Διαδικασίες «fast track» για εγκρίσεις ακριβών φαρμάκων (που δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα), αλλαγές και νέα πλαφόν στη συνταγογράφηση για τους γιατρούς, με αυστηρούς ελέγχους και υψηλά πρόστιμα, Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας για όλους τους πολίτες, τα στοιχεία του οποίου θα μπορεί όμως να αξιοποιεί έναντι αμοιβής το υπουργείο Υγείας, κατάργηση του πολυσυζητημένου ΚΕΕΛΠΝΟ αλλά και τη δημιουργία ειδικών χώρων ελεγχόμενης χρήσης ναρκωτικών προβλέπει, μεταξύ άλλων, το πολυνομοσχέδιο-σκούπα του υπουργείου Υγείας, που βρίσκεται στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής.
Το «Εθνος» παρουσιάζει αποκλειστικά την τελική του μορφή, λίγες ημέρες πριν κατατεθεί προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής. Περιλαμβάνει 148 άρθρα και εκτείνεται σε ένα πολυσέλιδο κείμενο, αφού περιλαμβάνει ρυθμίσεις για πολλούς τομείς της Υγείας.
Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου θεσμοθετείται και επισήμως ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας για όλους τους πολίτες, τον οποίο θα δημιουργούν οι οικογενειακοί γιατροί, αλλά θα μπορούν να χειρίζονται όλοι οι γιατροί με τους απαραίτητους κωδικούς και εφόσον είναι πιστοποιημένοι και εξουσιοδοτημένοι χρήστες του Συστήματος της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (ΣΗΣ), θα είναι υποχρεωμένοι να καταχωρίζουν όλες τις εξετάσεις, τα φάρμακα που χορηγούν, τις νοσηλείες, τις εξετάσεις και τις παραπομπές στους ασθενείς τους.
Αξιοσημείωτο είναι ότι τίθενται αυστηροί περιορισμοί εμπιστευτικότητας σε όσους θα χρησιμοποιούν τον ατομικό φάκελο, καθώς θα περιλαμβάνει προσωπικά δεδομένα των ασθενών που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για αρνητικό σκοπό.
Προβλέπονται, μάλιστα, και αυστηρές κυρώσεις και φυλάκιση έως 10 έτη σε όποιον πουλήσει για ίδιον όφελος το περιεχόμενο των φακέλων που θα διατηρούνται στην ΗΔΙΚΑ. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο πολυνομοσχέδιο: «Οποιος χωρίς δικαίωμα επεμβαίνει με οποιονδήποτε τρόπο στα συστήματα αρχειοθέτησης του ΑΗΦΥ, του Συστήματος Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (ΣΗΣ) και του ηλεκτρονικού φακέλου δαπάνης ασφάλισης υγείας δικαιούχου, που δημιουργήθηκε και τηρείται στον ΕΟΠΥΥ, ή λαμβάνει γνώση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τηρούνται στα μητρώα αυτά, ή τα αφαιρεί, αλλοιώνει, βλάπτει, καταστρέφει, επεξεργάζεται, μεταδίδει, ανακοινώνει, τα καθιστά προσιτά σε μη δικαιούμενα πρόσωπα ή επιτρέπει στα πρόσωπα αυτά να λάβουν γνώση των εν λόγω δεδομένων ή τα εκμεταλλεύεται με οποιονδήποτε τρόπο, τιμωρείται με φυλάκιση και χρηματική ποινή και, αν πρόκειται για ευαίσθητα δεδομένα, με φυλάκιση ενός (1) έτους και χρηματική ποινή τουλάχιστον είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα από άλλες διατάξεις. Αν ο υπαίτιος των πράξεων είχε σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο περιουσιακό όφελος ή να βλάψει τρίτον, επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή τουλάχιστον πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ».
Βέβαια δεν ισχύουν οι ίδιες αυστηρές κυρώσεις για το ίδιο το υπουργείο Υγείας, το οποίο μπορεί να αξιοποιεί τα δεδομένα έναντι αμοιβής. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Το υπουργείο Υγείας, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, επιτρέπεται να δημοσιεύει ή να χορηγεί, έναντι συνδρομής ή ειδικού παραβόλου, στατιστικής φύσης συγκεντρωτικά στοιχεία, από τα οποία δεν μπορούν πλέον να προσδιοριστούν τα υποκείμενα των δεδομένων και τα οποία προέρχονται από τη λειτουργία του συστήματος αρχειοθέτησης του ΑΗΦΥ, για σκοπούς επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή για στατιστικούς σκοπούς».
Στο άρθρο 92 του πολυνομοσχεδίου περιγράφεται με κάθε λεπτομέρεια η νέα διαδικασία ελέγχου της συνταγογράφησης των γιατρών με νέους «Δείκτες Ελέγχου Συνταγογράφησης ΕΟΠΥΥ» που εισάγονται στο σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
Ειδικότερα, προβλέπεται η αλλαγή των ποσοστών γενόσημων φαρμάκων που θα είναι υποχρεωμένοι οι γιατροί να συνταγογραφούν ανά μήνα στους ασθενείς τους, καθώς τονίζεται ότι τα γενόσημα πρέπει να αυξηθούν σε όγκο στο 60%. Παράλληλα οι γιατροί θα μπορούν να παρακάμπτουν τις οδηγίες για τη χορήγηση φαρμάκων (πρωτόκολλα συνταγογράφησης), αλλά μόνο μέχρι ένα συγκεκριμένο ποσοστό, που αγγίζει το 20%. Σε περίπτωση που δεν αιτιολογείται η υπέρβαση των ορίων, ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις, ακόμα και χρηματικά πρόστιμα.
Λεπτομερείς έλεγχοι ξεκινούν, όμως, και στους φαρμακοποιούς, με στόχο να μην υπάρχει κατευθυνόμενη εκτέλεση συνταγών από συγκεκριμένους γιατρούς και συγκεκριμένες φαρμακευτικές εταιρείες.
Οι βαριά πάσχοντες αποκτούν γρήγορη πρόσβαση σε φάρμακα που δεν κυκλοφορούν ακόμη στη χώρα μας. Στο πολυνομοσχέδιο περιγράφεται ότι «σε περιπτώσεις κατεπείγουσας αιτιολογημένης ανάγκης, να χορηγηθούν σε νοσηλευόμενους ασθενείς φάρμακα υψηλού κόστους σοβαρών ασθενειών και φάρμακα που δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα, ο πιστοποιημένος θεράπων ιατρός υποβάλλει ηλεκτρονικά στο ΣΗΠ το αίτημα με ένδειξη “Κατεπείγουσα χορήγηση”, καθώς και έντυπο συναίνεσης του ασθενούς. Το φάρμακο χορηγείται άμεσα από το φαρμακείο του νοσηλευτικού ιδρύματος και το σχετικό αίτημα εγκρίνεται ή απορρίπτεσαι εκ των υστέρων κατά την προπεριγραφείσα διαδικασία και σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματος, το φάρμακο δεν αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΠΥ».
Δημιουργία Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης ναρκωτικών για τοξικοεξαρτημένους, μέτρο που εφαρμόζεται με επιτυχία σε διάφορες χώρες της Ευρώπης φέρει το πολυνομοσχέδιο. Επίσης, θα προβλέπεται η δημιουργία μητρώου εγγραφής όσων κάνουν χρήση ναρκωτικών στους ειδικούς χώρους, προκειμένου να υπάρχει επίσημη καταγραφή και να ελέγχεται η κατάσταση.
Οπως περιγράφεται: «Στους Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) παρέχονται υπηρεσίες για την ασφαλέστερη χρήση ναρκωτικών ουσιών και τη μείωση της βλάβης και των αρνητικών επιπτώσεων που συνδέονται με τη χρήση ναρκωτικών».
Στόχος των εποπτευόμενων χώρων που θα δημιουργηθούν είναι, μεταξύ άλλων, να περιοριστεί και η δημόσια όχληση από τους χρήστες που συχνά-πυκνά βρίσκονται στους δρόμους της πόλης, αφού υπογραμμίζονται: «η προαγωγή της υγείας των ενεργών χρηστών, η προστασία της δημόσιας υγείας, η μείωση του επιπολασμού των μολυσματικών ασθενειών στον πληθυσμό των τοξικοεξαρτημένων, η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση για την αντιμετώπιση της υπερδοσολογίας (overdose), η μείωση της δημόσιας όχλησης, η κινητοποίηση των χρηστών και η προετοιμασία τους για ένταξη σε προγράμματα θεραπείας».
Οι Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης θα λειτουργούν έπειτα από άδεια που θα χορηγείται με απόφαση του υπουργού Υγείας, ενώ «η κατοχή και χρήση ναρκωτικών ουσιών από τα άτομα που λαμβάνουν τις υπηρεσίες των ΧΕΧ και εντός των παραπάνω Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης, με την προϋπόθεση ότι αυτοί εγγράφονται στο Μητρώο Καταγραφής Ληπτών Υπηρεσιών των ΧΕΧ, δεν αποτελεί άδικη πράξη».
Με το πολυνομοσχέδιο πέφτουν και επίσημα οι τίτλοι στο πολυσυζητημένο ΚΕΕΛΠΝΟ, καθώς καταργείται και στη θέση του δημιουργείται ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. Μάλιστα, όταν ιδρύθηκε το ΚΕΕΛΠΝΟ υπήρχαν μόνο τρεις οργανικές θέσεις, μολονότι σήμερα απασχολούνται 600 εργαζόμενοι, δημιουργούνται προσωποπαγείς ισάριθμες θέσεις στον νέο Οργανισμό για το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.
Για τους γιατρούς που εργάζονται στον φορέα, εντάσσονται σε αντίστοιχη κενή οργανική θέση του κλάδου Ιατρών Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ έπειτα από δική τους αίτηση, ενώ σε περίπτωση που δεν υπάρχει κενή οργανική θέση, σε θέση που προκύπτει από μετατροπή της οργανικής τους θέσης από ΠΕ Ιατρών σε Ιατρών Δημόσιας Υγείας ΕΣΥ.
Υπάλληλοι του ΚΕΕΛΠΝΟ, με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, που έχουν διατεθεί με οποιοδήποτε καθεστώς σε άλλους φορείς γενικής κυβέρνησης, επιτρέπεται να μεταταγούν στους φορείς που έχουν διατεθεί και υπηρετούν, ύστερα από αίτησή τους η οποία υποβάλλεται μέσα σε δύο (2) μήνες, αναφέρει το σχέδιο νόμου.
Αξιοσημείωτο είναι, πάντως, ότι ο νέος Οργανισμός που θα αντικαταστήσει το ΚΕΕΛΠΝΟ θα διοικείται από επταμελές διοικητικό συμβούλιο, το οποίο διορίζεται με απόφαση του υπουργού Υγείας και αποτελείται από καταξιωμένα και αναγνωρισμένα πρόσωπα του επιστημονικού χώρου του ιδιωτικού τομέα ή της δημόσιας διοίκησης.
Σε ό,τι αφορά τον πρόεδρο του νέου Οργανισμού, θα είναι επιστήμονας εγνωσμένου κύρους από τον χώρο των επιστημών υγείας, ο οποίος και θα ορίζεται με απόφαση του υπουργού Υγείας, ύστερα από γνώμη της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, ενώ θα είναι πλήρους απασχόλησης, εν αντιθέσει με τον αντιπρόεδρο, ο οποίος μπορεί να είναι πλήρους ή μερικής απασχόλησης.
Πάντως για τη λειτουργία του νέου Εθνικού Οργανισμού Δημοσίας Υγείας δημιουργείται Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων και Ερευνας (ΕΛΚΕ) για τη διαχείριση και την αξιοποίηση των κονδυλίων επιστημονικής έρευνας, εκπαίδευσης, κατάρτισης, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας, καθώς και παροχής συναφών υπηρεσιών, προς επίτευξη του σκοπού του.
Συγκεκριμένα σημειώνεται: «Σκοπός του ΕΛΚΕ είναι η διαχείριση και η διάθεση κονδυλίων που προέρχονται από οποιαδήποτε πηγή, καθώς και από ίδιους πόρους του, και προορίζονται για την κάλυψη δαπανών οποιουδήποτε είδους, που είναι απαραίτητες για τις ανάγκες εκτέλεσης έργων ερευνητικών, εκπαιδευτικών, επιμορφωτικών, αναπτυξιακών, καθώς και έργων συνεχιζόμενης κατάρτισης, σεμιναρίων και συνεδρίων, παροχής επιστημονικών και τεχνολογικών υπηρεσιών, εκπόνησης ειδικών και κλινικών μελετών, εκτέλεσης δοκιμών, μετρήσεων, εργαστηριακών εξετάσεων και αναλύσεων, παροχής γνωμοδοτήσεων, σύνταξης προδιαγραφών για λογαριασμό τρίτων».