Η 25η Οκτωβρίου σηματοδοτεί την παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου του μαστού αλλά οι αγώνες για την καταπολέμησή του μετρούν δεκαετίες. Υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες παγκοσμίως θα εκδηλώσει καρκίνο του μαστού σε κάποια φάση της ζωής της. Παρά τη συχνότητά του εάν διαγνωστεί έγκαιρα, μπορεί να θεραπευτεί. Για αυτό και η ενημέρωση επιβάλλεται.
Η νίκη της μάχης κατά του καρκίνου του μαστού μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ιατρική έρευνα, την ενημέρωση και την πρόληψη. Αν αναλογισθούμε ότι όλοι στο κοντινό περιβάλλον μας έχουμε κάποια γυναίκα φίλη, συγγενή που έχει νοσήσει ή νοσεί από καρκίνο του μαστού, καταλαβαίνουμε το μέγεθος του προβλήματος και πόσο σημαντικό ρόλο έχει η πρόληψη.
Στην Ελλάδα κάθε χρόνο έχουμε περίπου 1.500 νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού. Οι παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού δεν έχουν πλήρως διευκρινιστεί.
Στην ιστοσελίδα του Αντικαρκινικού – Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών “Άγιος Σάββας” υπάρχουν χρήσιμες πληροφορίες που λόγω της ημέρας μας υπενθυμίζουν να κλείσουμε ένα ραντεβού για την ετήσια μαστογραφία, την κλινική εξέταση από ειδικό γιατρό και τη μηνιαία αυτοεξέταση, συμβάλλοντας καθοριστικά στην έγκαιρη διάγνωση.
Παράγοντες κινδύνου
• Η μεγάλη ηλικία. Περίπου το 80% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού συμβαίνουν σε γυναίκες > 50 ετών.
• Το ατομικό ιστορικό. Το ιστορικό καρκίνου στον ένα μαστό συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο και στον άλλο μαστό.
• Οικογενειακό ιστορικό. Η ύπαρξη σε συγγενείς α’ βαθμού (μητέρα, αδελφή, κόρη) καρκίνου του μαστού ή καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
• Η γενετική προδιάθεση. Το 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού είναι κληρονομικοί.
• Η έκθεση σε ακτινοβολία.
• Τα υψηλό ανάστημα, η παχυσαρκία μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών και η μεγάλη μάζα του αδένα του μαστού.
• Η πρώιμη εμμηναρχή και η όψιμη εμμηνόπαυση.
• Η ηλικία γέννησης του πρώτου παιδιού. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, η τεκνοποίηση συνεπάγεται μεγαλύτερο κίνδυνο.
• Η θεραπευτική λήψη ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης για διάστημα μεγαλύτερο των 4 ετών.
• Η ινοκυστική μαστοπάθεια.
• Αντισυλληπτικά δισκία, αν και η αύξηση του κινδύνου είναι πολύ μικρή και έχει βραχεία διάρκεια.
• Η αυξημένη κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και το κάπνισμα.
• Η αυξημένη πρόσληψη λίπους, ιδιαίτερα στο άνω μέρος του σώματος.
Σημεία & Συμπτώματα
Το πιο σύνηθες προειδοποιητικό σημείο του καρκίνου του μαστού είναι ένα συμπαγές ογκίδιο που συνήθως δεν μπορεί να μετακινηθεί και μπορεί να πονάει ή όχι. Άλλα σημεία μπορεί να είναι τα ακόλουθα:
• Έκκριση ορώδους ή αιμορραγικού υγρού από τη θηλή.
• Η θηλή μπορεί να εμφανίζει εισολκή (να είναι στραμμένη προς τα μέσα) ή να βγάζει σκουρόχρωμο υγρό.
• Το δέρμα πάνω από τον όγκο μπορεί να μοιάζει με φλούδα πορτοκαλιού ή να παρουσιάζει εσοχές (κοιλότητες) στις περιοχές όπου έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος.
• Η αλλαγή στο σχήμα ή στην εξωτερική καμπύλη του μαστού.
Βέβαια, η αλλαγή στο μέγεθος ή στην υφή του μαστού μπορεί να οφείλεται σε πληθώρα άλλων καταστάσεων, όπως οι αλλαγές στον ιστό του μαστού που συμβαίνουν φυσιολογικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του καταμήνιου κύκλου, οι κύστεις, τα αδενώματα κ.α.
Στρατηγικές Πρόληψης που Σχετίζονται με τον Τρόπο Ζωής
• Απευθυνθείτε στον γιατρό σας σε περίπτωση που ανακαλύψετε κάποιο συμπαγές ογκίδιο ή κάποιο από τα προειδοποιητικά σημεία του καρκίνου του μαστού, ιδιαιτέρως αν οι αλλοιώσεις επιμένουν μετά από έναν εμμηνορροϊκό κύκλο ή αλλάζουν την εμφάνιση του μαστού.
• Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε λιγότερο από δύο ποτά την ημέρα.
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση.
• Αποφύγετε την μακρόχρονη ορμονοθεραπεία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
• Παραμείνετε σωματικά δραστήριες, τουλάχιστον 30’ τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.
• Καταναλώνετε τρόφιμα υψηλά σε περιεκτικότητα φυτικών ινών, όπως είναι τα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά.
• Χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο γιατί το ελαϊκό οξύ φαίνεται ότι καταστέλλει τη δράση του σημαντικότερου ογκογονιδίου του μαστού.