Με την τελετή παράδοσης του έργου συντήρησης, προστασίας και αποκατάστασης του Πανάγιου Τάφου, παρουσία του πρωθυπουργού, στα Ιεροσόλυμα κλείνει ίσως ο σημαντικότερος ιστορικός κύκλος εργασιών της διεπιστημονικής ομάδας με επικεφαλής το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Για μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς έκανε λόγο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, πριν ξεκινήσει η τελετή .
Για πρώτη φορά Έλληνες επιστήμονες, άνοιξαν τον Πανάγιο Τάφο.
Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2016, ύστερα από πρόταση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεοφίλου προς το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και αφού εξασφαλίστηκε η συμφωνία και των άλλων δύο θρησκευτικών κοινοτήτων που χειρίζονται τον Πανάγιο Τάφο, του Τάγματος των Φραγκισκανών και του Πατριαρχείου των Αρμενίων στα Ιεροσόλυμα.
Στη διεπιστημονική ομάδα του ΕΜΠ, με επικεφαλής την Αντωνία Μοροπούλου, καθηγήτρια της Σχολής Χημικών, συμμετείχαν οι καθηγητές Αρχιτεκτονικής, Μανόλης Κορρές, Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, Ανδρέας Γεωργόπουλος, και ο καθηγητής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, Κωνσταντίνος Σπυράκος.
Οι Ελληνες επιστήμονες, μετακύλισαν την πλάκα του Παναγίου Τάφου στις 26 Οκτωβρίου. «Τα συναισθήματα που βιώνουμε είναι πάρα πολύ έντονα. Είμαστε συγκινημένοι», είχε δηλώσει η κ. Μοροπούλου προσθέτοντας με δέος: «Ο τάφος του Ιησού είναι ένας τάφος ζωντανός. Εκπέμπει το μήνυμα της Ανάστασης και της ελπίδας και είναι εκείνο που μας επηρέασε και μπορέσαμε να δουλέψουμε».
Κάτω από τη μαρμάρινη πλάκα του Κάλφα Κομνηνού, του φημισμένου αρχιτέκτονα που είχε κάνει την αποκατάσταση του τάφου το 1810 (μετά την πυρκαγιά του 1808), βρέθηκε μια πλάκα μάλλον σταυροφοριακή.
Αυτό τεκμαίρεται από τον χαρακτηριστικό σταυρό των Σταυροφόρων που φέρει πάνω της. Από κάτω ανακαλύφθηκε η κοίτη του βράχου που θεωρείται ότι τοποθετήθηκε το σώμα του Ιησού.
Οι τεχνικές που χρησιμοποίησαν οι επιστήμονες για αυτό το μοναδικό μνημείο, θα επιτρέψουν στον κόσμο να μελετήσουν τα ευρήματά μας σαν να ήταν οι ίδιοι μέσα στον τάφο του Χριστού.
Τα ευρήματα
Οι επιστήμονες του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που ασχολήθηκαν με τη μελέτη πριν από την έναρξη των εργασιών είχαν διαγνώσει βλάβες σε περιοχές εντός της δομής του Ιερού Κουβουκλίου και είχε τονιστεί η ανάγκη επεμβάσεων ενίσχυσης και εντός του νεκρικού θαλάμου, ώστε να αποφευχθούν πιθανά προβλήματα στατικότητας της οροφής του θαλάμου και της υπερκείμενης κατασκευής.
Η μελέτη είχε δείξει ότι στις εξωτερικές επιφάνειες του μνημείου (ορθομαρμαρώσεις) παρουσιάζονται σημαντικές παραμορφώσεις. Το βασικό αίτιο της παραμόρφωσης, εξηγούν οι επιστήμονες, είναι η εξαλλοίωση των κονιαμάτων από την εισροή υδάτων από την οπή στον θόλο, την ανερχόμενη υγρασία και τη συμπύκνωση από την αναπνοή των προσκυνητών.
Ο θερμογραφικός έλεγχος της νότιας όψης του Ιερού Κουβουκλίου που πραγματοποιήθηκε έδειξε ακόμη ότι η καύση των κεριών κατά μεγάλα διαστήματα τις ώρες προσκύνησης των πιστών προκαλούν ισχυρές θερμικές καταπονήσεις στον λίθο της ορθομαρμάρωσης και κατ’ επέκταση συσσώρευση μαύρων επικαθίσεων και ελαιωδών αποθέσεων.
Η παρουσίαση της μελέτης
Στη Ρόδο τη Δευτέρα 6 Μαρτίου παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, θρησκευτικών ηγετών και σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας και των εκπροσώπων των Αρχών και των φορέων του τόπου, παρουσιάστηκε το έργο της αναστήλωσης του Ιερού Κουβουκλίου του Πανάγιου Τάφου, από την καθηγήτρια του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αντωνία Μοροπούλου.
Μεταξύ άλλων, η καθηγήτρια του ΕΜΠ έκανε λόγο για την ιδιαίτερη τιμή και υπερηφάνεια να παρουσιάσει ένα συλλογικό έργο, ως επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας, που συμφωνήθηκε και από τις τρεις θρησκευτικές κοινότητες. Κλείνοντας τόνισε ότι το ζητούμενο είναι το Ιερό Κουβούκλιο ν’ αναδεικνύει τις αξίες του και να αποτελεί σύμβολο προσκυνήματος ανά τους αιώνες, ενώ ευχαρίστησε για την ευκαιρία να παρουσιάσει το έργο στην πατρίδα της, την Ρόδο. Η εκδήλωση έκλεισε με μουσική που έπαιξε κουαρτέτο.
Η τελετή θα γίνει μπροστά στο Ιερό Κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου τον οποίο έχουν την ευθύνη να διαφυλάσσουν οι Τρεις Θρησκευτικές Κοινότητες – το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, το Τάγμα των Φραγκισκανών Μοναχών και το Αρμένικο Πατριαρχείο. Στη συνέχεια παρουσία του πρωθυπουργού, η επιστημονικώς υπεύθυνη των εργασιών Τώνια Μοροπούλου θα παρουσιάσει το έργο στην αίθουσα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.