Newsroom Όπου και αν πήγαινε, ταξίδευε ή βρισκόταν, είχε πάντα μια μικρή φωτογραφική μηχανή κρεμασμένη στον λαιμό του και με αυτή αποτύπωνε στιγμές, τοπία, πρόσωπα, ό,τι τον εντυπωσίαζε και τον συγκινούσε, αρνούμενος πεισματικά τον τίτλο του καλλιτέχνη φωτογράφου και δηλώνοντας πάντα φωτορεπόρτερ.
“Η φωτογραφία είναι πάνω απ’ όλα ιστορικό ντοκουμέντο. Με μια μηχανή σταματάς την Ιστορία, τη στιγμή. Είμαστε λοιπόν ιστορικοί της εικόνας και καταγράφουμε τη ζωή που ζούμε” έλεγε ο Αρά Γκιουλέρ, ο φωτογράφος που έφυγε από τη ζωή στα 90 του χρόνια και ταυτίστηκε όσο κανείς άλλος με την πόλη του, την Κωνσταντινούπολη, φέροντας δικαιωματικά το παρατσούκλι “το μάτι της Πόλης”.
Ο αρμενικής καταγωγής και διεθνώς αναγνωρισμένος Τούρκος φωτογράφος απαθανάτισε τη ζωή των ανθρώπων και τα σημαντικότερα γεγονότα της χώρας του και της πόλης του για περισσότερο από μισόν αιώνα. “Η πόλη αυτή υπήρξε το κέντρο και το χωνευτήρι τριών αληθινών αυτοκρατοριών. Είναι κρίμα που οι νεότερες γενιές δεν μπορούν να το νιώσουν αυτό. Ευτυχώς που υπάρχουν οι φωτογραφίες», συνήθιζε να λέει και να προσθέτει: “Οι εικόνες μου λένε πάντα την αλήθεια, είναι γενναίες μερίδες πραγματικότητας”.
Οι φωτογραφίες του αναδύουν με δύναμη, ένταση και λυρισμό των εικόνων την υγρασία των λιμανιών, τη γοητεία και την ποίηση των δρόμων και των μαγαζιών, τη σκληρή καθημερινότητα των βιοπαλαιστών, των ψαράδων και των εμπόρων, του μόχθου, της φτώχειας, της ανέχειας, της σκληρής επιβίωσης, της δίψας για ζωή, του έρωτα και του θανάτου.
Ο Γκιουλέρ αποτύπωσε μια ολόκληρη εποχή που έφυγε για πάντα. Την Πόλη της εξαθλίωσης και της φτωχολογιάς από το 1950 έως και το 1970, με τους τρούλους και τους μιναρέδες να βρίσκονται πάντα στο βάθος του ορίζοντα, τους μικροπωλητές με τις πραμάτειες τους που χάθηκαν στο πέρασμα των χρόνων, τη θάλασσα, τις γέφυρες και τις αποβάθρες, τα στενοσόκακα και τις λεωφόρους, τους μεροκαματιάρηδες και τους περαστικούς, τους θαμώνες των καφενείων, τους βαρκάρηδες και τους ψαράδες, τους αχθοφόρους, τις γυναίκες και τα παιδιά.
Ο ίδιος θυμάται τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από τις περισσότερες φωτογραφίες του διαθέτοντας το χάρισμα να τις εξιστορεί, κρατώντας έτσι το ενδιαφέρον των ακροατών του.
Σε τέσσερις πολέμους
Ο Γκιουλέρ, με τον άνθρωπο πρωταγωνιστή των ιστοριών του, δεν άφησε φωτογραφική παρακαταθήκη υψηλής αισθητικής μόνο για την πόλη και τη χώρα ολόκληρη που αποτύπωσε στο φακό του από τη μια άκρη ώς την άλλη.
Κάλυψε ως φωτορεπόρτερ τα γεγονότα σε τέσσερις πολέμους, ανταποκριτής περιοδικών και πρακτορείων, του «Time» του «Paris Match», του «Stern», του «Magnum» και αναδείχθηκε ως ένας από τους σπουδαιότερους φωτογράφους του 20ού αιώνα παραμένοντας ένας μύθος της τουρκικής κοινωνίας με εκθέσεις σε όλον τον κόσμο, βραβεία, αναθέσεις, εκδόσεις.
Ένας χαρισματικός, οξυδερκής και πνευματώδης άνθρωπος που η ζωή του έγινε ταινία και που στη μακρά καριέρα του δημιούργησε περισσότερες από ένα εκατομμύριο φωτογραφίες. Το αρχείο του στεγάζεται σε έναν από τους τρεις ορόφους του Μουσείου Γκιουλέρ, του αστικού, πατρικού του σπιτιού, που στο ισόγειο λειτουργεί καφενείο όπου ο ίδιος αγαπούσε να συχνάζει.
ΠΗΓΗ: avgi.gr