ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Terra incognita, μοιάζει αυτή την ώρα το ιταλικό πολιτικό σκηνικό αλλά και οι πιθανές συνέπειες στην αστάθεια του ούτως ή άλλως προβληματικού τραπεζικού συστήματος της γειτονικής χώρας αλλά και στην ίδια την αρχιτεκτονική του ευρωπαϊκού συστήματος. Η Ιταλία μπαίνει σε βαθιά, ταραχώδη και αχαρτογράφητα νερά με ότι αυτό σημαίνει.
Τα σενάρια, όπως καταγράφονται αυτή την ώρα -και ως εκ τούτου είναι ευμετάβλητα-, περιλαμβάνουν:
-Ο Ρέντσι παραμένει στην εξουσία: Θεωρητικά, θα μπορούσε να κερδίσει μια ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή, είτε με την υπάρχουσα πλειοψηφία είτε με μια νέα, που θα περιλαμβάνει το Forza Italia του Μπερλουσκόνι. Ωστόσο, ο ίδιος φαίνεται να απέκλεισε το ενδεχόμενο αυτό, καθώς δήλωσε ότι «η εμπειρία μου στην κυβέρνηση τελειώνει εδώ». Επίσης, η μεγάλη νίκη του «όχι» καθιστά μια επιστροφή Ρέντσι μάλλον απίθανο ενδεχόμενο.
-Κυβέρνηση τεχνοκρατών: Το πιο πιθανό σενάριο, με τον πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα να διορίζει νέο επικεφαλής κυβέρνησης με τη στήριξη της υπάρχουσας πλειοψηφίας ή μιας νέας, ενισχυμένης. Διάφορα ονόματα κυκλοφορούν, περιλαμβανομένων αυτών του Πιερ Κάρλο Πάντοαν και του επικεφαλής της Γερουσίας, Πιέτρο Γκράσο. Η κυβέρνηση αυτή θα έχει να περάσει τον προϋπολογισμό του 2017 από τη Βουλή και να τροποποιήσει τον εκλογικό νόμο πριν τις πρόωρες εκλογές. Επίσης, θα μπορούσε να συνεχίσει μέχρι το τέλος της τρέχουσας κοινοβουλευτικής θητείας, ως τον Φεβρουάριο του 2018.
-Άμεση διάλυση Βουλής και εκλογές: Μάλλον χαμηλής πιθανότητας ενδεχόμενο, παρά τα όσα ζητά το M5S. Τα περισσότερα άλλα κόμματα στη Βουλή ζητούν τροποποίηση του εκλογικού νόμου πρώτα.
Η οικονομική διάσταση: Πώς αντιδρά η Ευρωζώνη
Από πλευράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας οι πρώτες αντιδράσεις είναι μάλλον καθησυχαστικές: Η νίκη του «όχι» δεν μπορεί να συγκριθεί με τη νίκη του Brexit στο πρόσφατο δημοψήφισμα στη Μ. Βρετανία, τόνισε ο Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλχό, υψηλόβαθμο στέλεχος της ΕΚΤ και διοικητής της γαλλικής κεντρικής τράπεζας, τη Δευτέρα, τονίζοντας ότι η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας εξετάζει από κοντά τις επιπτώσεις της απόφασης των Ιταλών.
«Το δημοψήφισμα στην Ιταλία χθες μπορεί να θεωρηθεί άλλη μια πηγή αβεβαιότητας» πρόσθεσε, μιλώντας σε σεμινάριο στην Ιαπωνία- αν και υπογράμμισε πως «οι Ιταλοί κλήθηκαν στις κάλπες για να ψηφίσουν πάνω σε ένα εσωτερικό συνταγματικό θέμα, και όχι για τη συμμετοχή της Ιταλίας στην ΕΕ».
Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, το ευρώ έπεσε σε χαμηλό δύο ετών, καθώς το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και η παραίτηση Ρέντσι αναμένεται να δώσουν στα κόμματα της Ευρωζώνης τη δυνατότητα να κερδίσουν δύναμη, απειλώντας την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Παρόλα αυτά, ο Βιλερουά εξέφρασε εμπιστοσύνη στην αντοχή της Ευρωζώνης, επικαλούμενος πρόοδο όσον αφορά στην ενοποίηση των κανονισμών των τραπεζών, τη βελτίωση της οικονομικής ανάπτυξης και τις αλλαγές στην αγορά εργασίας.
Σημειώνεται πως πριν το δημοψήφισμα, πηγές της κεντρικής τράπεζας δήλωναν στο Reuters ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να αυξήσει προσωρινά τις αγορές ιταλικών ομολόγων εάν το δημοψήφισμα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους δανεισμού της πιο χρεωμένης χώρας της Ευρωζώνης.
Έντονοι είναι οι προβληματισμοί για τον τραπεζικό τομέα της Ιταλίας, ο οποίος βιώνει απώλεια αξιοπιστίας, καθώς πολλές τράπεζες χρειάζονται ανακεφαλαιοποίησή τους λόγω μεγάλου φόρτου «κακού χρέους»- κάτι που θα είναι δύσκολο εν μέσω πολιτικής κρίσης. Γενικότερα, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος εντείνει τις ανησυχίες για την εύθραυστη ιταλική οικονομία.
Πάντως, σε διεθνές επίπεδο, οι επενδυτές φαίνονται να τηρούν προσεκτική στάση, χωρίς να παρατηρείται πανικός, είτε επιδεικνύοντας πως οι αγορές έχουν αρχίσει να συνηθίζουν τις ταραχές που ακολουθούν τις διεθνείς πολιτικές εξελίξεις, είτε πως προεξοφλούν ότι το ιταλικό ζήτημα θα εκτυλιχθεί σε βάθος χρόνου.
με πληροφορίες από thehuffingtonpsot.gr, Reuters, BBC, Guardian, Politico, Deutsche Welle