Πρωί 12ης Απριλίου 2018. Ήταν η τελευταία μέρα του Γιώργου Μπαλταδώρου στη Σκύρο. Μια εβδομάδα είχε περάσει εκεί, στο πλαίσιο της επιφυλακής. Μετά, θα επέστρεφε στη βάση του, στην Τανάγρα.
Θα επέστρεφε στην οικογένειά του, στη γυναίκα του και τα δυο του παιδιά, ένα αγοράκι κι ένα κοριτσάκι. Είχε περάσει μακριά τους τις ημέρες του Πάσχα. Η μοίρα του έπαιξε το δικό της παιχνίδι όμως. Και ο 34χρονος πιλότος πέρασε πια στο πάνθεον των ηρώων της Πολεμικής Αεροπορίας. Γιώργος Μπαλταδώρος Mirage πτώση
Τα αναπάντητα ερωτήματα πολλά. Τα σενάρια για το τι προκάλεσε την πτώση του Mirage 2000 – 5 και το θάνατο του 34χρονου «ιπτάμενου» συγκεκριμένα. Το επικρατέστερο είναι η παραίσθηση του πιλότου. Το λεγόμενο vertigo. Το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα για τη μοιραία πτώση 9 ναυτικά μίλια βορειοανατολικά της Σκύρου.
Όμως έμπειροι πιλότοι εκτιμούν ότι τα σενάρια είναι τρία, με επικρατέστερο εκείνο της απώλειας προσανατολισμού του πιλότου λόγω παραίσθησης. Ο 34χρονος σμηναγός, εμπειρότατος κυβερνήτης όπως λένε όσοι τον γνώριζαν, δεν ανέφερε καμία μηχανική βλάβη.
H χαμηλή ορατότητα λόγω υγρασίας και νέφωσης φαίνεται να έπαιξαν καταλυτικό ρόλο για την μοιραία πορεία που ακολούθησε το Mirage 2000-5 της Πολεμικής Αεροπορίας που χάθηκε χθες το μεσημέρι στο Αιγαίο, παρασύροντας στον θάνατο τον ηρωικό χειριστή Γιώργο Μπαλταδώρο.
Έμπειροι αξιωματικοί, που έχουν εικόνα των στοιχείων της πτήσης των δύο αεροσκαφών, εξηγούν σε συνομιλητές τους ότι το ζεύγος των Mirage μετά την αποχώρηση των Τούρκων που είχαν εισέλθει στο FIR Αθηνών, συνέχισε την πτήση του έως το νότιο το Αιγαίο, εκτελώντας αποστολή επιτήρησης.
Όταν ξεκίνησαν την επιστροφή τους προς το αεροδρόμιο της Σκύρου, άρχισαν να ακολουθούν καθοδική πορεία και τις κρίσιμες στιγμές πριν τη συντριβή, βρέθηκαν να πετούν σε περιοχή με υγρασία και χαμηλή νέφωση, που εμπόδιζαν την ορατότητα.
Οι δύο εκδοχές για την πτώση του Mirage
Όλα δείχνουν ότι το Νο1 του σχηματισμού, το μαχητικό δηλαδή που στο πιλοτήριο ήταν ο Γιώργος Μπαλταδώρος, συνέχισε την καθοδική πορεία μέσα στο περιβάλλον χαμηλής ορατότητας, και τα κρίσιμα δευτερόλεπτα λίγο πριν φτάσει στη θάλασσα είτε επιχείρησε να επιβεβαιώσει αν η πορεία του ήταν ακριβής ή αν συμβαίνει κάτι. Ωστόσο φαίνεται πως ήταν ήδη αργά, αφού τα λίγα δευτερόλεπτα που χάθηκαν, πιθανότατα στάθηκαν κρίσιμα για την τραγική κατάληξη της πτήσης.
Η άλλη εκδοχή οδηγεί στο συμπέρασμα, με βάση τα στοιχεία της πτήσης, ότι είτε ο άτυχος χειριστής είτε υπέστη κάτι αιφνίδιο, είτε δεν πρόλαβε να εκτιμήσει έγκαιρα τον επερχόμενο κίνδυνο, λόγω του πολύ χαμηλού ύψους που δεν του άφησε περιθώριο αλλαγής πορείας και ανύψωσης.
Για δευτερόλεπτα σώθηκε ο δεύτερος πιλότος
Ένα άλλο στοιχείο που προκαλεί αίσθηση, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις των έμπειρων αξιωματικών της Π.Α. που έχουν βάλει στο μικροσκόπιο το χτεσινό τραγικό συμβάν, είναι το πως σώθηκε το δεύτερο αεροσκάφος.
Ο Νο2 του σχηματισμού σε κάποια στιγμή και ενώ ήδη βρισκόταν πολύ χαμηλά (μόλις λίγες εκατοντάδες μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας) αποφάσισε να αλλάξει πορεία. Σταμάτησε να ακολουθεί τον Νο1 υποψιαζόμενος από το χαμηλό ύψος ότι κάτι δεν πάει καλά. Οριζοντίωσε αρχικά το αεροσκάφος του και παίρνοντας στη συνέχεια ύψος, κατάφερε να γλυτώσει την πρόσκρουση στη θάλασσα κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Εκείνη τη στιγμή οι ενδείξεις που υπάρχουν δείχνουν πως βρισκόταν περίπου 160 μέτρα πάνω από τη θάλασσα. Ακολούθως, μεταβίβασε στη βάση του ότι έχασε από το πεδίο του τον Νο1 του σχηματισμού.
Κανονικά ο δεύτερος του σχηματισμού έπρεπε να ακολουθεί τον πρώτο, ωστόσο φάνηκε πως η επιλογή του να αγνοήσει τον κανόνα, έσωσαν τον δεύτερο πιλότο.
Αποτελεί τραγική ειρωνεία, το στοιχείο ότι μόλις μερικά μίλια πιο μακρυά από το σημείο της συντριβής, ο καιρός είχε ανοίξει και ήταν καλοκαιρινός. Αν, η προσέγγιση του αεροδρομίου γινόταν διαφορετικά, έμπειροι αεροπόροι εκτιμούν ότι πιθανότατα η τραγωδία να είχε αποσοβηθεί.
Ο δεύτερος πιλότος τον είδε να πέφτει
Μαζί με τον Γιώργο Μπαλταδώρο, από τη Σκύρο είχε απογειωθεί ακόμη ένα Mirage. Ο άτυχος σμηναγός ήταν ο αρχηγός του σχηματισμού που ενημερώθηκε πως τουρκικά F-16 είχαν παραβιάσει το FIR Αθηνών και «σηκώθηκαν» για να τα αναχαιτίσουν. Ο δεύτερος πιλότος, την ώρα της καθόδου των δυο Mirage κατά την επιστροφή τους στο αεροδρόμιο της Σκύρου, εν μέσω νέφωσης, «απαγκιστρώθηκε». Έκανε δηλαδή άνοδο και τότε είδε το αεροσκάφος του Γιώργου Μπαλταδώρου να πέφτει στη θάλασσα.
Ο δεύτερος κυβερνήτης δεν είδε τον 34χρονο χειριστή να χρησιμοποιεί το εκτινασσόμενο κάθισμα του αεροσκάφους του. Και αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα πως όλα έγιναν μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Και έμπειροι ιπτάμενοι της Πολεμικής Αεροπορίας στέκονται στην εκδοχή της παραίσθησης του πιλότου (vertigo).
Το vertigo είναι η εκδοχή που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες. Υπάρχουν κι άλλα δυο σενάρια, που εξετάζονται. Το ένα αναφέρει το ενδεχόμενο να έπαθε κάτι ο Γιώργος Μπαλταδώρος κατά τη διάρκεια της πτήσης. Αλλά δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες. Όπως και το σενάριο μηχανικής βλάβης. Σε αυτή την περίπτωση, εκτιμάται ότι έμπειρος κυβερνήτης θα είχε έστω λίγα δευτερόλεπτα για να αναφέρει τι είχε συμβεί.
Όσον αφορά στις καιρικές συνθήκες, μέχρι τις 10 το πρωί της Πέμπτης, στη Σκύρο επικρατούσε χαμηλή νέφωση. Αργότερα όμως, ο καιρός «άνοιξε» αλλά είχαν απομείνει κάποια υπολείμματα νεφών. Δεν θεωρείται όμως ότι ο καιρός έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πτώση του Mirage 2000 – 5.
Τα τελευταία δραματικά δευτερόλεπτα
Λίγο μετά τις 11:00 το πρωί της Πέμπτης υπάρχει η ενημέρωση πως τουρκικά F-16 παραβίασαν τον ελληνικό εναέριο χώρο. Αμέσως σημαίνει συναγερμός και ο Γιώργος Μπαλταδώρος με τον δεύτερο κυβερνήτη απογειώνονται για την επιχείρηση αναχαίτισης. Ο ζεύγος των δυο Mirage 2000 – 5 σηκώθηκαν από την 135 Σμηναρχία Μάχης της Σκύρου περίπου στις 11:00 το πρωί. Η ενημέρωση ήταν πως τα τουρκικά μαχητικά είχαν παραβιάσει το ελληνικό FIR ανάμεσα στη Χίο και τη Λέσβο.
Όταν τα δυο ελληνικά μαχητικά έφτασαν στο σημείο, τα τουρκικά F-16 είχαν επιστρέψει στον εναέριο χώρο της Κωνσταντινούπολης. Η αναχαίτιση δεν έγινε. Τα τουρκικά μαχητικά έμειναν στον ελληνικό χώρο από τις 11:15 έως τις 11:24.
Οι δυο πιλότοι πήραν εντολή να κάνουν επιτήρηση συνόρων, σε περίπτωση που οι Τούρκοι επέστρεφαν. Έτσι, πέταξαν από τη Λήμνο έως τη Ρόδο. Λίγο μετά τις 12:00 ξεκίνησε η επιστροφή στη Σκύρο. Κατά τη διαδικασία, ο δεύτερο πιλότος έχασε την οπτική επαφή με το Mirage 2000 – 5 του Γιώργου Μπαλταδώρου. Ο κυβερνήτης του δεύτερου Mirage αποφάσισε να κάνει άνοδο για να ανακτήσει την οπτική επαφή. Σύμφωνα με πληροφορίες εκείνη τη στιγμή ο δεύτερο μαχητικό βρισκόταν στα 300 πόδια.
Στις 12:15 ο δεύτερος χειριστής ανέφερε πως είχε χάσει την επαφή με το Mirage και τον αρχηγό του σχηματισμού. Αμέσως σήμανε συναγερμός και ξεκίνησε η αγωνιώδης έρευνα και διάσωση στην περιοχή 9 ναυτικά μίλια έξω από τη Σκύρο. Περίπου στις 15:00 βρέθηκαν τα πρώτα συντρίμμια. Στις 15:30 ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος ανακοίνωσε αυτό που όλοι απεύχονταν. Ο Γιώργος Μπαλταδώρος, ο κυβερνήτης του μοιραίου Mirage 2000 – 5 ήταν νεκρός.
Τι είναι το vertigo
Ο λεγόμενος «χωρικός αποπροσανατολισμός» είναι άλλωστε όπως τόνιζαν στο OnAlert.gr έμπειροι διερευνητές, ο μεγαλύτερος κίνδυνος που παραμονεύει για τους πιλότους. Και δη αυτούς των μαχητικών αεροσκαφών.
Όπως ανέφεραν εάν η «βουτιά θανάτου» που διέγραψε το μαχητικό της πολεμικής μας αεροπορίας, οφειλόταν στο επονομαζόμενο «Vertigo» και την παραίσθηση που αυτό δημιουργεί, τότε ο 34χρονος σμηναγός λόγω αυτής νόμιζε ότι η κατεύθυνση που ακολουθούσε με βάση τα όργανα πλοήγησης δεν ήταν η σωστή και «διόρθωσε» την δήθεν λανθασμένη πορεία. Με αποτέλεσμα να συντριβεί.
Όπως εξηγούν, εξαιτίας του vertigo μπορεί ο πιλότος της Πολεμικής μας Αεροπορίας να απώλεσε το λεγόμενο σημείο αναφοράς στο χώρο. Αυτό μπορεί να τον οδήγησε στην αντικατάσταση της πραγματικότητας με μια παραίσθηση για το που βρίσκεται. Αλλά κυρίως για το που πηγαίνει. Όπως έλεγαν χαρακτηριστικά, το φαινόμενο συνήθως δημιουργείται είτε ύστερα από απότομες στροφές με μεγάλη ταχύτητα και ευδοκιμεί σε πτήσεις με χαμηλή ορατότητα, νυχτερινές ή μέσα σε νέφωση.
ΠΗΓΗ: Τα Νέα