ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Αμήχανα και υποκριτικά αντιμετώπισε η πολιτική ηγεσία και η κοινή γνώμη την εγκληματική επίθεση κατά αλλοδαπών εργατών στη Μανωλάδα Ηλείας. Αμήχανα επειδή τα κόμματα ακολούθησαν την πεπατημένη των ανακοινώσεων που καταδικάζουν το γεγονός. Και υποκριτικά διότι η κυβέρνηση εμφανίστηκε έκπληκτη από την αγριότητα του συμβάντος και από την “ανακάλυψη” μιας ακόμα μεταναστευτικής νάρκης, παρότι άπαντες γνωρίζουν πως παρόμοια περιστατικά συμβαίνουν εδώ και χρόνια.
Το 2008, μετά από μια ανάλογη δολοφονική επίθεση και τον σάλο που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις και οι συγκλονιστικές φωτογραφίες δύο εφημερίδων (Ελεύθερος Τύπος και Ελευθεροτυπία), βρέθηκαν στην Ηλεία κλιμάκια υπουργών, επιθεωρητών εργασίας, αστυνομική ηγεσία και ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Σχηματίσθηκαν ογδόντα δικογραφίες και ένα χρόνο αργότερα δικάστηκαν 43 τοπικοί παραγωγοί, έμποροι και άλλα πρόσωπα που είχαν επιτεθεί σε μετανάστες που διαμαρτύρονταν για την μη καταβολή δεδουλευμένων και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης.
Πέρασαν πέντε χρόνια αλλά το δουλεμπορικό κοντραμπάντο συνεχίστηκε. Πέντε έως επτά χιλιάδες μετανάστες -οι περισσότεροι χωρίς άδεια παραμονής- κινούνται κάθε άνοιξη και καλοκαίρι μεταξύ των φυτειών της φράουλας και άλλες γεωργικές καλλιέργειες στην ευρύτερη περιοχή της Ηλείας. Το ίδιο συμβαίνει στη Λακωνία και άλλες αγροτικές περιοχές της χώρας, από τη Θήβα και την Κρήτη μέχρι την Μακεδονία.
Η Μανωλάδα δεν είναι μία αλλά πολλές. Ας εστιάσουμε, όμως, για λόγους οικονομίας στην Ηλεία.
Πως φθάνουν στην περιοχή οι παράνομοι μετανάστες; Προφανώς υπάρχουν δουλέμποροι και μεσάζοντες -οι δεύτεροι είναι συνήθως και οι ίδιοι μετανάστες που εκμεταλεύονται τους συμπατριώτες τους. Οι δουλέμποροι είναι γνωστοί στις τοπικές αρχές. Η Αστυνομία γνωρίζει, οι δήμαρχοι γνωρίζουν, οι επιθεωρήσεις εργασίας γνωρίζουν, οι τοπικοί βουλευτές γνωρίζουν.
Γνωρίζουν επίσης ότι η πλειονότητα των αλλοδαπών εργατών γης εργάζονται ανασφάλιστοι. Όπως γνωρίζουν ότι εκεί που καλλιεργούνται οι φράουλες φυτρώνει και η …ηπατίτιδα από τις άθλιες έως ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής.
Πρόσφατα, κλιμάκιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που επισκέφθηκε την Ελλάδα βρέθηκε στις περιοχές αυτές. Η έκθεση που παρέδωσαν στα επιστημονικά όργανα του ΠΟΥ κάνει λόγο για υγειονομική βόμβα και επανεμφάνιση ασθενειών που είχαν εκλείψει από τον δυτικό κόσμο.
Οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών και, φυσικά, και η παρούσα κυβέρνηση γνωρίζουν τα πάντα. Δεν δικαιούνται να μην γνωρίζουν.
Η υποκρισία είναι γενικευμένη και αφορά τους πάντες. Την δεκαετία του ’90 η αγροτική παραγωγή της χώρας στηρίζθηκε στους φθηνούς Αλβανούς εργάτες. Οι Αλβανοί, όμως, έγιναν νοικοκύρηδες και αφεντικά και έπαψαν να είναι φθηνοί. Όπως και οι Έλληνες. Έτσι, τους αντικατέστησαν με εξαθλιωμένους εργάτες από το Μπαγκλαντές, το Ιράκ και το Πακιστάν. Πάλι δουλεμπόριο, πάλι μαύρη εργασία, πάλι έγκλημα.
Μπορεί να αλλάξει κάτι; Το πιθανότερο είναι πως όχι. Η φθηνή και ανασφάλιστη εργασία αποτελεί μια συνωμοσία σιωπής. Οι παραγωγοί την χρειάζονται για να κειώσουν το κόστος, οι ντόπιοι την ανέχονται γιατί ο κύκλος εργασιών της φράουλας τονώνει την τοπική οικονομία και γιατί οι Έλληνες δεν θα πάνε να δολέψουν 12 ώρες για 20 ευρώ, οι βουλευτές καλύπτουν παραγωγούς και εμπόρους που φέρνουν ψήφους, η Αστυνομία, οι επιθεωρητές εργασίας και άλλοι, ως ντόπιοι, κάνουν τα στραβά μάτια στα κενά των νόμων και η αθηναϊκή πολιτική ηγεσία δεν διακινδυνεύει να διασαλεύσει την “ισορροπία” για ευνήτους λόγους πολιτικού κόστους και τπικής συναλλαγής.
Επειδή, όμως, στις μέρες μας μιλάμε για επίορκους δημόσιους λειτουργούς, ολόκληρο το σύστημα που περιγράψαμε απαρτίζεται από επίορκους.
Επίορκοι βουλευτές, επίορκοι αστυνομικοί, επίορκοι επιθεωρητές εργασίας, επίορκοι δήμαρχοι και νομάρχες και ούτω καθ΄ εξής. Η Μανωλάδα δεν είναι ένα τυχαίο ή μεμωνομένο περιστατικό, όπως ανοήτως είπε ο υπουργός Γεωργίας Τσαυτάρης. Είναι το καθρέφτισμα της σύγχρονης Ελλάδας. Είναι το θηρίο που βλέπουμε εάν κοιταχθούμε στον καθρέφτη. Είναι η ευχή και η κατάρα μαζί.
Όσο μερικές εκατοντάδες χιλιάδες παράνομοι μετανάστες θα εργάζονται στα χωράφια τόσο δεν θα λύνεται το μεταναστευτικό. Όσο το Κράτος δεν αποκαθιστά τη νομιμότητα (αμοιβόμενη και ασφαλισμένη εργασία), τόσο οι Έλληνες δεν θα επιδιώκουν να εργασθούν στις φυτείες της φράουλας και θα προτιμούν να “χαζεύουν” τα παιδιά από το Μπαγκλαντές να στοιβάζονται σε θερμοκήπια και κοντέϊνερς.
Η μεγαλύτερη, όμως, υποκρισία είναι αυτή εκείνων που ανησυχούν και εξίστανται για την μαύρη εργασία στα εργοστάσια αθλητικών ειδών (η NIKE έχει κατηγορηθεί σχετικά) στη δυτική Κίνα αλλά ανέχονται τη μαύρη εργασία των ασιατών στα ελληνικά φραουλοχώραφα.