Η σύνοδος της G20 στο Μπουένος Άιρες (η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ θα αργήσει να αφιχθεί στο Μπουένος Άιρες, εξαιτίας μιας τεχνικής βλάβης στο γερμανικό κυβερνητικό αεροσκάφος) αναμένεται να σημαδευτεί από εντάσεις, τόσο εντός για διπλωματικά και εμπορικά θέματα όσο και εκτός του συνεδριακού κέντρου όπου θα διεξαχθεί, καθώς δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι αναμένεται να ανταποκριθούν στο κάλεσμα μη κυβερνητικών οργανώσεων, συνδικάτων και άλλων σε μια μεγάλη διαδήλωση. Εντός της Συνόδου προμηνύεται σύγκρουση Τραμπ με τους 19 ηγέτες της ομάδας των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου; Η πολιτική «America First» απορρίπτεται από τους 19 ηγέτες. Ή μήπως η συνάντηση κορυφής κινδυνεύει να γίνει ένα «σόου Τραμπ»;
Η τελική διακήρυξη της συνάντησης κορυφής της ομάδας των 20 αναπτυγμένων και αναδυόμενων οικονομιών του κόσμου, που ξεκινά σήμερα, θα δοθεί στη δημοσιότητα αύριο, όταν ο πρόεδρος Τραμπ θα βρίσκεται πια στο δρόμο της επιστροφής για τη χώρα του. Η παρουσία του, έστω και για μια ημέρα, αναμένεται να επισκιάσει τις εργασίες της συνόδου που γίνεται για πρώτη φορά σε χώρα της Λατινικής Αμερικής. Οικοδεσπότης ο πρόεδρος της Αργεντινής Μαουρίσιο Μάκρι, ο οποίος φιλοδοξεί να παρουσιάσει τα προβλήματα αλλά και τα αιτήματα των χωρών της ηπείρου του για περισσότερες οικονομικές ευκαιρίες και μεγαλύτερη δικαιοσύνη.
Παρά τις επιδιώξεις των διοργανωτών, η εμπορική πολιτική «Πρώτα η Αμερική» του Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να μονοπωλήσει τη συνάντηση κορυφής. Η Κριστίν Λαγκάρντ, επικεφαλής του ΔΝΤ, προειδοποίησε για μια ακόμη φορά ότι οι δασμοί και οι εμπορικές διενέξεις προκαλούν συρρίκνωση του παγκόσμιου εμπορίου. «Διαφαίνονται οι επιπτώσεις στην οικονομία που θα έχουν αυτά τα μέτρα», επισήμανε. «Στη χειρότερη περίπτωση θα καταγραφεί συρρίκνωση κατά 0.5% της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης. Αυτή είναι η εκτίμησή μας, την οποία μοιραζόμαστε με όποιους ενδιαφέρονται για θέματα εμπορίου».
Στο Μπουένος Άιρες, πολλοί θα επιδιώκουν να υπερθεματίσουν για ένα δίκαιο και ελεύθερο εμπόριο. Έτσι όπως εξελίσσονται όμως τα πράγματα, η συνάντηση των G20 θα μετατραπεί σε «Όλοι εναντίον του Τραμπ». Πριν λίγες ημέρες, με την ευκαιρία της Ημέρας των Ευχαριστιών, ο αμερικανός πρόεδρος απείλησε ότι από την έκβαση της διμερούς συνάντησής του με τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ στο περιθώριο της G20 θα εξαρτηθεί εάν θα επιβάλει επιπλέον δασμούς ύψους 250 δις δολαρίων.
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, συνεχίζει να είναι αντιμέτωπος με μια όλο και πιο απειλητική έρευνα για τη φερόμενη ρωσική ανάμιξη στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, δεν παρέλειψε να εξάψει τα πνεύματα πριν καν φθάσει.
Ο απρόβλεπτος μεγιστάνας κατέλαβε εξαπίνης όλο τον κόσμο ακυρώνοντας την Πέμπτη — μέσω Twitter — την πολυαναμενόμενη συνάντηση που προγραμματιζόταν να έχει με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, μία ώρα αφού είχε επιβεβαιωθεί πως θα γινόταν.
Ενώ φάνηκε να στέλνει εντελώς αντιφατικά μηνύματα πριν από τη διμερή συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, για πολλούς κρίσιμη, καθώς ο ολοένα εντεινόμενος εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη ήδη βαραίνει στην παγκόσμια ανάπτυξη.
Η οπτική γωνία του Νότου
Από πλευράς ΕΕ, παραμένει αμφίβολο εάν ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ θα έχει την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις με τον αμερικανό πρόεδρο για θέματα εμπορίου που απασχολούν την Ένωση. Εκτός όμως από το «σόου Τραμπ», όπως ευρωπαίοι διπλωμάτες αποκαλούν το αναμενόμενο «θέαμα» γύρω από τον αμερικανό πρόεδρο, πολλές συζητήσεις θα γίνουν για θέματα όπως καλύτερες ευκαιρίες εκπαίδευσης για νέους και εργαζόμενους, ιδιαίτερα στην Αφρική στη βάση του «Συμφώνου για την Αφρική», που αποφασίστηκε πέρυσι στο Αμβούργο, στη συνάντηση των G20. Βέβαια, ο Αργεντινός διπλωμάτης Πέδρο Βιλάγκρα Ντελγκάντο, που προετοίμασε την συνάντηση κορυφής με άλλους 19 συναδέλφους του, θεωρεί ότι το «Σύμφωνο για την Αφρική» θα μπορούσε να βρει εφαρμογή και στη Λατινική Αμερική.
«Θέλουμε να δείξουμε στην G20 την οπτική γωνία του Νότου, την προοπτική μιας χώρας που αναπτύσσεται διότι αυτό είμαστε, που καταγράφεται και στις προτεραιότητές μας». Οι Αργεντινοί διοργανωτές ελπίζουν ότι στο τέλος οι ηγέτες των 20 χωρών, που όλοι μαζί εκπροσωπούν το 80% της παγκόσμιας οικονομίας, θα καταφέρουν, παρά τον Ντόναλντ Τραμπ, να έρθουν πιο κοντά.
Το διακύβευμα και οι κατ’ ιδίαν συναντήσεις
Το διακύβευμα σε αυτή τη σύνοδο της G20 ενδέχεται να είναι εάν θα παραμείνει πιστό στο δόγμα της πολυμερούς συνεργασίας, που πρυτανεύει από το 2008, την πρώτη σύνοδο κορυφής του, όταν επικρατούσε πανικός εξαιτίας της χρηματοπιστωτικής κρίσης, με δεδομένο τον ιδιόμορφο ακτιβισμό ενός αμερικανού προέδρου που εμφανώς απεχθάνεται τη διπλωματία.
Γύρω από το τραπέζι της G20 υπάρχουν «δισταγμοί», αναφύονται μορφές «επιθετικότητας», επανεμφανίζονται «ρήγματα», προειδοποίησε το βράδυ της Πέμπτης ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Πολλοί θα ήθελαν να πιστεύουν πως οι ηγέτες των ισχυρότερων χωρών του κόσμου θα προσπαθούσαν να επιλύσουν τις διαφορές τους, αντί να επιδεικνύουν «φιλοπόλεμη» συμπεριφορά, να υιοθετούν πολιτική «απομονωτισμού», να κλείνουν «ξανά τα σύνορά τους », συμπλήρωσε. Τα φραστικά πυρά του Μακρόν δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ποιον είχαν στόχο. Άλλωστε η σχέση του με τον Τραμπ, που αρχικά έμοιαζαν πολύ εγκάρδια, έχει σαφώς ψυχραθεί.
Με φόντο την άνοδο του προστατευτισμού, η επίσημη υπογραφή αργότερα σήμερα της νέας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ανάμεσα στις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό μοιάζει σχεδόν ανωμαλία.
Μένει να φανεί εάν οι ηγέτες της G20 θα καταφέρουν να δώσουν στη δημοσιότητα, μετά το πέρας της συνόδου αύριο Σάββατο, μια τελική ανακοίνωση που θα αντιπροσωπεύει έστω μια ελάχιστη συναίνεση για κάποιες από τις μεγάλες διεθνείς προκλήσεις.
Μεταξύ μιας οικογενειακής φωτογράφισης και μιας συνάντησης εργασίας, οι ηγέτες θα κάνουν επίσης σωρεία κατ’ ιδίαν, και σε ορισμένες περιπτώσεις ευρύτερων, συναντήσεων. Ενίοτε χωρίς προηγούμενο: ο Τραμπ σχεδιάζει να δει μαζί τους πρωθυπουργούς της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε και της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, κάτι χωρίς προηγούμενο.
Ο Πούτιν, ο οποίος έγινε στόχος ομαδικών φραστικών πυρών μετά τη στρατιωτική κλιμάκωση με την Ουκρανία στην Αζοφική Θάλασσα, αναμένεται από την πλευρά του να συναντηθεί με τον Σι Τζινπίνγκ και με τον Ναρέντρα Μόντι. Αλλά και με τον Σίνζο Άμπε, την ώρα που η Μόσχα και το Τόκιο προσπαθούν να κλείσουν μια συμφωνία για τις Κουρίλες, ένα από τα βασικά αγκάθια στη διμερή σχέση από το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο Ρώσος πρόεδρος θα δει επίσης σήμερα τον Γάλλο ομόλογό του. Ο Μακρόν, που σχεδίαζε μια συντονιστική συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών, ίσως αισθανθεί λιγάκι μόνος καθώς η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ θα αργήσει να αφιχθεί στο Μπουένος Άιρες, εξαιτίας μιας τεχνικής βλάβης στο γερμανικό κυβερνητικό αεροσκάφος. Αναμενόταν να πάρει εμπορική πτήση σήμερα.
Δρακόντεια μέτρα
Οι αρχηγοί των Κρατών και των κυβερνήσεων των είκοσι ισχυρότερων δυνάμεων του πλανήτη θα συναντηθούν για ένα διήμερο συνομιλιών σε μια αργεντίνικη πρωτεύουσα υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Οι αρχές της Αργεντινής, που επικρίθηκαν διότι επέδειξαν πλήρη ανικανότητα να ελέγξουν τις παρεκτροπές πριν από έναν αγώνα ποδοσφαίρου υψηλού κινδύνου το περασμένο Σάββατο, διεμήνυσαν πως δεν θα ανεχθούν «το παραμικρό βίαιο επεισόδιο», έναν χρόνο μετά την G20 του Αμβούργου που αμαυρώθηκε από εκτεταμένες ταραχές.
Μια μεγάλη διαδήλωση προβλέπεται να γίνει αύριο Σάββατο στο κέντρο του Μπουένος Άιρες.
Πέραν των επικρίσεων εναντίον της ίδιας της G20, στην Αργεντινή επικρατεί γενικευμένη δυσαρέσκεια καθώς η χώρα συνεχίζει να μαστίζεται από βαθιά, μακρά οικονομική κρίση, με την κυβέρνηση να υπόσχεται την εφαρμογή μιας θεραπείας λιτότητας. Η δυσαρέσκεια και η αγανάκτηση για την ατελείωτη αυτή κρίση αναμένεται να εκφραστεί το διήμερο.
Κλίμα δυσαρέσκειας όμως αναμένεται να επικρατήσει, για άλλους λόγους, και στο εσωτερικό του συνεδριακού κέντρου που μεταμορφώθηκε για την περίσταση σε αυστηρά φρουρούμενο στρατόπεδο όπου θα έχουν συνομιλίες οι ηγέτες των είκοσι κρατών που αντιπροσωπεύουν το 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ.