Γιατί οι δανειστές ήθελαν «να βάψει ο Τσίπρας τα χέρια του με αίμα»…
Του Σεραφείμ Π. Κοτρώτσου
από την Επένδυση
Σε ένα από τα άπειρα πρωτοσέλιδα των τελευταίων ημερών στον διεθνή Τύπο σχετικά με το «ελληνικό δράμα» και το θρίλερ των διαπραγματεύσεων η εφημερίδα καλεί τον Έλληνα πρωθυπουργό «να βάλει την πατρίδα πάνω από το κόμμα». Συμπαθητική, αναμφισβήτητα, η προτροπή από τον αγγλοσάξονα δημοσιογράφο –όπως και άλλων που προηγήθηκαν στο ίδιο «διδακτικό» ύφος-, όμως θα του απαντούσα πως θα μπορούσε να παραφράσει τον τίτλο της ανάλυσής του και να τον μετατρέψει σε «να βάλουν την Ευρώπη πάνω από τις εμμονές τους» απευθύνοντάς το προς το ευρωπαϊκό ιερατείο και το ΔΝΤ.
Όσο κι αν ορισμένοι επιμένουν να εθελοτυφλούν, η πραγματική σύγκρουση στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για το ελληνικό μνημόνιο δεν είναι, προφανώς, για το εάν το γάλα θα πωλείται στα σούπερ μάρκετ της Αθήνας με ΦΠΑ 23% ή πότε ακριβώς θα καταργηθεί το –ούτως ή άλλως εξωφρενικό- καθεστώς των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων.
Η πλευρά των δανειστών προσήλθε από την πρώτη στιγμή στη διαπραγμάτευση με συγκεκριμένους στόχους.
Πρώτος στόχος ήταν και παραμένει η επιβεβαίωση της ορθότητας του προγράμματος. Η σκληρή «φράξια» του Eurogroup που ελέγχεται από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε κατέστησε, εξ αρχής, σαφές πως δεν επρόκειτο να επιτρέψει να αμφισβητηθεί η «ιερότητα» του δημοσιονομικού δόγματος που διέπει όλες τις οικονομίες της Ευρωζώνης.
Αυτό ήταν κάτι που υποτίμησε η ελληνική πλευρά. Όταν, για παράδειγμα, ο Αλέξης Τσίπρας «εκστασιαζόταν» με την προοπτική η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ να ανατρέψει τις ισορροπίες στην Ευρώπη, ο κ. Σόϊμπλε τον έπαιρνε πολύ στα σοβαρά αν και στην Ελλάδα κάποιοι χαμογελούσαμε με την αιθεροβάμονα λογική της «πρώτη φορά Αριστερά» νέας κυβέρνησης.
Το Βερολίνο δεν θα επέτρεπε ποτέ να διαρραγούν τα στερεότυπα που τόσο αργά αλλά σταθερά δημιούργησε και να μετατρέψει τον ΣΥΡΙΖΑ σε πολιορκητικό κριό του Σιν Φέϊν, των Podemos ή ακόμα και άλλων ευρωσκεπτικιστών της Δεξιάς.
Έτσι, δεύτερος στόχος του διευθυντηρίου των Βρυξελλών και του Βερολίνου ήταν αυτό που τόσο εύστοχα περιέγραψε ο αναλυτής των New York Times Ούγκο Νίξον, όταν έγραφε πως «οι δανειστές θέλουν να αναγκάσουν τον Τσίπρα να βάψει τα χέρια του με αίμα».
Για το «δόγμα Σόϊμπλε» τα μνημόνια είχαν, πάντοτε, μια τιμωρητική λογική (;). Η δημοσιονομική πειθαρχία είναι για τους βορειοευρωπαίους μία ιδιότυπη Opus Dei όπου το αυτομαστίγωμα επιβάλλεται σε όσους διαβιούν «αμαρτωλά».
Ως εκ τούτου η αποδοχή από τον κ. Τσίπρα ενός νέου μνημονιακού προγράμματος με προσήλωση στη λιτότητα και την ύφεση αποτελεί αυτό που επιδιώκουν οι δανειστές. Να γίνει, δηλαδή, ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ ο τρίτος κατά σειρά πρωθυπουργός (μετά τους κ.κ Παπανδρέου και Σαμαρά) που υποτάσσεται πολιτικά στην αντίληψη του Βερολίνου.
Όσοι παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα ευρωπαϊκά γνωρίζουν πως η διαπραγμάτευση για το ελληνικό πρόγραμμα κινείται παράλληλα με την μεγάλη συζήτηση που γίνεται για το μέλλον της Ευρώπης και τη νέα αρχιτεκτονική του οικοδομήματος της Ευρωζώνης.
Το δόγμα Σόϊμπλε δεν θα μπορούσε να είναι ελαστικότερο όταν η Άνγκελα Μέρκελ προωθεί την αυστηροποίηση των κανόνων που θα διέπουν την ένταξη και την παραμονή μιας χώρας στον στενό πυρήνα του ευρώ. Η έκθεση των προέδρων των ευρωπαϊκών θεσμών, τις προηγούμενες ημέρες, επιβεβαίωσαν τη συμφωνία Μέρκελ- Ολάντ που είχαν αποκαλύψει πριν μερικές εβδομάδες οι Financial Times για έναν υπερυπουργό Οικονομικών με αποφασιστικές αρμοδιότητες σε όλα τα κράτη της Ευρωζώνης και τη δυνατότητα οι «καλοί μαθητές» να επιβάλλουν δημοσιονομική τιμωρία στους «κακούς».
Λίγοι παρατήρησαν, προ ημερών, τη δήλωση του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη για την δημιουργία δημοσιονομικού συμβουλίου με εκτελεστικές αρμοδιότητες να επιβάλει οριζόντιες περικοπές στις κρατικές δαπάνες όταν υπάρχει ο παραμικρός εκτροχιασμός του προϋπολογισμού. Η συγκεκριμένη αναφορά του κ. Βαρουφάκη υπήρξε άλλη μία «συνεισφορά» της ελληνικής κυβέρνησης σ αυτό που η κυρία Μέρκελ θεωρεί «πετράδι του στέμματος» της ευρωπαϊκής πολιτικής της και ίσως αποτελέσει τη γέφυρα για έναν ευρωπαϊκό υπερ-ρόλο όταν ολοκληρώσει την Τρίτη θητεία της στην Καγκελαρία.
Όλα τα παραπάνω εξηγούν, σε μεγάλο βαθμό, την εμμονή του Βερολίνου αλλά και των Βρυξελλών να υποτάξουν πολιτικά τον κ. Τσίπρα. Δυστυχώς, όμως, αποτελούν και απόδειξη της λανθασμένης στρατηγικής της Αθήνας και την διάψευση των προσδοκιών πως η ελληνική «πεταλούδα» μπορεί εύκολα να προκαλέσει σεισμό στις Βρυξέλλες…