ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Εβδομάδα διπλωματικών εξελίξεων καθώς τα τελευταία 24ώρα οι επαφές Αθήνας και Άγκυρας έχουν περάσει σε πολιτικό επίπεδο, με τη συμμετοχή των διπλωματικών συμβούλων των δύο ηγετών, Ελένης Σουρανή και Ιμπραήμ Καλίν. Εμπλοκή στις συνομιλίες έχει και ο σύμβουλος της Άνγκελα Μέρκελ, Γιάν Χέκερ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, μετά τις πιέσεις Μέρκελς αλλά και των ΗΠΑ, οι επαφές έχουν προχωρήσει και έχουν βρεθεί δίαυλοι συνεννόησης και αν δεν προκύψει κάποιο εμπόδιο, είναι πολύ πιθανό τις επόμενες μέρες να επικοινωνήσουν απευθείας και οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν. Υπενθυμίζεται ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας δεν είχε αποκλείσει επαφή μεταξύ του πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Εκτός απροόπτου θα ανακοινωθεί, πιθανότατα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή, ο 61ος γύρος διερευνητικών επαφών.
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι σε τηλεφωνική επικοινωνία του Νίκου Δένδια με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, διαπιστώθηκε πρόοδος στις διεργασίες για τη θέσπιση μηχανισμού αποκλιμάκωσης της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι σχετικές ανακοινώσεις σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να γίνουν πριν τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. της 24ης-25ης Σεπτεμβρίου, ώστε οι συζητήσεις να ξεκινήσουν αμέσως μετά.
Δένδιας – Βαρβιτσιώτης στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων
Παράλληλα ο Νίκος Δένδιας με τον υφυπουργό Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη μεταβαίνουν στις Βρυξέλλες, για το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ε.Ε., στο οποίο θα προετοιμαστεί η σύνοδος κορυφής (24-25 Σεπτεμβρίου) με αντικείμενο τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο τέλος της εβδομάδας, αναμένεται στην Ελλάδα και ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάικ Πομπέο, που έχει ήδη επισκεφθεί την Κύπρο.
Στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες, όπου τη χώρα μας εκπροσωπεί ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, αναμένεται να συζητήσουν τρέχοντα θέματα επικαιρότητας, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, την κατάσταση στον Λίβανο και τη Λιβύη, αλλά και θέματα που σχετίζονται με την Κίνα, τη Ρωσία κ.ά.
Στην ατζέντα περιλαμβάνονται ακόμη το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και το πακέτο ανάκαμψης, οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου και ο συντονισμός των μέτρων που σχετίζονται με τον COVID-19 στην Ε.Ε.
Ο Νίκος Δένδιας, εν όψει και της συνόδου κορυφής, έχει δηλώσει ότι επιθυμία της χώρας μας είναι «να υπάρξει προετοιμασία μίας λίστας κυρώσεων», την οποία έχει ζητήσει, με την υποσημείωση ότι «δεν επιθυμούμε να επιβληθούν τώρα στην Τουρκία, αλλά να υπάρχουν εκεί για να επιδειχθεί τι θα συμβεί εάν επανέλθει στη λογική των παράνομων ενεργειών». Επίσης, με κάθε ευκαιρία επαναλαμβάνει την πάγια θέση της Ελλάδας ότι η Αθήνα είναι πάντοτε έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία την υπάρχουσα διαφορά για τα όρια της υφαλοκρηπίδας και τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες, εφόσον όμως η Τουρκία σταματήσει τις προκλήσεις και τις παράνομες ενέργειες.
Αποκλιμάκωση και από Άγκυρα
Από την πλευρά της Τουρκίας φαίνεται ότι εν όψει της κρίσιμης συνόδου, και μετά την αποχώρηση του ερευνητικού σκάφους Oruc Reis από την ελληνική ΑΟΖ, υπάρχει μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης, ίσως και στάση αναμονής.
Το Σάββατο, ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με αφορμή ένα «τιτίβισμα» του Εμανουέλ Μακρόν, είπε ότι είναι έτοιμος να δώσει στη διπλωματία όσο περισσότερο χώρο γίνεται, ώστε να λυθούν τα προβλήματα μέσω διαλόγου.
«Ακούγοντας κάθε ειλικρινές αίτημα, σκοπεύουμε να δώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο χώρο στη διπλωματία και να λύσουμε τα προβλήματα με διάλογο, μέσω του οποίου όλοι μπορούν να κερδίσουν. Με αυτή την οπτική, θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε κάθε σταγόνα ύδατος και γης της χώρας μας μέχρι το τέλος», είπε μεταξύ άλλων.
Από την πλευρά του και ο Γάλλος πρόεδρος, με το μήνυμα στα γαλλικά και στα τουρκικά, δήλωσε: «Στο Αξαζιό (σ.σ. την πρόσφατη Σύνοδο των MED7 στην Κορσική), στείλαμε ένα καθαρό μήνυμα προς την Τουρκία: ας ανοίξουμε και πάλι έναν υπεύθυνο διάλογο, καλόπιστα και χωρίς αφέλεια. Το ίδιο μήνυμα εστάλη και από το Ευρωκοινοβούλιο. Φαίνεται να έχει εισακουστεί. Ας προχωρήσουμε».
Στην Ελλάδα ο Πομπέο
Το διάστημα 27-29 Σεπτεμβρίου, δυο μέρες μετά τη σύνοδο της Ε.Ε., αναμένεται να επισκεφθεί την Ελλάδα ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο. Αρχικά θα μεταβεί στη Θεσσαλονίκη όπου θα μιλήσει σε συνέδριο, παρουσία και του Νίκου Δένδια, ενώ στη συνέχεια θα μεταβεί στη βάση της Σούδας στην Κρήτη. Εκεί θα συναντηθεί και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Πριν από περίπου μία εβδομάδα ο Μάικ Πομπέο επισκέφθηκε την Κύπρο, όπου υπεγράφη Μνημόνιο Συναντίληψης για την ίδρυση Κέντρου Εκπαίδευσης για θέματα Ασφάλειας ΗΠΑ-Κύπρου. Κατά τις συναντήσεις του με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη, είχε δηλώσει ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν «για τις έκνομες δράσεις της Τουρκίας σε Ελλάδα και Κύπρο», αλλά και τη στήριξη των ΗΠΑ σε μια λύση στο Κυπριακό, στη βάση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας