ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ας το ξεκαθαρίσουμε εξ’ αρχής: Ο Ξαρχάκος είναι ο Ξαρχάκος! Θα έπρεπε να αισθάνεται κανείς μεγάλη καταισχύνη να πει οτιδήποτε μη συμβατό με το αποτύπωμα που άφησε/ και αφήνει στον Ελληνικό Πολιτισμό, την μουσική και το τραγούδι. Θα μπορούσαν να μιλήσουν γι’ αυτόν ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Χατζηδάκης, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, η Nadia Boulanger, ο Leonard Bernstain, ο Κώστας Φέρρης, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, η Βίκυ Μοσχολιού, ο Βασίλης Γεωργιάδης, η Τζένη Καρέζη και άλλα “ιερά τέρατα”, ζώντες και αποχωρήσαντες από τον μάταιο τούτο κόσμο. Θα μπορούσαν να μιλήσουν όσοι τραγούδησαν την “Άπονη Ζωή” και την “Φτωχολογιά”.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Πολλοί θα μπορούσαν να μιλήσουν. Όσοι συγκλονίζονται ακούγοντας την “κληρονομιά” του και όσοι νιώθουν την ανάγκη να συγκλονίζονται.
Είχε πει κάποτε:
«Το τραγούδι είναι μια προσωπική έκφραση η οποία δεν μπορεί τόσο συχνά να σου συμβαίνει, δεν γίνεται. Δεν είναι όπως κάθε μέρα που καθαρίζουμε τα δόντια μας και βάζουμε κολόνια. Το τραγούδι γράφεται με αίμα. Είναι μια προσωπική ανάγκη, είναι ένα υπαρξιακό θέμα. Θα έχετε παρατηρήσει ότι έχω περάσει μεγάλες δημιουργικές παύσεις. Δεν είναι τυχαίες. Δεν μπορεί κανείς να προβάλλεται μέσα από το τραγούδι του, να προβάλλει τις αδυναμίες του ή ό,τι άλλο. Το τραγούδι για μένα είναι αυτά που θέλω να πω, αυτά που έχω μέσα μου και που δεν είμαι ικανός να το κάνω με τα λόγια. Ό,τι κι αν θέλετε να μου βγάλετε από το στόμα αποκλείεται, γιατί δεν μπορώ αλλά και δεν θέλω».
Όταν μιλάει ο Ξαρχάκος πρέπει να διακατέχεται κανείς από δύο βασικά “μεγέθη”: Πρώτα ΣΙΩΠΑ, και μετά ΑΚΟΥΕΙ. Δεν μιλάει, δεν ξινίζει, δεν μορφάζει, δεν λοιδωρεί. Αν έχουμε αρχίσει σε αυτόν τον τόπο να λοιδωρούμε τους ελάχιστους “Ξαρχάκους” μας, τότε δεν σωζόμαστε με τίποτε.
Δεν θα το γυρίσω στα πολιτικά για να θυμίσω πως ο Σταύρος Ξαρχάκος έχει διατελέσει βουλευτής και ευρωβουλευτής της Ν.Δ, ούτε καν ότι ήταν υποψήφιος για την Ευρωβουλή με τη Ν.Δ, στο πολύ κοντινό 2014. Ούτε ότι έχει θητεύσει αντιδήμαρχος Πολιτισμού στον Δήμο Αθηναίων. Δεν είναι αυτό το ζήτημα, κι ούτε έχει ανάγκη ο Ξαρχάκος να θυμίζει την σύντομη αλλά σημαντική ενασχόλησή του με την πολιτική και με την παράταξη που κυβερνά σήμερα, για να διεκδικήσει την προσοχή οιουδήποτε.
Όταν μιλάει ο Ξαρχάκος, σιωπάς και τον ακους. Ό,τι έχει να πει, το λέει εκκινώντας από μια βαθιά γνώση και από μια γνήσια αγωνία. Όπως δεν μορφάζεις όταν σου μιλάει ο Παπαρηγόπουλος για ιστορία, ο Γραμματικάκης για το σύμπαν και η Κάλας για την όπερα. ΑΚΟΥΣ και ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ. Για να μην πω πως…ΥΠΟΚΛΙΝΕΣΑΙ.
Εκτός εάν πιστεύεις πως είσαι…ΣΗΜΑΙΑ. Διότι, όπως εύστοχα είπε ο ίδιος ο Σταύρος Ξαρχάκος “δικαίωμα στην έπαρση έχει μόνο η σημαία”.
Ο Σταύρος Ξαρχάκος δικαιούται να εκφράζει και να εκπροσωπεί την αγωνία χιλιάδων ανθρώπων του Πολιτισμού για την απειλή της οικονομικής ένδειας και της καταρράκωσης της αξιοπρέπειας που απειλεί, όχι μόνο έναν κλάδο, αλλά ότι πολυτιμότερο διακονεί αυτή η χώρα στην μακρά ιστορία της.
Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε η υπουργός Πολιτισμού την δημόσια παρέμβαση του Σταύρου Ξαρχάκου επιβεβαιώνει, δυστυχώς, πως ή διακατέχεται από έπαρση ή νιώθει…σημαία. Θα μπορούσε, απλώς, να συγκατανεύσει, να πει ένα τυπικό “ακούμε με προσοχή και λαμβάνουμε υπόψη μας τις επισημάνσεις του”. Να το προσπεράσει. Δεν κατόρθωσε να κάνει ούτε αυτό. Τον λοιδώρησε βουβά και τον χλεύασε με συσπάσεις ενός προσώπου που πρόδιδε έλλειψη καταισχύνης.
Είναι, όμως, παράδοξο να μην αισθάνεται μια υπουργός Πολιτισμού –με σημαντική πορεία, είναι αλήθεια, στην τεχνοκρατική διάσταση αυτού του χώρου-, να μην έχει την ενσυναίσθηση πως απαντά στον Ξαρχάκο. Το ότι υπηρετείς πολιτικά τον Πολιτισμό δεν σημαίνει, πάντοτε, ότι είσαι και πολιτισμένος.
Εντάξει, ο Δεληβοριάς θεωρείται “Συριζαίος”, ο Αγγελάκας “αναρχοαυτόνομος”, ο Νικολόπουλος “χειρίσιμος”. Ο Ξαρχάκος, όμως;
Εκτός του ότι είναι “Ο ΞΑΡΧΑΚΟΣ”, είναι κι ένας άνθρωπος ήπιος, χαμηλών τόνων, επίμονα εκτός του παιχνιδιού της συναλλαγής και των δημοσίων σχέσεων, ένας άνθρωπος που δέχθηκε το σεβασμό όλων των ΜΕΓΑΛΩΝ του πολιτισμού μας. Και τους σεβάστηκε υποδειγματικά κι ο ίδιος.
Κι’ όταν αυτός ο άνθρωπος –ιδεολογικά, γέννημα θρέμμα της κυβερνώσας παράταξης– εγκαλεί την κυβέρνηση ότι έχει “ξεχάσει” τον πολιτισμό από τις κεφαλαιώδεις παραμέτρους του προγράμματός της, είναι σαφές πως δεν το κάνει για να ρίξει νερό στον μύλο της αντιπολίτευσης. Το κάνει γιατί πιστεύει πως όπως “το τραγούδι γράφεται με αίμα”, έτσι και η ιστορία γράφεται με λέξεις και πράξεις, όχι με σιωπή. Ούτε, πολύ περισσότερο, με σπάσιμο της μέσης και προσχώρηση στις μικρές παρέες που ηγεμονεύουν.
Ως εκ τούτου, δεν απαντάς στον Ξαρχάκο ότι “ο λαός ψήφισε Μητσοτάκη και θα τον ψηφίσει ξανά”, όπως αμήχανα και ρηχά απάντησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Δεν είναι όλοι ίδιοι, δεν είναι όλοι …Σαββόπουλοι στα στερνά. Υπάρχουν ορισμένοι που έγιναν “άριστοι” επειδή έτσι τους κατέταξε ο λαός στη συνείδησή του και δεν φύτρωσαν σε κομματικές παρακάμερες και μητρώα.
Η “απάντηση” και οι μορφασμοί της Λίνας Μενδώνη στην ερώτηση για το σχόλιο του Σταύρου Ξαρχάκου:
Σταύρος Ξαρχάκος: Η τέχνη είναι σαν το κάρβουνο
Όσα είπε ο Σταύρος Ξαρχάκος στην συνέντευξή του “Στο Κόκκινο” και προκάλεσαν τις αντιδράσεις της Λίνας Μενδώνη και του Σταύρου Ξαρχάκου:
Συζητώντας με το Ν. Ξυδάκη ο Στ. Ξαρχάκος είπε ότι ο ένας τομέας του πολιτισμού είναι η τέχνη και ανέτρεξε στο προεκλογικό σχέδιο της ΝΔ και τους 16 πολιτικούς πυλώνες του σχεδίου της, διαπιστώνοντας με θλίψη ότι “δεν υπήρχε ούτε μία λέξη που να σχετίζεται με τον πολιτισμό”, σχολιάζοντας την “παντελή έλλειψη πολιτιστικής πολιτικής και πρωτοφανής απαξία από τη ΝΔ”.
Παρατήρησε μάλιστα “γενικότητες και προχειρότητες, στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στην αναφορά του σαν να τον εξανάγκασε κάποιος να κάνει αναφορά στους “επαίτες καλλιτέχνες”.
Αναφορικά με την κα. Μενδώνη ο Σ. Ξαρχάκος μίλησε για τον τρόπο που διαχειρίστηκε το θέμα της ΑΕΠΙ. “Η κυρία αυτή διακατέχεται από το σύνδρομο της βλαπτικής έπαρσης. Αλλά δικαίωμα στην έπαρση έχει μόνο η σημαία!”
Ένας υπουργός σε ένα ταλαίπωρο υπουργείο οφείλει να είναι υπερβατικός με την τέχνη. Υπήρξε και είναι μία πολύ αποτελεσματική γενική γραμματέας“, ανέφερε χαρακτηριστικά, τον “εμπνευσμένο υπουργό αναζητάμε”.
“Η λειτουργία της τεχνης δεν εξυπηρετεί απλώς ιδεολογικές ανάγκες, αλλά είναι αναπόσπαστο στοιχείο της παραγωγής μιας χώρας” πρόσθεσε επίσης:
“Η δημιουργική τέχνη είναι άχρονη ενώ η πολιτική έρμαιο του χρόνου. Η τέχνη είναι παρηγοριά της αιωνιότητας. Ζούμε σε εποχές πολιτισμικής αναιμίας γιατί έχουμε πλήρη έλλειψη ενιαίου εθνικού ψυχικού” και αυτό θα έπρεπε να ήταν ο πρώτος από τους εξαγγελθέντες πυλώνες του πρωθυπουργού.