Με τις τροπολογίες που θα κατατεθούν στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και της αντιπολίτευσης της έμφυλης βίας – Ρυθμίσεις για την απονομή Ιθαγένειας – Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας ΥΠΕΣ», σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, «θωρακίζεται η εκλογική διαδικασία και εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των πολιτών κατά την ταυτόχρονη διεξαγωγή των Ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών».
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εσωτερικών, με τις τροπολογίες που θα κατατεθούν στο πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και της αντιπολίτευσης της έμφυλης βίας – Ρυθμίσεις για την απονομή Ιθαγένειας – Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας ΥΠΕΣ» θωρακίζεται η εκλογική διαδικασία και εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των πολιτών κατά την ταυτόχρονη διεξαγωγή των Ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τις ίδες πηγές, οι τροπολογίες προβλέπουν:
Ι. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΧΩΡΙΣΤΟΥΝ ΜΕ Υ.Α. ΤΑ ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ
Οι επιμέρους εκλογικές διαδικασίες (δηλ. ευρωεκλογές, αυτοδιοικητικές κτλ), ακόμα και όταν συμπίπτουν χρονικά ως προς την ημέρα διεξαγωγής τους, εξακολουθούν να διατηρούν τον αυτοτελή τους χαρακτήρα ως διακριτές εκλογικές διαδικασίες. Αυτό σημαίνει ότι είναι διαφορετικό πράγμα να διεξάγονται την ίδια μέρα και διαφορετικό να διεξάγονται σε ένα τμήμα όλες μαζί.
Με το δεδομένο αυτό και με δεδομένο ότι για πρώτη φορά θα υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές κάλπες, όλες με σταυροδοσία, η σχετική τροποποίηση δίνει την ευχέρεια στον Υπουργό Εσωτερικών, για λόγους διευκόλυνσης των εκλογέων και για να μην παρατηρηθούν φαινόμενα καθυστερήσεων λόγω των ταυτόχρονων πολλαπλών διαδικασιών, να καθορίσει τη διεξαγωγή των επιμέρους εκλογών σε χωριστά εκλογικά τμήματα: Πρακτικά δηλαδή αυτό σημαίνει ότι κάθε εκλογικό τμήμα θα έχει δύο κάλπες (αντί για τέσσερις) και ο εκλογέας θα ψηφίζει σε δύο διαδοχικά τμήματα.
Με τον τρόπο αυτό, θωρακίζεται η εκλογική διαδικασία και παρέχονται εγγυήσεις για την απρόσκοπτη και ομαλή διεξαγωγή των εκλογών, χωρίς επιπλέον, την υπέρμετρη επιβάρυνση όλων των παραγόντων της εκλογικής διαδικασίας (δικαστικών αντιπροσώπων, εφορευτικής επιτροπής κτλ). Έτσι:
α) αποφεύγονται οι μεγάλες καθυστερήσεις με τις ουρές, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, που ταλαιπωρούν και αποθαρρύνουν τους εκλογείς και δημιουργούν προστριβές και διαμαρτυρίες και
β) εξασφαλίζονται στους δικαστικούς αντιπροσώπους και όλους τους παράγοντες της διαδικασίας, συνθήκες κανονικότητας, ώστε να μπορούν να ελέγχουν και να επιβλέπουν τη διαδικασία απρόσκοπτα και χωρίς εντάσεις και επίσης να μπορούν να αντεπεξέλθουν στα –έτσι κι αλλιώς- ιδιαίτερα αυξημένα καθήκοντα που απαιτεί ο ρόλος τους ως εγγυητών των εκλογών, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Επισημαίνεται ότι οι ρυθμίσεις αυτές αποτέλεσαν αντικείμενο επεξεργασίας των έμπειρων, περί τις εκλογές, υπηρεσιών του ΥΠΕΣ και διατυπώθηκαν αφού ελήφθησαν υπόψη όλα τα στοιχεία και οι τεχνικές παράμετροι που σχετίζονται με την εκλογική διαδικασία και ύστερα από συνεργασία με άλλα Υπουργεία, όπως το Δικαιοσύνης, το Παιδείας (για παροχή στοιχείων σχετικά πχ με τις σχολικές αίθουσες) καθώς και την εταιρεία υποστήριξης του πληροφοριακού συστήματος των εκλογών Singular logic.
ΙΙ. Η ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ, ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ, ΤΩΝΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΑΡΚΟΥΝ ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ, ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΚΤΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ
Σκοπός της παρούσας ρύθμισης είναι η καλύτερη θωράκιση των εκλογικών διαδικασιών με το διορισμό στις θέσεις των δικαστικών αντιπροσώπων, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ανεπάρκεια δικηγόρων, συμβολαιογράφων, δικαστών, κτλ , υπαλλήλων που κατέχουν πτυχίο νομικής.
Η πρόβλεψη περί δυνητικής αξιοποίησης και δημοσίων υπαλλήλων ως δικαστικών αντιπροσώπων αυτή υπάρχει ήδη στο π.δ. των εκλογών ως εναλλακτική, και το μόνο το οποίο αλλάζει είναι ότι, μεταξύ των δημοσίων υπαλλήλων, δίνεται προτεραιότητα στους υπαλλήλους εκείνους που κατέχουν πτυχίο νομικής σε σχέση με πτυχιούχους άλλων σχολών, οι οποίοι (πτυχιούχοι άλλων σχολών) θα διοριστούν μόνο αν δεν επαρκούν ούτε οι υπάλληλοι με πτυχίο νομικής.
Συνεπώς δεν αλλάζει ούτε η κατηγορία των υπαλλήλων, ούτε ο βαθμός, ούτε γίνεται οποιαδήποτε αλλαγή στην εφορευτική επιτροπή αφού αυτό αφορά ΜΟΝΟ δικαστικούς αντιπροσώπους, όπως ακριβώς ισχύει και τώρα.
Η προτίμηση των πτυχιούχων νομικής συνάδει τόσο με τη υφιστάμενη βασική επιλογή του νομοθέτη, που στις θέσεις των δικαστικών αντιπροσώπων προτάσσει τα νομικά επαγγέλματα (δικηγόροι, δικαστές, συμβολαιογράφοι κτλ), όσο και με τα ιδιαίτερα αυξημένα καθήκοντα που έχει ο δικαστικός αντιπρόσωπος κατά την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών.
ΙΙΙ. ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΛΥΜΑΤΟΣ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΩΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ.
Οι βουλευτές θα μπορούν πλέον να ανακηρύσσονται υποψήφιοι και να εκλέγονται μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, χωρίς προηγουμένως να παραιτηθούν του βουλευτικού τους αξιώματος. Ευνόητο είναι φυσικά ότι διατηρείται το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του βουλευτή με εκείνη του ευρωβουλευτή: Ο βουλευτής, από τη στιγμή που θα εκλεγεί στις ευρωεκλογές δεν μπορεί να αναλάβει ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αν δεν παραιτηθεί προηγουμένως από τη βουλευτική του έδρα.
Με το άρθρο 56 του Συντάγματος προβλέπεται ως προϋπόθεση για την ανακήρυξη συγκεκριμένων κατηγοριών δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων ως υποψηφίων βουλευτών, η προηγούμενη παραίτησή τους από το δημόσιο λειτούργημα ή τη δημόσια θέση τους, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι η επιλογή τους ως υποψηφίων δεν επηρεάζει ή δεν δημιουργεί υπόνοιες επηρεασμού του λειτουργήματός τους. Το ίδιο κώλυμα υπάρχει και όσους θέτουν υποψηφιότητα ως μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η ιδιότητα του βουλευτή, ωστόσο, διαφοροποιείται ουσιωδώς από εκείνη του δημοσίου λειτουργού ή του υπαλλήλου, καθώς η άσκηση των σχετικών καθηκόντων του δεν προϋποθέτει –προφανώς- πολιτική ουδετερότητα, αλλά, απεναντίας συνιστά καθ’ εαυτήν πολιτική πράξη. Ο βουλευτής έχει εκ των πραγμάτων πολιτικό και ιδεολογικό στίγμα και δεν έχει υποχρέωση ουδετερότητας. Άρα, η παραίτηση του βουλευτή από το αξίωμα στο οποίο εξελέγη με τη λαϊκή ψήφο, διαφοροποιείται αντίστοιχα από την παραίτηση του δημόσιου λειτουργού ή υπαλλήλου από τη θέση ή το λειτούργημά του. Για τους ίδιους λόγους άλλωστε έχει καταργηθεί το αντίστοιχο κώλυμα, ως προς τους βουλευτές, για τις αυτοδιοικητικές (δημοτικές και περιφερειακές) εκλογές.
Άλλωστε και στις περισσότερες χώρες της ΕΕ δεν θεσπίζεται αντίστοιχο κώλυμα μεταξύ βουλευτή και υποψήφιου ευρωβουλευτή.
IV. ΕΚΛΟΓΕΙΣ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
Η διάταξη αυτή ενσωματώνεται σε τροπολογία που φέρνει το ΥΠΕΞ, όμως για την πληρότητα της ενημέρωσής σας σχετικά με τις εκλογικές ρυθμίσεις επισημαίνουμε τα εξής:
Η πλατφόρμα του ΥΠΕΣ για τη δήλωση-εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους των εκλογέων που βρίσκονται στο ΗΒ έχει ήδη ανοίξει από την προηγούμενη εβδομάδα και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εγγραφούν. Επίσης, με τις σημερινές ρυθμίσεις, ειδικά για τους εκλογείς στο ΗΒ δίνεται παράταση προθεσμίας δήλωσης μέχρι τις 10/4 και επίσης κατοχυρώνεται το δικαίωμα της ψήφου από το ΗΒ, ανεξαρτήτως των διαδικασιών του brexit. Ως εκ τούτου, κανένα ζήτημα περί παρεμπόδισης των συγκεκριμένων εκλογέων δεν τίθεται, αφού έχουν ήδη δυνατότητα εγγραφής, αντιθέτως διευκολύνονται με την παράταση της προθεσμίας. Σημειώνεται ότι το 2014 οι εκλογείς που εγγράφτηκαν από το ΗΒ ήταν μόλις 600, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΣ.