Από την Ευρώπη μέχρι τους θεσμούς, περνώντας από τη μετανάστευση, ακολουθούν τα προγράμματα των βασικών υποψηφίων του πρώτου γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών, σε πέντε σημεία κλειδιά.
Ευρώπη: αποχώρηση ή μεταρρύθμιση;
Το ευρωπαϊκό ζήτημα αναστατώνει τις παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές, από τότε που ο στρατηγός ντε Γκωλ και οι κομμουνιστές μάχονταν εναντίον μιας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, την οποία προωθούσαν οι κεντρώοι και οι σοσιαλιστές. Στα δημοψηφίσματα του 1992 (συνθήκη του Μάαστριχτ) και του 2005 (ευρωπαϊκό σύνταγμα), το «ναι» και το «όχι» συνάσπιζαν ανθρώπους τόσο στην αριστερά όσο και στη δεξιά.
Το ίδιο συμβαίνει και τώρα. Η επικεφαλής της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν προτείνει την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν διαπραγματεύσεις δεν επιτρέψουν την εκ βάθρων μεταμόρφωσή της.
Ο Εμμανουέλ Μακρόν, προτείνει ένα κοινοβούλιο της ευρωζώνης και μαζικές ευρωπαϊκές επενδύσεις.
Μετανάστευση και ισλάμ
Η Μαρίν Λεπέν (όπως και ο Φρανσουά Φιγιόν) προτείνει μια περιοριστική πολιτική για τη μετανάστευση, με μέτρα που να περιορίζουν τις ενώσεις οικογενειών, τις κοινωνικές παροχές για τους πρόσφυγες, τη χορήγηση της γαλλικής υπηκοότητας.
Το μέτρο αυτό δεν στηρίζει ο κεντρώος Εμμανουέλ Μακρόν. Όμως συμφωνεί στη θέσπιση μιας «θετικής διάκρισης» ώστε να προσλαμβάνονται νέοι από τα υποβαθμισμένα προάστια. Δεν είναι τυχαίο πως η Άγκελα Μέρκελ τάχθηκε υπέρ του Μακρόν αφού οι δυο τους φαίνεται ότι ταυτίζονται στην πολιτική των ανοικτών συνόρων υπό προϋποθέσεις.
Περί θεσμών
Ο Μακρόν δεν επιθυμεί να αλλάξει το σύνταγμα.
Ο Μακρόν θα απαιτήσει από τους αιρετούς αξιωματούχους να έχουν λευκό ποινικό μητρώο.
Οικονομικά και κοινωνία
Παραδοσιακά τα οικονομικά και τα κοινωνικά θέματα φέρνουν σε αντίθεση τη δεξιά με την αριστερά. Όμως η στρατηγική προσέγγισης των λαϊκών τάξεων που ακολουθεί η Λεπέν την έχει οδηγήσει να τοποθετείται στα θέματα αυτά λιγότερο δεξιά από τον Φρανσουά Φιγιόν, ο οποίος είχε επιλέξει μια πολύ φιλελεύθερη οικονομική γραμμή.
Έτσι η ηλικία της συνταξιοδότησης θα αυξηθεί σταδιακά στα 65 χρόνια από τον Φιγιόν, θα διατηρηθεί στα 62 χρόνια (ή και λιγότερα σε ορισμένες περιπτώσεις) από τον Αμόν και τον Μακρόν, θα επανέλθει στα 60 χρόνια από τη Λεπέν και τον Μελανσόν.
Ο Φιγιόν έλεγε πως θα καταργήσει την εβδομάδα εργασίας των 35 ωρών. Οι Μακρόν και Λεπέν θα τη διατηρήσουν, με αλλαγές, εξαιρέσεις και υπερωρίες. Οι Αμόν και Μελανσόν θέλουν να μειώσουν τον χρόνο εργασίας.
Ο φόρος των μεγάλων περιουσιών (ISF) θα καταργηθεί από τον Φιγιόν, θα μειωθεί από τον Μακρόν, θα διατηρηθεί από τη Λεπέν, θα συγχωνευθεί με τον φόρο ακίνητης περιουσίας από τον Αμόν, θα ενισχυθεί από τον Μελανσόν.
Ο Φιγιόν θα καταργήσει 500.000 θέσεις δημόσιων υπαλλήλων και ο Μακρόν 120.000, ενώ ο Μελανσόν θα δημιουργήσει 200.000.
Πυρηνική ενέργεια
Οι Μελανσόν και Αμόν θα εγκαταλείψουν σταδιακά την πυρηνική ενέργεια, την οποία υποστηρίζουν οι Φιγιόν και Λεπέν, ενώ ο Μακρόν επιδιώκει να περιορίσει τη σημασία της.
Οι βασικές αρχές του Εμανουέλ Μακρόν
Μεταρρύθμιση του επιδόματος ανεργίας και δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος, το οποίο θα χρηματοδοτείται από τη φορολογία. Ο άνεργος θα υποχρεώνεται να επιμορφώνεται για να παίρνει το επίδομα «μετά από κάποιο καιρό στην ανεργία». Αν αρνηθεί πάνω από δύο προσφορές εργασίας, θα παύει να παίρνει το επίδομα.
Αύξηση του επιδόματος παραγωγικότητας στο δημόσιο κατά 50%.
Μείωση της φορολογίας για τις επιχειρήσεις από το 33,3% στο 25%, για να φθάσει η Γαλλία στον μέσο ευρωπαϊκό όρο.
Αλλαγή στα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση, ανάλογα με τα επαγγέλματα: το όριο περνάει από τα 60 χρόνια στα 67 μάξιμουμ.
Απόλυση 120.000 δημοσίων υπαλλήλων (50.000 από το κράτος και 70.000 από τους δήμους).
Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για εκπαιδευτικούς (4.000 ως 5.000 θέσεις) και μπόνους 3.000 ευρώ τον χρόνο για τους καθηγητές σε άγονες περιοχές.
Πρόσληψη 10.000 αστυνομικών στα επόμενα τρία χρόνια. Επαναφορά του αστυνομικού της γειτονιάς. Ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας. Δημιουργία 5.000 νέων θέσεων για αστυνομία συνόρων.
Μείωση κατά 50% της πυρηνικής ενέργειας στην παραγωγή ενέργειας. Κλείσιμο του εργοστασίου Fessenheim. Επενδύσεις 15 δισ. ευρώ για την οικολογική μετάβαση. Ποσοστό 32% για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως το 2030.
Έως το 2022, το 50% των τροφίμων στα σχολικά κυλικεία πρέπει να είναι βιολογικά, οικολογικά.
Αλλαγή εκλογικού συστήματος με περισσότερη αναλογική.
Οι βουλευτές δεν θα μπορούν να είναι και δήμαρχοι ή περιφερειάρχες ταυτόχρονα.
Θα φορολογείται όλος ο μισθός των βουλευτών.
Οι βουλευτές δεν θα έχουν ειδικό καθεστώς συντάξεων.
Απαγορεύεται για τους βουλευτές να προσλαμβάνουν συγγενείς.
Οι βασικές προτάσεις της Μαρίν Λεπέν
Αποσύρεται ο εργασιακός νόμος. Παραμένουν οι 35 ώρες εργασίας. Οι υπερωρίες δεν φορολογούνται. Θα πριμοδοτείται η αγοραστική ικανότητα των χαμηλών εισοδημάτων και των χαμηλοσυνταξιούχων.
Το όριο ηλικίας για τη σύνταξη είναι τα 60 και τα 40 χρόνια εργασίας για πλήρη σύνταξη.
Καμία αύξηση στον ΦΠΑ και το ανταποδοτικό τέλος. Μείωση των φόρων εισοδήματος κατά 10% και κατάργηση της φορολόγησης στην πηγή.
Εγγραφή στο Σύνταγμα της εθνικής προτεραιότητας. Ειδικός φόρος αν προσλαμβάνονται αλλοδαποί. Οι δημόσιες παραγγελίες θα γίνονται μόνο σε γαλλικές εταιρείες, αν η διαφορά τιμής είναι «λογική». Νέος φόρος για τις μεγάλες επιχειρήσεις στη Γαλλία.
Οικονομικός πατριωτισμός για τους αγρότες. Αλλαγή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (Pac) σε Γαλλική Αγροτική Πολιτική με κριτήρια επιδοτήσεων τα οποία επιβάλλουν οι Γάλλοι. Ενθάρρυνση οικονομική για εγκατάσταση νέων αγροτών.
Δημόσιος ασφαλιστικός τομέας και τομέας υγείας.
Δημοψήφισμα για την έξοδο της Γαλλίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιστροφή στο εθνικό νόμισμα. Εξοδος από το ΝΑΤΟ.
Διαπραγμάτευση για τη Συνθήκη Σένγκεν και επαναφορά των συνόρων σε γαλλικό έλεγχο. Πάγωμα του μεταναστευτικού κύματος. Απαγορεύεται η μετανάστευση οικογενειών. Απαγορεύεται η ιατρική βοήθεια του κράτους σε παράνομους μετανάστες. Αυτόματη έξωση από την Γαλλία όλων των εγκληματιών και των παράνομων μεταναστών και φυλάκιση στις χώρες καταγωγής τους.
Εκσυγχρονισμός και ασφάλεια για τα γαλλικά πυρηνικά εργοστάσια. Οχι στο κλείσιμο του εργοστασίου Fessenheim. Η γαλλική ΔΕΗ θα ξαναγίνει δημόσια.
Αναλογική για όλες τις εκλογές. Μείωση του αριθμού των βουλευτών από 577 σε 300 και των γερουσιαστών από 348 σε 200.