Η δήλωση του γ.γ των Ηνωμένων Εθνών με το πέρας του δείπνου με Αναστασιάδη και Ακιντζί εξακολουθεί να συντηρεί την προοπτική για επανέναρξη διαπραγματεύσεων και προσπάθεια για επίτευξη βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στο πλαίσιο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Μάλιστα κατά τη διάρκεια του δείπνου, κυβερνητικές πηγές ενημέρωναν, πως είχε ήδη διαμορφωθεί ο σκελετός της δήλωσης Γκουτέρες η οποία δεν θα καταλήγει σε συγκεκριμένη ημερομηνία πενταμερούς, ούτε σε έναν οδικό χάρτη. Σύμφωνα μάλιστα με έγκυρες πηγές, η άτυπη πενταμερής προσανατολίζεται πλέον, μετά τις «εκλογές» στα Κατεχόμενα.
Η αναστολή στο θέμα της πενταμερούς, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οφείλεται σε τρεις παράγοντες:
- Η Τουρκία δεν ευνοεί πενταμερή τη δεδομένη στιγμή λόγω άλλων προτεραιοτήτων στην εσωτερική διακυβέρνηση και στο Συριακό
- Τα ζητήματα που αντιμετωπίζει το Ηνωμένο Βασίλειο λόγω Brexit
- Η έναρξη του προεκλογικού στα Κατεχόμενα
Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, το επόμενο διάστημα δεν αποκλείεται να υπάρξει βολιδοσκόπηση των Ηνωμένων Εθνών προς της εγγυήτριες δυνάμεις για να διαπιστώσει πότε θα είναι η κατάλληλη στιγμή διεξαγωγής της πενταμερούς. Όπως αναφέρουν πηγές στην «Κ» ήταν ένας ελεύθερος διάλογος και υπήρξε σύγκλιση θέσεων των δύο ηγετών για τις παραμέτρους που τέθηκαν από τον γενικό γραμματέα. Θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν τέθηκε καθόλου το θέμα του φυσικού αερίου. Ηγέρθηκαν βεβαίως συγκεκριμένα ζητήματα στο κεφάλαιο της πολιτικής ισότητας, από τον Μυσταφά Ακιντζί ενώ ο Νίκος Αναστασιάδης έθεσε θέμα για τις εγγυήσεις και την παρουσία στρατευμάτων. Τέθηκε ωστόσο το ζήτημα πως το δείπνο δεν πρόκειτο να ανοίξει ουσιαστικός διάλογος, αλλά να βρεθεί ο τρόπος για να ανοίξει ο δρόμος για ουσιαστικό διάλογο.
Ο κύριος στόχος της ε/κ πλευράς βάσει και των δηλώσεων του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη ήταν να υπάρξει τέτοια πρόοδος που να επιτρέπει την άτυπη πενταμερή εντός Δεκεμβρίου. Μπορεί αυτός ο στόχος να μην επιτεύχθηκε, ωστόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βγαίνει χωρίς τραύματα, σε μία περίοδο ιδιαίτερα έντονη για τον ίδιο στο εσωτερικό. Σημαντικό αν και παλαιότερα δεδομένο για την ε/κ πλευρά είναι η έμφαση σε λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, βάζοντας έτσι φραγμούς στις όποιες βλέψεις της Τουρκίας για άλλες μορφές λύσης.
- Η αναφορά του γ.γ των Ηνωμένων Εθνών στους τρεις άξονες (κοινό ανακοινωθέν Αναστασιάδη Έρογλου 2014, συγκλίσεις και Πλαίσιο Γκουτέρες) ενδεχομένως να αμβλύνει τις όποιες επικρίσεις του ΑΚΕΛ το οποίο υπογράμμιζε συχνά τα εν λόγω τρία σημεία.
- Σημαντικό για την ε/κ πλευρά είναι πως αποφεύχθηκαν οι όποιες προσθήκες γύρω από την πολιτική ισότητα που ενδεχομένως να φέρει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση.
- Σημαντικό είναι και το γεγονός, πως σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, δεν έγινε καμία συζήτηση και εμπλοκή του φυσικού αερίου. Ζήτημα το οποίο προβληματίζει είναι η απουσία αναφοράς της Ε.Ε στην άτυπη πενταμερή, αλλά και συγκεκριμένη ημερομηνία κατά την οποία θα γίνει η πενταμερής.
«Παρά τις γνωστές δυσκολίες», ανέφερε με το τέλος της συνάντησης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «το αποτέλεσμα της σημερινής συνάντησης θεωρείται ένα πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου. Θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι ο ΓΓ επανέλαβε την αποφασιστικότητα του να συνεχίσει –σε συνεργασία πάντα με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων αλλά και τις εγγυήτριες δυνάμεις- την προσπάθεια για σύγκληση μιας άτυπης πενταμερούς συνάντησης, με εντολή τη συμφωνία όρων αναφοράς που θα επιτρέψουν την επανάληψη ενός στοχευμένου και δημιουργικού διαλόγου πού θα μας οδηγήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση».
Ιδιαίτερα κερδισμένος από την συνάντηση φαίνεται να είναι ο Τ/κ ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος έχει διασφαλίσει τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, την πολιτική ισότητα, έστω και αν δεν γίνονται συγκεκριμένες αναφορές που ενδεχομένως να επεδίωκε. Σημαντικό για την τ/κ πλευρά είναι και η αναφορά Γκουτέρες σε «στρατηγική συμφωνία που θα ανοίξει τον δρόμο για συνολική διευθέτηση» αλλά και η αναφορά σε διαπραγματεύσεις «στοχοπροσηλωμένες σε αποτέλεσμα». Ο Τ/κ ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί φαίνεται να παίρνει πόντους για τον προεκλογικό και για τις «εκλογές» που θα πραγματοποιηθούν τον Απρίλιο καθώς όπως ανέφερε ο ίδιος το τρένο που είχε εκτροχιαστεί ξαναμπαίνει στις ράγες και διαφοροποιείται από την στάση της Άγκυρας η οποία δεν ευνοούσε εξελίξεις.
Πόσο όμως ηττημένη θεωρείται η Τουρκία; Η πενταμερής προσανατολίζεται για μετά τις «εκλογές» στα Κατεχόμενα, κάτι το οποίο επεδίωκε η Άγκυρα για μία σειρά λόγων.Ζήτημα για την Άγκυρα βεβαίως είναι η υπογράμμιση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας αλλά και η απουσία συγκεκριμένων διευκρινήσεων στο θέμα της πολιτικής ισότητας, όπως άλλωστε υπογράμμιζε. Ικανοποιημένη φαίνεται να μένει με την εξέλιξη και η Αθήνα, η οποία δεν ευνοούσε σύγκλιση πενταμερούς το αμέσως επόμενο διάστημα.
Οι δηλώσεις Αναστασιάδη
Για ένα «πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου» για την επίλυση του Κυπριακού μίλησε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης μετά το τέλος της άτυπης τριμερούς συνάντησης με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες και τον τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί στο Βερολίνο.
Ο κ. Αναστασιάδης δήλωσε κατηγορηματικά ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων είναι ο τερματισμός των έκνομων ενεργειών της Τουρκίας σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σήμερα, κάναμε ένα πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου. pic.twitter.com/SZo6j3ubv6
— Nicos Anastasiades (@AnastasiadesCY) November 25, 2019
«Κατά την διάρκεια όλης της ημέρας υπήρξε μια δημιουργική προσπάθεια, διαβουλεύσεις, εκ μέρους των διαπραγματευτών και της ειδικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, η οποία οδήγησε, με την συναίνεση τόσο του Γενικού Γραμματέα όσο και των δύο ηγετών, στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο Κοινό Ανακοινωθέν που εξεδόθη από τα Ηνωμένα Έθνη ως δήλωση του Γενικού Γραμματέα», δήλωσε ο Νίκος Αναστασιάδης, επισημαίνοντας ότι παρ’ όλες τις δυσκολίες, το αποτέλεσμα της συνάντησης αποτιμάται ως «ένα πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου».
«Θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να συνεχίσει, σε συνεργασία πάντα με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων αλλά και τις εγγυήτριες δυνάμεις, την προσπάθεια για τη σύγκληση άτυπης πενταμερούς συνάντησης. Μιας συνάντησης με εντολή την συμφωνία των όρων αναφοράς που θα επιτρέψουν την επανάληψη ενός στοχευμένου, δημιουργικού διαλόγου, ο οποίος θα οδηγήσει σε βιώσιμη και λειτουργική λύση», πρόσθεσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στα θετικά σημεία του Κοινού Ανακοινωθέντος συμπεριέλαβε ακόμη την «καταγραφή της σύμπτωσης θέσεων των δύο ηγετών για τις βασικές παραμέτρους που θα διέπουν την επιδιωκόμενη λύση, οι οποίες, όπως καταγράφεται και στο ανακοινωθέν, περιλαμβάνουν την Κοινή Διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου 2014, τις επιτευχθείσες συγκλίσεις και βεβαίως το πλαίσιο των έξι σημείων του Γενικού Γραμματέα».
Ο κ. Αναστασιάδης τόνισε ακόμη ότι θεωρεί αυτονόητο πως για την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων «θα πρέπει, πέραν της συμφωνίας των όρων αναφοράς, η Τουρκία να τερματίσει τις έκνομες ενέργειες εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις απειλές για εποικισμό της Αμμοχώστου ή τα όποια απειλούμενα τετελεσμένα στην νεκρή ζώνη».
ΠΗΓΗ: kathimerini.com.cy, ΑΠΕ-ΜΠΕ