Η ανακοίνωση της αμερικανικής κυβέρνησης που προβλέπει δασμούς σε μια σειρά από προϊόντα, όπως χάλυβα και αλουμίνιο από την ΕΕ, το Μεξικό και τον Καναδά, απότοκο της προεκλογικής δέσμευσης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του κεντρικού του συνθήματος “Πρώτα η Αμερική”, φέρνει αναβρασμό στην παγκόσμια οικονομία.
Η μία μετά την άλλη, χώρες και ευρύτεροι διεθνείς σχηματισμοί εκφράζουν την έντονη διαφωνία τους με την απόφαση Τραμπ και απαντούν με κυρώσεις σε αμερικανικά προϊόντα.
Η απόφαση του Λευκού Οίκου προκαλεί ανησυχία στην παγκόσμια οικονομία, ενώ και ο οίκος Moody’s έσπευσε άμεσα να εκτιμήσει πως εν τέλει, είναι η αμερικανική οικονομία που θα βγει ζημιωμένη από αυτή τη διαδικασία. Παράλληλα ο Dow Jones κατέγραφε πτώση 300 μονάδων, ήτοι 1,2%, ως συνέπεια της απόφασης επιβολής δασμών.
Οι επενδυτές εκφράζουν ανησυχία πως η επιβολή δασμών θα αυξήσει το κόστος και θα περιορίσει το περιθώριο κέρδους για τις επιχειρήσεις. Οι απώλειες στον δείκτη Dow Jones, έρχονται μια μέρα μετά την απώλεια 400 ακόμη μονάδων, μπροστά στο φόβο πολιτικής αβεβαιότητας στην Ιταλία.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τόνισε στον Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής τους ότι η απόφαση που πήρε ο Αμερικανός πρόεδρος να επιβάλλει δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο που εισάγουν οι ΗΠΑ από την ΕΕ είναι «παράνομη», «λαθεμένη» και ότι η ΕΕ θα ανταποδώσει «με τρόπο σθεναρό και αναλογικό», γνωστοποίησε το Ελιζέ.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας–ο οποίος διαβεβαιώνει πως διατηρεί φιλική σχέση με τον αμερικανό ομόλογό του–προέτρεψε επίσης τον Τραμπ να συναινέσει η κυβέρνησή του να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, την Κίνα και την Ιαπωνία για να ενισχυθούν οι κανόνες και η λειτουργία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), προστίθεται στην ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας, στην οποία δεν δίνεται καμιά διευκρίνιση για την απάντηση του ρεπουμπλικάνου.
Έντονη αντίδραση από Σόλτς
Η απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλουν δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο που εισάγουν από τον Καναδά, τα κράτη μέλη της ΕΕ και το Μεξικό αντίκειται προς το διεθνές δίκαιο, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς την Πέμπτη.
«Αυτή δεν είναι μια καλή ημέρα για τις διατλαντικές σχέσεις», έκρινε ο Σολτς καθ’ οδόν προς τη σύνοδο των ομολόγων του της Ομάδας των Επτά (G7) στο καναδικό θέρετρο Ουίσλερ, στη Βρετανική Κολομβία του Καναδά.
«Αυτή η μονομερής απόφαση είναι λαθεμένη και κατά την άποψή μου παραβιάζει το διεθνές δίκαιο», συνέχισε ο Σολτς, τονίζοντας τη σημασία που αποδίδει το Βερολίνο στην τήρηση ενός συστήματος βασισμένου σε κανόνες ως προς τις ελεύθερες εμπορικές συναλλαγές.
Συμπλήρωσε ότι η ΕΕ θα αντιδράσει «σθεναρά» αλλά «με εχέφρονα τρόπο» και ότι θα υπάρξει συντονισμός ανάμεσα στις χώρες μέλη της και τους εταίρους της.
Ακόμη, ο Σολτς διαβεβαίωσε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να προσέλθει σε μια συζήτηση για τους δασμούς γενικότερα με τις ΗΠΑ, αλλά μόνον αφού η Ουάσινγκτον εξαιρέσει μόνιμα την Ευρώπη από τους δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο.
Η Ευρώπη Ενωμένη, απάντηση στο “Πρώτα η Αμερική”
Αποφασισμένη δηλώνει η ΕΕ να προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και να επιβάλει επίσης δασμούς σε εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων στην ενιαία αγορά, όπως τα τζινς, οι Harley Davidson και… το φυστικοβούτυρο. Την πρώτη αντίδραση είχαμε την Πέμπτη δια στόματος Γιούνκερ, που σημείωσε πως «η ΕΕ πιστεύει ότι αυτοί οι μονομερείς δασμοί των ΗΠΑ είναι αδικαιολόγητοι και αντίθετοι με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Πρόκειται για ξεκάθαρο προστατευτισμό».
«Τους τελευταίους μήνες συνεργαστήκαμε με τις ΗΠΑ σε όλα τα δυνατά επίπεδα για να αντιμετωπίσουμε από κοινού το πρόβλημα της πλεονάζουσας παραγωγής χάλυβα. Η υπερπαραγωγή παραμένει στην καρδιά του προβλήματος και η ΕΕ δεν είναι η πηγή του, αλλά επίσης υποφέρει. Γι αυτό είμαστε αποφασισμένοι να δουλέψουμε από κοινού για λύσεις με τους συνεργάτες μας. Έχουμε επίσης επισημάνει με συνέπεια τη διαθεσιμότητά μας για να συζητήσουμε τρόπους βελτίωσης των διμερών εμπορικών σχέσεων με τις ΗΠΑ, αλλά καταστήσαμε σαφές ότι η ΕΕ δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί υπό απειλή. Στοχεύοντας όσους δεν είναι υπεύθυνοι για την πλεονάζουσα παραγωγή, οι ΗΠΑ παίζουν με εκείνους που είναι υπεύθυνοι για το πρόβλημα. Οι ΗΠΑ τώρα δεν μας δίνουν άλλη επιλογή από το να προχωρήσουμε στον ΠΟΕ, σε μια υπόθεση επίλυσης διαφορών και με την επιβολή πρόσθετων δασμών σε ορισμένες εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Θα υπερασπιστούμε τα συμφέροντα της Ένωσης, σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές εμπορικό δίκαιο», είπε ο Πρόεδρος Γιούνκερ.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν συμφωνήσει «να απαντήσουν με έξυπνο, αποφασιστικό και ενιαίο τρόπο» επισήμανε με τη σειρά της η Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε με τον Πορτογάλο ομόλογό της Αντόνιο Κόστα. Οι δασμοί που εξετάζονται από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ «αντίκεινται στους κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου» υπογράμμισε.
“Παράνομη” χαρακτήρισε όμως και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Μακρόν εξέφρασε τη λύπη του για αυτήν την “παράνομη” και “λανθασμένη” απόφαση που, όπως είπε, “κλείνει την πόρτα” για άλλες συνομιλίες με την Ουάσινγκτον. Πρόσθεσε ωστόσο ότι σκοπεύει να συζητήσει αργότερα σήμερα για το θέμα αυτό με τον Αμερικανό ομόλογό του, Ντόναλντ Τραμπ.
Η Βρετανία ζητάει εξαίρεση
Εκτός ευρωπαϊκού οικοδομήματος πλέον, το Λονδίνο απάντησε ξεχωριστά στην απόφαση των ΗΠΑ, εκφράζοντας την βαθιά του απογοήτευση. «Είμαστε βαθιά απογοητευμένοι που οι ΗΠΑ αποφάσισαν να επιβάλουν δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ επικαλούμενες την εθνική ασφαλεία» υπογράμμισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
«Η Βρετανία και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες είναι στενοί σύμμαχοι με τις ΗΠΑ και θα πρέπει να εξαιρεθούν μόνιμα και πλήρως από τα αμερικανικά μέτρα για τον χάλυβα και το αλουμίνιο.»
Σηκώνει το γάντι ο Καναδάς
Ο Καναδάς από την πλευρά του, ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι απαντά στους δασμούς που αποφάσισε η Ουάσιγκτον επιβάλλοντας από την πλευρά του δασμούς ύψους 16,6 δισεκατομμυρίων καναδικών δολαρίων (12,8 δισεκ. δολάρια ΗΠΑ) σε αμερικανικά προϊόντα.
Ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό υπογράμμισε, κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης τύπου, ότι οι δασμοί των ΗΠΑ είναι «απολύτως απαράδεκτοι».
Η υπουργός Εξωτερικών Κρίστια Φρίλαντ, από την πλευρά της, είπε ότι η Οτάβα σκοπεύει να προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, να αμφισβητήσει τη νομιμότητα των δασμών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη NAFTA αλλά και να επιβάλει αντίμετρα σε αμερικανικά εισαγόμενα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου. Πρόσθεσε ότι για τον σκοπό αυτό θα ξεκινήσει μια δημόσια διαβούλευση διάρκειας 15 ημερών.
Μεταξύ άλλων, η καναδική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλει δασμούς στο ουίσκι, τον χυμό πορτοκαλιού και σε άλλα εισαγόμενα τρόφιμα.
Μεξικάνικα αντίποινα
Από την πλευρά της, η μεξικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε σειρά εμπορικών μέτρων, σε αντίποινα για την επιβολή δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο από τις ΗΠΑ, τον κυριότερο εμπορικό εταίρο του Μεξικού.
“Το Μεξικό θα επιβάλει αντίστοιχα μέτρα σε διάφορα προϊόντα”, όπως σε ορισμένα είδη χάλυβα, σε φρούτα και τυριά, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργοί Οικονομικών. Οι δασμοί αυτοί “θα ισχύουν για όσο διάστημα η αμερικανική κυβέρνηση δεν αποσύρει τους δασμούς που επέβαλε”, πρόσθεσε.
Ο υπουργός Εξωτερικών Λουίς Βιδεγκαράι έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter ότι η χώρα του “καταδικάζει κατηγορηματικά τα μέτρα προστατευτισμού” εκ μέρους της Ουάσινγκτον.
Λίγο νωρίτερα, ο πρόεδρος του Μεξικού Ενρίκε Πένια Νιέτο επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πρωθυπουργό του Καναδά Τζάστιν Τριντό για το θέμα αυτό.
Το Μεξικό είναι ο κυριότερος αγοραστής αμερικανικού αλουμινίου και ο δεύτερος σε ό,τι αφορά τον χάλυβα, υπενθύμισε η κυβέρνηση. Παρά τα “άδικα και μονομερή” μέτρα, όπως τα χαρακτήρισε, ο Βιδεγκαράι δεσμεύτηκε ότι η χώρα του θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για τη NAFTA.