ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ ΘΑ ΘΕΣΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ; ΣΤΟ “ΗΘΙΚΟ ΧΡΕΟΣ” ΘΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΙ Ο ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ- ΦΡΟΥΡΙΟ Η ΑΘΗΝΑ
Σε μια ανέξοδη συγνώμη για τις ναζιστικές θηριωδίες αναμένεται να προβεί ο Γερμανός πρόεδρος κ. Γιοαχίμ Γκάουκ που βρίσκεται στην Αθήνα για επίσημη επίσκεψη. Κυβερνητικοί κύκλοι απέφευγαν να απαντήσουν εάν θα τεθεί επισήμως θέμα επιστροφής των γερμανικών πολεμικών αποζημιώσεων αν και υπουργοί, όπως ο Δ. Αβραμόπουλος, επιμένουν για μία “διαχρονική διεκδίκηση που όμως δεν πρέπει να τεθεί κατά τρόπο που να θέσει σε κίνδυνο τις ελληνογερμανικές σχέσεις”. Η κυβέρνηση επιβάλλει απαγορεύσεις ακόμα και στην κυκλοφορία στο κέντρο της Αθήνας για να προφυλάξει (;) τον επίσημο προσκεκλημένο, ενώ ο ίδιος ο κ. Γκάουκ αναγνωρίζει μόνο τη διάσταση του “ηθικού χρέους” της ναζιστικής θηριωδίας στην Ελλάδα.
Το ερώτημα είναι εάν θα θέσει, με ποιο τρόπο και σε ποιο βαθμό το αίτημα των γερμανικών επανορθώσεων ενώπιον του Γερμανού προέδρου.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Ο Γερμανός πρόεδρος θα μεταβεί στις 10:30 στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου θα έχει επίσημη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, ενώ θα ακολουθήσουν δηλώσεις των δύο ηγετών.
Στη 1 μετά το μεσημέρι, ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης θα παραθέσει επίσημο γεύμα προς τιμήν του Γερμανού Προέδρου στον οποίο θα απονεμηθεί το Χρυσό Μετάλλιο της Βουλής, ενώ στη συνέχεια ο κ. Γκάουκ θα καταθέσει στεφάνι στον Άγνωστο Στρατιώτη.
Το απόγευμα, στις 16:00, ο ξένος επίσημος θα συναντηθεί με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλέξη Τσίπρα, στις 18:00 θα επισκεφθεί το Μουσείο της Ακρόπολης όπου θα εκφωνήσει ομιλία και στις 19:00 θα συναντήσει τον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης κ. Ευάγγελο Βενιζέλο.
Την Παρασκευή ο κ. Γκάουκ θα αναχωρήσει μαζί με τον Έλληνα ομόλογό του για τους Λιγκιάδες της Ηπείρου, όπου θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο των εκτελεσθέντων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ κατά την παραμονή του στα Ιωάννινα θα συναντηθεί και με μέλη της τοπικής εβραϊκής κοινότητας.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΚΑΟΥΚ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΟΠΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΜΟΝΟ ΤΟ “ΗΘΙΚΟ ΧΡΕΟΣ”
– Υπήρξατε ακτιβιστής του αντικομμουνισμού στην Ανατολική Γερμανία και παίξατε σημαντικό ρόλο στον χειρισμό των φακέλων της Στάζι. Πώς βλέπετε την πιθανή νίκη ενός αριστερού κόμματος στην Ελλάδα, που συμπεριλαμβάνει πολλούς παραδοσιακούς κομμουνιστές και έχει χρησιμοποιήσει σκληρή γλώσσα κατά της Γερμανίας;
– Δεν θα ήθελα να σχολιάσω την πολιτική μεμονωμένων κομμάτων. Μεγάλωσα σε ένα σύστημα Οικονομίας Κεντρικού Σχεδιασμού και δικτατορίας. Γι’ αυτό εκτιμώ μια Δημοκρατία που δεν είναι δεσμευμένη σε καμία ιδεολογία και δεν υποκύπτει σε κανέναν λαϊκισμό. Και εκτιμώ το σύστημα της Κοινωνικής Οικονομίας της Αγοράς, όπως το έχουμε στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Συνδέει την οικονομική ελευθερία με την κοινωνική ευθύνη. Αυτό αποτελεί πολύτιμο συνδυασμό δύο σημαντικών αρχών. Στην Κοινωνική Οικονομία της Αγοράς κάθε άτομο έχει τον ελεύθερο χώρο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και ικανοτήτων του. Δραστηριοποιείται προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά παράλληλα βιώνει και την προστασία της συλλογικής αλληλεγγύης.
Δεν αρνούμαστε το ηθικό χρέος
– Πολλά πολιτικά κόμματα επιμένουν ότι η Ελλάδα έχει σοβαρά επιχειρήματα όσον αφορά τις γερμανικές επανορθώσεις για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Θεωρείτε αυτές τις αξιώσεις βάσιμες και είναι ρεαλιστικό για την Ελλάδα να επιδιώξει την ικανοποίησή τους;
– Η Ελλάδα βίωσε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μία γερμανική κατοχή ιδιαίτερα βίαιη. Αυτός ο πόλεμος άφησε στην Ελλάδα βαθιές πληγές. Ελληνοεβραίοι θανατώθηκαν συστηματικά, αλλά και Ελληνες μη Εβραίοι τουφεκίστηκαν, απαγχονίστηκαν, θανατώθηκαν με κτηνώδη τρόπο, πολλοί Ελληνες πέθαναν από ασιτία.
Το «ρήγμα με τον πολιτισμό» που διαπράχθηκε επιβάλλει σ’ εμάς τους Γερμανούς μία ιδιαίτερη ευθύνη. Η Γερμανία έχει συναίσθηση του γεγονότος αυτού. Γνωρίζουμε, επίσης, ότι το μέλλον μας έγκειται στην ειρηνική συνεργασία με τους γείτονες και φίλους μας.
Δεν θα ήθελα να συζητήσω εδώ για το νομικό ζήτημα σχετικά με τις επανορθώσεις, όμως επιτρέψτε μου να πω: Το ηθικό χρέος δεν θέλουμε ούτε να το αρνηθούμε ούτε να το σχετικοποιήσουμε. Εφέτος θυμόμαστε την αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πριν από 75 χρόνια, τον οποίο ξεκίνησε η εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία. Θέλω κατά την επίσημη επίσκεψή μου να υποκλιθώ με σεβασμό μπροστά στα θύματα που δολοφονήθηκαν από Γερμανούς. Μαζί με τον Πρόεδρο, κ. Παπούλια, θα ταξιδέψω στους Λιγκιάδες για να αποτίσω εκεί φόρο τιμής στα θύματα μιας φρικτής σφαγής. Είμαι ευγνώμων στον Πρόεδρό σας που θα επισκεφθεί μαζί μου αυτόν τον τόπο της φρίκης. Θα μιλήσω επίσης με μέλη της εβραϊκής κοινότητας των Ιωαννίνων, για να μνημονεύσουμε τα θύματα του εκτοπισμού και της δολοφονίας των Ελληνοεβραίων. Η Γερμανία λυπάται βαθύτατα για τα θύματα του Πολέμου.
Ομως, ενώ πολλοί Γερμανοί γνωρίζουν για τα εγκλήματα σε άλλες χώρες, τα συμβάντα στην Ελλάδα τούς είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστα. Ως προς αυτό, υπάρχει σαφής ανάγκη για αναπλήρωση των ελλείψεων. Το να δημιουργηθεί η γνώση για τις τότε φρικαλεότητες του πολέμου και την καταδίωξη των Ελλήνων, είναι κατά την γνώμη μου το σημαντικότερο καθήκον στο άμεσο μέλλον –μέσω εκθέσεων, ανταλλαγής απόψεων στο πλαίσιο της επιστήμης της Ιστορίας, μέσω ενός αρχείου μαρτυριών της εποχής για τους καταπιεσμένους και τους αντιστασιακούς– και μέρος αυτής της γνώσης είναι και η γνώση για εκείνους τους Γερμανούς που έδρασαν ενεργά στο πλάι της Ελληνικής Αντίστασης.
– Πολλοί Ελληνες αισθάνονται ότι η Γερμανία τούς μεταχειρίζεται όπως οι νικητές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχαν μεταχειριστεί εκείνη και ότι η χώρα θα μπορούσε να μετατραπεί σε μία «Δημοκρατία της Βαϊμάρης». Επιχειρηματολογούν ότι η Γερμανία πρέπει να ακολουθήσει την πιο ανοιχτή και θετική προσέγγιση που ακολούθησαν οι Σύμμαχοι ύστερα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι σκέψεις σας πάνω σε αυτό;
– Ισως σκέφτεστε ότι ένα έθνος, που του επιβάλλονται κανονισμοί, τους οποίους αισθάνεται άδικους, κινδυνεύει να καταλήξει σε μία συχνά σφοδρή άμυνα. Δεν μπορώ όμως να δω εδώ έναν άμεσο παραλληλισμό. Ας μην ξεχνάμε το εξής: Η Γερμανία τιμωρήθηκε το 1919 για την φιλοπόλεμη πολιτική της. Από την Ελλάδα ζητείται σήμερα να τηρήσει κανόνες για τους οποίους είχε δεσμευτεί με την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και στην Ευρωζώνη.
Κατά την άποψή μου, η αλληλεγγύη, την οποία δείχνει σήμερα η Ευρώπη προς την Ελλάδα, ακόμα και αν αυτό συμβαίνει υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες, έχει πνεύμα παρόμοιο με εκείνο της βοήθειας ανασυγκρότησης, την οποία προσέφεραν οι Σύμμαχοι στην Δυτική Γερμανία ύστερα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο για να ορθοποδήσει πάλι.
Ολοι στην Ευρώπη θέλουμε μία ανταγωνιστική, ευημερούσα Ελλάδα με αυτοπεποίθηση, η οποία να διακρίνει τις προοπτικές της εντός και μαζί με την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η Ευρώπη δεν είναι για μας μία επιλογή ανάμεσα σε πολλές. Είναι το δίδαγμα από την Ιστορία μας και ό,τι καλύτερο έχουμε ως μέλλον.