Ένα εξαιρετικά επικίνδυνο “blame game” (παιχνίδι επίριψης ευθυνών) βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία 24ωρα που, σύμφωνα με τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί σήμερα, μπορεί να οδηγήσει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης ακόμα και τον Ιούλιο (!), υπό το κράτος του εκβιασμού που θα υποστεί τότε η κυβέρνησης. Εκείνη την περίοδο η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει οφειλές προς τους δανειστές ύψους περίπου 7 δισ ευρώ και θα είναι εξαιρετικά ευάλωτη καθώς μία αδυναμία πληρωμής συνιστά “σήμα χρεοκοπίας” (όπως συνέβη το καλοκαίρι του 2015).
Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν πως η διαμάχη μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ σχετικά με τα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους ωθεί τα πράγματα σε αδιέξοδο, ενώ θεωρείται πιθανό ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε να εκμεταλλεύεται τις απαιτήσεις του ΔΝΤ -και να τις υιοθετεί- ώστε να μεταθέσει για μετά τις γερμανικές εκλογές το θέμα της ουσιαστικής ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Οι δανειστές από την πλευρά της κατηγορούν την κυβέρνηση ότι εκείνη κωλυσιεργεί λόγω της πολιτικής αδυναμίας της να νομοθετήσεις και να εφαρμόσει τα μέτρα.
Κίνδυνος να χαθεί οριστικά το Eurogroup της 7ης Απριλίου, ίσως και κάποιο έκτακτο…
‘Ομως, έτσι το Eurogroup της 7ης Απριλίου όλα δείχνουν πως μπορεί να περάσει και αυτό στην ιστορία ως μια ακόμα χαμένη ευκαιρία να επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών και πλέον κυβέρνηση και δανειστές θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με στόχο να κλείσουν την αξιολόγηση πριν την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στις 21-23 Απριλίου στην Ουάσιγκτον. Δεν είναι τυχαίο πως η “φωνή” του Σόϊμπλε, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάϊσελμπλουμ άφησε ήδη να εννοηθεί πως μπορεί να υπάρξει έκτακτη συνεδρίαση στις 28 Απριλίου ή στις αρχές Μαϊου.
Έστω και αν κυβερνητικοί αξιωματούχοι επίσημα δεν θέλουν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να υπάρξει σύγκλιση με τους θεσμούς έως την Παρασκευή (όπως για παράδειγμα ο κ. Τζανακόπουλος ο οποίος προανήγγειλε εξελίξεις τα επόμενα 24ωρα), ένα τέτοιο ενδεχόμενο μοιάζει μάλλον απίθανο.
Σ’ αυτό το παιχνίδι ευθυνών ουδείς μπορεί να αποκλείσει και την πιθανότητα το ΔΝΤ να προλειαίνει το έδαφος για μια κρίση που θα οδηγούσε στην αποχώρησή του από την Ευρωζώνη. Ένα αδιέξοδο στη διαπραγμάτευση ίσως του δίνει τη δυνατότητα την μεν Ελλάδα ότι δεν υιοθετεί τα απαραίτητα μέτρα, τους δε Ευρωπαίους ότι δεν συναινούν σε μέτρα γενναίας ελάφρυνσης χρέους. Η εικόνα αυτή δεν απέχει από το γεγονός ότι ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ίσως τελικά να δώσει σήμα για αποχώρηση του ΔΝΤ, κάτι που υπονοεί με δηλώσεις του στην “Εστία” και ο εκπρόσωπος μας στο Ταμείο κ. Μιχάλης Ψαλιδόπουλος.
Το Βερολίνο θεωρεί ταμπού το θέμα του χρέους για αυτό και οι Γερμανοί επιμένουν στην μετάθεση για αργότερα της συζήτησης για το χρέος, ώστε να ολοκληρωθεί τώρα ομαλά η διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση και τα επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα τα οποία θα εφαρμοστούν μετά το 2018.
Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι το Ταμείο διαρκώς ανοίγει καινούργια θέματα ή επαναφέρει στο τραπέζι όσα ήδη έχουν συμφωνηθεί προκειμένου να μην κλείσει η αξιολόγηση. Με βάση αυτά τα δεδομένα το καλό σενάριο είναι οι διαπραγματεύσεις να ολοκληρωθούν πριν τη σύνοδο του ΔΝΤ στις 21-23 Απριλίου. Το κακό σενάριο είναι η διαπραγμάτευση να συρθεί έως τον Ιούλιο, όταν η πίεση για την αποπληρωμή των ομολόγων θα αναγκάσει την Ελληνική κυβέρνηση να αποδεχτεί όλες τις απαιτήσεις, αφήνοντας για αργότερα το θέμα του χρέους.
Το «μπαλάκι» στην κυβέρνηση
Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του και το thehuffingtonpost.gr, οι δανειστές υποστηρίζουν πως η ευθύνη για τις νέες καθυστερήσεις και την αδυναμία να υπάρξει συμφωνία έως το Eurogroup της 7ης Απριλίου, βαραίνει εξ ολοκλήρου την Ελληνική κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες μέρος των δανειστών αναφέρει ότι η κυβέρνηση διαρκώς υπαναχωρεί από τις αρχικές τις δεσμεύσεις και επιστρέφει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης διεκδικώντας αλλαγές στα ήδη συμφωνηθέντα.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρουν τις συζητήσεις για το Ασφαλιστικό, στις οποίες η κυβέρνηση τις τελευταίες ημέρες επανέφερε στο τραπέζι το θέμα της σταδιακής εφαρμογής των περικοπών, γεγονός το οποίο προκάλεσε πρόβλημα στις διαπραγματεύσεις.
Διαλλακτικότερη στάση κρατά η Κομισιόν η οποία τα επόμενα 24ωρα θα επιχειρήσει να υπάρξει όσο το δυνατό μεγαλύτερη σύγκλιση μεταξύ κυβέρνηση και ΔΝΤ, προκειμένου να μη χαθεί εντελώς η συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης την ερχόμενη Παρασκευή.
Τα «αγκάθια»
Λίγα αλλά ιδιαίτερα κρίσιμα και πολύ δύσκολα είναι τα ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά στη διαπραγμάτευση. Ασφαλιστικό και εργασιακό παραμένουν τα δύο μεγάλα προβλήματα της αξιολόγησης, έστω και αν έχουν υπάρξει συγκλίσεις στο μεγαλύτερο ποσοστό των θεμάτων που έπρεπε να συμφωνηθούν. Ωστόσο, συλλογικές συμβάσεις, ομαδικές απολύσεις και ο χρόνος εφαρμογής των περικοπών στις συντάξεις μοιάζουν ικανά για ακόμα μια φορά να εκτροχιάσουν τις συζητήσεις.
Συγκεκριμένα η Ελληνική πλευρά ζητά πλήρη επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων, την ώρα που το ΔΝΤ αρνείται να κάνει οποιαδήποτε συζήτηση για το θέμα, τουλάχιστον εάν αφορά την άμεση εφαρμογή τους.
Αποστάσεις υπάρχουν και στο θέμα των ομαδικών απολύσεων και στο ποσοστό της αύξηση και στο θέμα της προ έγκρισης.
Στο Ασφαλιστικό η μεγαλύτερη διαφορά που χωρίζει τις δύο πλευρές δεν είναι το ύψος των περικοπών, καθώς αυτό έχει συμφωνηθεί εδώ και πολύ καιρό, αλλά ο χρόνος εφαρμογής τους. Η κυβέρνηση υπαναχώρησε από την αρχική της θέση για εφαρμογή από το 2020 και μετά αποδεχόμενη οι περικοπές να ξεκινήσουν από το 2019, ωστόσο ζητά αυτές να γίνουν σε βάθος διετίας.
Ανοιχτά παραμένουν και πολλά μέτωπα σχετικά με τα «αντισταθμιστικά» μέτρα τα οποία διεκδικεί η κυβέρνηση, θέμα όμως που θα κριθεί από την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης στο πακέτο των υπόλοιπων μέτρων.
Σ.Κ