Το “χαρτί” του πλειστηριασμού ετοιμάζονται να ρίξουν στο τραπέζι τα πιστωτικά ιδρύματα, σε μια προσπάθεια να αυξήσουν την πίεση προς τους δανειολήπτες για να ενταχθούν στο νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Εκτός από τα ενημερωτικά “ραβασάκια” σε 180.000 δανειολήπτες, οι τράπεζες αναμένεται να στείλουν και διαταγές πληρωμής σε 20.000 δανειολήπτες με “κόκκινα” στεγαστικά δάνεια που φέρουν εγγύηση την πρώτη κατοικία.
Οι περισσότεροι εξ αυτών δεν έχουν κάνει έως τώρα αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους για να ρυθμίσουν το δάνειό τους και να κλειδώσουν την προστασία του σπιτιού τους. Από τη Δευτέρα οι τράπεζες άρχισαν να στέλνουν προσωπικές επιστολές στους περίπου 180.000 οφειλέτες που εμπίπτουν στα κριτήρια υπαγωγής του νέου νόμου, το συνολικό χρέος των οποίων ανέρχεται σε σχεδόν 2 δισ. ευρώ. Στόχος είναι η πληρέστερη δυνατή ενημέρωσή τους σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες που δίνει ο νέος νόμος.
Μέσα στο α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους, οι τράπεζες διενήργησαν 6.342 πλειστηριασμούς, πολύ λιγότερους σε σχέση με τον “μνημονιακό στόχο” που προέβλεπε 40.000 πλειστηριασμούς ετησίως, αλλά και τις εκτιμήσεις των τραπεζών ότι για φέτος οι πλειστηριασμοί θα ξεπερνούσαν τους 15.000 και θα προσέγγιζαν τους 18.000 – 20.000. Στην υπο-απόδοση του στόχου συνετέλεσε το γεγονός ότι στο α΄ τρίμηνο της χρονιάς βρισκόταν υπό διαμόρφωση το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας και κατόπιν ξεκίνησε μια μακρά προεκλογική περίοδος (ενόψει των ευρωεκλογών και δημοτικών εκλογών της 26ης Μαΐου μέχρι τις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουλίου), ακολουθούμενη από το “νεκρό” διάστημα του Αυγούστου.
Πλέον, με το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας σε ισχύ, ο SSM απαιτεί από τις τράπεζες να “τρέξουν” με πολύ ταχύτερους ρυθμούς τους πλειστηριασμούς, εφόσον ο νόμος δίνει επαρκή προστασία σε όσους πραγματικά τη χρειάζονται. Κατόπιν αυτού, ο SSM δεν αναγνωρίζει τη σκοπιμότητα συγκεκριμένου πήχυ προστασίας ακινήτων από πλειστηριασμό, όπως αυτόν των 80.000 ευρώ που εφάρμοζαν μέχρι πρόσφατα οι τράπεζες και όπως έχει γράψει το Capital.gr, το όριο αυτό θα υποχωρήσει στις 40.000 ευρώ.
Για να γίνει κατανοητό το εύρος των κοινωνικών επιπτώσεων του νέου αυτού πήχη, σημειώνεται ότι το 70% των στεγαστικών δανείων σε υπόλοιπα που διαθέτουν οι τράπεζες, αφορά ακίνητα αξίας κάτω των 150.000 ευρώ και αντιστοιχούν στο 90% των δανειοληπτών της στεγαστικής πίστης. Πρακτικά, η απελευθέρωση του ορίου προστασίας από πλειστηριασμούς πλήττει 9 στους 10 δανειολήπτες με στεγαστικό δάνειο που δεν εξυπηρετείται, απειλώντας με πλειστηριασμό δάνεια 24,75 δισ. ευρώ.
Προκειμένου να αποφύγουν την εξέλιξη αυτή, που πέραν του κοινωνικού κόστους, είναι απευκταία και για τις ίδιες, καθώς πρέπει να μειώσουν και όχι να αυξήσουν το στοκ των ακινήτων τους, οι τράπεζες θέτουν ως πρώτο στόχο αυτή τη στιγμή, την προώθηση του νόμου 4605/2019 για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα προσεγγίσουν ενεργητικά 150.000 δανειολήπτες με δάνεια περίπου 10 δις. ευρώ, παίρνοντάς τους κυριολεκτικά από το χέρι για να υποβάλουν αίτηση στην πλατφόρμα του νόμου 4605.