Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, μιλάει στο Newsbomb.gr και τον δημοσιογράφο Κώστα Τσιτούνα για την υγειονομική κρίση, την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, τον φόβο της επόμενης μέρας, αλλά και για τα σενάρια πρόωρων εκλογών
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, στη συνέντευξή του στο Newsbomb.gr, αναφέρει ότι «οι πολίτες έχουν τη δύναμη, κι έδειξαν τη θέληση και την πειθαρχία που χρειάζεται, για να ξεπεράσουμε την πανδημία. Απεμπόλησαν για λίγο ακόμη και τις ατομικές τους ελευθερίες, πληρώνοντας το μερίδιό τους για την αντιμετώπιση της κρίσης, κάτι που δεν έκανε σε όλες τις περιπτώσεις το κράτος. Όταν τελειώσει αυτή η περιπέτεια, οφείλουμε να αφήσουμε την ατομική ευθύνη και να δούμε τη συλλογική ευθύνη. Την ευθύνη της Πολιτείας για την αντιμετώπιση της πανδημίας, που είναι η θωράκιση του ΕΣΥ».
Τονίσει επίσης πως «αποδείχτηκε ευτύχημα που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αντιστάθηκε σε εξωτερικές πιέσεις της τρόικα αλλά και στις εσωτερικές της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης και δεν ακολούθησε το δρόμο της αποδυνάμωσης και τελικά της διάλυσης του ΕΣΥ. Αντίθετα φρόντισε, με 19.500 προσλήψεις να το κρατήσει όρθιο. Η ουσιαστική βελτίωση του ΕΣΥ απαιτεί προπάντων ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που ουδεμία σχέση έχει με τη νεοφιλελεύθερη οικονομική ιδεολογία που πρεσβεύει ο κ. Μητσοτάκης. Απαιτεί πολιτική βούληση, πίστη στην ιδέα του κοινωνικού κράτους και της δημόσιας υγείας, και γενναιόδωρη επένδυση σε μέσα και ανθρώπινο δυναμικό».
«Αν ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει ότι το κλίμα συναίνεσης των κομμάτων της αντιπολίτευσης αλλά και της πλειοψηφίας του λαού μας, προκειμένου να ξεπεράσουμε συλλογικά τη κρίση είναι λευκή επιταγή για να μοιράζει δημόσιο χρήμα σε φίλους και ημέτερους, είναι γελασμένος. Να το ξέρουν ότι θα μας βρουν απέναντι αν έχουν σκοπό μαζί να τα φάνε και πάλι… Με τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση, όχι δε θα κρατήσει την κοινωνία όρθια, όχι δε θα ανακόψει την επερχόμενη ύφεση και την έκρηξη της ανεργίας, αντίθετα είναι σα να πατάει γκάζι σε κατηφόρα με σπασμένα φρένα. Οδηγεί τη χώρα με μαθηματική ακρίβεια πίσω στο 2012. Και αυτό δεν είναι θέμα ιδεοληψίας ή ανικανότητας. Είναι αποτέλεσμα σχεδιασμού, από αυτούς που βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία μίας νέας μεγάλης αναδιάρθρωσης της οικονομίας στα μέτρα τους. Βασικός εκφραστής τους είναι ο ΣΕΒ, ο οποίος με ισχυρή πρόσβαση πλέον στο Μέγαρο Μαξίμου θέτει σε εφαρμογή το σχεδιασμό του, τον οποίον εξάλλου πρόσφατα εξέθεσε δημόσια. Να γονατίσει η κρίση τους μικρομεσαίους, τους επαγγελματίες και να σαρώσουν τα πάντα οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που θα αυξήσουν έτσι το μερίδιό τους στην αγορά. Και όλα να βασίζονται πάνω στα ερείπια της εργασίας» αναφέρει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στο Newsbomb.gr:
- Κύριε Τσίπρα ευελπιστείτε ότι στο υγειονομικό ζήτημα θα βγούμε τελικά νικητές σε αυτή την μάχη με τον κορονοϊό; Είστε αισιόδοξος; Και πώς κρίνετε τελικά τις κινήσεις της κυβέρνησης;
Είμαι σίγουρος ότι θα βγούμε νικητές. Οι πολίτες έχουν τη δύναμη, κι έδειξαν τη θέληση και την πειθαρχία που χρειάζεται, για να ξεπεράσουμε την πανδημία. Απεμπόλησαν για λίγο ακόμη και τις ατομικές τους ελευθερίες, πληρώνοντας το μερίδιό τους για την αντιμετώπιση της κρίσης, κάτι που δεν έκανε σε όλες τις περιπτώσεις το κράτος. Οπότε, όταν τελειώσει αυτή η περιπέτεια, οφείλουμε να αφήσουμε την ατομική ευθύνη και να δούμε τη συλλογική ευθύνη. Την ευθύνη της Πολιτείας για την αντιμετώπιση της πανδημίας, που είναι η θωράκιση του ΕΣΥ. Γιατί αποδείχτηκε ευτύχημα που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αντιστάθηκε σε εξωτερικές πιέσεις της τρόικα αλλά και στις εσωτερικές της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης και δεν ακολούθησε το δρόμο της αποδυνάμωσης και τελικά της διάλυσης του ΕΣΥ. Αντίθετα φρόντισε, με 19.500 προσλήψεις να το κρατήσει όρθιο.
- Η σημερινή κυβέρνηση ωστόσο πιστώνεται ότι πήρε εγκαίρως μέτρα και έτσι αποφύγαμε την εξέλιξη άλλων χωρών, όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Αυτό δε το συμμερίζεστε;
Η κυβέρνηση δεν είχε να αντιμετωπίσει ένα ελληνικό πρόβλημα αλλά μια παγκόσμια πανδημία που δεν υπήρχε περίπτωση να μην πλήξει και την Ελλάδα. Είμαστε μέσα στην ατυχία μας τυχεροί που είχαμε ως καμπάνα κινδύνου τη γειτονική Ιταλία, όπου πρωτοεμφανίστηκε μαζικά ο ιός στην Ευρωπαϊκή ήπειρο. Και βλέποντας την εξάπλωση εκεί, ακολουθήσαμε τα περιοριστικά μέτρα, αργότερα μεν από το χρόνο που τα έλαβαν εκεί, αλλά πολύ πιο έγκαιρα σε σχέση με την εξάπλωση του ιού στη χώρα μας. Το ίδιο τυχεροί ήταν και σε άλλες γειτονικές χώρες, όπως η Αλβανία, η Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία, που έχουν εξίσου ή και καλύτερα αποτελέσματα από εμάς. Ωστόσο, είναι λίγο άχαρο να κάνουμε συγκρίσεις για το ποια χώρα έχει τους περισσότερους ή τους λιγότερους νεκρούς. Μου θυμίζει το γνωστό ρητό ότι ένας θάνατος είναι θρήνος, αλλά πολλές χιλιάδες είναι απλά μια στατιστική. Εγώ δε θέλω να το βλέπω έτσι. Οι αριθμοί πίσω από την πανδημία κρύβουν ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν άδικα, είχαν όνειρα και προσδοκίες και αν δεν υπήρχε ο κορονοϊός σήμερα θα ήταν μαζί μας.
- Πιστεύτε δηλαδή ότι ο τρόπος που η κυβέρνηση χειρίστηκε την πανδημία είχε προβλήματα ;
Πιστεύω ότι η κυβέρνηση ορθώς αρχικά πήρε μια δύσκολη πολιτική απόφαση αλλά με τη καθολική στήριξη των κομμάτων της αντιπολίτευσης – και αυτό είναι πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα- να ακολουθήσει σχετικά έγκαιρα τα ενδεδειγμένα από την επιστημονική κοινότητα περιοριστικά μέτρα, που σχεδόν το σύνολο των χωρών στην Ευρώπη και στον κόσμο ακολούθησαν με διαφορά ελάχιστων ημερών η μία από την άλλη. Υπήρξαν φυσικά και αστοχίες, και καθυστερήσεις, και παραλείψεις. Δεν αποτέλεσε όμως πολιτική μου επιλογή να στήσω το γαϊτανάκι της κριτικής και της αντιπολίτευσης την ώρα της κρίσης. Ξέρω πολύ καλά, γιατί το έχω υποστεί προσωπικά, πόσο αντιπαραγωγικό είναι αυτό και πόσο μίζερο. Εγώ αντί της κριτικής για εξαγωγή πολιτικού κέρδους πάνω στο πόνο και στο θάνατο, επέλεξα την αντιπολίτευση των προτάσεων και της αντιμετώπισης της απειλής. Για παράδειγμα, η διγλωσσία στον χειρισμό του εκκλησιασμού ή οι ελλείψεις σε μέσα προστασίας των γιατρών ή η αδράνεια στην ενίσχυση του συστήματος Υγείας με μόνιμους γιατρούς, η προσπάθεια να αυξηθούν οι ΜΕΘ και τα διαγνωστικά τεστ. Σε όλα αυτά τα ζητήματα δεν επιλέξαμε την άγονη κριτική αλλά τις προτάσεις και τη βοήθεια στη κυβέρνηση, προκειμένου να ανταποκριθεί.
«Θα μας βρουνε μπροστά τους στις αρπαχτές»
- Ναι αλλά τις τελευταίες μέρες φαίνεται ότι σιγά σιγά ανεβάζετε τους τόνους, έτσι δεν είναι ;
Ακούστε πλάτη στην πανδημία είπαμε θα βάλουμε και πράγματι βάλαμε. Αλλά όχι στις… αρπαχτές και στη λεηλασία του Δημόσιου χρήματος. Αν ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει ότι το κλίμα συναίνεσης των κομμάτων της αντιπολίτευσης αλλά και της πλειοψηφίας του λαού μας, προκειμένου να ξεπεράσουμε συλλογικά τη κρίση είναι λευκή επιταγή για να μοιράζει δημόσιο χρήμα σε φίλους και ημέτερους, είναι γελασμένος. Να το ξέρουν ότι θα μας βρουν απέναντι αν έχουν σκοπό μαζί να τα φάνε και πάλι…
- Πού αναφέρεστε;
Στον διπλασιασμό στις τιμές στις κλίνες των ιδιωτικών ΜΕΘ, στην αγορά μέσων προστασίας με σκανδαλώδεις όρους, στη γενναία χρηματοδότηση ιδιωτικών επιχειρήσεων υγείας για τα διαγνωστικά τεστ, στην απευθείας ανάθεση σε εταιρεία προβολής τουριστικού προϊόντος, στην πολύκροτη υπόθεση των ΚΕΚ και η λίστα δυστυχώς δεν τελειώνει.
- Θα επιστρέψουμε στο θέμα των ΚΕΚ, ωστόσο θέλω να επιμείνουμε λίγο στο θέμα της Δημόσιας Υγείας. Κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού ο ΣΥΡΙΖΑ στηλίτευσε τις ελλείψεις που υπάρχουν εδώ και χρόνια, είναι η αλήθεια. Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, βλέπετε κάποια βελτίωση του ΕΣΥ με τις επιλογές της κυβέρνησης; Ή μήπως υπάρχουν πράγματα που δεν έγιναν;
Στο θέμα της Υγείας, η ΝΔ και η ηγεσία της καθοδηγούνται από δυο σταθερές. Η μια έχει να κάνει με τη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία, ότι η δημόσια υγεία, όπως και συνολικά το κοινωνικό κράτος, πρέπει να αποδυναμωθεί, να συρρικνωθεί, να υποβαθμιστεί από υποχρέωση προς όλους τους πολίτες σε φιλανθρωπία. Και το χώρο που θα αφήσει να τον καταλάβει η ιδιωτική πρωτοβουλία. Γι’ αυτό πολέμησαν με τις μνημονιακές τους κυβερνήσεις το ΕΣΥ, αποδεκάτισαν το ανθρώπινο δυναμικό του, που τώρα χειροκροτούν υποκριτικά, πέταξαν εκτός περίθαλψης εκατομμύρια ανασφάλιστους, επέβαλαν το πεντάευρο, κλπ. Και φυσικά αρνήθηκαν κάθε συζήτηση για στήριξη του ΕΣΥ, και πολέμησαν όπως είπα παραπάνω, τη δική μας προσπάθεια να το στηρίξουμε και να το ενισχύσουμε. Συνεργός, και από τον Ιούλιο του 19 κύριος αυτουργός αυτής της προσπάθειας είναι ο κ. Μητσοτάκης. Ο οποίος λίγο πριν το ξέσπασμα της πανδημίας μας προειδοποιούσε στη Βουλή ότι θα ανατριχιάσουμε με την εκχώρηση δημόσιων νοσοκομείων σε ιδιώτες. Και φρόντισε να παγώσει τις 4.000 προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών που είχαμε δρομολογήσει.
Η δεύτερη σταθερά τους είναι τα «δώρα» προς την ιδιωτική πρωτοβουλία. Δεν ξέρω αν πίσω από αυτά κρύβεται μόνο το κομματικό κέρδος, ή και άλλα χειρότερα. Είναι όμως απαράδεκτο, εν μέσω υγειονομικής κρίσης, να διαπράττουν όσα διαπράττουν υπέρ εκείνων που βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία εύκολου κέρδους.
Όσο για το τι έκανε τον καιρό της πανδημίας: είναι εξοργιστικός φαρισαϊσμός να ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός ότι έκανε σε 30 μέρες ότι δεν έγινε επί δεκαετίες. Κάποιες προσλήψεις κυρίως νοσηλευτών, με συμβάσεις μάλιστα ορισμένου χρόνου, και οι οποίες ακόμα καρκινοβατούν, και κάποια αποσπασματικά μέτρα, δεν αποτελούν ουσιαστική βελτίωση του ΕΣΥ. Απλά φτιασίδωμα είναι, της αρνητικής εικόνας του ίδιου του κ. Μητσοτάκη από τη χρόνια εχθρική προς το ΕΣΥ και τους λειτουργούς του στάση. Για αυτό εμφανίστηκε και δήθεν αυτοκριτικός στην συνέντευξή του πριν λίγες μέρες. Η ουσιαστική βελτίωση του ΕΣΥ ωστόσο, απαιτεί προπάντων ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που ουδεμία σχέση έχει με τη νεοφιλελεύθερη οικονομική ιδεολογία που πρεσβεύει ο κ. Μητσοτάκης. Απαιτεί πολιτική βούληση, πίστη στην ιδέα του κοινωνικού κράτους και της δημόσιας υγείας, και γενναιόδωρη επένδυση σε μέσα και ανθρώπινο δυναμικό. Βλέπει κανείς να γίνεται σήμερα κάτι τέτοιο;
«Ο ΣΕΒ παραγγέλνει και ο Μητσοτάκης υλοποιεί»
- Την επόμενη μέρα πώς την βλέπετε κύριε Πρόεδρε. Και αναφέρομαι στα εργασιακά και στα οικονομικά. Πώς θα μπορέσει η κυβέρνηση να κρατήσει όρθια την κοινωνία; Λέτε διαρκώς ότι οδεύουμε σε υψηλά ποσοστά ανεργίας και σε πλήρη αποσύνθεση των εργασιακών σχέσεων. Τι πρέπει να κάνουμε για να μην ξαναζήσουμε δύσκολα χρόνια; Αυτό είναι ξέρετε που ανησυχεί τον κόσμο.
Το ερώτημα δεν είναι εάν θα κρατήσει την κοινωνία όρθια, αλλά εάν θέλει να την κρατήσει όρθια. Έχετε δει άλλη κυβέρνηση στην Ευρώπη αντί να επιδοτεί την εργασία και τους μισθούς να επιδοτεί τις απολύσεις, τις μειώσεις μισθών και την αναστολή συμβάσεων; Έχετε δει άλλη κυβέρνηση να λαμβάνει τόσο αποσπασματικά και ανεπαρκή μέτρα, μόλις 2% του ΑΕΠ μέσα στην κρίση της πανδημίας; Πέρασε το Πάσχα και άνθρωποι, επαγγελματίες, εργαζόμενοι περιμένουν έστω και αυτό το ανεπαρκές 800άρι. Μακροχρόνια άνεργοι – ένας στους τρεις δηλαδή, γιατί οι υπόλοιποι μένουν εκτός – περιμένουν το έκτακτο επίδομα που εξήγγειλε η κυβέρνηση μετά την κατακραυγή γιατί δεν είχε καμία μέριμνα για τους ανέργους, πέρα από το να πολλαπλασιάσει τον αριθμό τους.
Θέλω λοιπόν να είμαι σαφής. Με τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση, όχι δε θα κρατήσει την κοινωνία όρθια. Όχι δε θα ανακόψει την επερχόμενη ύφεση και την έκρηξη της ανεργίας, αντίθετα είναι σα να πατάει γκάζι σε κατηφόρα με σπασμένα φρένα.
Οδηγεί τη χώρα με μαθηματική ακρίβεια πίσω στο 2012. Και αυτό δεν είναι θέμα ιδεοληψίας ή ανικανότητας. Είναι αποτέλεσμα σχεδιασμού, από αυτούς που βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία μίας νέας μεγάλης αναδιάρθρωσης της οικονομίας στα μέτρα τους.
Βασικός εκφραστής τους είναι ο ΣΕΒ, ο οποίος με ισχυρή πρόσβαση πλέον στο Μέγαρο Μαξίμου θέτει σε εφαρμογή το σχεδιασμό του, τον οποίον εξάλλου πρόσφατα εξέθεσε δημόσια. Να γονατίσει η κρίση τους μικρομεσαίους, τους επαγγελματίες και να σαρώσουν τα πάντα οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που θα αυξήσουν έτσι το μερίδιό τους στην αγορά. Και όλα να βασίζονται πάνω στα ερείπια της εργασίας. Με εκ περιτροπής εργασία και μειώσεις μισθών 50%, με μείωση του κατώτατου μισθού που ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε – όχι όσο ήθελε – αλλά κατάφερε να αυξήσει, ακόμα και με τράπεζα δανεικών εργαζομένων. Ο ΣΕΒ παραγγέλνει, ο κ. Μητσοτάκης υλοποιεί και μετά θα τα ρίχνουν όλοι μαζί στον κορονοϊό. Το έργο έχει ήδη ξεκινήσει να ξεδιπλώνεται.
- Υπάρχει όμως εναλλακτική σε αυτή τη μεγάλη κρίση που μας προκαλούν οι συνέπειες της πανδημίας ;
Προφανώς και υπάρχει άλλος δρόμος αντιμετώπισης της κρίσης. Κανείς δεν αρνείται τις δυσκολίες, αλλά εδώ βρισκόμαστε μπροστά σε ένα γενικευμένο σχέδιο αναδιάρθρωσης της οικονομίας και της αγοράς εργασίας προς όφελος των ισχυρών, με πρόφαση τον κορονοϊό. Ο κορονοϊός δεν μπορεί να είναι πανάκεια για κάθε νοσηρή απορρύθμιση. Ούτε είναι μονόδρομος η επιστροφή στα πιο σκοτεινά χρόνια των μνημονίων. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταθέσει συγκεκριμένη, κοστολογημένη πρόταση εμπροσθοβαρούς δέσμης μέτρων, ώστε η επόμενη μέρα της πανδημίας να βρει την οικονομία με αναχώματα απέναντι στην ύφεση. Με ισχυρή εσωτερική κατανάλωση και αγοραστική δύναμη, χωρίς στρατιές ανέργων και χιλιάδες λουκέτα. Η πρότασή μας στηρίζεται στα προληπτικά μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων και της εργασίας, προκειμένου να μην εξελιχθεί η οικονομική κρίση σε κοινωνική τραγωδία. Αντιθέτως η κυβέρνηση φαίνεται να μην υιοθετεί τη λογική των προληπτικών μέτρων αλλά μια λογική παρόμοια αυτής της ανοσίας αγέλης, μεταφερομένη στο πλαίσιο της οικονομίας. Με δυο λόγια κρατάει τα χρήματα από το μαξιλάρι του ΣΥΡΙΖΑ, δεν τα δίνει στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις τώρα που τα έχουν ανάγκη για να μη βάλουν λουκέτο σε λίγες μέρες από τις υποχρεώσεις που τρέχουν, δεν τα δίνει για να στηρίξει εργαζόμενους, ελευθέρους επαγγελματίες και νοικοκυριά, αλλά περιμένει να τα δώσει σε όποιες λίγες ισχυρές επιχειρήσεις θα αντέξουν από τη κρίση.
- Έρχομαι τώρα στο θέμα των ΚΕΚ. Γιατί σηκώνετε τόσο πολύ το θέμα του επιδόματος κατάρτισης των επιστημόνων, αφού τα ΚΕΚ λειτουργούσαν και επί των ημερών σας;
Φυσικά και τα ΚΕΚ λειτουργούσαν και επί των ημερών μας. Δεν διανοηθήκαμε όμως ποτέ εμείς να στερήσουμε εκατομμύρια ευρώ από τους επιστήμονες, για να τα τσεπώσουν οι ιδιοκτήτες κάποιων ΚΕΚ, εν ονόματι μιας δήθεν επιμόρφωσης. Μέσα στην κρίση η κυβέρνηση λέει στους δικηγόρους, στους μηχανικούς, στους επιστήμονες ότι δεν χρειάζονται οικονομική στήριξη, απλά είναι αγράμματοι και τεχνολογικά αναλφάβητοι. Και από τα 1070 ευρώ που προορίζονται για κάθε επιστήμονα με πτυχία, μεταπτυχιακά και διδακτορικά, η κυβέρνηση επιλέγει να του δώσει μόνο τα 600 και αυτά μέσω τηλεκατάρτισης για να μαθαίνει να ανοίγει τον υπολογιστή του και να κάνει restart. Και τα υπόλοιπα 470 σε κάποια Κέντρα Κατάρτισης, προκειμένου να κάνουν εικονικά μαθήματα.
Μου είναι αδιανόητο ότι μετά από αυτό το φιάσκο, ο κ. Βρούτσης παραμένει υπουργός και μάλιστα κουνάει και το δάχτυλο στους επιστήμονες, ότι αυτοί ευθύνονται για το φιάσκο.
Και όσο για τη δικαιολογία ότι δε μπορούσαν να κάνουν αλλιώς γιατί τα χρήματα ήταν από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, πρόκειται για χυδαίο ψέμα. Η κυβέρνηση μπορούσε να δώσει απευθείας το επίδομα των 800 ευρώ στους επαγγελματίες, χωρίς τη διαμεσολάβηση κανενός, αφού το επίδομα των 800 ευρώ είναι απολύτως επιλέξιμο για προγράμματα ΕΣΠΑ.
Επέλεξε όμως τους μεσάζοντες που πουλάνε “σκόιλ ελικίκου” για μεταξωτές κορδέλες. Και επιβεβαίωσε πως η μόνη κατάρτιση που έχει στο μυαλό της η κυβέρνηση είναι αυτή της αρπαχτής, που προσβάλλει τον επιστημονικό κόσμο, αλλά και την κοινή λογική.
Ο κ. Μητσοτάκης έχει μια ευκαιρία να πάρει πίσω αυτό το αίσχος, να στηρίξει με τα χρήματα αυτά τους επιστήμονες και να σταματήσει να κρύβεται.
Είναι αλήθεια ότι η πλειοψηφία των ΜΜΕ με καθεστωτική σχεδόν αντίδραση τον βοηθάνε να κρύβεται, αφού τα περισσότερα δελτία ειδήσεων, η κάποια εκπομπή από αυτές τις πολύωρες που γίνονται τις μέρες της πανδημίας, δεν έχει αναδείξει αυτό το αδιανόητο σκάνδαλο, τη στιγμή μάλιστα που βοά όλο το διαδίκτυο. Αλλά ακόμη και αυτό τελικά σε κακό θα τους βγει.
Τι συμβαίνει με το μαξιλάρι των 37 δισ;
- Με τις δικές σας παρεμβάσεις μιλήσατε για ένα σχέδιο ενίσχυσης της αγοράς εργασίας, αν και πολλοί σας κατηγόρησαν για τα χρήματα από το περίφημο «μαξιλάρι» των 37 δισεκατομμυρίων. Τελικά αυτά τα χρήματα είναι διαθέσιμα ή είναι δεσμευμένα από τον ESM; Και αφού η κυβέρνηση τελικά τα χρησιμοποιεί όπως ζητούσατε, τότε γιατί διαφωνείτε;
Προεκλογικά μας έλεγαν ότι το μαξιλάρι δεν υπήρχε. Μετά υπήρχε, αλλά μας είπαν ότι ήταν “η μεγαλύτερη γκάφα στην ιστορία της οικονομικής επιστήμης”. Μετά μας έλεγαν πως είναι θετικό που υπάρχει, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ πλειοδοτεί σε λαϊκισμό και είναι ανεύθυνος που λέει ότι τώρα πρέπει να χρησιμοποιεί για να στηριχθεί η οικονομία. Και τελικά πριν λίγες μέρες μας αποκάλυψαν ότι και υπάρχει το μαξιλάρι και έχουν αρχίσει να το ξεπουπουλιάζουν χωρίς να πάρουν κανένα ουσιαστικά μέτρο στήριξης της οικονομίας και των εργαζομένων, παρά μονάχα για μπαλώματα.
Για να ξεκαθαρίσω τα πράγματα, λοιπόν, η χώρα έχει αυτή τη στιγμή στο δημόσιο ταμείο διαθέσιμη ρευστότητα που προσεγγίζει τα 40 δισ. Σε αυτή τη διαθέσιμη ρευστότητα δεν υπολογίζω τα 16 περίπου δισ. που είναι «κλειδωμένα» για την αποπληρωμή των επόμενων δανειακών μας υποχρεώσεων. Αυτή η δυνατότητα υπάρχει εν πολλοίς χάρη στη χρηστή διαχείριση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Και είναι χρήματα που βρίσκονται διαθέσιμα για μια ώρα ανάγκης, όπως η σημερινή.
Ωστόσο το ζήτημα δεν είναι μόνο πόσα θα δαπανήσει κανείς αλλά και που και πότε θα τα δαπανήσει. Αν η κυβέρνηση καθίσει αδρανής να βλέπει τους μήνες να περνούν και την ύφεση να βαθαίνει και τα λουκέτα να πολλαπλασιάζονται στις επιχειρήσεις, τότε και μέρος των χρημάτων θα δαπανηθεί για να καλυφθούν πάγιες ανάγκες, αφού η οικονομία δε θα ξαναπαίρνει μπρος και τα έσοδα θα παραμένουν χαμηλά, αλλά και οι νέες ανάγκες που θα δημιουργούνται θα υπερβαίνουν κατά πολύ τα όποια ταμειακά αποθέματα. Συνεπώς αν η κυβέρνηση δεν αξιοποιήσει τα χρήματα αυτά στοχευμένα, τουλάχιστον μέχρι τέλος Μαΐου, για να διατηρήσει την ζήτηση αλλά και την προσφορά, τότε θα περάσουμε ένα δραματικό καλοκαίρι και το Φθινόπωρο θα μας βρει χωρίς μαξιλάρι. Μόνο με ύφεση και με χρέη.
- Θα ήθελα κύριε Πρόεδρε και ένα σχόλιο για την άρνηση της Ευρώπης στο ευρωομόλογο και για τα 540 δισεκατομμύρια που αποφάσισε το Eurogroup. Μπορούν αυτά τα χρήματα να απαλύνουν την οικονομική καταστροφή στον Ευρωπαϊκό Νότο και στην Ελλάδα;
Είναι νομίζω αστείο να ισχυρίζεται κανείς ότι η απόφαση του Eurogroup μπορεί να αποτελέσει επαρκές πλαίσιο για την αντιμετώπιση της κρίσης. Άλλωστε μόνοι τους οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί περιέγραψαν το ύψος των δαπανών που απαιτούνται στο 1,5 τρις τουλάχιστον. Ενώ χαρακτηριστικό του πόσο ανούσιο είναι να δίνει κανείς δάνεια μέσω ESM, στο 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας μόνο, και αυτά με όρους μνημονιακούς, όπως δηλαδή ορίζει το καταστατικό του ESM, είναι το γεγονός ότι καμία χώρα δεν έχει σπεύσει να κάνει χρήση. Συνεπώς όλα τα βλέμματα στρέφονται τώρα στη Σύνοδο Κορυφής της ερχόμενης Πέμπτης. Η πρόταση του ευρωομολόγου θα ήταν η ενδεδειγμένη. Ωστόσο και η πρόταση της Ισπανίας για δημιουργίας ενός ταμείου ύψους 1,5 τρις μέσω ειδικών ομολόγων χωρίς ημερομηνία λήξης (perpetual bonds), θα μπορούσε να δώσει μια ικανοποιητική λύση. Ωστόσο έχοντας εμπειρία από τον τρόπο που σκέφτεται η Ευρωπαϊκή ηγεσία και κυρίως από τα αντανακλαστικά της, δεν είμαι αισιόδοξος.
- Θα μπορούσε η ελληνική κυβέρνηση να πιέσει παραπάνω την Ε.Ε.; Τι πρέπει να επιδιώξει η κυβέρνηση στην ερχόμενη Σύνοδο Κορυφής;
Καταρχάς η Ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να μην εξαφανιστεί όλες αυτές τις ημέρες από τη συζήτηση που διεξάγεται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Αν εξαιρέσει κανείς την υπογραφή του κ. Μητσοτάκη στη κοινή επιστολή των εννιά κρατών προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, όπου τάχθηκαν υπέρ του ευρωομολόγου, από εκεί και πέρα η Ελλάδα απουσιάζει εντελώς από τη δημόσια συζήτηση. Και σαν να μην έφτανε αυτό ο υπουργός οικονομικών σε ανακοίνωσή του χειροκρότησε κιόλας την ανεπαρκή απόφαση του Eurogroup. Φανταστείτε λοιπόν, η Ελλάδα που πρωτοστάτησε για τη δημιουργία της Συνόδου των χωρών του Νότου, που έσυρε το χορό ενάντια στη λογική της τιμωρητικής λιτότητας, που πρώτη έθεσε πόσο απαράδεκτο είναι τα πλεονάσματα των χωρών του Βορρά να αντικατοπτρίζονται στα ελλείμματα των χωρών του Νότου, τώρα απλά να παρατηρεί τις εξελίξεις, σα μια μικρή και ασήμαντη χώρα.
Ο φόβος της επόμενης μέρας και των δημοκρατικών δικαιωμάτων
- Μερίδα του κόσμου φοβάται μήπως αυτά τα μέτρα περιορισμού – λόγω του κορονοϊού – αποκτήσουν ένα είδος μονιμότητας και μήπως ενδεχομένως στραφούν κατά της ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σας ανησυχεί εσάς κάτι τέτοιο;
Μας ανησυχεί και πολύ μάλιστα. Φοβάμαι ότι όταν θα βγούμε από τα σπίτια μας θα βγούμε σε έναν διαφορετικό κόσμο. Και ιδιαίτερα στη χώρα μας, με ανησυχεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι η κρίση έχει αρχίσει να δημιουργεί μείζονα ζητήματα δημοκρατίας. Και η λογοδοσία είναι βασικό στοιχείο της Δημοκρατίας. Ωστόσο εδώ και δυο μήνες η κυβέρνηση νομοθετεί μόνο με ΠΝΠ, ακόμη και για τα οικονομικά μέτρα.
Η ενημέρωση επίσης είναι βασικό στοιχείο της Δημοκρατίας. Είχαμε και από πριν ένα ασφυκτικό πλαίσιο που στραγγάλιζε το πλουραλισμό. Με τη κρίση αυτό απογειώθηκε. Δεκάδες Μέσα ενημέρωσης αδυνατούν να καλύψουν τα έξοδά τους. Και η κυβέρνηση φαίνεται να το διασκεδάζει. Βγάζει χρήμα από το Δημόσιο Ταμείο για να δώσει χωρίς καμία διαφάνεια σε όποιον αυτή επιθυμεί. Με το αζημίωτο φυσικά. Με αντίτιμο να λιβανίζουν τον κ. Μητσοτάκη από το πρωί μέχρι το βράδυ και να υβρίζουν ή να εξαφανίζουν τη φωνή της αντιπολίτευσης. Ακόμη και η Δημόσια τηλεόραση, έκοψε στη μέση τη προβολή της υποτίθεται διακαναλικής συνέντευξής μου για την οικονομία. Όσο θυμάμαι τα πολιτικά πράγματα, αυτό δεν έχει ξανασυμβεί. Διακαναλική της Αξιωματικής αντιπολίτευσης δίχως κανάλια.
Αλλά και οι Ανεξάρτητες Αρχές, οι ρυθμιστικοί φορείς, δείχνουν να βυθίζονται στην ανυπαρξία τους. Αναρωτιέμαι αν για παράδειγμα το ΕΣΡ υπάρχει, αν είναι καλά στην υγεία του ο Πρόεδρός του, που διορίσαμε εκεί με διακομματική πλειοψηφία ή τον χτύπησε και αυτόν κανένας ιός. Όχι ο ιός της γρίπης αλλά της αδράνειας και της ανυπαρξίας.
Μας ανησυχεί επίσης η απόπειρα μονιμοποίησης, με πρόσχημα την πανδημία και τις επιπτώσεις της, των μέτρων που στρέφονται κατά των εργαζομένων, και της κοινωνικής πλειοψηφίας, προς όφελος όσων βλέπουν τα δικαιώματα των πολλών ως εμπόδιο στον πολλαπλασιασμό των κερδών και της δύναμής τους.
Μας ανησυχεί τέλος η ιδέα ότι θα συνηθίσουμε τον αυτοπεριορισμό και την κοινωνική απόσταση. Γιατί η απόσταση των ανθρώπων είναι εχθρός της Δημοκρατίας. Και ειδικά σε περιόδους κρίσης αυτό που χρειάζεται είναι η αλληλεγγύη και η συλλογική διεκδίκηση. Να βρεθούμε ξανά ο ένας πλάι στον άλλο. Και να παλέψουμε μαζί για να μη μείνει κανείς μόνος του απέναντι στη κρίση.
- Όταν ξεπεράσουμε την υγειονομική περιπέτεια, υπάρχει η αίσθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα βγει μπροστά με το σύνθημα «Θα λογαριαστούμε». Τι σημαίνει το «μετά θα λογαριαστούμε»;
Ο θόρυβος γύρω από αυτό, επιτρέψτε μου να πω ότι είναι εκ του πονηρού. Εντάσσεται στην επιδίωξη να σωπάσουν οι πάντες και να δέχονται χωρίς συζήτηση και αντιρρήσεις τα διαγγέλματα του κ. Μητσοτάκη και των εκπροσώπων του. Αυτό όμως δεν είναι δημοκρατία. Δημοκρατία είναι να λογαριάζεται κάθε μέρα η κυβέρνηση με την αντιπολίτευση, το λαό, τις κοινωνικές ομάδες που αφορούν οι αποφάσεις της. Να δίνει λογαριασμό, ας πούμε, γιατί χαρίζει εκατομμύρια ευρώ σε φιλικά ΚΕΚ, ταπεινώνοντας τους επιστήμονες και στερώντας τους μια πιο ουσιαστική ενίσχυση. Γιατί επιδοτεί την ανεργία, και όχι την εργασία όπως όλες οι άλλες χώρες της Ευρώπης. Τι έχει σκοπό να κάνει, ή τι κάνει εν κρυπτώ, με το μαξιλάρι δισεκατομμυρίων που της αφήσαμε. Συνεπώς, σας διορθώνω: όχι μετά, αλλά κάθε μέρα λογαριαζόμαστε. Και θα λογαριάζεται η κυβέρνηση, όπως κι εμείς άλλωστε, ως αντιπολίτευση, με τους πολίτες. Τίποτε δεν θα κρυφτεί κάτω από το χαλί της πανδημίας, όσο εξαρτάται από μας τουλάχιστον. Αυτό ας είναι σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις. Συνένοχο στο φόνο, δεν θα μ’ έχετε, για να θυμηθώ το στίχο ενός τραγουδιού. Σε κανένα φόνο και με οποιοδήποτε πρόσχημα.
- Τα σενάρια πρόωρων εκλογών ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι που διακινούνται στον Τύπο πώς τα βλέπετε; Ο κ. Μητσοτάκης τα διέψευσε κατηγορηματικά. Θεωρείτε ότι είναι άκαιρα ή έχουν κάποια λογική βάση;
Να θυμίσω το παλιό και γνωστό: Τα σενάρια πρόωρων εκλογών πάντα διαψεύδονται. Με όσο μεγαλύτερη ένταση, μάλιστα, όσο πιο πιθανά είναι.
Πιστεύω λοιπόν ότι ο κ. Μητσοτάκης παρά την πανδημία, θέλει να κάνει εκλογές όσο πιο γρήγορα. Δεν έχω καμία αμφιβολία επ’ αυτού. Και σκέφτεται εκλογές όχι από υπερβολική σιγουριά αλλά από φόβο. Από φόβο ότι όσο περνάει ο καιρός θα βρίσκεται απέναντι στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης που αυτός με την πολιτική του έχει ήδη γιγαντώσει.
Και θέλει να δραπετεύσει από αυτή την ευθύνη.
Και πολλοί γύρω του, τον συμβουλεύουν να το πράξει, αδιαφορώντας για την ηθική ζημία, όχι γιατί τους έπιασε ο πόνος της δημοκρατικής νομιμοποίησης αλλά ακριβώς για το αντίθετο. Επειδή ονειρεύονται να υφαρπάξουν τη νομιμοποίηση.
Ωστόσο όλα αυτά είναι ευσεβείς πόθοι. Γιατί στη πολιτική όπως και στη ζωή, συνήθως πέφτεις μέσα στους λάκκους που σκάβεις για τους άλλους.