Πανελλήνια ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού η 6η Μαρτίου. Ο ενδοσχολικός εκφοβισμός και η θυματοποίηση είναι ένα φαινόμενο που παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις του σε πολλές χώρες.
Στη χώρα μας έρχεται κατά καιρούς στην επικαιρότητα μόνο στις τραγικές του διαστάσεις, όπως με την δολοφονία του Β. Γιακουμάκη αλλά γενικά είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που το καλύπτει σιωπή.
“Η απάντηση στην εξάπλωση του προβλήματος δεν μπορεί παρά να είναι το δημοκρατικό και συμπεριληπτικό σχολείο, που αποδέχεται και τιμά τη διαφορετικότητα και την ποικιλομορφία∙ που ευαισθητοποιεί όλα τα μέλη της κοινότητας –μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς– και προωθεί την αλληλοκατανόηση και την ειρηνική επίλυση των προβλημάτων στις διαπροσωπικές σχέσεις που εστιάζει στην ηθική και ανθρωπιστική διάσταση της παιδείας, στην καλλιέργεια του σεβασμού, της ενσυναίσθησης, της αλληλεγγύης και της συμμετοχικότητας, και όχι μόνο στα μαθησιακά αποτελέσματα” σημειώνει σε ανακοίνωσή του ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου.
Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός
Ο σχολικός εκφοβισμός είναι η εσκεμμένη επιθετική συμπεριφορά, απρόκλητη και επαναλαμβανόμενη. Κατευθύνεται προς εκείνα τα θύματα που εκλαμβάνονται από τους θύτες (έναν ή πολλούς μαζί) ως αδύναμα, είτε σωματικά είτε ψυχολογικά. Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού μελετήθηκε για πρώτη φορά το 1978 στη Νορβηγία. 9 χρόνια μετά, το 1987, σε πολλά επιστημονικά περιοδικά εμφανίζεται ο σχετικός όρος “bullying”.
Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, διακρίσεις, ντροπιαστικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).
Στη χώρα μας με νόμο 4322/2015 και στο άρθρο 8 αυτού θεσπίστηκε η ποινικοποίηση της συμπεριφοράς του εκφοβισμού (bullying).
Σύμφωνα με έρευνα του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τη μορφή σχολικού εκφοβισμού του συγκεκριμένου περιστατικού, το μεγαλύτερο ποσοστό περιελάμβανε λεκτική βία (9.354 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 28.25%) και έπειτα σωματική βία (9.006 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 27.20%). Σε μικρότερο ποσοστό, αναφέρθηκαν υποτιμητικά σχόλια (3.659 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 11.05%), απειλές (2.545 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 7.69%), σεξουαλική παρενόχληση (874 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 2.64%), βανδαλισμοί (459 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 1.39%), κλοπές (439 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 1.33%) και καταστροφή προσωπικών αντικειμένων (399 μαθητές, μαθητές, ή ποσοστό 1.21%) (Γράφημα 5.11.).
Στο φαινόμενο του bullying εμπλέκονται: το παιδί που δέχεται βία, το παιδί ή ομάδα παιδιών που ασκεί βία, τα παιδιά θεατές, οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς.
Το bullying μπορεί να περιλαμβάνει:
Άσκηση φυσικής βίας, χτυπήματα, τσιμπήματα, δαγκωνιές, σπρωξίματα,
Εσκεμμένο ή συχνό αποκλεισμό μαθητών από κοινωνικές δραστηριότητες, κοινωνική απομόνωση ή αποκλεισμό
Σεξουαλική παρενόχληση
Χρησιμοποίηση υβριστικών ή περιπαικτικών εκφράσεων, πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία
Απειλές και εκβιασμό
Υβριστικές ή περιπαικτικές εκφράσεις για τη φυλή, την εθνικότητα, τη θρησκεία, την ταυτότητα αναπηρίας, τη σεξουαλική ταυτότητα του θύματος
Κλοπές ή και Ζημιές στα προσωπικά αντικείμενα του θύματος
Επιδιωκόμενη απομάκρυνση των φίλων
Διάδοση κακοηθών και ψευδών φημών
Ηλεκτρονικό bullying cyber bullying (Το cyberbullying περιγράφεται ως “η επαναλαμβανόμενη και εκ προθέσεων βλάβη που προκαλείται διαμέσου της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, κινητών τηλεφώνων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών” Το Cyberbulling εμφανίζεται συχνότερα σε ιστότοπους όπου συγκεντρώνεται μεγάλος αριθμός εφήβων).
“Φτάνει Πια”!. Αυτό βροντοφωνάζουν οι μαθητές και οι μαθήτριες της Στ΄ τάξης του 11ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων, με το βίντεό τους για τον σχολικό εκφοβισμό και τη διαφορετικότητα.
Μιλήστε με το παιδί σας
Ο γονιός οφείλει:
- Να συζητά με το παιδί του για τα δικαιώματά του, τους κανόνες συμπεριφοράς στο σχολείο και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου
- Να ενισχύει τη φιλία και να αναδεικνύει την αλληλεγγύη της παρέας
- Να ενημερώνεται από του εκπαιδευτικούς για τη συμπεριφορά του παιδιού του εντός του σχολείου
- Να διαβεβαιώσει το παιδί – θύμα ότι δεν ευθύνεται το ίδιο για ό,τι έχει συμβεί
- Να του υπενθυμίζει ότι το νοιάζεται και ότι ο ρόλος του είναι να το προστατεύει
- Να το παροτρύνει σε συζήτηση για σχετικά θέματα και να του εξηγεί ότι η κοινοποίηση περιστατικών δεν αποτελεί «κάρφωμα»
- Να απευθύνεται έγκαιρα στους εκπαιδευτικούς και στη διεύθυνση του σχολείου
- Να ζητήσει τη βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας, εφόσον το κρίνει αναγκαίο
Η προστασία των μαθητών και των σχολείων βρίσκεται μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας και εντάσσεται στον κεντρικό πυρήνα του ενδιαφέροντός της. Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένου ότι, το εν λόγω ζήτημα δεν είναι αμιγώς αστυνομικού ενδιαφέροντος, το προσωπικό των αρμοδίων Υπηρεσιών μας έχει διαταχθεί να συνεργάζεται με τους, κατά περίπτωση, αρμόδιους φορείς και να ενεργεί με γνώμονα τη νομιμότητα και στόχο τη διασφάλιση των απαραίτητων συνθηκών ακώλυτης διεξαγωγής της εκπαιδευτικής διαδικασίας, πάντοτε με σεβασμό στα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων, για την προστασία αυτών και της δημόσιας περιουσίας.
Για την προστασία των ανηλίκων έχουν συσταθεί και λειτουργούν εξειδικευμένες Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας.
Σε κεντρικό επίπεδο και στη δομή της Διεύθυνσης Δημόσιας Ασφάλειας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας λειτουργεί το Τμήμα Καταπολέμησης Ναρκωτικών & Παραβατικότητας Ανηλίκων, το οποίο αποτελεί επιτελική Υπηρεσία, στρατηγικού χαρακτήρα, στην οποία έχει ανατεθεί, η παρακολούθηση της παραβατικότητας και της θυματοποίησης ανηλίκων.
Σε περιφερειακό – επιχειρησιακό επίπεδο λειτουργούν:
- Η Υποδιεύθυνση Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής.
- Το Τμήμα Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης/ΥΔΕΖΙ.
- Τα Γραφεία Ανηλίκων των Υποδιευθύνσεων Ασφάλειας Ηρακλείου Κρήτης και Πατρών.
Όπου δεν υφίστανται εξειδικευμένες Υπηρεσίες, οι σχετικές αρμοδιότητες ασκούνται κατά περίπτωση από τις Υποδιευθύνσεις Ασφάλειας, τα Τμήματα Ασφάλειας ή τα Αστυνομικά Τμήματα γενικής αρμοδιότητας.
Δείτε επίσης: http://www.moec.gov.cy/paratiritirio_via/
Πηγές: astynomia.gr, minedu.gov.gr, alfavita.gr, avgi.gr