Εδώ και καιρό η Άγκυρα έχει χαρακτηρίσει “μονομερή ενέργεια” την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που έχουν εντοπισθεί εντός της κυπριακής ΑΟΖ, συνδέοντας το θέμα αυτό με την (όποια) επίλυση του Κυπριακού και τα “δικαιώματα” που έχει η τουρκοκυπριακή κοινότητα επί αυτών.
Οι πληροφορίες, μάλιστα, ήθελαν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να συζητά ακόμα και μία κίνηση επίδειξης ισχύος με ελεγχόμενο “θερμό επεισόδιο” στις περιοχές όπου γίνονται οι έρευνες. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες διπλωματικές πηγές, οι ΗΠΑ αλλά και ευρωπαϊκές χώρες διαμήνυσαν στην Τουρκία ότι κάτι τέτοιο θα εθεωρείτο μείζον πρόκληση.
Μάλιστα, οι ΗΠΑ εντείνουν εδώ και καιρό την παρουσία τους στην περιοχή, το ίδιο και η Γαλλία. Η αμερικανική Exxon Mobil (στην οποία επικεφαλής ήταν μέχρι πριν μερικούς μήνες ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Τραμπ, Ρεξ Τίλερσον) μαζί με την Qatar Petroleum πραγματοποιούν ήδη έρευνες και εξορύξεις στο “οικόπεδο” 10 το οποίο κατέχουν στη βάση διεθνούς διαγωνισμού που πραγματοποίησε η Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ το ίδιο κάνει και η Γαλλική Total σε άλλη περιοχή.
Πριν μερικές ημέρες, σε συνέδριο στη Λευκωσία για τους υδρογονάνθρακες, εκπρόσωποι των εταιρειών κατέστησαν σαφές το ενδιαφέρον τους, η Exxon Mobil, μάλιστα, άφησε να εννοηθεί πως το κοίτασμα που εντοπίσθηκε στην θαλάσσια περιοχή “Ερατοσθένης” ίσως είναι ισοδύναμο τεραστίου κοιτάσματος της Αιγυπτιακής ΑΟΖ και κατά τους υπολογισμούς της εταιρείας το 20ο μεγαλύτερο τον κόσμο!
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδείξει εντονότατο ενδιαφέρον για τον γεωπολιτικό χάρτη της περιοχής και αυτό συνδέεται με τα ενεργειακά κοιτάσματα της περιοχής. Η πρόσκληση στον Αιγύπτιο πρόεδρο Σίσι να επισκεφθεί την Ουάσιγκτον δεν είναι τυχαία. Η Αίγυπτος είναι σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα των συμφερόντων των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή της ν.Α Μεσογείου, Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Το Ισραήλ είναι παραδοσιακός σύμμαχος και η Κύπρος θεωρείται ψηφίδα από τους γεωπολιτικού παζλ.
Όλα αυτά εξηγήθηκαν και στον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά κατά τη συνάντηση που είχε πρόσφατα στις ΗΠΑ με τον Ρεξ Τίλερσον. Κυπριακές διπλωματικές πηγές αναφέρουν, μάλιστα, πως η αποφασιστικότητα των ΗΠΑ να στηρίξουν την παρουσία της Exxon Mobil στην περιοχή “μεταφράστηκε” και στην ένταση της παρουσίας ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή. Με αφορμή την ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας στη Μέση Ανατολή (Συριακό) περισσότερα από 20 αμερικανικά πλοία (μεταξύ των οποίων και το πυρηνοκίνητο Τζωρτζ Μπους) βρίσκονται στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ και οι Γάλλοι ενίσχυσαν την ναυτική παρουσία τους.
Στην επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος συζήτησε με τον αμερικανό ομολογό του την επέκταση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας. Συμφώνησαν, όμως, και την χρονική επέκταση της συμφωνίας για τη ναυτική βάση της Σούδας, κάτι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις ΗΠΑ και η Ελλάδα το αξιοποιεί για να ενισχύσει τον αμερικανικό “θώρακα” στην περιοχή ως αποτρεπτικό παράγοντα των όποιων τουρκικών προθέσεων.
To υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου απάντησε στην Άγκυρα, λέγοντας πως «η Κύπρος θα συνεχίσει με αποφασιστικότητα την πολιτική της στον τομέα των υδρογονανθράκων με πλήρη σεβασμό στο διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο».
Νωρίτερα, το τουρκικό ΥΠΕΞ καταλόγισε στη Λευκωσία ότι, στο συγκεκριμένο ζήτημα, δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων.
Η Λευκωσία κάλεσε την Άγκυρα να συμβάλει με συγκεκριμένες ενέργειες στην επανέναρξη της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων και την επίτευξη γρήγορης επανένωσης της Κύπρου.
Υπενθύμισε ότι ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έχει ξεκάθαρα διατυπώσει τη θέση ότι οι Τουρκοκύπριοι θα επωφεληθούν από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, στο πλαίσιο μιας συμφωνημένης διευθέτησης του Κυπριακού.
Το κυπριακό ΥΠΕΞ πρόσθεσε πως «η δήλωση της Άγκυρας για ακόμη μια φορά, αποδεικνύει την έλλειψη σεβασμού από μέρους της Τουρκίας στο συμβατικό και εθιμικό διεθνές δίκαιο, όπως προκύπτει από τη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, και την περιφρόνηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη».
Η Λευκωσία συμπλήρωσε ότι το Διεθνές Δίκαιο προνοεί ότι ο φυσικός πλούτος μιας χώρας ανήκει στο κράτος και η ευθύνη διαχείρισής του έγκειται στην κυβέρνησή του προς όφελος όλων των πολιτών. «Συνεπώς, πράξεις που αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όχι μόνο αντιτίθενται στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά είναι εντελώς ανεδαφικές», πρόσθεσε.
Τέλος, σημείωσε ότι «είναι λυπηρό το γεγονός ότι η Τουρκία, για ακόμη μια φορά, καταφεύγει σε απειλές, έτσι ώστε να προωθήσει τα συμφέροντά της υπό το πρόσχημα των “ανησυχιών” για τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων».
Σ.Κ