Δεν είναι η πρώτη φορά που ο ΣΕΒ “ψελλίζει” κάτι για την πιθανότητα να βρεθεί η Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης, ακόμα και εκτός Ε.Ε. Κάτι τέτοιο είχε προφανώς “υπόβαθρο” όλα τα προηγούμενα χρόνια με τον καταιγισμό “προβλέψεων” και δημοσιευμάτων από ξένους οίκους και μέσα ενημέρωσης στο εξωτερικό. Απέκτησε διαστάσεις σοβαρής πιθανότητας το καλοκαίρι του 2015, όταν κατά την τελική διαπραγμάτευση που οδήγησε στο 3ο μνημόνιο, τον …προσωρινό εξοβελισμό της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ έβαλε πάνω στο τραπέζι -όπως είχε κάνει και παλαιότερα- ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε.
Ο τελευταίος δεν έπαψε ποτέ να κρατά τη σφαίρα του Grexit στη θαλάμη του περιστρόφου. Όμως, ουδείς τόλμησε να θεωρεί πως υπάρχει τέτοια πιθανότητα, όταν η Ελλάδα υλοποιούσε όλο το προηγούμενο διάστημα ικανοποιητικά τις επιταγές του τρίτου μνημονίου. Ικανοποιητικά, φυσικά, για τους δανειστές, εξοντωτικά για την ελληνική κοινωνία.
Αναλύσεις ξένων οίκων κατέθεταν ο ένας μετά τον άλλον την πεποίθηση πως η Ελλάδα παραμένει στην Ευρωζώνη, όταν οι ίδιες αναλύσεις θεωρούσαν επίφοβη την Ιταλία.
Ως εκ τούτου ξενίζει (επιεικώς) το γεγονός ότι ο ΣΕΒ έρχεται να προβάλλει μια άποψη που μόνο ο Σόϊμπλε κρατά στην επικαιρότητα. Κι όχι μόνο κρατά, αλλά κάνει ότι μπορεί -με την ανοχή ή συναίνεση του ΔΝΤ- να δυσχεράνει την πορεία προς την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, κι έτσι να διατηρεί ζωντανό τον εφιάλτη ενός Grexit.
Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο ενημερωτικό του δελτίο ο ΣΕΒ: «Αν διαιωνιστεί η σημερινή κατάσταση επιτροπείας από ξένους τεχνοκράτες, η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ενωμένη Ευρώπη είτε θα παραμείνει στα χαρτιά, με υποκατάσταση της απουσίας ουσιαστικής συμμετοχής από κάποια ειδική επιτροπεία, είτε θα λυθεί κάποια στιγμή μέσω της αποχώρησης της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Στο δελτίο του ΣΕΒ με τίτλο «2017: Annus Mirabilis ή Horribilis; Η επιλογή είναι στα χέρια μας!» τονίζεται ότι «η αδυναμία εποικοδομητικής διασύνδεσης της ημεδαπής διοίκησης με τις διεργασίες της Ευρώπης δεν μπόρεσε να καλυφθεί από τις ομάδες τεχνικής βοήθειας ή την τρέχουσα πρακτική ελέγχου από τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας, όπως και οι στρατιές συμβούλων δεν μπόρεσαν ποτέ να καλύψουν το κενό συντονισμού της δημόσιας διοίκησης. Ούτε μπορούν λίγοι δεκάδες τεχνοκράτες ξένων δανειστών ή πολιτικών γραφείων να καλύψουν το κενό ροής πληροφορίας και την απουσία οικοδόμησης στενών σχέσεων συνεργασίας που να αντανακλούν τη λειτουργική διασύνδεση της δημόσιας διοίκησης με τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στην Ευρώπη.»
Για τον ΣΕΒ, όλα τα προβλήματα εκπηγάζουν από “την αδυναμία της ημεδαπής διοίκησης να διασυνδεθεί με τις διεργασίες της Ευρώπης”. Η ίδια η Ευρώπη δεν φέρει καμία ευθύνη. Το Brexit, το Ιταλικό δημοψήφισμα, η έκρηξη του ευρωσκεπτικισμού, η άνοδος λαϊκιστικών κομμάτων και κινημάτων της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς, η αγωνία του Μάριο Ντράγκι να επεκτείνει το QE για να ενισχύσει την ανάπτυξη και η λυσσαλέα αντίδραση του Βερολίνου, οι τριγμοί σε χρηματοπιστωτικά μεγαθήρια, όπως η Deutsche Bank, η κατάρρευση ιταλικών τραπεζών, η κρίση χρέους σε πολλές χώρες και πολλά άλλα δείγματα της προϊούσας αποσύνθεσης του οικοδομήματος δεν σχετίζονται, κατά τον ΣΕΒ, με το γενικότερο πρόβλημα, μέρος μόνο του οποίου είναι και το ελληνικό.
Ούτε, φυσικά, η επιμονή κάποιων κύκλων να καταστήσουν το ΔΝΤ, ή έστω τη “σχολή σκέψης” αυτού, κυρίαρχη και ηγεμονική αντίληψη στην Ευρωζώνη. Ο ΣΕΒ δεν άκουσε τον Μπάρακ Ομπάμα να ζητά αλλαγή του μείγματος πολιτικής και στροφή από τη δημοσιονομική ασφυξία στην ανάπτυξη. Τίποτε απ΄ όλα αυτά δεν περιλαμβάνονται κατ’ ουσία στην ανάλυσή του.
Για τους Έλληνες Βιομήχανος χρειάζεται στην πράξη ένταση στη συνεργασία με τους δανειστές για να μπορέσει η χώρα να αποκτήσει την ικανότητα άσκησης χρήσιμης πολιτικής ταυτόχρονα σε πολλά ζητήματα. Ποτέ μια ομάδα λίγων τεχνοκρατών δεν θα μπορέσει να καλύψει, ερήμην της διοίκησης, όλες τις παραμέτρους και λεπτομέρειες που πρέπει να συντονιστούν στα πλαίσια της ασκούμενης εθνικής πολιτικής και με ρεαλισμό εντός των πλαισίων της δημόσιας διοίκησης, σημειώνει ο ΣΕΒ και κάνει λόγο για στενή διασύνδεση και συνεργασία με τους μηχανισμούς της Ευρώπης.
«Αν η διοίκηση έχει στενή διασύνδεση και συνεργασία με τους μηχανισμούς της Ευρώπης μπορεί να διασφαλιστεί ότι οι κατευθύνσεις πολιτικής που ορίζονται από την κεφαλή της πολιτικής εξουσίας και της δημόσιας διοίκησης, θα μπορούν να επεξεργαστούν εποικοδομητικά σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια και με τρόπο συμβατό με τους στόχους πολιτικής τόσο της χώρας όσο και της Ένωσης» επισημαίνει.
Ο ΣΕΒ δεν έλαβε υπόψη του ούτε καν τις πρόσφατες (15 Δεκεμβρίου) δηλώσεις του επικεφαλής των Γερμανών Βιομηχάνων Ούλριχ Γκρίλο (“ομόλογος” του Θ. Φέσσα, προέδρου του ΣΕΒ), ο οποίος είπε:
«Η Ευρώπη μπορεί να αποδείξει με το παράδειγμα της Ελλάδας ότι είναι ικανή να βρίσκει κοινές λύσεις στα προβλήματα. Έτσι μπορεί να αποδείξει πως διαθέτει ισχύ», σημειώνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων.
To κυρίαρχο ζήτημα είναι ότι «η ανταγωνιστικότητα, η ανάπτυξη και η απασχόληση θα πρέπει να βελτιωθεί σε όλη την Ευρώπη”, τονίζει ο Ούλριχ Γκρίλο.
Για τον Γερμανικό ΣΕΒ “η Ευρώπη πρέπει να αποδείξει ότι είναι ικανή να βρίσκει λύσεις”. Για τον Ελληνικό ΣΕΒ η παράμετρος της Ευρώπης ατονεί ή ακόμα και εκμηδενίζεται η σημασία της.
Όπως είπε ο πρόεδρος του Συνδέσμου «πρέπει να κρατήσουμε την Ελλάδα στη ζώνη του ευρώ και στην Ευρώπη».
«Εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει να βοηθήσουμε τους Έλληνες» τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων (BDI), Ούλριχ Γκρίλο σε συνέντευξή του στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Ο ΣΕΒ, ωστόσο, επιμένει: “ή θα συνεργαστούμε καλύτερα με τους δανειστές και θα υιοθετήσουμε όσα ζητούν ή, τότε, θα βρεθούμε εκτός -όχι μόνο Ευρωζώνης- Ευρωπαίκής Ένωσης.
Αλλαγή δημοσιονομικής πολιτικής
«Το κυρίαρχο ζητούμενο παραμένει η αλλαγή στο μείγμα δημοσιονομικής πολιτικής προς την κατεύθυνση μείωσης της υπερφορολόγησης των συνεπών φορολογουμένων και οργανωμένων επιχειρήσεων. Κάτι τέτοιο είναι δυνατόν αφενός με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, τη χρήση πλαστικού χρήματος και ηλεκτρονικής τιμολόγησης στις συναλλαγές, και αφετέρου με τη μείωση των λειτουργικών δαπανών μέσω βελτίωσης της παραγωγικότητας στον δημόσιο τομέα.
Ταυτόχρονα, απαιτείται η περαιτέρω στοχευμένη μετεξέλιξη του ασφαλιστικού και προνοιακού συστήματος προς ένα πιο ανταποδοτικό, σύστημα εισφορών και συντάξεων και ένα αποτελεσματικό σύστημα καταπολέμησης της φτώχειας, στο πλαίσιο μιας σύγχρονης, ευέλικτης και ευνομούμενης αγοράς εργασίας, όπως διαμορφώνεται από τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας», αναφέρει ο ΣΕΒ και προσθέτει ότι «σήμερα, στον 8ο χρόνο των μνημονίων, ακόμα και αυτοί που ωφελούνται από τις στρεβλώσεις και εναντιώνονται στην διατύπωση πειστικών και ολοκληρωμένων προτάσεων πολιτικής, βλέπουν το μέλλον τους αδιέξοδο, και τείνουν να συμφωνούν στην επιτακτική ανάγκη αναβάθμισης της ικανότητας της χώρας να ασκήσει ποιοτική διακυβέρνηση»
Το πολιτικό περιβάλλον
Ο ΣΕΒ περιγράφει τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα και η κυβέρνηση με την ίδια “θολή” γλώσσα που χρησιμοποιούν και ορισμένοι κύκλοι στην Ευρώπη ή το ΔΝΤ. Αποφεύγει (σκοπίμως;) να εξειδικεύσει τι σημαίνει “μείωση λειτουργικών δαπανών μέσω βελτίωσης της παραγωγικότητας στο Δημόσιο”, ή ακόμα πιο “ευέλικτες μορφές εργασίας” σε μια αγορά που όλοι ομολογούν πως είναι εργασιακή ζούγκλα.
Ακόμα κι αν κάποιος θέλει να συμφωνήσει με τον ΣΕΒ σε ορισμένες από τις παρατηρήσεις του προβληματίζεται γιατί βάζει στο τραπέζι την παράμετρο εξόδου από την Ε.Ε. Έχει κατά νου ότι ίσως αργά ή γρήγορα αυτό θα γίνει το κεντρικό δίλημμα στην ελληνική καθημερινότητα; Λαμβάνει υπόψη του τα στοιχεία δύο πρόσφατων δημοσκοπήσεων -Τάσεις MRB και Alco- που δείχνουν πως πάνω από το 50% των Ελλήνων θεωρούν πως κακώς η χώρα υιοθέτησε το ευρώ και πως ένα μεγάλο ποσοστό (ανάλογα την ερώτηση φτάνει και το 35-40%) που σκέφτεται σοβαρά την πιθανότητα της εξόδου;
Ή, απλώς, σπεύδει να ασπασθεί τα διλήμματα που θέτουν και θα θέσουν εντονότερα κάποιοι εκτός Ελλάδας;
Και πόσο εποικοδομητικό είναι τελικά, ο Γερμανικός ΣΕΒ να προτρέπει τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών να αμβλύνει τις εξοντωτικές πολιτικές του και να ενισχύσει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και ο Ελληνικός ΣΕΒ να διατυπώνει την άποψη πως “φταίμε εμείς που δεν συνεργαζόμαστε” και πως εάν συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο θα βρεθούμε εκτός ευρώ;
Σ.Κ