Γράφει ο Αντώνης Πολυχρονάκης
To φθινόπωρο του 1517 o Mαρτίνος Λούθηρος θυροκόλλησε στην κεντρική πύλη του Μητροπολιτικού Ναού της Βιτεμβέργης τις Θέσεις του εναντίον της καθολικής εκκλησίας και του Πάπα. Πεντακόσια χρόνια αργότερα ένας άλλος Μαρτίνος, ο Μάρτιν Σούλτς είναι πιθανόν να …ανακηρυχτεί ο άγιος των φτωχών και καταφρονεμένων, μιας κοινωνίας η οποία βουλιάζει στα πλεονάσματα. 12,9 εκατομμύρια άνθρωποι στην Γερμανία βρίσκονται στα όρια της φτώχιας σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα δέκα Ινστιτούτων.
Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας ήταν εδώ και 150 χρόνια το κόμμα το οποίο ευαγγελιζόταν την κοινωνική δικαιοσύνη. Με την περίφημη ατζέντα (του σοσιαλδημοκράτη πρώην καγκελαρίου) Σρέντερ όμως κατεδαφίστηκε το κοινωνικό σύστημα, καθιερώθηκαν τα λεγόμενα ευέλικτα ωράρια εργασίας, ενώ έπαψαν να ισχύουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Κατά τα φαινόμενα εκατομμύρια Γερμανοί πολίτες οδηγήθηκαν στην φτώχια και τον αποκλεισμό από μια πολύ πλούσια (για μερικούς) κοινωνία, η οποία βουλιάζει επιπροσθέτως στα πλεονάσματα που προέκυψαν από τις περικοπές παντός είδους. Αλλά και από την πλεονεξία, τον εγωισμό και την αλαζονεία της ευημερούσας μεσαίας τάξης. Η ψαλίδα άνοιξε πολύ και η κοινωνική αλληλεγγύη πήγε περίπατο από τις αλλαγές τις οποίες εισήγαγε o επωνομασθείς και “σύντροφος των εργοδοτών” (“Genosse der Bosse”) Γκέρχαρντ Σρέντερ.
Η ατζέντα 2010 του Σρέντερ κάθισε στο στομάχι της αριστερής πτέρυγας του SPD και να που τώρα έρχεται ο “λυτρωτής” Μάρτιν Σούλτς ο οποίος υπόσχεται να την αλλάξει. Γι αυτό και σήμερα ο Γκέρχαρντ Σρέντερ δεν θα είναι παρών στο έκτακτο συνέδριο που θα τον εκλέξει και τυπικά πρόεδρο του κόμματος και υποψήφιο καγκελάριο.
Η προϊούσα υφέρπουσα δυσαρέσκεια των αδικημένων και των παραγκωνισμένων δεν φαίνεται να γίνεται αντιληπτή από το πολιτικό “κατεστημένο του Βρολίνου”. Γι αυτό και η εξαγγελίες Σούλτς για μερική τουλάχιστον κατάργηση της ατζέντας Σρέντερ μόνο σαν βάλσαμο ακούγεται στα αυτιά όσων υπέστησαν τις συνέπειας της ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας. Το τελευταίο είναι όμως και το κυριότερο επιχείρημα των χριστιανοδημοκρατών (CDU) και των φιλελευθέρων (FDP), οι οποίοι επ΄ουδενί θέλουν να καταργηθεί. Μόνο η Αριστερά (Die Linke) τάσσεται υπέρ της πλήρους κατάργησής της.
Η …”στέψη” του βασιλιά Μάρτιν Α΄, ως υποψηφίου καγκελαρίου θα γίνει σήμερα πανηγυρικά στο έκτακτο συνέδριο του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (SPD) στο Βερολίνο και ο κ. Σουλτς θα διαδεχθεί στην προεδρία τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Την δυναμική Σουλτς, το ρεύμα το οποίο παρατηρείται εδώ και οκτώ βδομάδες προσπαθούν να εξηγήσουν πολιτικοί επιστήμονες και δημοσιογράφοι. Γεγονός είναι πάντως ότι το SPD από τα τάρταρα των δημοσκοπήσεων καταφέρνει να αντιμετωπίζει πλέον ως ίσο προς ίσο το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (CDU) της κ. Μέρκελ.
“Ηλθε η ώρα για περισσότερη δικαιοσύνη” είναι το σύνθημα του Μάρτιν Σούλτς. “Εχουμε την πεποίθηση ότι τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν εάν ανασκουμπωθούμε και αναλάβουμε δράση από κοινού. Πρέπει να ξανακερδίσοyμε την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων και να στείλουμε το μήνυμα ότι όσοι εργάζονται σκληρά στη χώρα μας μπορούν να βασιστούν σε μας”, διαβεβαιώνει στις ομιλίες του.
Τα λόγια του ηχούν πειστικά διότι γνωρίζει, όπως επαναλαμβάνει συνεχώς, από πρώτο χέρι τις αγωνίες, το αίσθημα της ανασφάλειας και τον πόνο των ανθρώπων. Οχι απλώς δεν κρύβει την ταπεινή του προέλευση αλλά υπενθυμίζει διαρκώς τον προσωπικό του αγώνα: Το σταμάτημα του σχολείου (η αντιπολίτευση του καταλογίζει ότι δεν έχει καν απολυτήριο Λυκείου), το γκρεμισμένο, μετά από τραυματισμό του, όνειρο να γίνει ποδοσφαιριστής. Το πάθος του για τα βιβλία, χάρη στα οποία αυτομορφώθηκε και το οποίο μετέτρεψε σε επάγγελμα εργαζόμενος ως βιβλιοπώλης και στη συνέχεια στο δικό του βιβλιοπωλείο στη μικρή πόλη του, το Βούρζελεν, κοντά στα ολλανδικά και βελγικά σύνορα. O πολύγλωσσος σοσιαλδημοκράτης -έμαθε επίσης πολύ καλά τέσσερις γλώσσες- δεν διστάζει να μιλήσει επίσης ανοικτά για το ξεπέρασμα του αλκοολισμού του. Επεσε και ξανασηκώθηκε δηλαδή. Εντάχθηκε στην συνέχεια στο SPD, εξέλεγη δήμαρχος στο Βούρζελεν, ο νεότερος του κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας και έγινε τελικά και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ολα όσα θα μπορούσαν να αποτελέσουν αδύναμα σημεία του ή να χαρακτηριστούν μεμπτά από τους πολιτικούς του αντιπάλους, είναι ίσως και τα πιο ισχυρά του πολιτικά όπλα. Είναι ένας από τους πολλούς, δεν ανήκει στο οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο του Βερολίνου και επομένως μπορεί να αφουγκραστεί τις αγωνίες, τις ανησυχίες του μέσου πολίτη που μοχθεί. “Το αίσθημα της αλληλεγγύης ξυπνά από την συναίσθηση για τους άλλους”, λέει χαρακτηριστικά.
Τέτοιου είδους κορώνες πριν από μερικές βδομάδες δεν θα είχαν καμιά απήχηση και θα ακούγονταν και γελοίες σε μια χώρα όπου δεν κυριαρχούν οι συναισθηματισμοί αλλά ο ορθολογισμός, όχι μόνο στην πολιτική αλλά και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Από το στόμα του Μάρτιν Σούλτς μετατρέπονται όμως σε φωνή λαού, την οποία δύσκολα μπορεί κανείς να χλευάσει.
Μπορεί οι Γερμανοί να εμπιστεύονταν μέχρι τώρα την καθησυχαστική μητερούλα του έθνους Ανγκελα Μέρκελ, αλλά πολλοί φαίνεται πως ταυτίζονται με τον αυτοδημιούργητο Μάριν Σούλτς ο οποίος δεν το έβαλε κάτω, αντιμετώπισε τις αντιξοότητες τις ζωής και γνωρίζει από πρώτο χέρι το καθημερινό αγώνα των πολιτών για την επιβίωση. Γι αυτό και γεμίζουν τις αίθουσες όπου μιλά, τον υποδέχονται θερμά, τον καταχειροκροτούν.
Τα στεγνά και γενικά οικονομικά επιχειρήματα των πολιτικών του αντιπάλων, για τις αρνητικές συνέπειες των εξαγγελιών από τις αλλαγές της ατζέντας Σρέντερ, ο Σούλτς τα αντιπαρέρχεται λέγοντας: “Για να κάνει κανείς μια χώρα καλύτερη και δικαιότερη πρέπει να ξεκινά τις πολιτικές του σκέψεις από τις συνέπειες (τις οποίες μπορεί να έχουν) στο μέλλον του κάθε πολίτη ξεχωριστά”. Αυτό είναι που φέρνει τόσο πολλά νέα μέλη στο κόμμα του, φέρνει όμως και σε δύσκολη θέση το Χριστιανοδημοκραικό Κόμμα (CDU) και κάνει το SPD να μοιάζει με φοίνικα ο οποίος αναγεννάται από την τέφρα του όπως γράφεται στον τύπο ή το Spiegel να τον ονομάζει στο εξώφυλλό του ο “Αγιος Μαρτίνος”.
Τους εορτασμούς για τα 500 χρόνια από την θυροκόλληση των θέσεων του Λούθηρου μπορεί και να τους επισκιάσει το φαινόμενο Σούλτς, όπως επίσης χαρακτηρίζεται από τους αναλυτές. Ισως να σημάνει και η ώρα για αλλαγές στην Ευρώπη, αν αποκτήσει βέβαια τέτοια δυναμική. Στο παρελθόν πάντως η μεταρρύθμιση του συμπατριώτη του Λούθηρου την απέκτησε…
Το κείμενο φιλοξενείται στη στήλη «Ιδέες και Απόψεις» του ΑΠΕ- ΜΠΕ