Καθοριστική και για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα αλλά, πάντως, για τον σχεδιασμό της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα θα είναι, όπως φαίνεται, η έκβαση των Γερμανικών εκλογών που, χθες, έγινε γνωστό ότι προσδιορίστηκαν για τις 24 Σεπτεμβρίου. Στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου μια ομάδα στελεχών περί τον υπουργό Επικρατείας και συντονιστή του κυβερνητικού έργου Χριστόφορο Βερναρδάκη παρακολουθεί τις δημοσκοπήσεις στις ευρωπαϊκές χώρες σε ένα πολιτικό monitoring, θεωρούν πως πολλά θα εξαρτηθούν για τις ισορροπίες στην Ευρώπη και ειδικότερα για το ελληνικό πρόγραμμα από το ποια θα είναι η σύνθεση της νέας γερμανικής κυβέρνησης.
Οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) της Άγκελα Μέρκελ κυμαίνονται στις μετρήσεις κοντά στο 37% (πέντε μονάδες κάτω από το εθνικό τους ποσοστό στις προηγούμενες εκλογές), ενώ μειωμένη είναι και η δύναμη των Σοσιαλδημοκρατών του Γκάμπριελ (SPD). Με το ξενοφοβικό AfD να φτάνει το 14% και με τους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας να ασκούν έντονες πιέσεις στην Μέρκελ να σκληρύνει την πολιτική της στο προσφυγικό, μία επανάληψη του “μεγάλου συνασπισμού” μοιάζει, αυτή τη στιγμή, δύσκολη.
Ο Γκάμπριελ έχει ήδη περιγράψει μια σειρά όρους που θα έθετε εάν έπρεπε να επαναληφθεί η συνεργασία με τη Μέρκελ. Η ανάγκη διεύρυνσης του συνασπισμού με τη συμμετοχή των Πρασίνων θα ήταν μία θετική εξέλιξη για παράδειγμα. Όπως και η τροποποίηση της πολιτικής της Γερμανίας υπέρ της ανάπτυξης και χαλάρωσης των ασφυκτικών κανόνων του Δημοσιονομικού Συμφώνου. Οι Σοσιαλδημοκράτες, επίσης, θέτουν αυστηρό όρο να αναλάβουν εκείνοι το υπουργείο Οικονομικών ή σε μία εναλλακτική -ανάλογα με τους συσχετισμούς- να μην είναι πάλι στον θώκο αυτό ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Κάρστεν Σνάιντερ, αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD και πεπειραμένος στα πακέτα βοήθειας προς την Ελλάδα, δεν θεωρεί υποχρεωτική την οικονομική συμμετοχή του ΔΝΤ. “‘Χρειαζόμαστε το ΔΝΤ για τις εκτιμήσεις του και την ανεξαρτησία του’ τονίζει ο Σνάιντερ στη Süddeutsche Zeitung, αλλά όχι ως δανειστή. ‘Σαν Ευρωπαίοι που διαθέτουν τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, είμαστε σε θέση να βρούμε κεφάλαια στην αγορά κεφαλαίων. Το τρέχον πρόγραμμα μπορεί να χρηματοδοτηθεί και χωρίς το ΔΝΤ.”
Και η εφημερίδα συνεχίζει λίγο παρακάτω: “Ο Σνάιντερ τονίζει πως η συμμετοχή του ΔΝΤ ήταν μια ρητή επιθυμία της Χριστιανικής Ένωσης. Το SPD δεν την συμμερίστηκε. Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μίλησε για πρώτη φορά την προηγούμενη φορά στην SZ για το ενδεχόμενο βοήθειας προς την Ελλάδα χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Οι Ευρωπαίοι ‘θα μπορούσαν να βρουν την δική τους λύση μέσα στην Ευρωζώνη’ είχε δηλώσει ο Σόιμπλε. Θα μπορούσε να επιφορτιστεί ο ESM.’Αυτό όμως θα ήταν κάτι τελείως διαφορετικό και θα έπρεπε προηγουμένως να εγκριθεί από το γερμανικό κοινοβούλιο’. Ο Σνάιντερ δήλωσε πως ‘δεν είναι βέβαιος, εάν ο υπουργός Οικονομικών συζήτησε το θέμα προηγουμένως με την Καγκελάριο’. Θα ήταν το τέταρτο πρόγραμμα για την Ελλάδα ‘ο αριθμός των διαφωνούντων στην Χριστιανική Ένωση ήταν ήδη μεγάλος την τελευταία φορά’”.
Νίκη και ήττα του Σόιμπλε η αποχώρηση του ΔΝΤ
Με το θέμα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα και τις σκέψεις του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ασχολείται δημοσίευμα στην ηλεκτρονική σελίδα της Welt. “‘Δεν σχεδιάζουμε χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ’, σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους που επικαλείται η Welt αλλά σε περίπτωση που το ΔΝΤ δεν θα συμμετείχε πλέον, το σημερινό πρόγραμμα θα τελείωνε. ‘Θα έπρεπε να διαπραγματευθούμε ένα καινούργιο πρόγραμμα αλλά μόνο με τον ESM’. Η υπόλοιπη τρόικα μόνη της δεν θα ήταν αξιόπιστη. Η γερμανική βουλή θα έπρεπε να ψηφήσει”.
Και η εφημερίδα σημειώνει παρακάτω: “Το χειρότερο για την Άνγκελα Μέρκελ, τον Σόιμπλε και τη Χριστιανική Ένωση είναι ότι το φθινόπωρο θα γίνουν εκλογές. Ένα πρόγραμμα βοήθειας χωρίς το ΔΝΤ θα έπρεπε προηγουμένως να περάσει από το κοινοβούλιο και από μια απρόθυμη κοινοβουλευτική ομάδα της Χριστιανικής Ένωσης. Κάτι τέτοιο θα ήταν βούτυρο στο ψωμί της Εναλλακτικής για τη Γερμανία. Από την αρχή επέκρινε τη βοήθεια προς την Ελλάδα ως παραβίαση των ευρωπαϊκών κανόνων. Η Μέρκελ και ο Σόιμπλε θα έπρεπε για την περίπτωση των περιπτώσεων – μια οριστική δηλαδή άρνηση του ΔΝΤ – να προχωρήσουν σε μια ψηφοφορία για ένα νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα όσο το δυνατόν μακρύτερα από τις εκλογές. Για τον Σόιμπλε κάτι τέτοιο θα ήταν και ήττα και νίκη μαζί διότι στην αρχή της κρίσης δεν ήθελε τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Δεν ήθελε την εξάρτηση από το ΔΝΤ. Οι Ευρωπαίοι θα έπρεπε να συστήσουν το δικό τους Ευρωπαϊκό Ταμείο, είχε πει τότε στην εφημερίδα μας. Τώρα φαίνεται να υλοποιούνται οι τότε σκέψεις του”.
Η Αθήνα
Για τους παραπάνω λόγους ο Αλέξης Τσίπρας εκτιμά πως οι τελευταίες τοποθετήσεις Σόϊμπλε αποσκοπούν περισσότερο στην προετοιμασία της γερμανικής πολιτικής σκηνής και κοινής γνώμης για μια πιθανή αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Στο Μαξίμου πιστεύουν πως εάν αντέξουν, τηρώντας, βεβαίως, αυστηρά το πρόγραμμα, μέχρι το Φθινόπωρο, οι πολιτικές ισορροπίες στην Ευρώπη θα είναι πολύ διαφορετικές και θα επιτρέπουν ελιγμούς.