ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Όταν ο Σταύρος Θεοδωράκης με μια παρέα ανθρώπων με ρηξικέλευθες απόψεις περί πολιτικής ίδρυσαν πριν μερικά χρόνια “το Ποτάμι”, το βασικό μότο -σε εκείνη την παρουσίαση του εγχειρήματος στο Γκάζι- ήταν “πολιτική χωρίς κόμματα”. ‘Εκτοτε κύλησε πολύ νερό στο…Ποτάμι, ο ενθουσιασμός των πρώτων εκλογικών ποσοστών και της αφειδούς υποστήριξης των μέσων ενημέρωσης μετατράπηκε σε προβληματισμό, μετά σε σκεπτικισμό και απογοήτευση και, τέλος, σε μια “αυτοδύναμη ενσωμάτωση” στο ευρύτερο κομματικό σύστημα. Σήμερα δεν είναι πλέον ο φέρελπις “παίκτης” εκτός πολιτικής που θα ανέτρεπε σχεδόν τα πάντα αλλά ένας ενδιαφέρον “τρελός” (αξιωματικός στο σκάκι) εντός της συστημικής σκακιέρας που, όμως, μπορεί να κινείται απρόβλεπτα και μερικές φορές δημιουργικά.
Σεραφείμ Κοτρώτσος
Με βάση εκείνα που είχε πει ο επικεφαλής του εγχειρήματος σε εκείνη την ιδρυτική παρουσίαση, η κατά καιρούς δημόσια συνύπαρξη με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Κώστα Σημίτη, ή τον Ευάγγελο Βενιζέλο, δημιούργησε, αν μη τι άλλο, εύλογες απορίες και αντιφάσεις. Η πολιτική, ωστόσο, είναι μια εξαιρετικά δύσκολη διαδρομή και σχεδόν ουδείς απέφυγε “σλάλομ”, ελιγμούς, υποχωρήσεις και μικρές ή μεγαλύτερες “προδοσίες” των αρχικών εξαγγελιών και δεσμεύσεων.
Το “πολιτική χωρίς κόμματα” έμεινε μια ενδιαφέρουσα θέση που δεν χωράει στην αδυσώπητη πόλωση των μνημονιακών χρόνων. Δεν είναι ούτε ο πρώτος και δεν θα είναι ούτε ο τελευταίος που άλλη ρότα είχε χαράξει και…αλλού η ζωή τον πήγε. Σήμερα, ο Σταύρος Θεοδωράκης συνυπάρχει -σε ένα άλλο ενδιαφέρον εγχείρημα- με τη Φώφη Γεννηματά και μια σειρά πολιτικά πρόσωπα που ως φιγούρες και ονόματα παραπέμπουν στο παλαιότερο ή και παλαιό ΠΑΣΟΚ, αυτό που κάποιοι -ίσως λίγο αυστηρά- αποκαλούν και “βαθύ”.
Πρέπει, ωστόσο, να αναγνωρίσει κανείς στον Σταύρο Θεοδωράκη ότι, ακόμα και σε ένα τέτοιο περιβάλλον δημοσκοπικού και, πιθανώς, εκλογικού “αφανισμού” του Ποταμιού, κρατά κάποιες βασικές αρχές. Μια σκευή ιδεών που μοιάζει παράταιρη με την τρέχουσα πόλωση και τις κραυγές μισαλλοδοξίας.
Σε μια σειρά νομοσχέδια με σαφές κοινωνικό πρόσημο που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, είπε “ναι”, όταν άλλοι παλινδρομούσαν μεταξύ του “όχι” και του “παρών”. Και πιθανώς του κόστισε. Ήξερε, όμως, πως από το σύμφωνο συμβίωσης μέχρι τη χρήση φαρμακευτικής κάνναβις υπάρχει ένα κοινωνικό και πολιτικό πεδίο στο οποίο ο φιλελευθερισμός που επαγγέλλεται οφείλει να δώσει αποδείξεις. Και τις έδωσε.
Το ίδιο πράττει εσχάτως και στα εθνικά θέματα. Όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέδρασε τρέχοντας από το Βουκουρέστι για να καλύψει τις εσωτερικές αντιθέσεις με τον Αντώνη Σαμαρά, εκείνος εστίασε στην γεωπολιτική αναγκαιότητα να κλείσει το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων.
Από την πρώτη στιγμή συντάχθηκε με τη στρατηγική της σύνθετης ονομασίας και δεν απέκλινε ούτε ίντσα. Οι πληροφορίες θέλουν, μάλιστα, σε εκείνη τη δίωρη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου (τότε που συνομίλησε με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς) να εξαντλήθηκαν όλα τα σενάρια και να συμφωνήθηκε πλήρως η βήμα-βήμα προσέγγιση στο εθνικό θέμα. Ο Σταύρος Θεοδωράκης ικανοποιήθηκε γιατί είχε ακριβή ενημέρωση σχετικά με το τι ακριβώς συμβαίνει και που το πάει ο Αλέξης Τσίπρας, και όταν είδε ότι συμφωνεί επί του πλαισίου δεν δίστασε να μεταφέρει στο δημόσιο βήμα και τη συμφωνία και τη στήριξη.
Το ίδιο έπραξε και με την ελληνοτουρκική κρίση. Όταν Ν.Δ και Φώφη Γεννηματά συναγωνίζονται σε κατηγορίες κατά της κυβέρνησης, ο Σταύρος Θεοδωράκης απαντά «να αφήσουμε τα μεγάλα εθνικά θέματα έξω από τους καθημερινούς εμφυλίους. Οι ώριμοι αντίπαλοι αντιπαρατίθενται και συνυπάρχουν. Και ειδικά στα πατριωτικά θέματα αντιπαρατίθενται, αλλά τελικά συνεννοούνται», ενώ συμπλήρωσε ότι «πρέπει όλοι να διαχωρίσουμε τα μείζονα εξωτερικά θέματα από τις εσωτερικές πολιτικές συγκρούσεις».
Όλα αυτά δεν ακούγονται καλά από ορισμένους στην βασική Πασοκική συνιστώσα του “Κινήματος Αλλαγής”. Σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που κάποιοι διακινούν “εισηγήσεις στην Φώφη Γεννηματά για διαγραφή του”, όπως έγραψαν κυριακάτικες εφημερίδες. Παρόλα αυτά επιμένει να κρατά τα εθνικά θέματα έξω από την βασική ατζέντα της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση. Αυτό του κοστίζει. Κάποιοι πρώην και νυν βουλευτές του μεταπήδησαν ή θα μεταπηδήσουν ως…αίλουροι στη βάρκα της Ν.Δ. Ο ίδιος, δε, ίσως μείνει ακόμα περισσότερο μόνος σε έναν φορέα (Κεντροαριστερά) όπου πλειοψηφούν εκείνοι που θέλουν να δουν τον Τσίπρα στη σούβλα σαν τον Αθανάσιο Διάκο.
Αυτό δεν σημαίνει ότι αγάπησε, αίφνης, τον πρωθυπουργό. Ακόμα, δε, περισσότερο τον ΣΥΡΙΖΑ. Κι ακόμα ακόμα περισσότερο τον Πάνο Καμμένο. Εκεί το μέτωπο είναι συγκρουσιακό και απολύτως προσδιορισμένο. Ίσως, όμως, αυτό να είναι που καθιστά ακόμα πιο σοβαρή, χρήσιμη και ιδεολογικά τεκμηριωμένη την άποψή του για τα εθνικά θέματα. Με τον δικό του τρόπο χαράσσει κάποιες ιδεολογικές γραμμές, με τις οποίες δείχνει να συμφωνεί και ο πρωθυπουργός, ασχέτως των αναγκών που δημιουργεί για τον τελευταίο η ανάγκη σταθερής διακυβέρνησης.
Μέσα απ΄ όλα αυτά κάτι τον οδηγεί στο να μην εγκαταλείψει το κεντρώο- φιλελεύθερο DNA του, όταν, μάλιστα, κάποιοι άλλοι το έχουν εκχωρήσει στους ιεροκήρυκες της εντυπωσιοθηρίας. Πολιτικά βρίσκεται ήδη και θα βρεθεί ίσως ακόμα περισσότερο σε δύσκολη θέση. Τα τηλεοπτικά πάνελ δεν θα είναι τόσο συμπαθή προς αυτόν όπως ήταν παλαιότερα. Θα στριμωχτεί. Θα χάσει κι άλλους βουλευτές. Ίσως διακινδυνεύσει και την πολιτική του συνέχεια.
Είπαμε, η πολιτική είναι πολύ σκληρή. Κι αν δεν εκχωρείς την αυτοτέλειά σου σε πολιτικά και μιντιακά συστήματα, ακόμα περισσότερο.
‘Ομως, για να είναι κανείς δίκαιος με τον Σταύρο Θεοδωράκη -και για να δικαιούται να είναι αυστηρός σε άλλα- πρέπει να ομολογήσει πως το “να αφήσουμε τα μεγάλα εθνικά θέματα έξω από τους καθημερινούς εμφυλίους” είναι μια σοφή κουβέντα.
Στο πλαίσιο αυτό, η συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα στο Μαξίμου, έχει ενδιαφέρον. Όχι γιατί θα βγάλει πολιτικές ειδήσεις ή θα αλλάξει τα πολιτικά σύνορα, αλλά διότι καλό είναι το χέβι μέταλ αλλά που και που μια νότα τζαζ είναι και χρήσιμη και ανακουφιστική…