Newsroom Τι δυο επιλογές της Κυριακής στο δημοψήφισμα στην Ελλάδα σχολιάζει ο Τζόζεφ Στίγκλιτς στη Huffingron Post. Καμία δεν είναι καλή. Αλλά μια επιλογή κρατά την ελπίδα. Η άλλη την σκοτώνει.
Όταν, πριν από πέντε χρόνια, η κρίση στην Ελλάδα ξεκίνησε, η Ευρώπη έτεινε χείρα βοηθείας. Αλλά ήταν πολύ διαφορετικό από το είδος της βοήθειας που κάποιος θα ήθελε, πολύ διαφορετικό από ό,τι θα περίμενε κάποιος αν υπήρχε έστω και ένα κομμάτι της ανθρωπιάς, της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.
Οι αρχικές προτάσεις βοήθειας που είχαν η Γερμανία και άλλοι «σωτήρες» στην πραγματικότητα ήταν να βγάλουν κέρδος από την δυσχέρεια στην Ελλάδα, φορτώνοντας με πολύ, πολύ, υψηλότερο επιτόκιο από το κόστος κεφαλαίου τους. Ακόμη χειρότερα, επέβαλαν σκληρούς όρους στην Ελλάδα – αλλαγές στο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον – που θα πρέπει να γίνουν με αντάλλαγμα χρήματα, δάνεια.
Αυτοί οι όροι και προϋποθέσεις αποτελούν τυπικό μέρος των δανειοδοτικών πρακτικών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Τίποτε από αυτά δεν λειτούργησαν, παρά τη διαρκή λιτότητα και τα «κουρέματα» χρέους, μετά από χρόνια εκβιασμών κατά της Ελλάδας και τώρα ζητούν όλο και περισσότερη λιτότητα, που οδήγησε σε μια καταστροφική οικονομική ύφεση,. Στο τέλος η τρόικα ωθεί τελικά τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας.
Διαιώνιση της κρίσης χωρίς διαγραφή χρέους
Η εμπειρία στην Ελλάδα επίσης μας διδάσκει τι δεν πρέπει να γίνει σε μια αναδιάρθρωση του χρέους. Η χώρα “αναδιάρθρωσε” του χρέος της το 2012, αλλά το έκαναν λάθος. Δεν είχε μόνο ανεπαρκές βάθος για να φέρει οικονομική ανάκαμψη, αλλά οδήγησε επίσης σε αλλαγή στη σύνθεση του χρέους -από τους ιδιώτες πιστωτές φορτώθηκε στους επίσημους πιστωτές – που κάνει πιο δύσκολες περαιτέρω αναδιαρθρώσεις.
Όταν το χρέος δεν είναι βιώσιμο, πρέπει να γίνει μια νέα αρχή. Αυτή είναι μια βασική και καλά αναγνωρισμένη αρχή, η διαγραφή χρέους. Μέχρι στιγμής, η τρόικα στερεί από την Ελλάδα αυτή τη δυνατότητα. Και δεν μπορεί να υπάρξει μια νέα αρχή με λιτότητα.
Αυτή την Κυριακή, οι Έλληνες πολίτες θα συζητήσει δύο εναλλακτικές λύσεις: λιτότητα και ύφεση χωρίς τέλος, ή δυνατότητα να αποφασίζουν τη δική τους μοίρα στο πλαίσιο μεγάλης αβεβαιότητας.
Καμία από τις δυο επιλογές δεν είναι καλή. Και οι δύο θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ακόμη χειρότερες κοινωνικές αναταραχές. Όμως, με μια από τις δυο υπάρχει κάποια ελπίδα, με την άλλη δεν υπάρχει.