Σαφή θέση στήριξης, τόσο της Ελλάδας και της Κύπρου απέναντι στην προκλητικότητα της Τουρκίας, όσο και στο αίτημα για άμεση απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, παίρνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την τοποθέτηση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για την ανάγκη να υπάρξουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις.
Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν πως:
- Για πρώτη φορά σε κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καταγράφεται ιστορική αναφορά σε έντονη καταδίκη των παράνομων ενεργειών (illegal activities) της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
- Αποτυπώθηκε, επίσης, η πλήρης αλληλεγγύη σε Κύπρο και Ελλάδα.
- Υπήρξε σαφής διατύπωση στο κείμενο των συμπερασμάτων για την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Τουρκία (είναι η προσθήκη στο κείμενο των συμπερασμάτων στο κομμάτι που μιλά για eu citizens όπου μπήκε το including 2 greek soldiers).
- Υπήρξε δέσμευση του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ότι θα θέσουν το ζήτημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στον πρόεδρο τηςΤουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στη Συνάντηση της Βάρνας, τη Δευτέρα 26 Μαρτίου, ασκώντας πίεση για επίλυση του ζητήματος.
Στην τοποθέτηση του ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε να μην αναβληθεί η Συνάντηση της Βάρνας, αλλά οι Γιούνκερ και Τουσκ να ζητήσουν ξεκάθαρες εγγυήσεις από τη πλευρά της Τουρκίας για τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, αλλά και τη διευθέτηση των δυο Ελλήνων στρατιωτικών.
Στη συζήτηση για τη δηλητηρίαση του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την αλληλεγγύη του προς τη Μεγάλη Βρετανία και μίλησε για την ανάγκη άμεσης διαλεύκανσης της υπόθεσης. Υπογράμμισε την ανάγκη για ψύχραιμη αντιμετώπισης του ζητήματος και ότι πρέπει να διατηρείται διαρκώς ανοιχτό το παράθυρο διαλόγου με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, ο Έλληνας πρωθυπουργός ενημέρωσε τους ηγέτες των κρατών μελών της Ε.Ε. για την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε χθες το πρωί με τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος, από την πλευρά του, του μετέφερε και τα όσα συζήτησε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για το θέμα του έλεγχου των εξοπλισμών.
Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή. Δε πρέπει ούτε να σιωπά αλλά ούτε και να παρασύρεται. Πολύ περισσότερο, όταν οι ΗΠΑ εκκινούν διάλογο, η Ευρώπη δεν πρέπει να το αγνοεί.
Τι έγινε στη Σύνοδο
Οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα την Πέμπτη στην Τουρκία, καταδικάζοντας τις «συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειές» της στη Μεσόγειο, λίγα εικοσιτετράωρα πριν από μια κρίσιμη συνάντηση με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με στόχο να αμβλυνθεί η ένταση στις διμερείς σχέσεις.
Η συνάντηση που είναι προγραμματισμένο να γίνει την 26η Μαρτίου στη Βάρνα της Βουλγαρίας ανάμεσα στον Ερντογάν, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έχει κυρίως σκοπό να καθησυχαστεί η Άγκυρα για τη συνέχιση της υπεσχημένης ευρωπαϊκής οικονομικής βοήθειας εντός των ορίων της αμφιλεγόμενης διμερούς συμφωνίας για την αντιμετώπιση της κρίσης των προσφύγων και των μεταναστών, τον Μάρτιο του 2016.
Ωστόσο, ορισμένοι αρχηγοί κρατών της ΕΕ επέμειναν στο ότι το χέρι που απλώνει η Ευρώπη στην Τουρκία, χώρα η οποία χαρακτηρίζεται αναγκαίος εταίρος, δεν πρέπει να εκληφθεί σαν λευκή επιταγή.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καταδικάζει σθεναρά τη συνέχιση των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο και υπογραμμίζει την απόλυτη αλληλεγγύη του προς την Κύπρο και την Ελλάδα» τονίζουν οι 28 στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής που υιοθετήθηκαν το βράδυ της Πέμπτης.
Στα συμπεράσματα επίσης «υπενθυμίζεται η υποχρέωση της Τουρκίας να σέβεται το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας, καθώς και να εξομαλύνει τις σχέσεις της με τις χώρες μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Εκφράζεται ακόμη η «σοβαρή ανησυχία» των 28 για τη «συνέχιση της κράτησης πολιτών της ΕΕ στην Τουρκία», μια έμμεση αναφορά στο ζήτημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών.