ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Η «συμφωνία εμπιστευτικότητας» για την πορεία των διαπραγματεύσεων στην οποία έχουν καταλήξει κυβέρνηση και δανειστές, επιτρέπει ελάχιστη πληροφόρηση σχετικά με τις λεπτομέρειες στα ανοιχτά μέτωπα. Ωστόσο, είναι σαφές πως οι απαιτήσεις του ΔΝΤ στα εργασιακά και η πώληση μονάδων της ΔΕΗ είναι αυτή τη στιγμή τα ζητήματα που προκαλούν εμπλοκές. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι υπάρχουν και πλευρές που επιχειρούν να επισπεύσουν την ολοκλήρωση των συνομιλιών.
Η Κομισιόν, για παράδειγμα, διά του εκπροσώπου του Ζαν Κλόντ Γιούνκερ, έβαλε στο τραπέζι και συγκεκριμένη ημερομηνία. Η 7η Απριλίου αποτελεί τόσο για τις Βρυξέλλες, όσο και για την Αθήνα το μεγάλο στόχο προκειμένου μέχρι τότε κυβέρνηση και δανειστές να έχουν καταλήξει στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Το νέο ορόσημο τεχνικά μοιάζει να είναι εφικτό, καθώς τις τελευταίες ημέρες έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος σχεδόν σε όλα τα μέτωπα. Όμως, τα έστω ελάχιστα ζητήματα που απομένουν αποκτούν μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας, κυρίως λόγω του συμβολικού χαρακτήρα τους, κάτι που τα καθιστά δύσκολα διαχειρίσιμα στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.
Η ΔΕΗ,το μεγάλο εμπόδιο
Η πώληση του 40% των μονάδων της ΔΕΗ για παράδειγμα έχει δημιουργήσει μέτωπο στην κυβέρνηση καθώς μετά το άρθρο- μήνυμα του Πάνου Σκουρλέτη στην Εφημερίδα των Συντακτών και ο Νίκος Φίλης συντάσσεται με την ίδια άποψη, καθώς και στελέχη της ομάδας των “53”, ενώ αντίθετοι είναι και οι βουλευτές της Δυτικής Μακεδονίας όπου βρίσκονται οι περισσότερες προς πώληση μονάδες. Ο αρμόδιος υπουργός Γιώργος Σταθάκης συναντήθηκε χθες με συνδικαλιστικές της ΔΕΗ -που επίσης αντιδρούν- και φέρεται να τους είπε πως η απαίτηση των δανειστών είναι εξαιρετικά σφοδρή και δύσκολα μπορεί να αποφύγει η κυβέρνηση την υποχώρηση.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας “Ειδήσεις”, πάντως, ο πρωθυπουργός στέλνει σαφές μήνυμα στους διαφωνούντες λέγοντας “κανείς δεν είναι πιο αριστερός από εμένα” και συμπληρώνει πως “εάν ο ίδιος μπορεί να διαχειριστεί ιδεολογικά μια υποχώρηση στο θέμα της ΔΕΗ μπορούν και όσοι διαφωνούν”. Το μήνυμα του Αλέξη Τσίπρα είναι σαφές και απευθύνεται στον Πάνο Σκουρλέτη και το Νίκο Φίλη.
Κυβερνητικές πηγές κάνουν λόγο για πιέσεις που εδράζονται σε συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα, κυρίως, γερμανικά και γαλλικά, ενώ και Έλληνες επιχειρηματίες φαίνεται πως έχουν προωθήσει με “πολιτικό λόμπινγκ” τις απόψεις τους στους Θεσμούς. Είναι χαρακτηριστικό πως η Νέα Δημοκρατία, δια στόματος του αντιπροέδρου της Κωστή Χατζηδάκη, έχει ταχθεί υπέρ της πώλησης μονάδων της επιχείρησης, κάτι που καθιστά ακόμα δυσκολότερη τη θέση της κυβέρνησης.
Ο Πάνος Σκουρλέτης προωτοστατεί σε αυτό το εσωτερικό μέτωπο και σύμφωνα με πληροφορίες έχει διαμηνύσει στον πρωθυπουργό ότι “το θέμα της ΔΕΗ μπορεί να ρίξει την κυβέρνηση”.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, άλλα κυβερνητικά στελέχη, όπως ο υφυπουργός Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας έχει μεταφέρει πρόταση στον πρωθυπουργό για εκχώρηση μονάδων μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και έχει γίνει “κόκκινο πανί” για άλλα στελέχη καθώς θεωρείται ότι κινείται στην “γραμμή” των δανειστών.
Στο μεταξύ ο υπουργός Ενέργειας μιλώντας το πρωί σε συνέδριο του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για τις μεταρρυθμίσεις σημείωσε ότι «το 2018 θα εισαχθεί το target model ώστε να μεταβληθεί το πλαίσιο των απόλυτα ρυθμισμένων τιμών (ΑΠΕ) ή μια ατελή λειτουργία της αγοράς ενέργειας».
Ο κ. Σταθάκης επιμελώς απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στο καυτό θέμα της πώλησης μονάδων της ΔΕΗ. Ανέφερε ότι το στίγμα της κυβέρνησης στο θέμα της ενέργειας και των υποδομών είναι σαφές και φάνηκε στον ΑΔΜΗΕ όπου καταφέραμε να βρεθεί λύση με το 51% να παραμένει στο Δημόσιο.
Μίλησε για τα σχέδια να εισαχθεί μια νέα μορφή επιχειρηματικότητας, οι «ενεργειακοί συνεταιρισμοί» με στόχο άμεση συσχέτιση παραγωγής και κατανάλωσης. Είναι ένα μοντέλο που υπάρχει στο εξωτερικό, στη Γερμανία καλύπτει το 20% του ενεργειακού τομέα, τόνισε.
Τη Δευτέρα, ο κ. Σταθάκης συναντήθηκε με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ Μανώλη Παναγιωτάκη, ενώ νωρίτερα είχε συνάντηση με το προεδρείο της ΓΕΝΟΠ.
Ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Γιώργος Αδαμίδης επιβεβαίωσε την προοπτική πώλησης λιγνιτικών μονάδων (όχι και υδροηλεκτρικών σε αυτή τη φάση), χωρίς ωστόσο να έχει καθοριστεί ακόμη το χαρτοφυλάκιο που θα πουληθεί.
Ο ίδιος προειδοποίησε για απεργιακές κινητοποιήσεις και κάλεσε σε συμπαράσταση τους φορείς της κοινωνίας, τουλάχιστον της Δυτικής Μακεδονίας. «Όπως έγινε και το 2014» είπε χαρακτηριστικά.
Την αντίθεσή της στην προοπτική πώλησης μονάδων της ΔΕΗ εξέφρασε μιλώντας στον Northfm και η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Ρένα Σβίγγου.
Ερώτηση: Θέλω να σας ρωτήσω τώρα τι γίνεται, γιατί ένα από τα επόμενα αγκάθια, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, είναι το θέμα της ενέργειες. Το θέμα της ενέργειας που αποτελεί κι αυτό ένα αίτημα των δανειστών, μάλλον δεν είναι και μόνο αίτημα των δανειστών, υπάρχει και δικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την πώληση του 40% των εργοστασίων της χώρας μας…
Απ: Ο Πάνος Σκουρλέτης ήταν και υπουργός Ενέργειας και με την παρέμβασή του αυτή, ο ίδιος, όπως και το κόμμα, όπως και συνολικά η κυβέρνηση καταδεικνύουν τη μάχη που δίνεται αυτή τη στιγμή για την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ. Όπως γνωρίζετε μέσα από τη διαπραγμάτευση και μέσα από τη συμφωνία του Αυγούστου και μέσα από την πρώτη αξιολόγηση τα σχέδια τα οποία είχε συμφωνήσει η προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά, όπως για παράδειγμα για την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ αποκρούστηκαν. Αυτή τη στιγμή έχετε δίκιο ότι οι δανειστές πιέζουν για πράγματα τα οποία είχαν κλείσει στην πρώτη αξιολόγηση. Υπάρχει όμως το δεδομένο του ευρωπαϊκού κανονισμού για τα λιγνιτικά κι εμείς προσπαθούμε να βρούμε εκείνες τις λύσεις οι οποίες θα υπερασπίζονται το δημόσιο και δεν πρόκειται να φέρουν από την πίσω πόρτα αυτά τα οποία θέλει η ΝΔ, η οποία είδαμε και με την παρέμβαση που έκανε πριν από λίγες μέρες για ιδιωτικοποίηση, τη στιγμή δηλαδή που γινόταν η διαπραγμάτευση για τη ΔΕΗ, και μάλιστα κάνοντας κι ένα βήμα πέρα και από τους δανειστές, μιλώντας δηλαδή για πράγματα που ούτε καν οι ίδιοι διανοούνται να ζητήσουν από την ελληνική κυβέρνηση.
Ερ: Άρα εσείς λέτε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση θα υπερασπιστεί το δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ όσο μπορεί με συνέπεια να μην πωληθεί στους ιδιώτες…
Απ: Εμείς λέμε ότι θα υπερασπιστούμε το δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ. Η ΔΕΗ δεν πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί. Και δεν υπάρχει σ’ αυτό το σημείο καμία αντιπαράθεση μεταξύ κόμματος-κυβέρνησης, Σκουρλέτη-κυβέρνησης κ.ο.κ.
Ωστόσο, ο χρόνος ολοκλήρωσης της τεχνικής συμφωνίας θα κριθεί από τις πολιτικές ισορροπίες που θα επικρατήσουν στο εσωτερικό των δανειστών μέσα από τις συμμαχίες και τις διαφορές που έχουν δημιουργηθεί το τελευταίο διάστημα.
Το άρθρο του Πάνου Σκουρλέτη και η ομάδα των αντιδρώντων στον ΣΥΡΙΖΑ
Τι ζητούν οι δανειστές
Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του το thehuffingtonpost.gr, οι δανειστές έχουν βάλει ως προτεραιότητα την πώληση λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων, χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης και τις καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος της χώρας από την Ε.Ε. Σύμφωνα με πληροφορίες οι πιέσεις από την πλευρά των δανειστών είναι ασφυκτικές καθώς έχοντας πλήρη γνώση του τρόπου λειτουργίας της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα, θεωρούν ότι ο μόνος τρόπος μείωσης του μεριδίου της εταιρίας είναι η πώληση μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Αναζητώντας λύση, η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει σε συνεργασία με τη διοίκηση της εταιρίας να ετοιμάζει μια ομάδα εργοστασίων τα οποία θα μπορούσαν να βγουν προς πώληση. Σε αυτά θα υπερτερούν οι λιγνιτικές μονάδες, αφήνοντας έξω κρίσιμα εργοστάσια για την επάρκεια παραγωγής ρεύματος.
Συγκεκριμένα, η διαπραγματευτική ομάδα έχει προτείνει οι αποφάσεις για την τύχη της ΔΕΗ να μεταφερθούν στη διοίκηση του Υπερταμείου, καθώς η συμφωνία με τους δανειστές για το χαρτοφυλάκιο του Υπερταμείου προβλέπει τη μεταφορά του 34% που κατέχει το Δημόσιο, στην Εταιρία Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ).
Στα σχέδια για την αντιμετώπιση των πιέσεων από την πλευρά των δανειστών, αλλά και των αντιδράσεων στο εσωτερικό της κυβέρνησης, υπάρχει και η πρόταση για τη μεταφορά και του υπόλοιπου 17% της ΔΕΗ που κατέχει το Δημόσιο στην εταιρία, από το ΤΑΙΠΕΔ στην ΕΔΗΣ, προκειμένου να αποφευχθεί σε αυτή τη φάση η πώληση μονάδων
Απεργιακές κινητοποιήσεις από τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ
Σε απεργιακές κινητοποιήσεις κατά της πώλησης μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ θα προχωρήσει η ΓΕΝΟΠ, δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήωσεν ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γιώργος Αδαμίδης που συναντήθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη.
Ο κ. Αδαμίδης επιβεβαίωσε την προοπτική πώλησης λιγνιτικών μονάδων (όχι και υδροηλεκτρικών σε αυτή τη φάση), χωρίς ωστόσο να έχει καθοριστεί ακόμη το χαρτοφυλάκιο που θα πουληθεί. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΓΕΝΟΠ η όποια λύση συμφωνηθεί θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή, ενώ ο ίδιος καλεί σε συμπαράσταση στις κινητοποιήσεις τους φορείς της κοινωνίας, τουλάχιστον της Δυτικής Μακεδονίας, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «όπως έγινε και το 2014».
“Παιχνίδι” μεταξύ των Θεσμών
Το κυρίαρχο στοιχείο το οποίο ενώνει το στρατόπεδο των δανειστών είναι η αποδοχή από την πλευρά των «σκληροπυρηνικών» της Ευρώπης όλων των απαιτήσεων για επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα τις οποίες έχει προβάλλει το ΔΝΤ. Από την πλευρά του το Ταμείο έχει αποδεχτεί πλήρως τις απαίτηση για υψηλούς στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων το επόμενο διάστημα, γεγονός που το οδήγησε στις ασφυκτικές απαιτήσεις για την κυβέρνηση.
Συνεννόηση έχει επιτευχθεί μεταξύ της ΕΚΤ και του ΔΝΤ στο μέτωπο των εργασιακών, με την Κεντρική Τράπεζα να έχει το τελευταίο διάστημα προσεγγίσει ιδιαίτερα το Ταμείο αναφορικά με τη θέση που αυτό έχει πάρει στη διαπραγμάτευση στα περισσότερα ανοιχτά θέματα . Το ρόλο του ισορροπιστή επιχειρεί να παίξει η Κομισιόν, η οποία ωστόσο έχει εξελιχτεί σε παίχτη με «χαμηλή διαπραγματευτική βαρύτητα».
Ρόλο παρατηρητή κρατά το ΔΝΤ στη συζήτηση αναφορικά με τις αλλαγές στην αγορά ενέργειας, καθώς έχει αποδεχτεί τις απαιτήσεις τις οποίες υποστηρίζει ο εκπρόσωπος της Κομισιόν στους Θεσμούς. Αντίστοιχα, σε διαδικασία με ένα πρωταγωνιστή εξελίχθηκαν και οι συζητήσεις σχετικά με το Ασφαλιστικό. Οι απαιτήσεις του Ταμείου ήταν πολύ συγκεκριμένες, έχοντας μάλιστα ξεκαθαρίσει από την πρώτη στιγμή ότι η κατάληξη των διαπραγματεύσεων στο Ασφαλιστικό θα κρίνει και την τύχη της αξιολόγησης.
Τα επόμενα βήματα
Η επίσημα δηλωμένη πρόθεση όλων των πλευρών είναι η όσο το δυνατό γρηγορότερη ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Το επιθυμητό θα ήταν οι τεχνικές λεπτομέρειες να έχουν ολοκληρωθεί πριν την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στις 21-23 Απριλίου στην Ουάσιγκτον, προκειμένου εκεί να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις του Ταμείου σχετικά με το μέλλον του στο Ελληνικό πρόγραμμα.
Εξαιτίας των εορτών του Πάσχα στις 16 Απριλίου, η τελευταία ευκαιρία για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο μοιάζει να είναι η συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στις 7 Απριλίου. Προϋπόθεση ωστόσο είναι να μην υπάρξουν νέες εμπλοκές και καθυστερήσεις, γεγονός το οποίο κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ειδικά από τη στιγμή που τεχνικές λεπτομέρειες και διαδικαστικά θέματα κρίνονται από τις πολιτικές ισορροπίες τόσο στην Αθήνα, όσο και στα κέντρα αποφάσεων των τεσσάρων Θεσμών.