ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Με την επιστροφή του στα κατεχόμενα ο Μουσταφά Ακιντζί επιχείρησε να αποποιηθεί των ευθυνών του και να επιρρίψει το ναυάγιο των συνομιλιών στο Μον Πελερέν τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα.
«Θα ήθελα να σας φέρω καλύτερα νέα και επειδή δεν μπόρεσα να το κάνω λυπάμαι», ανέφερε στις πρώτες του δηλώσεις.
Αρχικά επανέλαβε ότι υπήρξε σοβαρή πρόοδος στη συζήτηση των πρώτων τεσσάρων κεφαλαίων (Διακυβέρνηση, ΕΕ, Οικονομία, Εξουσίες) και γι` αυτό μπόρεσαν οι δύο πλευρές να συνεχίσουν τη συζήτηση για το εδαφικό. Στη συνέχεια όμως σημείωσε ότι υπάρχουν κάποια σημαντικά για την τουρκοκυπριακή πλευρά σημεία στα τέσσερα πρώτα κεφάλαια που δεν έχουν επιλυθεί, αλλά η πρόοδος είναι δεδομένη, έχει καταγραφεί και στις εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ.
Το Σεπτέμβριο, ανέφερε, πήγε στη Νέα Υόρκη για να εξηγήσει στον ΓΓ τη συμφωνία στην οποία είχαν καταλήξει πιο πριν με τον πρόεδρο Αναστασιάδη όσον αφορά τη διαδικασία μέχρι τη σύγκληση της πενταμερούς διάσκεψης, αλλά εκεί ο πρόεδρος Αναστασιάδης άλλαξε στάση, κατά την έκφραση του. Υπήρχε, συνέχισε, η κατανόηση ότι αμέσως μετά τη λεπτομερή συζήτηση του εδαφικού θα πραγματοποιείτο η πενταμερής για να συζητηθούν και τα θέματα ασφάλειας σε μια διαδικασία, όπου στο ίδιο μέρος αλλά σε διαφορετικά τραπέζια θα συζητούνταν τα θέματα κατά τρόπο αλληλένδετο.
Στο πλαίσιο αυτό, πρόσθεσε, υπήρχε και η κοινή αντίληψη με την ελληνοκυπριακή πλευρά στην τελευταία σύσκεψη στην Ελβετία να ερχόταν ένα άτομο από την Τουρκία και ένα από την Ελλάδα και ξεχωριστά από αυτούς, σε άλλο κοντινό μέρος, να συζητούσαν τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων. «Ωστόσο αυτό η Ελλάδα δεν το ενέκρινε. Εγώ το συζήτησα αυτό με την Τουρκία και ο Τούρκος πρόεδρος το ενέκρινε και δεσμεύθηκε να στείλει έναν αρμόδιο. Αλλά λόγω της συμπεριφοράς της Ελλάδας αυτό δεν έγινε».
Ο Μουσταφά Ακιντζί αναφέρθηκε σε συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου που θα γίνει και σημείωσε ότι πρώτη φορά έγινε ανταλλαγή απόψεων και αναφέρθηκε σε ημερομηνία για την πενταμερή διάσκεψη και μάλιστα εντός Δεκεμβρίου.
Στη συνέχεια αναφερόμενος στις συγκλίσεις που έγιναν στην πρώτη φάση του Μον Πελερέν, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης είπε ότι η σημαντικότερη γι` αυτούς ήταν η σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, με επτά Ελληνοκύπριους και 4 Τουρκοκύπριους, εκτός του Προέδρου και του Αντιπροέδρου του Σώματος, με την ψήφο ενός Τουρκοκύπριου τουλάχιστον να είναι απαραίτητη για τη λήψη αποφάσεων.
Αναφερόμενος στη συζήτηση των κριτηρίων του εδαφικού, ο κ. Ακιντζί είπε ότι έκανε σημαντικό βήμα και τότε ήρθε το αίτημα από την ελληνοκυπριακή πλευρά για να δοθεί μιας εβδομάδας διακοπή ώστε να διαβουλευθεί η ελληνοκυπριακή πλευρά με την Ελλάδα και με τα κόμματα, λέγοντας ότι στο διάστημα αυτό έγιναν και από την Ελλάδα και από την ελληνοκυπριακή πλευρά δηλώσεις που ήταν εκτός ορθολογιστικής γραμμής και μη ρεαλιστικές. Ο ίδιος, ανέφερε, στην ομιλία του για την επέτειο ανακήρυξης του ψευδοκράτους στις 15 Νοεμβρίου, και αναχωρώντας για την Ελβετία, εξέφρασε τις ανησυχίες του και είχε εκφράσει την ελπίδα να γίνουν αντίστοιχα βήματα με τα δικά τους από την ελληνοκυπριακή πλευρά και να προχωρήσει η διαδικασία.
«Δεν υπάρχει λογική ένα νησί όπως η Κύπρος να ζει διαιρεμένο. Θεωρούμε ότι το πιο λογικό είναι να κερδίσουμε μαζί, να μοιραστούμε την ευημερία»
«Δεν μπόρεσε να υπάρξει ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα» σημείωσε «και δεν μπορέσαμε να περάσουμε σε μια πενταμερή διάσκεψη και να ανακοινωθεί η ημερομηνία για αυτή. Ο λόγος είναι απλός και ξεκάθαρος. Κρίμα γιατί οι συνομιλητές μας έκαναν προσπάθεια όπως το εδαφικό, που ήταν ένα από τα θέματα που θα διαμορφώνονταν τελικά στις διαπραγματεύσεις που θα γίνονταν σε διαφορετικά τραπέζια στην πενταμερή, ολοκληρωθεί υπέρ τους, ακόμη από την αρχή, και να αποδυναμωθεί η δύναμη της τουρκοκυπριακής πλευράς». Η ελληνοκυπριακή πλευρά, πρόσθεσε, επέμενε να ολοκληρωθεί το θέμα του χάρτη όπως ήθελε αυτή, αντί ενός αρχικού χάρτη που θα τύγχανε διαπραγμάτευσης στην πενταμερή, όπως επέμεινε και στο θέμα του αριθμού των ατόμων που θα επιστρέψουν στα υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση εδάφη. Την ίδια συμπεριφορά, είπε, είχε και η Ελλάδα στο θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας, που ήθελε να πάει σε πενταμερή εφόσον ακυρωθούν οι εγγυήσεις και αποσυρθεί ο τουρκικός στρατός.
«Δεν μπόρεσε να υπάρξει ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα» σημείωσε «και δεν μπορέσαμε να περάσουμε σε μια πενταμερή διάσκεψη και να ανακοινωθεί η ημερομηνία για αυτή. Ο λόγος είναι απλός και ξεκάθαρος.
«Κάναμε σημαντικά βήματα. Κρίμα που δεν είδαμε αντίστοιχα. Πήγαμε να διαπραγματευτούμε αλλά όχι να παραχωρήσουμε τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Είχαμε πάντα στο μυαλό μας ότι λύση μπορεί να εξευρεθεί στο πλαίσιο της ισότητας, της ελευθερίας και της ασφάλειας».
«Δεν υπάρχει λογική ένα νησί όπως η Κύπρος να ζει διαιρεμένο. Θεωρούμε ότι το πιο λογικό είναι να κερδίσουμε μαζί, να μοιραστούμε την ευημερία». Βάλαμε είπε, ως στόχο το 2016 και ήρθαμε πολύ κοντά σε αυτόν. Το 2017 υπάρχουν επικίνδυνες προοπτικές, ανέφερε παραπέμποντας στην αλλαγή του ΓΓ του ΟΗΕ και το ενδεχόμενο νέων ερευνών. Θέλουμε να συνεργαστούμε σε αυτόν τον τομέα, είπε εννοώντας τον τομέα του φυσικού αερίου. Το 2018, συνέχισε, υπάρχουν Προεδρικές εκλογές και η εκστρατεία γι` αυτές θα αρχίσει μετά τους πρώτους μήνες του 2017.
Γι` αυτό το 2016 ήταν ένα φυσικό χρονοδιάγραμμα, παρ` όλο που όπως είπε, αυτή η λέξη δεν αρέσει στους Ελληνοκύπριους. Το εάν αυτό το διάστημα θα τεθεί υπό κίνδυνο ή όχι, θα το δούμε τις επόμενες ημέρες, πρόσθεσε. Αλλά, είπε, η στάση της ε/κ πλευράς που επιδείχθηκε στο Μον Πελερέν πρέπει να αλλάξει.
Ο Μουσταφά Ακιντζί ανακοίνωσε επίσης ότι θα ενημερώσει τη λεγόμενη «βουλή» για όλες τις εξελίξεις την ερχόμενη Πέμπτη σε έκτακτη ολομέλεια.
Επιστροφή προσφύγων
Σε ερώτηση που αφορούσε τον αριθμό προσφύγων που η ελληνοκυπριακή πλευρά ήθελε να επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης είπε ότι ήταν ένας συγκεκριμένος αριθμός και επέμεναν σε αυτόν. Λέγονταν πάντα, πρόσθεσε, ότι 100.00 Ελληνοκύπριοι θα επέστρεφαν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και 60.000 άτομα θα γυρνούσαν στην τουρκοκυπριακή συνιστώσα πολιτεία, αλλά – συνέχισε – σύμφωνα με τις δικές τους έρευνες πέρυσι, 160.000 πρόσφυγες δεν βρίσκονται σήμερα εν ζωή, αλλά ο αριθμός των εν ζωή είναι 111.000. Στα εδάφη στο «βορρά», πρόσθεσε, υπάρχουν άτομα που έχουν γίνει πρόσφυγες πολλές φορές.
Αναφέρθηκε στην έκκληση του ΓΓ του ΟΗΕ στην έναρξη της διαδικασίας στο Μον Πελερέν να μην δημιουργηθούν αχρείαστες εντάσεις στους ανθρώπους και ο κ. Ακιντζί σημείωσε πως πρέπει να γίνουν εδαφικές αναπροσαρμογές εντός λογικών ορίων, προσθέτοντας ότι θα πρέπει ο αριθμός των ανθρώπων που θα αναγκαστούν να αλλάξουν μέρος να είναι ο μικρότερο δυνατός.
Κληθείς να σχολιάσει δήλωση του ειδικού συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Ειντε ότι το 2016 ακόμη δεν έχει τελειώσει, ο κ. Ακιντζί είπε ότι θα υπάρξουν επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και ίσως προσθέσουν και τη Βρετανία ή να έχουν ξεχωριστές συναντήσεις.
«Έχει αρχίσει άλλωστε ήδη μια προσπάθεια, μεταξύ των κκ. Κοτζιά και Τσαβούσογλου και τώρα μεταξύ των κκ. Τσίπρα και Ερντογάν. Νομίζω ότι αναμένεται να βρεθούν το πρώτο μισό του Δεκεμβρίου. Αυτή είναι καλή εξέλιξη. Επιθυμία μου είναι ενώ συζητούν οι πλευρές στην Κύπρο να αρχίσουν να συζητούν και αυτοί», είπε.