Στο νέο νομοθετικό πλαίσιο για τις αλλαγές στην ακτοπλοΐα, που περιλαμβάνει αποποινικοποίηση παραβάσεων για πλοιοκτήτες και πλοιάρχους, αλλά και πολυετείς συμβάσεις για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες με στόχο την ανανέωση του στόλου, αναφέρεται, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριος Σαντορινιός.
Για το μεταφορικό ισοδύναμο δηλώνει ότι από 01/01/2019 θα έχει εφαρμογή σε όλα τα νησιά και θα περιλαμβάνει και τα καύσιμα, ενώ αναφέρει ότι το υπουργείο είναι “ανοιχτό” σε προτάσεις φορέων και ιδιωτικών εταιρειών που θέλουν να φτιάξουν υποδομές και να αξιοποιήσουν λιμάνια στον κλάδο της κρουαζιέρας.
Για ζητήματα διαφθοράς που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τονίζει ότι ο ελληνικός λαός αυτή τη στιγμή καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να υπήρχαν τόσα πολλά σκάνδαλα και κανένας να μην έχει ευθύνη, ενώ για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών προσθέτει ότι η αξιωματική αντιπολίτευση «θα καεί στο ζέσταμα της προετοιμασίας»
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Ν. Σαντορινιού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στον Π. Τσιριγώτη
ΕΡ: H κυβέρνηση έχει ανοίξει μέτωπα με την αξιωματική αντιπολίτευση και το Κίνημα Αλλαγής (ΚΙΝΑΛ) για ζητήματα διαφθοράς. Τελευταία υπόθεση το βούλευμα για το C4Ι. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ επανεκλεγεί πρώτος στις προσεχείς εκλογές και χρειάζεται πολιτική «συμμαχία» που θα την αναζητήσει, εάν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες δεν καταφέρουν να μπουν στην επόμενη Βουλή;
ΑΠ: Η μάχη κατά της διαπλοκής και της διαφθοράς είναι πρώτιστο εθνικό ζήτημα. Δεν τίθεται ζήτημα πολιτικών σκοπιμοτήτων, όταν πρέπει επιτέλους αυτή η χώρα να γίνει μία κανονική χώρα, χωρίς διαπλοκή χωρίς διαφθορά, χωρίς ημέτερους. Πιστεύω ότι ο ελληνικός λαός αυτή τη στιγμή, καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να υπήρχανε τόσα πολλά σκάνδαλα και κανένας να μην έχει ευθύνη. Προφανώς στηρίζει αυτή τη μάχη που δίνεται και επομένως ο ελληνικός λαός είναι αυτός που θα καθορίσει τις τελικές δυνάμεις στο επόμενο κοινοβούλιο. Επομένως, οι συνεργασίες θα προκύψουν μετά από εκλογές και τη βούληση του ελληνικού λαού.
ΕΡ: Διαπιστώνεται μια ένδεια υποψηφίων για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πιστεύετε πως ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται ανανέωση προσώπων; Γιατί παρατηρείται αυτή η δυστοκία στην εξεύρεση υποψηφίων;
ΑΠ: Η προσπάθεια στο να βρεις υποψηφίους κατάλληλους για την τοπική αυτοδιοίκηση είναι βαθιά πολιτική προσπάθεια. Διότι δεν είναι ζητούμενο να βάλεις κάποιον που έχει μία παρουσία και μία αναγνωσιμότητα. Το ζητούμενο είναι να βάλεις ανθρώπους που πραγματικά μπορούν και να δουλέψουν για την καθημερινότητα, αλλά και να φέρουν θεσμικές και προοδευτικές τομές στην τοπική αυτοδιοίκηση και ιδίως να υπηρετήσουν έναν νόμο, όπως είναι ο “Κλεισθένης”, που δίνει πολλές δυνατότητες και υποχρεώνει τις τοπικές κοινωνίες και να συνεργασθούν και να μπορέσουν να λειτουργήσουν σε ένα νέο πλαίσιο που θα είναι περισσότερο δημοκρατικό και συνεργατικό από ότι ήταν σήμερα. Επομένως, προφανώς πρέπει οι επιλογές να είναι πολύ προσεχτικές και γι’ αυτόν τον λόγο τα πρόσωπα που θα επιλέξουμε, πιστεύω ότι θα είναι πρόσωπα από τις ευρύτερες δυνάμεις της προοδευτικές και αυτό δεν αποκλείει πιθανές συμμαχίες.
ΕΡ: Το τελευταίο διάστημα υπάρχουν αναφορές στην ημερήσιο τύπο ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι αντί να μειώνονται, αυξάνονται.
ΑΠ: Από το 2010 και μετά εφαρμόσθηκε ο γνωστός κανόνας, πέντε αποχωρήσεις και μία πρόσληψη. Αυτός ο κανόνας οδήγησε, σε ένα μεγάλο βαθμό, σε πάρα πολλές υπηρεσίες να υπάρξει φοβερή υποστελέχωση. Και εγώ, ένας άνθρωπος που ασχολούμαι με τη νησιωτική πολιτική, το διαπιστώνω καθημερινά. Το διαπιστώνω στους νησιωτικούς δήμους, το διαπιστώνω στις νησιωτικές περιφέρειες, όπου πολλές φορές δεν υπάρχει άνθρωπος να εφαρμόσει πολιτικές που ψηφίζονται. Όπως για παράδειγμα, τα παρατηρητήρια δόμησης και ο υγειονομικός έλεγχος καταστημάτων σε νησιά που είναι ιδιαίτερα τουριστικά. Ταυτόχρονα, φθάσαμε σε ένα σημείο οι υποδομές υγείας να είναι σχεδόν ανύπαρκτες και αν δεν δινόταν προτεραιότητα στις προσλήψεις στον συγκεκριμένο κλάδο, θα είχαμε τεράστιο πρόβλημα ακόμα και στα νοσοκομεία του κέντρου. Ταυτόχρονα, κανείς βλέπει ότι κάθε χρόνο προσλαμβάνουμε 23.000 αναπληρωτές καθηγητές. Άνθρωποι που ξεκίνησαν στα νιάτα τους, ως αναπληρωτές καθηγητές και λόγω της μη πρόσληψης προσωπικού έχουν φθάσει σε μεγάλη ηλικία, να ζούνε μέσα στην ανασφάλεια για το που θα βρεθούν κάθε χρονιά. Καταλαβαίνει, λοιπόν, κανείς ότι υπάρχουν καίριοι τομείς της δημοσίας διοίκησης που θα πρέπει να στελεχωθούν. Ως κυβέρνηση έχουμε κάνει “ευαγγέλιο” τη διαδικασία του ΑΣΕΠ και δεν προσπαθούμε να προσλάβουμε ανθρώπους με πλάγιες μεθόδους, όπως γινόταν κατά τα κραταιά χρόνια του δικομματισμού.
ΕΡ: Υπάρχει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις η ΝΔ προηγείται.
ΑΠ: Η αξιωματική αντιπολίτευση θα καεί στο ζέσταμα της προετοιμασίας των πρόωρων εκλογών. Υπάρχει ένα ρητό που λέει “ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται”. Καταλαβαίνω ότι κάποιοι, από δημοσκοπήσεις που έχουν αποδειχθεί ότι είναι λάθος, ετοιμάζονται να καταλάβουν την εξουσία. Την τελική κρίση θα τη δώσει ο ελληνικός λαός, κρίνοντας συνολικά το έργο της κυβέρνησης μέχρι και την τελευταία μέρα. Και να είναι σίγουροι ότι εμείς σκοπεύουμε να κυβερνήσουμε μέχρι και την τελευταία μέρα, όχι γιατί έχουμε καμία εξουσιομανία, αλλά γιατί πιστεύουμε ότι η επαναφορά της δεξιάς στην κυβέρνηση, θα φέρει μόνο καταστροφή στον τόπο.
ΕΡ: Θα θέλατε να μας περιγράψετε μερικές από τις πιο βασικές αλλαγές που περιλαμβάνει το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τις αλλαγές στην ακτοπλοΐα.
ΑΠ: Ήδη, αυτή τη στιγμή επεξεργαζόμαστε τις προτάσεις που έχουν γίνει από όλους τους φορείς.
Ένα από τα βασικά στοιχεία των αλλαγών, θα είναι με ποιο τρόπο νομιμοποιείται και συντάσσεται το ενδεικτικό δίκτυο για την ακτοπλοΐα, που ορίζεται με μία απόφαση υπουργού κάθε χρόνο στις 31/10, μία μέρα δηλαδή πριν την έναρξη της νέας δρομολογιακής περιόδου.
Για πρώτη φορά θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει συζήτηση πριν την υπουργική απόφαση με τους φορείς, που θα λέει με ποιον τρόπο πρέπει να εξυπηρετούνται τα νησιά. Ποιες είναι οι ανάγκες οι πραγματικές του ακτοπλοϊκού δικτύου.
Θα υπάρχει αρχικά μία συζήτηση από τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και των επιμελητηρίων των νησιών, ενώ ταυτόχρονα θα συλλέγονται οι προτάσεις, θα επεξεργάζονται και θα πηγαίνουν για συζήτηση σε μία επιτροπή της βουλής που δεν έχει αποφασιστεί ακόμα ποια θα είναι.
Επίσης, προσπαθούμε να μειώσουμε την πιθανότητα να γίνονται “παιχνίδια” στις δηλώσεις δρομολογιακών γραμμών. Θα βάλουμε πιο αυστηρές προϋποθέσεις για τη δήλωσή τους, γιατί έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο πολλές φορές να ανακοινώνονται δρομολόγια, να “κλειδώνονται” ώρες και ημέρες και μετά το πλοίο να αποσύρεται και να μην εξυπηρετεί τα νησιά.
Αυτό θα πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να βάλουμε κανόνες και νομίζω πως σε αυτό συμφωνούμε όλοι.
Βασικό ζήτημα στον νέο σχεδιασμό είναι ότι κανένας από τους εμπλεκόμενους δεν πρόκειται να αιφνιδιαστεί.
Ένα ακόμα ζήτημα είναι ότι θα προχωρήσουμε σε αποποινικοποίηση αρκετών παραβάσεων που μέχρι σήμερα οδηγούσαν πλοιοκτήτες και πλοιάρχους σε ποινικές πράξεις και δικαστήρια. Αυτό δεν εξυπηρετεί την ακτοπλοΐα και δημιουργεί άσχημες συνθήκες.
Πιστεύω ότι μπορούμε να εξορθολογήσουμε ένα θεσμικό πλαίσιο για την ακτοπλοΐα που έχει γραφτεί σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.
Να θυμίσω ότι έχουν γίνει πολλές τροποποιήσεις στον νόμο 2932. Πρέπει όλο αυτό να ενοποιηθεί, να αποκτήσει μία ενιαία μορφή και λογική και επομένως να μπορούμε όλοι πάνω σε γνωστούς αυστηρούς κανόνες να δημιουργήσουμε καλύτερα για την εξυπηρέτηση των αναγκών της νησιωτικής χώρας.
Επίσης, το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την ακτοπλοΐα θα προβλέπει τη δυνατότητα εν είδει αναπτυξιακής ενίσχυσης να γίνουν πολυετείς συμβάσεις με τις ακτοπλοϊκές εταιρείες με συγκεκριμένες προδιαγραφές σύναψης συμβάσεων για την ανανέωση του στόλου.
Οι συμβάσεις θα είναι 12ετής και 7ετής. Στην 12ετη σύμβαση η εταιρεία θα έχει την υποχρέωση σε τρία χρόνια να φέρει ένα πλοίο που θα είναι καινούργιο η νεόχτιστο και θα έχει φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες όπως χρήση LNG, ηλεκτροκίνηση, υβριδική. Επίσης επταετείς συμβάσεις για περιπτώσεις νέων πλοίων με συμβατικές προδιαγραφές.
Οι πολυετείς συμβάσεις θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν από τις εταιρείες στις τράπεζες για δανεισμό.
ΕΡ: Ο πρόεδρος των ακτοπλόων στην ημερίδα για τον ακτοπλοϊκό στη Σύρο άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αύξηση της τιμής των εισιτηρίων λόγω αύξησης της τιμής των καυσίμων. Παράλληλα, ζήτησε μείωση των συντελεστών ΦΠΑ .Υπάρχει κάποιος σχεδιασμός από το υπουργείο ώστε να υπάρξει μείωση της τιμής των καυσίμων η να μειωθεί ο συντελεστής ΦΠΑ.
ΑΠ: Είναι κάτι που είναι υπό συζήτηση με τους ακτοπλόους. Έχουμε ακούσει τις προτάσεις τους και η κυβέρνηση τις επεξεργάζεται. Δεν μπορούμε σήμερα να απαντήσουμε σε κάτι από αυτά. Είναι κατανοητό ότι η τιμή του καυσίμου ήδη έχει αυξήσει το λειτουργικό κόστος των πλοίων κατά περίπου 30%
Για το θέμα του ΦΠΑ στην ακτοπλοΐα, είναι και θέμα δημοσιονομικό. Μη ξεχνάμε ότι η ακτοπλοΐα έχει ένα τζίρο 600 εκατ. ευρώ. Άρα, πιθανόν αυτό να έχει και ένα δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Άρα, μία τέτοια λύση θα πρέπει να διερευνηθεί και σε επίπεδο δημοσιονομικό τι αντανάκλαση θα έχει.
ΕΡ: Το μεταφορικό ισοδύναμο θα εφαρμοσθεί από το 2019 και στα καύσιμα. Θα θέλατε να μας περιγράψετε τον τρόπο; Εκτιμάτε ότι πρόκειται για ένα πετυχημένο μέτρο για του νησιώτες;
ΑΠ: Το μεταφορικό ισοδύναμο είναι ένα μέτρο που έχει έρθει ως αίτημα των νησιωτικών κοινωνιών και για πρώτη φορά εφαρμόζεται πιλοτικά μέχρι τέλος του χρόνου.
Τα σχόλια στα μικρά νησιά είναι πολύ θετικά. Είναι ένα αίτημα των νησιωτών ώριμο που ήρθε να εφαρμοσθεί, ενώ ξεκίνησε με πιλοτική εφαρμογή. Η αλήθεια είναι ότι στις αρχές δεν ήτανε τόσο διαδεδομένο, αλλά κάθε μέρα που περνάει, φαίνεται ότι όλο και περισσότεροι νησιώτες το χρησιμοποιούν. Το ίδιο συμβαίνει και με τις επιχειρήσεις. Σήμερα, μάλιστα, κλείνει και η υποβολή για το πρώτο τρίμηνο εφαρμογής (τρίτο τρίμηνο του 2018) για τις επιχειρήσεις, που θα ξεκινήσουνε να πληρώνονται σταδιακά μέχρι τέλος του χρόνου.
Αυτό σημαίνει ότι στην πλήρη εφαρμογή θα υπάρχει καλύτερη διάχυση της πληροφορίας και περισσότερο χρήση του μεταφορικού ισοδύναμου.
Από την πιλοτική εφαρμογή έχουμε εξαγάγει κάποια χρήσιμα συμπεράσματα και ετοιμάζουμε ήδη κοινές υπουργικές αποφάσεις για τη νέα περίοδο με διορθώσεις πάνω σε αυτά.
Σε ότι έχει να κάνει με τους επιβάτες των πλοίων, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει μία αναγκαιότητα ιδιαίτερα γι αυτούς που κάνουν μία απόσταση μεγαλύτερη των 80 μιλίων να δίνεται η δυνατότητα αντί να χρηματοδοτείται η μεταφορά του κόστους της χερσαίας μεταφοράς με την ακτοπλοϊκή μεταφορά στην Τρίτη θέση να χρηματοδοτείται η διαφορά του κόστους με ακτοπλοϊκή μεταφορά με κλίνη στη Β θέση.
Το δεύτερο σημαντικό είναι ότι θα μπορέσουμε να έχουμε περισσότερες διαδρομές ανά νησιώτη το έτος.
Αυτή τη στιγμή το μεταφορικό ισοδύναμο εφαρμόζεται σε 49 νησιά του ανατολικού και νοτιοανατολικού Αιγαίου, κάποια νησιά των Κυκλάδων και τα διαπόντια στο Ιόνιο. Από 01/01/2019 θα έχει εφαρμογή σε όλα τα νησιά πλην της Κρήτης της Λευκάδας και Ευβοίας.
Η Λευκάδα και η Εύβοια συνδέονται με γέφυρα, ενώ στην Κρήτη το κόστος το ακτοπλοϊκό είναι μικρότερο από το κόστος της χερσαίας μεταφοράς. Για παράδειγμα, η αντίστοιχη απόσταση Πειραιά-Αθήνα-Καλαμάτα είναι 31,5 με ΚΤΕΛ ενώ από Πειραιά Ηράκλειο με πλοίο είναι 29 ευρώ.
Παρόλα αυτά επειδή υπάρχει ένα ζήτημα με τα προϊόντα της Κρήτης και στο επόμενο στάδιο εφαρμογής, εξετάζουμε και την ένταξη κάποιων κατηγοριών προϊόντων, κυρίως των αγροτικών του νησιού στο μεταφορικό ισοδύναμο.
Το θέμα των καυσίμων, είναι πολύ σύνθετο πρόβλημα, που έχει να κάνει όχι μόνο με την απόσταση από το σημείο ανεφοδιασμού, αλλά και με το γεγονός αν υπάρχουνε εγκαταστάσεις αποθήκευσης και το πόσο μεγάλη είναι η αγορά των καυσίμων σε ένα νησί.
Με βάση αυτό θα γίνει μία πιλοτική εφαρμογή για το έτος 2019 για τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά που έχουν λιγότερα πρατήρια και δεν έχουν αποθήκες καυσίμων.
Εκεί θα υπάρξει επιδότηση με συγκεκριμένους συντελεστές που έχουν να κάνουν σε σχέση με την απόσταση και τη νησιωτική απομόνωση, το κόστος ανά λίτρο στη βενζίνη και στο ντίζελ.
Εκτιμούμε με τους υπολογισμούς που έχουμε κάνει με χρονοσειρά, από τον Απρίλιο μέχρι και τον Οκτώβριο, ότι η διαφορά κόστους στην αντλία με την εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου, θα είναι το πολύ 10 με 13 λεπτά στο λίτρο πιο ακριβό με το μέσο όρο της Αττικής. Σήμερα μιλάμε για διαφορά της τάξης των 30 με 35 λεπτών.
ΕΡ: Το υπουργείο Ναυτιλίας είναι ανοιχτό σε προτάσεις φορέων και ιδιωτικών εταιρειών που θέλουν να φτιάξουν υποδομές και να αξιοποιήσουν λιμάνια για τον κλάδο της κρουαζιέρας αρκεί να μπορούν να φέρουν και κάποιο εγγυημένο προϊόν. Θα θέλατε να μας το διευκρινίσετε;
ΑΠ: Για την κρουαζιέρα σε κάποια νησιά υπάρχει ανάγκη υποδομών για να μπορέσουνε να προσεγγίσουν κρουαζιερόπλοια. Αν υπάρχει θέληση από εταιρείες που θέλουν να έχουν, κατά προτεραιότητα και όχι κατά αποκλειστικότητα, τη χρήση τέτοιων υποδομών, δεν έχουμε αντίρρηση να υπάρξει η δυνατότητα συγχρηματοδότησης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για την κατασκευή λιμενικών υποδομών. Προφανώς το κέρδος για την εταιρεία θα είναι η προσέγγιση ενός καλού τουριστικού προορισμού και το δεύτερο θα είναι η εκμετάλλευση κάποιων υποδομών (καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος η καταστήματα πώλησης προϊόντων). Το θέμα της ακτοπλοΐας είναι κάτι διαφορετικό. Στην ακτοπλοΐα θα μπορούσαν να γίνουν έργα για την καλύτερη οργάνωση και πρόσβαση των επιβατών από και προς το πλοίο, προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος φόρτωσης και εκφόρτωσης. Αυτό θα εξυπηρετούσε πάρα πολύ, ιδιαίτερα τα λιμάνια που βρίσκονται σε διαδοχικά δρομολόγια, προκειμένου να γίνει πιο γρήγορα η φόρτωση και η εκφόρτωση και επομένως να υπάρχει και καλύτερη εξυπηρέτησης και της ακτοπλοΐας και των επιβατών και των οχημάτων.
ΕΡ: Η ψηφιοποίηση του ακτοπλοϊκού δικτύου (έργο optinet) που θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για βέλτιστες διαδρομές εκτιμάται ότι θα βελτιώσει σημαντικά τον ακτοπλοϊκό κλάδο και τα δρομολόγια.
ΑΠ: Έχει διαπιστωθεί ότι το ακτοπλοϊκό δίκτυο, χωρίς κανείς να αφορίζει τη λειτουργία του, έχει πολλές φορές υλοποιηθεί με αποσπασματικές κινήσεις που διαχρονικά αποδείχθηκαν όχι σωστές. Ωστόσο, δεν έχει γίνει ποτέ μια ολοκληρωμένη μελέτη του δικτύου και λύσεων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν και την αποδοτικότητά του. Σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχουμε ξεκινήσει μία δράση για τη δημιουργία ενός ψηφιακού εργαλείου που θα αξιολογεί το δίκτυο και τις εναλλακτικές προτάσεις για τη σύνδεση των νησιών. Αυτό θα βοηθήσει στην καλύτερη διαμόρφωση του ενδεικτικού δικτύου της ακτοπλοΐας που είναι αυτό το οποίο κάθε φορά ερχόμαστε να υπηρετήσουμε είτε με τη δρομολόγηση ελεύθερων γραμμών είτε με τις άγονες γραμμές. Με αυτόν τον τρόπο θα γνωρίζουμε αν πραγματικά οι γραμμές που δίνονται ως άγονες έχουνε την απόδοση που θα έπρεπε να έχουνε η πρέπει να τροποποιηθούν.
ΕΡ: Η σχολή της Καλύμνου πότε αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία της;
ΑΠ: Η σχολή της Καλύμνου αποτελεί ένα πολύ σημαντικό νέο για τη ναυτιλία και για τα νησιά. Η έναρξη της ΑΕΝ στην Κάλυμνο ξεκινά στις 4 Δεκεμβρίου τη λειτουργία της, ενώ αναμένεται να γίνουν και τα εγκαίνια. Ήδη, έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πρόσληψης των ωρομίσθιων καθηγητών.