ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ένα κακό σενάριο σχετικά με την πορεία και το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης συζητείται έντονα τα τελευταία 24ωρα στις Βρυξέλλες, απότοκο της σκλήρυνσης της θέσης του ΔΝΤ με το άρθρο του Πολ Τόμσεν και την εξίσου σκληρή απάντηση της Κομισιόν. Φαινομενικά πρόκειται για έναν “πόλεμο αριθμών” ή ακριβέστερα αναγνώσεων σχετικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Το Ταμείο και ειδικότερα ο Τόμσεν επικαλείται στοιχεία για το ελληνικό ΑΕΠ που αμφισβητούν την ίδια την Eurostat κι αυτό εκνευρίζει τις Βρυξέλλες που βλέπουν να υπάρχουν κέντρα που κινούνται εκτός των θεσμοθετημένων κανόνων και πλήττουν το κύρος των υπηρεσιών της Επιτροπής.
Από την άλλη ο Τόμσεν είναι μάλλον απίθανο να παίζει ένα προσωπικό παιχνίδι. Ή καλύτερα μόνο αυτό. Διότι υπάρχει πάντοτε η παράμετρος της δικαστικής περιπέτειας που έχει στη Γαλλία με το σκάνδαλο Ταπί η Κριστίν Λαγκάρντ, κάτι που του δίνει περιθώριο κινήσεων και τον κάνει ακόμα και να επιθυμεί διακριτικά την αναβάθμισή του εάν προκύψει ζήτημα αντικατάστασης της Γενικής Διευθύντριας, ενώ άλλοι λένε πως καλλιεργεί και το δικό του πολιτικό προφίλ έχοντας ως δεύτερη σκέψη να πολιτευθεί στην πατρίδα του τη Δανία.
Όμως, κατά βάση, έχουμε να κάνουμε με μία συνεργασία Τόμσεν- Σόϊμπλε. Οι δύο άνδρες είναι πάντοτε σε επαφή και κινούνται παράλληλα, θεωρώντας πως η παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα περνάει μέσα από πρόσθετα μέτρα, αφού το μεν Ταμείο δεν μπορεί να αποδεχθεί υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, ο δε Γερμανός υπουργός Οικονομικών δεν πρόκειται να αποδεχθεί γενναιότερη ρύθμιση χρέους ή χαμηλά πλεονάσματα.
Παράγοντες των Βρυξελλών διαβλέπουν μια υποβάθμιση της Επιτροπής και παραπέμπουν σε πρόσφατες δηλώσεις του Σόϊμπλε από την Μπρατισλάβα που απαξίωσε την Κομισιόν και ζήτησε να περάσει ο έλεγχος των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωζώνης στον “φιλογερμανικό” ESM του Κλάους Ρένγκλινγκ που είναι απολύτως ενταγμένος στο δόγμα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών.
Το γεγονός ότι εκπρόσωπος της Μέρκελ άφησε σήμερα να εννοηθεί πως η Γερμανίδα καγκελάριος θα παραπέμψει τον Αλέξη Τσίπρα στο Eurogroup, δηλαδή στον Σόϊμπλε, αποτελεί αρνητική εξέλιξη εάν, φυσικά, επιβεβαιωθεί στο γεύμα που θα έχουν οι δύο το μεσημέρι της Παρασκευής.
Στο πλαίσιο αυτό τα σενάρια είναι συγκεκριμένα:
- Το κακό σενάριο, που θεωρούν πλέον πιθανό παράγοντες των Βρυξελλών, σύμφωνα και με πληροφορίες του Euro2day.gr, αναφέρει πως Τόμσεν και Σόϊμπλε ίσως επιδιώξουν να εξαντλήσουν την Ελλάδα μη κλείνοντας τη διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση ακόμα και μέχρι τον Ιούνιο! Το σχετικό ρεπορτάζ αναφέρει:
“ Στην Ελλάδα δυστυχώς βλέπετε το δέντρο και όχι το δάσος. Αυτά ήταν τα λόγια «κουρασμένου» κορυφαίου παράγοντα της Κομισιόν που κλήθηκε να σχολιάσει τα τεκταινόμενα του τελευταίου 24ώρου και την κόντρα που έχει (ξανά) ξεσπάσει μεταξύ ΔΝΤ- ΕΕ και Ελλάδας.
Ο αξιωματούχος προειδοποιεί για μια σειρά από δυσάρεστες εξελίξεις που μπορεί να προκύψουν εάν η Ελλάδα δεν αντιληφθεί άμεσα ότι το σκηνικό ρήξης δημιουργεί τον κίνδυνο να προκύψουν δυσάρεστα αποτελέσματα μόνο για την ελληνική πλευρά.
Γνωρίζοντας μάλιστα πολύ καλά το Γερμανό υπουργό οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και το σκεπτικό του, ο αξιωματούχος προειδοποιεί πως το σχέδιο Χ (Grexit) που εκπόνησε πριν από λίγα χρόνια ο κ. Σόιμπλε με τους συνεργάτες του παραμένει στο συρτάρι του γραφείου του και… αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις οικονομικές και τώρα γεωπολιτικές εξελίξεις.
«Δεν είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται το εν λόγω σκηνικό. Απλά θυμηθείτε τι έγινε πέρυσι τον Φεβρουάριο. Μετά από ένα κρίσιμο Eurogroup όπου λέχθηκε ότι υπήρχε ταύτιση απόψεων ΕΕ και ΔΝΤ ο κ. Τόμσεν έγραψε ένα κείμενο όπως το χθεσινό, διαχώρισε τη θέση του Ταμείου και ουσιαστικά έβαλε σε περιπέτειες τη διαπραγμάτευση. Αναλογιστείτε όμως και κάτι άλλο. Μετά από τον αναβρασμό (turmoil) ποιος έχασε στο τέλος; Το ΔΝΤ; Η ΕΕ ή Ελλάδα;»
Αυτά σχολίασε η κορυφαία πηγή και κάνει έκκληση να πέσουν οι τόνοι και η Ελλάδα να κλείσει την δεύτερη αξιολόγηση γιατί δημιουργείται ο κίνδυνος να πάρει παράταση όχι μέχρι το Μάρτιο –όπως τώρα υπολογίζεται πίσω από τις κλειστές πόρτες– αλλά μέχρι τον Ιούνιο όταν υπάρχει λήξη ομολόγων”.
- Ένα “μεσαίο” σενάριο προβλέπει παραμονή του ΔΝΤ εντός προγράμματος σε ρόλο τεχνικού συμβούλου, χωρίς χρηματοδότηση. Αυτό είναι κάτι που θα βόλευε ίσως όλες τις πλευρές αλλά ακόμα κι έτσι είναι δύσκολο να περάσει εύκολα στη γερμανική (προεκλογική) πολιτική σκηνή, όπου ακόμα και Χριστιοανοδημοκράτες βουλευτές ζητούν ενεργή συμμετοχή του Ταμείου.
Σε δύσκολη θέση βρίσκεται, όμως, και η Κομισιόν που βλέπει να διακυβεύεται η αξιοπιστία της και ο έλεγχός της επί του ελληνικού προγράμματος, καθώς ο Σόϊμπλε καραδοκεί να αντλήσει πρόσθετα επιχειρήματα εναντίον της.
Όπως σημειώνει το euro2day.gr, δεν είναι η πρώτη φορά που η Κομισιόν αμφισβητεί τα νούμερα του ΔΝΤ. Τον Απρίλιο το 2016 ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ σε αποκλειστική συνέντευξη του στο πρακτορείο ειδήσεων ΜΝΙ είπε ότι τα νούμερα που υιοθετεί είναι αυτά της Κομισιόν και της Eurostat και όχι του ΔΝΤ που τα χαρακτήρισε αδικαιολόγητα απαισιόδοξα. Η συνέντευξη δόθηκε στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ και αμέσως μετά υπήρξε διμερής συνάντηση Γιούνκερ – Λαγκάρντ όπου ο πρόεδρος της Κομισιόν επανέλαβε τις θέσεις του και ζήτησε από τη κ. Λαγκάρντ να υποχωρήσει. Τότε «πέρασε» του κ. Γιούνκερ καθώς λήφθηκαν οι αποφάσεις του Μαΐου βασισμένες στα Ευρωπαϊκά νούμερα με τους γνωστούς αστερίσκους του ΔΝΤ.
Παράλληλα, παραμένει το πολιτικό αδιέξοδο όταν από τον Οκτώβριο υπήρξε μυστική συνάντηση του Washington Club στο περιθώριο και πάλι της συνόδου του ΔΝΤ. Από τότε δεν υπήρξε καμία πρόοδος στο θέμα των πλεονασμάτων και της βιωσιμότητας του χρέους. Με άλλα λόγια όλες οι πλευρές εμμένουν στις θέσεις τους και ο κ. Τόμσεν δεν έκανε τίποτα περισσότερο από το να τις επαναλάβει δημοσίως μια μέρα πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες με τους θεσμούς.
Μπορεί να υπάρχει έντονος εκνευρισμός σε Κομισιόν και ΕΣΜ για το χρονικό της δημοσίευσης του άρθρου του Τόμσεν όμως ο αξιωματούχος που μίλησε στο euro2day.gr υπογραμμίζει ότι το Eurogroup δεν έχει κοινή θέση επί του θέματος. Οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί συμφωνούν στη μείωση των πλεονασμάτων μετά το 2018 στο 2-2,5% όπως και μερικές χώρες μέλη όμως οι σκληροπυρηνικοί επιμένουν για δεκαετή διάρκεια με πρώτη τη Γερμανία.
Έτσι η Αθήνα κινδυνεύει να πέσει στην παγίδα μιας παρασκηνιακής συμφωνίας Βερολίνου- ΔΝΤ (της Μέρκελ συμπεριλαμβανομένης). Έτσι θα απαιτούνται επιπλέον μέτρα από την Αθήνα, μόνιμα και εμπροσθοβαρή, τα οποία θα πρέπει να περιγραφούν στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που κανονικά πρέπει να κατατεθεί μέχρι τον Ιούνιο. Κάποιοι, δηλαδή, ίσως συνδυάσουν το κλείσιμο της αξιολόγησης με τον χρόνο κατάθεσης του μεσοπρόθεσμου, εξέλιξη που θα ήταν πολλαπλώς αρνητική για την Ελλάδα.
Με βάση τις γνωστές εμμονές του Σόϊμπλε κάτι τέτοιο θα του προσέφερε μια πολιτική νίκη στο εσωτερικό της Γερμανίας ενόψει εκλογών, καθώς θα διέσυρε πολιτικά την Ελλάδα και θα την κρατούσε όμηρο.