανία δημοψήφισμα για την Ευρώπη, γράφει το «Der Spiegel». Το γερμανικό περιοδικό θεωρεί ότι δοκιμάζεται η Δημοκρατία στη χώρα του και ότι η δυσπιστία με την οποία αντιμετωπίζει ο ένας ευρωπαϊκός λαός τον άλλον σήμερα είχε καιρό να είναι τόσο οξυμένη.
Την ερχόμενη εβδομάδα, το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας θα εκδώσει απόφαση για την γερμανική πολιτική για το ευρώ. Η απόφαση αυτή «δεν αναμένεται να καθαρίσει το τοπίο ή να βελτιώσει σημαντικά την κατάσταση», γράφει το «Der Spiegel». Όμως κάτι πρέπει να γίνει. «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να καταρρεύσουν τόσο η δημοκρατία όσο και η Ευρώπη. Αμφότερες αποτελούν τους πυλώνες της χώρας μας. Το πρόβλημα είναι ότι έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους. Είναι γεγονός ότι η δημοκρατία εμποδίζει τη γρήγορη διάσωση του ευρώ ενώ μια γρήγορη διάσωση του ευρώ υπονομεύει τη δημοκρατία».
Τι είναι πιο σημαντικό για τους Γερμανούς: η δημοκρατία τους ή η Ευρώπη; αναρωτιέται το περιοδικό. Η διάσωση του ευρώ έχει αλλάξει την δομή εξουσίας στη χώρα. Νικητής είναι η εκτελεστική εξουσία, δηλαδή η κυβέρνηση. Η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ διαπραγματεύεται στις Βρυξέλλες με τους άλλους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Εκεί λαμβάνονται οι μεγαλύτερες αποφάσεις.
Ο χαμένος είναι η Βουλή. Οι βουλευτές δεν παρευρίσκονται στις Βρυξέλλες όταν λαμβάνονται οι αποφάσεις, δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει εκεί και, συνεπώς, δεν μπορούν να ασκήσουν το καθήκον τους που είναι να ελέγχουν την κυβέρνηση.
Η αντιπολίτευση δεν παίζει πλέον τον ρόλο της. Η συντηρητική Χριστιανοδημοκρατική Ενωση, το αδερφό κόμμα από την Βαυαρία Χριστιανική Κοινωνική Ενωση, το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, το φιλοεπιχειρηματικό Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα και οι Πράσινοι είναι ουσιαστικά υποχρεωμένοι να στέκονται πλάι-πλάι. Οποιος δεν συμπλέει με την πλειοψηφία θεωρείται σχεδόν ένοχος προδοσίας.
Υπάρχει ένας ακόμη ισχυρός παίκτης, ο οποίος δεν περιλαμβάνεται σε καμία θεωρία για την δημοκρατία: οι οικονομικές αγορές. Αναγκάζουν τους πολιτικούς να δράσουν και καθορίζουν την σκέψη και την συμπεριφορά τους.
Ο μεγάλος χαμένος είναι ο λαός. Τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα λόγω της σύγχυσης που επικρατεί. Τι ακριβώς είναι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας; Σε τι διαφέρει από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας; Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στον ΕΜΣ και το ΕΤΧΣ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα; Ποιος ακριβώς ελέγχει όλες αυτές τις γραφειοκρατίες;
«Οι πολιτικοί δημιούργησαν μια τόσο περίπλοκη δομή διάσωσης που σχεδόν κανείς δεν μπορεί να την καταλάβει», γράφει το περιοδικό. «Εφόσον οι ψηφοφόροι δεν μπορούν πλέον να λάβουν αποφάσεις βασισμένες στη λογική, είναι αναγκασμένοι να βασίζονται στο συναίσθημα. Και το συναίσθημα δεν αποτελεί πάντα την καλύτερη βάση για την λήψη αποφάσεων, ιδίως στα ευρωπαϊκά ζητήματα».
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τώρα, οι χώρες βάζουν πρώτα το εθνικό τους συμφέρον. Οι πολιτικοί έχτισαν την Ευρώπη που τους βόλευε: χωρίς ισχυρό κοινοβούλιο αλλά με ισχυρή γραφειοκρατία και μεγάλη επιρροή των εθνικών κυβερνήσεων.
Σήμερα όμως είναι σαφές ότι ήταν μεγάλο λάθος να μη συνδεθεί η εισαγωγή του ευρώ με την δημιουργία μιας ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης υποκείμενης σε κοινοβουλευτικό έλεγχο. Στην παρούσα μορφή της, η νομισματική ένωση δεν είναι πλέον επιτυχημένη. Ο καθένας έκανε ό,τι ήθελε. Και σήμερα είμαστε αντιμέτωποι με μια μείζονα κρίση.
Η γερμανική Δημοκρατία υποφέρει λόγω Ευρώπης ενώ η Ευρώπη υποφέρει λόγω των εθνικών συμφερόντων των κρατών-μελών. Η παρούσα κρίση εμπεριέχει ένα μεγάλο ερώτημα: είναι οι λαοί έτοιμοι να μεταφέρουν κυριαρχία στην Ευρώπη προκειμένου να καταστούν εφικτές οι αποτελεσματικές πολιτικές για το ευρώ;
Αν διοργανωθεί δημοψήφισμα, το χειρότερο σενάριο δεν θα σημάνει το τέλος της Ευρώπης. Η ΕΕ έχει ήδη επιζήσει από ένα γαλλικό δημοψήφισμα που απέρριψε το προτεινόμενο Ευρωσύνταγμα.
Ο,τι και αν συμβεί, η Δημοκρατία θα είναι ο νικητής ενός τέτοιου δημοψηφίσματος. Αλλωστε όταν τα πράγματα φθάνουν στα άκρα, η Δημοκρατία πρέπει τελικά να έρχεται πρώτη.
ΠΗΓΗ: tovima.gr