Σάλος έχει προκληθεί για την κατασκοπία των μυστικών υπηρεσιών και την άμεση πρόσβαση σε εκατομμύρια λογαριασμούς χρηστών του Facebook, της Google, της Yahoo, της Apple και της Microsoft. Τα ηλεκτρονικά πλοκάμια του Μεγάλου Αδελφού είναι απλωμένα παντού. Η αμερικανική κυβέρνηση έχει πια παραδεχθεί ότι εδώ και έξι χρόνια συγκεντρώνει πληροφορίες που (επισήμως) αφορούν μη Αμερικανούς πολίτες και κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο μέσω των social media. Στο πρόγραμμα αυτό, που φέρει την ονομασία Prism, συμμετέχουν επίσης το YouTube και το Skype. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα δικαιολογήθηκε λέγοντας πως «δεν μπορεί να υπάρξει 100% ασφάλεια και 100% ιδιωτικότητα». Δύσκολα, όμως, μπορεί να εξηγήσει γιατί πρέπει να παρακολουθούνται «για λόγους ασφαλείας» όλα τα e-mail, τα στοιχεία που αποθηκεύουμε ή μεταβιβάζουμε, οι φωτογραφίες, τα αρχεία, τα chat ή οι τηλεφωνικές μας συνομιλίες μέσω Διαδικτύου.
Ο 29χρονος πρώην μυστικός πράκτορας της CIA Έντουαρντ Σνόουντεν ήταν η κύρια πηγή των δημοσιευμάτων της αμερικανικής «Washington Post» και της βρετανικής «Guardian» σχετικά με τα προγράμματα παρακολουθήσεων της αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (NSA). Ο Σνόουντεν, ο οποίος εργαζόταν στη NSA ως υπάλληλος της εταιρείας «Booz Allen Hamilton», αποκάλυψε πως ήταν η πηγή για τα δημοσιεύματα τόσο του «Guardian» όσο και της «Washington Post». Η «Booz Allen», μία συμβουλευτική εταιρεία τεχνολογίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, επιβεβαίωσε ότι ο Έντουαρντ Σνόουντεν εργαζόταν για λογαριασμό της για διάστημα λιγότερο από τρεις μήνες και ότι του είχε ανατεθεί μία ομάδα εργασίας στη Χαβάη. «Δεν θέλω να ζήσω σε μια κοινωνία που κάνει αυτού του είδους τα πράγματα…
Δεν θέλω να ζήσω σε έναν κόσμο όπου τα πάντα που κάνουν και λένε καταγράφονται. Αυτό δεν είναι κάτι που είμαι πρόθυμος να υποστηρίξω ή να ζήσω με αυτό» είπε ο Σνόουντεν στην εφημερίδα «Guardian», η οποία δημοσίευσε βίντεο με τη συνέντευξή του στην ιστοσελίδα της. «Η NSA έχει δημιουργήσει μια υποδομή που της επιτρέπει να παρακολουθεί σχεδόν τα πάντα. Με αυτήν την ικανότητα, η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπινων επικοινωνιών αυτόματα είναι σε στόχευση. Αν ήθελα να δω τα e-mail σας ή το τηλέφωνο της συζύγου σας, το μόνο που έχω να κάνω είναι να χρησιμοποιήσω τις παρακολουθήσεις. Μπορώ να αποκτήσω “εισιτήριο” για τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τους κωδικούς πρόσβασης, τα αρχεία τηλεφώνου, τις πιστωτικές κάρτες» δήλωσε ο Έντουαρντ Σνόουντεν.
Ο 29χρονος είπε ακόμη ότι έφυγε από τη Χαβάη όπου εργαζόταν, εγκαταλείποντας τη φίλη του χωρίς να της πει πού πηγαίνει, για να μην την εκθέσει σε κίνδυνο. Παράλληλα, ανέφερε ότι αποκαλύπτοντας τις παρακολουθήσεις γνώριζε το ρίσκο που παίρνει, αλλά πιστεύει ότι η δημοσιοποίηση των αποκαλύψεων αξίζει τον κόπο. «Ο πρώτος φόβος μου είναι για την οικογένειά μου, τους φίλους μου, τους συνεργάτες μου. Για τον καθένα που έχει σχέση με μένα. Θα πρέπει να ζήσω με αυτό για το υπόλοιπο της ζωής μου» ανέφερε ο 29χρονος.
Σε δύσκολη θέση λόγω «PRISM» ο Κάμερον
Αντιδράσεις προκάλεσαν επίσης στη Βρετανία οι αποκαλύψεις ότι οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας λαμβάνουν δεδομένα από το αμερικανικό πρόγραμμα παρακολουθήσεων «PRISM». Το Εργατικό Κόμμα, αλλά και αρκετοί βουλευτές των Τόριδων, απαιτούν την εμφάνιση – σήμερα κιόλας – του πρωθυπουργού και των αρμόδιων υπουργών Εξωτερικών και Εσωτερικών στη Βουλή των Κοινοτήτων, για να συζητηθούν οι διαστάσεις του ζητήματος που αποκαλύπτει η «Guardian».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Υπηρεσία Ασφαλείας GCHQ, ειδικευμένη στις τηλεπικοινωνιακές παρακολουθήσεις, χρησιμοποιεί τη βάση πληροφοριών των ΗΠΑ, γνωστή ως «PRISM», με την οποία παρακολουθεί η ΝSA (αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας) και το FBI τη δραστηριότητα στο Διαδίκτυο (Google Facebook, Twitter, e-mail, audio και video) ατόμων που για κάποιους λόγους θεωρούνται ύποπτα. Σύμφωνα με την «Guardian», η βρετανική GCHQ έκανε χρήση 200 φακέλων, τους οποίους είχαν επεξεργαστεί οι αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Στη Βουλή οι Μέι και Χέιγκ
Το πρόγραμμα «PRISM» συλλέγει πληροφορίες προς χρήση της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA) και του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών (FBI) στην επιχείρηση πρόληψης και αντιμετώπισης τρομοκρατικών ενεργειών. Τον ίδιο στόχο υπηρετεί και η βρετανική GCHQ, η οποία συνεργάζεται με τις υπηρεσίες εσωτερικής και εξωτερικής Ασφάλειας ΜΙ5 και ΜΙ6.
Για αυτόν τον λόγο και οι πολιτικοί προϊστάμενοι των υπηρεσιών εσωτερικής και εξωτερικής Ασφαλείας ΜΙ5 και ΜΙ6, υπουργοί Εσωτερικών Τερίζα Μέι και Εξωτερικών Γουίλιαμ Χέιγκ, θα κληθούν σήμερα να απαντήσουν σε ερωτήσεις των βουλευτών σχετικά με το θέμα. H βρετανική κυβέρνηση δεν έχει κάνει κάποιο σχόλιο για τις αποκαλύψεις της «Guardian». Αντιθέτως, η αμερικανική κυβέρνηση διά του προέδρου Ομπάμα υπεραμύνθηκε του προγράμματος «PRISM», δίνοντας έμφαση στη σημαντική συμβολή του στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. «Δεν μπορούμε να απαιτούμε ασφάλεια και παράλληλα να μη δεχόμαστε τους τρόπους εξασφάλισής της» δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Το πρόγραμμα «PRISM» εφαρμόζεται από το 2007 – επί προεδρίας Μπους – και ενισχύθηκε από την παρούσα κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα.