Υπό άκρα μυστικότητα άρχισαν το 2016 οι διαπραγματεύσεις με τον αμερικανικό κολοσσό, τον οποίο διεκδικούσαν 10 χώρες. Η μεθοδική και αθόρυβη οργάνωση και εκτέλεση της επιχείρησης “Tesla Greece”
Καρπό διαδικασιών που διήρκεσαν περισσότερο απ’ έναν χρόνο αποτελεί η εγκατάσταση του τμήματος Ερευνας και Ανάπτυξης (R&D) της Tesla Greece στον Δημόκριτο. Μάλιστα, το «χρυσό» deal μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του αμερικανικού τεχνολογικού κολοσσού κλείστηκε σε μία περίοδο που το ενδιαφέρον για μία επένδυση της Tesla είχε «ανάψει» στην Ευρώπη, με αρκετές χώρες να την διεκδικούν.
Η ελληνική κυβέρνηση προετοίμαζε μεθοδικά και αθόρυβα τον φάκελο «Tesla Greece» και η συμφωνία για δημιουργία ερευνητικού κέντρου για την ανάπτυξη των διάσημων πλέον ηλεκτρικών κινητήρων έκλεισε υπό άκρα μυστικότητα, με το επιτελείο του αναπληρωτή υπουργού Έρευνας κ. Κώστα Φωτάκη να βρίσκεται για περισσότερο από έναν χρόνο σε επικοινωνία με τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας και να κλείνει ραντεβού στην Αθήνα με τους ανθρώπους της Tesla από τη Σίλικον Βάλεϊ.
Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής» η πρώτη επίσκεψη έγινε από δύο άτομα της εταιρείας που έφτασαν από το Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια για να δουν τους χώρους του τεχνολογικού πάρκου «Λεύκιππος» στην Αγία Παρασκευή, που προτάθηκε για την εγκατάσταση της «Tesla Greece». Πληροφορίες αναφέρουν ότι η λειτουργία του τμήματος R&D της σε ένα σημαντικό ελληνικό ερευνητικό κέντρο και δίπλα σε άλλες καινοτόμες εταιρείες ήταν κάτι που η εταιρεία επεδίωξε. Οι υπεύθυνοι της Tesla περιηγήθηκαν στους χώρους του Δημόκριτου και αποχώρησαν εντυπωσιασμένοι από τις εγκαταστάσεις, όπως το συνεδριακό κέντρο και η βιβλιοθήκη, και οι αρχές, από την πλευρά τους, μαζί με τον διευθυντή του Δημόκριτου, κ. Γιώργο Νούνεση, ολοκλήρωσαν όλες τις απαραίτητες ενέργειες – υψηλών τεχνικών προδιαγραφών – που απαιτούνταν για την εγκατάσταση του ερευνητικού hub. Διέθεσαν μεταξύ άλλων, γραμμές ίντερνετ υψηλής ταχύτητας και ένα ολόκληρο κτίριο για τη στέγασή του, όπως είχε ζητήσει η Tesla.
Εκτός από τον χωροταξικό σχεδιασμό, η ομάδα του κ. Φωτάκη, σε διαρκή συνεργασία με τα άλλα υπουργεία, κυρίως με το Οικονομικών και το Οικονομίας και Ανάπτυξης, κινήθηκαν από τα τέλη του 2016 για την προσέλκυση της Tesla και της παρουσίασαν από νωρίς τα πλεονεκτήματα μιας επένδυσης στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», τη «φιλοξενία» τμήματος R&D της Tesla- του πρώτου της εταιρείας εκτός Αμερικής- διεκδικούσαν για περισσότερο από έναν χρόνο άλλες 10 χώρες- σημαντικές επιστημονικά και τεχνολογικά- μεταξύ των οποίων η Γερμανία και η Πορτογαλία (η χώρα της Ιβηρικής διεκδίκησε την επένδυση ακόμα και με ομάδα στο Facebook που είχε συγκεντρώσει πάνω από 51000 υποστηρικτές).
Το βασικό πλεονέκτημα που παρουσιάστηκε από την ελληνική κυβέρνηση, που κινήθηκε με υπομονή, επαγγελματισμό και μια διακριτικότητα που εκτιμήθηκε από την Tesla, ήταν το επίπεδο του επιστημονικού, ερευνητικού και τεχνικού προσωπικού στη χώρα μας, κάτι το οποίο ήταν βέβαια γνωστό στην Tesla λόγω της παρουσίας Ελλήνων επιστημόνων σε θέσεις- κλειδιά της εταιρείας. Εξάλλου κινητήριος δύναμη για το κλείσιμο του «deal» ήταν οι ενέργειες του Κωστή Λάσκαρη, επικεφαλής μηχανικού της Tesla, ο οποίος έχει στενές διασυνδέσεις με την ελληνική ερευνητική κοινότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ο φάκελος που κατέθεσε η ελληνική ομάδα που διαπραγματευόταν την επένδυση με την Tesla περιελάμβανε το πλαίσιο θεσμικών, χρηματοδοτικών και φορολογικών κινήτρων που δίνονται για την ίδρυση μιας εταιρείας με ερευνητικό αντικείμενο στη χώρα μας. Το ένα σημείο που παρουσιάστηκε ήταν η πρόσβαση σε εθνικές και ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, τις οποίες μπορεί η Tesla να διεκδικήσει σε ανταγωνιστική βάση. Ακόμη αναλύθηκε το πλαίσιο φορολογικών κινήτρων που προώθησε η κυβέρνηση: με ΚΥΑ του 2017 επικαιροποίησε τα είδη των δαπανών έρευνας και καινοτομίας που δικαιούνται έκπτωση φόρου επί των ακαθάριστων εσόδων ύψους 130% (εκσυγχρονίστηκε για πρώτη φορά το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό) αλλά και η ψήφιση νόμου το 2016 που ανέβασε τον συντελεστή απόσβεσης για ερευνητικό εξοπλισμό από 10% σε 40% μειώνοντας τον χρόνο απόσβεσης από 10 σε δυόμισι χρόνια. Ευνοϊκή για επενδύσεις έντασης γνώσης είναι και η διάταξη που εξασφαλίζει φοροαπαλλαγή για τα έσοδα που προκύπτουν από πατέντες τα τρία πρώτα χρόνια. Εντωμεταξύ κυβερνητικές πηγές ανέφεραν στο «Εθνος της Κυριακής» ότι με αφορμή την επένδυση της Tesla σχεδιάζονται από τα αρμόδια υπουργεία περισσότερα φορολογικά κίνητρα για ίδρυση τμημάτων R&D σε επιχειρήσεις, τα οποία θα ψηφιστούν σε επόμενο νομοσχέδιο.
Πριν από περίπου δύο μήνες, όταν η Tesla είχε ξεχωρίσει το ελληνικό «πακέτο» και οι δύο πλευρές ήδη πλησίαζαν στο κλείσιμο της «χρυσής» συμφωνίας, τις εγκαταστάσεις του Δημόκριτου επισκέφθηκε ξανά ένα κλιμάκιο πέντε ατόμων, τα οποία άρχιζαν να σχεδιάζουν τη διαμόρφωση του κτιρίου, σύμφωνα με τις αυστηρές προδιαγραφές της εταιρείας. Η ταμπέλα με το πανίσχυρο brand name Tesla και το χαρακτηριστικό σήμα με το «Τ» θα τραβάει τα βλέμματα στην είσοδο του κτιρίου που μισθώνεται από την εταιρεία, ενώ όλη η διαρρύθμιση και η διακόσμηση των χώρων του θα αποπνέει την αισθητική και την εταιρική κουλτούρα της.
Η επιχείρηση προσέλκυσης της Tesla ξεκίνησε με πρωτοβουλία και με τις επαφές του ίδιου του αναπληρωτή υπουργού Έρευνας και Καινοτομίας Κώστα Φωτάκη και όλη η ομάδα του εργάστηκε πυρετωδώς σε συνεργασία με τους υπόλοιπους υπουργούς και αρμόδιους φορείς που έδειξαν από την αρχή ιδιαίτερα θερμό ενδιαφέρον με την προοπτική της κολοσσιαίας σημασίας επένδυσης. Τα δε διαδικαστικά της ίδρυσης της εταιρείας έτρεξαν σε χρόνο-ρεκόρ από τους φορείς της δημόσιας διοίκησης, όπως το Γενικό Εμπορικό Μητρώο και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών: από τη στιγμή που οι δικηγόροι του ευρωπαϊκού τμήματος της Tesla, στην Ολλανδία, κατέθεσαν στις ελληνικές αρχές τον φάκελο με τα δικαιολογητικά, η Μονοπρόσωπη ΙΚΕ “Tesla Greece” ήταν γεγονός μόλις δύο εικοσιτετράωρα αργότερα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», ενδιαφέρον για συνεργασία με τον αμερικανικό κολοσσό του δισεκατομμυριούχου Έλον Μασκ, που έχει φέρει την επανάσταση όχι μόνο στο ηλεκτρικό αυτοκίνητο αλλά και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη διαστημική τεχνολογία, φέρεται να έχει εκδηλώσει και η ΔΕΗ. Αξίζει να σημειωθεί ότι μια μεγάλη καινοτομία της Tesla στην αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι οι μπαταρίες “PowerWall” και “PowerPack” που με τη βοήθεια ηλιακών πάνελ αποθηκεύουν την ενέργεια του ήλιου και υπόσχονται- σύμφωνα με τον φιλόδοξο συνιδρυτή και CEO της Μασκ- ακόμα και να καταργήσουν την εξάρτηση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα. Η πιθανότητα συνεργασίας με την Tesla στους τομείς της ηλεκτροκίνησης και της αποθήκευσης ενέργειας αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης Ελλήνων αξιωματούχων, ενώ πηγές ενημέρωσης αναφέρουν ότι στο τραπέζι έπεσε και η ιδέα για φιλοξενία της “Tesla Greece” σε εγκαταστάσεις της ΔΕΗ, σε περίπτωση που δεν βρισκόταν κάποια άλλη λύση (ωστόσο είχε ήδη συμφωνηθεί η εγκατάστασή της στον Δημόκριτο). Οι πληροφορίες αναφέρουν, μάλιστα, ότι το ενδιαφέρον της ΔΕΗ για συνεργασία με την Tesla παραμένει ζωηρό και ο Τομέας Έρευνας και Καινοτομίας του υπουργείου Παιδείας προτίθεται να διευκολύνει μελλοντικές συνεργασίες της αμερικανικής εταιρείας με άλλους φορείς της χώρας μετά το άνοιγμα των εγκαταστάσεών της στον Δημόκριτο. Ταυτόχρονα επικρατεί στην κυβέρνηση αισιοδοξία ότι η “Tesla Greece” σε συνδυασμό με τη γενικότερη πολιτική που έχει υιοθετήσει με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων ανοίγει τον δρόμο και για άλλες σημαντικές επιχειρήσεις του εξωτερικού.
Πηγή: Έθνος της Κυριακής ( Της Έρης Πανσεληνά )
ΦΩΤΟ επάνω μέρος σελίδας: Elon Musk, co-founder and CEO of Tesla, poses with a model of the brand during a visit to Amsterdam, The Netherlands, 31 January 2014. EPA