Newsroom Αιχμές κατά της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη αφήνει ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων του υπουργείου Πολιτισμού σε ανακοίνωσή τους, σχετικά με τους Δεσμώτες του Φαλήρου και συγκεκριμένα για τους χειρισμούς της στο συγκεκριμένο ζήτημα, επισημαίνοντας ότι η υπουργός «προσπαθεί να νομιμοποιήσει τη λογική ότι η απάντηση είναι η απόσπαση αρχαιοτήτων, όποια κι αν είναι η ερώτηση, για να «καλυφθεί» και για την απαράδεκτη απόφαση για τον Σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης».
«Αν πραγματικά η κυβέρνηση και η υπουργός ενδιαφερόταν για τους «Δεσμώτες του Φαλήρου», θα είχαν ασχοληθεί ουσιαστικά κι όχι επικοινωνιακά με το θέμα, από το καλοκαίρι του 2019, χωρίς τυμπανοκρουσίες και Δελτία Τύπου, αναθέτοντας εκ νέου στις αρμόδιες Υπηρεσίες και τους ειδικούς επιστήμονες να εξετάσουν ξανά την εύρεση της βέλτιστης λύσης διατήρησης του ευρήματος και απόδοσής του στο κοινό, που ειδικά στην περίπτωση του Φαλήρου αποτελεί μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση με πολλές παραμέτρους» επισημαίνουν στην ίδια ανακοίνωση.
Διαβάστε την ανακοίνωσή τους αναλυτικά:
Την Τρίτη εισάγεται κατεπειγόντως στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η τύχη του πολύ σημαντικού ευρήματος των «δεσμωτών του Φαλήρου». Η αναπομπή του θέματος δεν έγινε με εισήγηση κάποιας υπηρεσίας, αλλά με Δελτίο Τύπου της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού στις 22/1/2020. Είναι ο νέος τρόπος λειτουργίας του ΥΠΠΟΑ, με την πολιτική ηγεσία να υποκαθιστά όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες, αλλά και τα επιστημονικά συμβούλια: στο ίδιο δελτίο τύπου η Υπουργός (!) αναγγέλλει τη «λύση» της απόσπασης επανατοποθέτησης των «δεσμωτών», χωρίς να υπάρχει καμία μελέτη για αυτό!
Απορεί κανείς αν έχει ξεχάσει η Λίνα Μενδώνη ότι στα τέλη Αυγούστου 2019 έγινε σύσκεψη όλων των αρμόδιων υπηρεσιών, που εμπλέκονταν τόσο στα σωστικά έργα όσο και στις μελέτες για τα μόνιμα έργα προστασίας των «δεσμωτών του Φαλήρου». Από τα τέλη Αυγούστου η Υπουργός είχε πλήρη εικόνα, αλλά δεν προέβη σε καμία ενέργεια! Μήνες μετά, στις 22/1/2020, θυμήθηκε να εκφράσει την «οργή» της και να τα εκθέσει τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ λέγοντας ότι από το 2016 δεν έγιναν ενέργειες προστασίας του ευρήματος.
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική: από το 2016 έχουν εκτελεστεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες (ΕΦΑΠΝ, ΔΣΑΝΜ, ΔΑΑΜ, ΔΙΠΚΑ, ΔΜΕΕΜΠΚ, ΔΕΤΥΜΕΑ) η πλήρης αποτύπωση των ευρημάτων, σωστικές εργασίες συντήρησης, προσωρινό στέγαστρο προστασίας, σωστικά μέτρα προστασίας από την ανερχόμενη υγρασία. Ταυτόχρονα εκπονήθηκαν μελέτες, οι οποίες εισήχθησαν στο ΚΑΣ της 4/6/2019 ως εξής: «πλαίσιο περιβαλλοντικών απαιτήσεων για την κατά χώραν διατήρηση του οστεολογικού υλικού, γεωπεριβαλλοντική, γεωχημική διερεύνηση και μελέτη, γεωτεχνική διερεύνηση και μελέτη για τη μόνιμη προστασία των αρχαιολογικών ευρημάτων του πολυανδρίου από την άνοδο των υφάλμυρων υδάτων». Οι μελέτες προέβλεπαν την τοποθέτηση πασσαλοκουρτίνας γύρω από το εύρημα, ώστε να προστατευτεί από την ανερχόμενη υγρασία και κέλυφος προστασίας με το οποίο θα μπορούσε να γίνει επισκέψιμο στο κοινό. Παρότι εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ, η Υπουργική Απόφαση έγκρισης της μελέτης δεν υπογράφηκε από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία. Η νυν πολιτική ηγεσία γιατί δεν υπέγραψε την έγκριση αυτών των μελετών; Και γιατί τώρα τις “εξαφανίζει”, παριστάνοντας ότι δεν υπάρχουν;
Στην πραγματικότητα, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ χρησιμοποιεί τους “δεσμώτες του Φαλήρου” για άλλες στοχεύσεις. Προσπαθεί να νομιμοποιήσει τη λογική ότι η απάντηση είναι η απόσπαση αρχαιοτήτων, όποια κι αν είναι η ερώτηση, για να «καλυφθεί» και για την απαράδεκτη απόφαση για τον Σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης. Ούτε λίγο ούτε πολύ η κυβέρνηση προσπαθεί να μας πείσει ότι η κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων είναι… καταστροφική για τα μνημεία! Κι αυτό είναι μια πολύ επικίνδυνη ατραπός, που αφίσταται πολύ από το να εξετάζεται κάθε περίπτωση ακίνητου μνημείου με βάση την πραγματική κατάσταση διατήρησής του, που βεβαιώνουν οι αρμόδιες Υπηρεσίες, και τις δυνατότητες ανάδειξης που θα έπρεπε να είναι επιστημονικό και όχι πολιτικό ζήτημα.
Δυστυχώς η κυβέρνηση εισάγει μια καινοφανή αντιεπιστημονική λογική, ότι όλα τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι μπορούν να είναι “μετακινούμενα”. Αυτό όμως στρέφεται ευθέως ενάντια στο έργο όλων των εργαζόμενων στο ΥΠΠΟΑ, που προσπαθούν καθημερινά να ανασκάψουν, να συντηρήσουν, να προστατεύουν και να αναδείξουν κατά το δυνατόν τις αρχαιότητες, μέσα σε μικρά ή μεγάλα δημόσια και ιδιωτικά έργα.
Τέλος, για την χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, που δεν δέχτηκαν οι Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, σημειώνουμε ότι η απόρριψη στηριζόταν σε όρους της σύμβασης που σχετίζονταν με την διαχείριση του χώρου και έρχονταν σε αντίθεση με το Ν. 3028/02 και στο Σύνταγμα της χώρας.
Αν πραγματικά η κυβέρνηση και η Υπουργός ενδιαφερόταν για τους “Δεσμώτες του Φαλήρου”, θα είχαν ασχοληθεί ουσιαστικά κι όχι επικοινωνιακά με το θέμα, από το καλοκαίρι του 2019, χωρίς τυμπανοκρουσίες και Δελτία Τύπου, αναθέτοντας εκ νέου στις αρμόδιες Υπηρεσίες και τους ειδικούς επιστήμονες να εξετάσουν ξανά την εύρεση της βέλτιστης λύσης διατήρησης του ευρήματος και απόδοσής του στο κοινό, που ειδικά στην περίπτωση του Φαλήρου αποτελεί μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση με πολλές παραμέτρους.
Είναι καιρός να πάψουν τα μνημεία και οι αρχαιότητες να αποτελούν παραδείγματα εργαλειακής χρήσης για να εξυπηρετούνται μικροπολιτικές κι άλλες συγκυριακές σκοπιμότητες.
Είναι καιρός να πάψει το έργο των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ και των εργαζομένων σ’ αυτές να απαξιώνεται για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα.
Είναι καιρός να πάψουν δελτία Τύπου (Φάληρο) και πρωθυπουργικές δηλώσεις (Θεσσαλονίκη) να υπαγορεύουν γνωμοδοτήσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου υπονομεύοντας ουσιαστικά την ανεξαρτησία του οργάνου.
Τα μνημεία μας θα μας συντροφεύουν για πολύ καιρό θα είναι εκεί πολύ μετά από την όποια κυβέρνηση και τον όποιο Υπουργό και δεν τους αξίζει να αντιμετωπίζονται ως “μιας (πολιτικής) χρήσης”. Αξίζουν περισσότερο», καταλήγει η ίδια ανακοίνωση.