Από τη μία η κυβέρνηση που προσπαθεί να υποβαθμίσει τις προφανείς ευθύνες της στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς που προκάλεσε την τραγωδία με τους 88 (;) νεκρούς στο Μάτι και να αναδείξει το αστικό έγκλημα των τελευταίων δεκαετιών, το οποίο ήταν βέβαιο πως θα προκαλούσε κάποια στιγμή μια πολύ μεγάλη καταστροφή. Από την άλλη η αντιπολίτευση με τη συνδρομή ενός ισχυρού μιντιακού συστήματος που υποβαθμίζει έως εξαφανίζει το δεύτερο (και τις ευθύνες όσων το προκάλεσαν) και αποδίδει ήδη ποινικό χαρακτήρα -πριν καλά καλά ολοκληρωθεί η εισαγγελική έρευνα με παραγγελία του Αρείου Πάγου- στο καταφανές έλλειμμα συντονισμού και τα σφάλματα στη διαχείριση. Μπορεί να βρεθεί κοινός τόπος; Φυσικά όχι. Αλλά πρέπει.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Στη λειτουργία πολιτικών συστημάτων και κοινωνιών αυτό που σκάβει το συλλογικό υποσυνείδητο είναι η ίδια η τραγωδία. Δεν υπάρχει ισχυρότερη εικόνα φρίκης από τους 26 που κάηκαν στο μικρό οικόπεδο πάνω από τη θάλασσα. Ποιος μπορεί να ανασύρει εύκολα εικόνες από τους νεκρούς στις πυρκαγιές της Ηλείας και της Εύβοιας (2007), τους νεκρούς του “Σάμαινα” και του τεράστιου καταλόγου θυμάτων από καταστροφές που έχουν το στίγμα του αναποτελεσματικού κράτους και των ευθυνών εκείνων που το γιγάντωσαν, το υπέθαλψαν και το προστάτευσαν.
Τον Τσίπρα έχουν όλοι αυτοί -και λογικά- απέναντί τους. Ούτε τον Καραμανλή, ούτε τον Σημίτη, ούτε κανέναν άλλο. Το ότι ο Τσίπρας ανέλαβε ακέραια την πολιτική ευθύνη -κατά τρόπο που ουδείς εκ των προηγουμένων έπραξε- δεν λέει τίποτε στους ανθρώπους που υποφέρουν, όπως ορθώς περιγράφει σε ανταπόκρισή του το Reuters.
Τρία χρόνια διακυβέρνησης δεν είναι ούτε πολλά ούτε λίγα.
Είναι λίγα εάν συγκριθούν με το αποτέλεσμα του εγκλήματος στο Μάτι που εξελίσσεται επί τουλάχιστον 4 δεκαετίες, είναι, όμως, πολλά για να δημιουργήσει κανείς πλαίσιο, δικλείδες ασφαλείας, σύστημα πρόβλεψης, διαχείρισης και αντιμετώπισης μιας τέτοιας κρίσης. Όμως, κι αυτό το κράτος (επί ΣΥΡΙΖΑ) έσπευσε να αποκομίσει έσοδα από τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, ή άφησε να ολοκληρωθεί το πολεοδομικό έγκλημα στο Κόκκινο Λιμανάκι και αλλού. Δεν έπραξε όσα θα έπρεπε να πράξει μια κυβέρνηση που ήρθε και φιλοδοξούσε να αναιρέσει σταδιακά τις συνέπειες του νωχελικού, αδιάφορου και σε πολλές εκφάνσεις του διεφθαρμένου και φονικού κράτους των παλαιότερων.
Το ότι οι τελευταίοι κουνούν τώρα το δάκτυλο, συγγράφουν κατηγορητήρια και επικαλούνται πρωτοσέλιδα για “κυβέρνηση δολοφόνων” ήταν αναμενόμενο. Παρότι οι ίδιοι είχαν υποστεί πριν μερικά χρόνια την ίδια αδυσώπητη επίθεση των ίδιων μέσων ενημέρωσης που εξαπέλυαν την κατηγορία ότι ” τους έκαψε ο Καραμανλής”.
Η κυβέρνηση δεν έχει άλλο δρόμο. Θα υποστεί τις συνέπειες των πράξεων και των παραλείψεών της. ‘Εσφαλε, ολιγώρησε, θα πληρώσει πολιτικά. Το ερώτημα είναι τι μπορεί να αλλάξει από εδώ και στο εξής.
Σε πολιτικό επίπεδο είναι προφανές πως ο Τσίπρας πρέπει να κάνει το επόμενο κρίσιμο βήμα.
Ανάληψη πολιτικής ευθύνης σημαίνει και ταυτοποίησή της με πρόσωπα. Είτε αφορά υπουργούς, είτε κρατικούς λειτουργούς (Γ.Γ Πολιτικής Προστασίας), είτε επικεφαλής σωμάτων. Από μόνο του αυτό θα είναι μια μικρή αλλά ουσιώδης διαφορά σε σύγκριση με εκείνους που ούτε την πολιτική ευθύνη αναλάμβαναν, ούτε, φυσικά, παραιτήσεις ζητούσαν. Δεν είναι εύκολο. Συνήθως οι πρωθυπουργοί καλύπτουν τους υπουργούς τους θεωρώντας πως εάν αποδεχθούν τις ευθύνες τους αυτές θα στραφούν εναντίον των ίδιων. Αφελές. Διότι αυτό θα συμβεί ούτως ή άλλως. Και θα συμβεί με ακόμα πιο έντονο τρόπο εάν δεν υπάρξει απόδοση ευθυνών το συντομότερο δυνατόν.
Εκείνο, όμως, που είναι πολύ πιο σημαντικό είναι τι αποτύπωμα θα αφήσει στο κράτος και στις συνειδήσεις όλων μας αυτή η τραγωδία. Θα την προσπεράσουμε; Θα την αξιοποιήσουν κάποιοι για να τρωθεί ακόμα περισσότερο η κυβέρνηση; Ή θα πούμε “επιτέλους, τέλος”, θα ζητήσουν οι αρμόδιοι συγγνώμη για τα σφάλματα και θα προχωρήσουμε μπροστά;
Το παράδειγμα της Πορτογαλίας έχει ενδιαφέρον. Θρήνησε 115 νεκρούς από τρομακτικές πυρκαγιές μόλις πριν ένα χρόνο. Υπήρξαν κάποιες μεμονωμένες παραιτήσεις, ωστόσο η κυβέρνηση Κόστα προχώρησε στην οργάνωση ενός αποτελεσματικότερου συστήματος πολιτικής προστασίας, πυρόσβεσης και κοινωνικής αφύπνισης. Αυτό πρέπει να συμβεί κι εδώ.
Επειδή, ωστόσο, κάποιοι επικαλούνται την Πορτογαλική “συναίνεση” που οδήγησε στην ευκολότερη (από τη δική μας) έξοδο από τα μνημόνια, καλό θα ήταν να συμπράξουν και στην Πορτογαλική “συναίνεση” μετά την περυσινή τραγωδία. Ελάχιστες ήταν οι αντιπολιτευτικές κραυγές, ελάχιστα έως ανύπαρκτα τα πρωτοσέλιδα περί “κυβέρνησης δολοφόνων”. Αντιθέτως υπήρξε συνεννόηση και σύμπνοια ώστε να γίνουν εκείνα που έπρεπε να γίνουν.
Θα συμβεί κάτι τέτοιο εδώ;
Θα συμπράξουν οι πολιτικές δυνάμεις όταν οι πρώτες μπουλντόζες θα φτάσουν στο Μάτι για να γκρεμίσουν τα “νεκρά τείχη” που απέκοψαν τη δίοδο προς τη θάλασσα σε εκατοντάδες ανθρώπους που καίγονταν; Θα συμπράξουν όλοι στην αναδάσωση των καμμένων και την αστική ανασυγκρότηση της περιοχής;
Θα επιτρέψουν να μπουν κανόνες και να πληρώσουν οι υπεύθυνοι που τους καταπάτησαν μετατρέποντας τον οικισμό σε “παγίδα”;
Ο Τσίπρας θα εισπράξει το τεράστιο πολιτικό κόστος. Και πρέπει να το εισπράξει. Το ζητούμενο, όμως, είναι να αφήσει παρακαταθήκη ότι μετά από μία τέτοια τραγωδία πιάνει τον ταύρο από τα κέρατα και προχωράει γενναία στην ριζική αλλαγή αυτού του βρώμικου συστήματος που δολοφονεί τη φύση και τους ανθρώπους.
_ Ας προχωρήσει γρήγορα στον ανασχηματισμό με απόδοση ευθυνών. Συμπαθείς και με επιτυχίες ορισμένοι υπουργοί, αναγκαία, όμως, η “νέμεσις”. Ας ιδρύσει αμέσως υπουργείο Πολιτικής Προστασίας με απευθείας σχέση με τον πρωθυπουργό που θα αναλάβει να εκπονήσει το νέο σχεδιασμό και να συντονίζει τις αρμόδιες υπηρεσίες. Με υπερεξουσίες όπου χρειάζεται.
_ Ας επιστρατεύσει όλα τα δυνατά εγχώρια και ευρωπαϊκά κονδύλια. Ε.Ε, Δημοσίου και ιδιωτών για την ανασυγκρότηση και εκσυγχρονισμό των πυροσβεστικών μέσων.
Κι όλα αυτά γρήγορα. Όχι σε βάθος χρόνου.
_ Και μαζί με όλα αυτά ας καλέσει προσκλητήριο της κοινωνίας των πολιτών. Πρέπει να κατανοήσουμε όλοι πως η ζωή του συνόλου αξίζει πολλά περισσότερα από μια ιδιωτική παραλία και ένα πριβέ δάσος στην αυλή. Και επιτέλους, να λογοδοτήσουν όλοι εκείνοι που εμπορεύτηκαν τη μωροφιλοφοξία και τον (μεγαλο)αστισμό γενεών για να χτίσουν εκτρώματα και παγίδες θανάτου..