«Η ημισέληνος ξύπνησε. Από την Ανατολική Μεσόγειο ως το Ναγκόρνο Καραμπάχ». Ο αρθρογράφος της εφημερίδας Turkiye ,Φατίχ Τσεκίρτζ σε ένα εθνικιστικό παραλήρημα αναφέρεται με αυτά τα λόγια στην προκλητική επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ερντογάν στην κατεχόμενη Αμμόχωστο.
του Μιχάλη Ψύλου
«Η ημισέληνος κυματίζει ξανά. Και η επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν είναι μια ευτυχής σύμπτωση: Το Καραμπάχ απελευθερώνεται μετά από 28 χρόνια κατοχής .Με τη βοήθεια της Τουρκίας ,το Αζερμπαϊτζάν ανέκτησε τα κατεχόμενα εδάφη του. Αυτό είναι το μήνυμα από την “TΔΒΚ” (ψευδοκράτος)» γράφει ο Τσεκίρτζ…
Ανησυχητικά και επικίνδυνα τα μηνύματα από την επίσκεψη Ερντογάν στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Μπορεί ο καιρός να συμμάχησε εναντίον του και λόγω βροχής να μην έκανε το περιβόητο «πικ νικ» που είχε εξαγγείλει μαζί με τον ακροδεξιό κυβερνητικό του εταίρο Ντεβλέτ Μπαχτσελί και το πολιτικό του υποχείριο ,τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ, αλλά ο Ερντογάν δεν άφησε περιθώρια αμφιβολίας και ελπίδας για μια ειρηνική συνεννόηση : Η μόνη «λύση» που συζητά πλέον για το Κυπριακό είναι δύο κράτη και μάλιστα με ένταση της εκστρατείας της Αγκυρας για την διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους του Τατάρ. Προανήγγειλε μάλιστα ότι σύντομα ο Τατάρ θα επισκεφθεί το «αδελφικό Αζερμπαϊτζάν» και θα γίνει επισήμως δεκτός ως «πρόεδρος» από τον Αζέρο πρόεδρο Αλίεφ. Λίγες ώρες μετά την επίσκεψή του στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο, ο Ερντογάν ζήτησε «άδεια» από τη βουλή του για την επίσημη πλέον «αποστολή τουρκικών στρατευμάτων στα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν, τα οποία απελευθερώθηκαν από την Αρμενική κατοχή προκειμένου να ελεγχθεί εάν τηρείται η κατάπαυση του πυρός» όπως έγραφε η επιστολή-διαταγή που υπέγραψε ο Τούρκος πρόεδρος.
Και φυσικά, τα επικίνδυνα ψυχροπολεμικά και θερμο-πολεμικά παιγνίδια του Ερντογάν δεν σταματούν εδώ. «Η Δυτική Θράκη μπορεί να γίνει σαν το Καραμπάχ» έγραφε προκλητικά χθες η εφημερίδα Turkiye σε κύριο άρθρο της. «Τα στρατεύματα του Αζερμπαϊτζάν με την υποστήριξη της Τουρκίας κέρδισαν τη νίκη εναντίον των Αρμενίων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ,γεγονός που προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στην Ελλάδα» γράφει η τουρκική εφημερίδα. Αυτά προς γνώση και συμμόρφωση εκείνων που ακόμη βαυκαλίζονται με την ιδέα του …κατευνασμού του Ερντογάν ως μόνο μέσο διευθέτησης των ελληνοτουρκικών προβλημάτων.
Ο Τούρκος πρόεδρος έχει μια συνολική περιφερειακή ατζέντα με την οποία επιχειρεί να καταστήσει την Τουρκία «αφεντικό» της ευρύτερης περιοχής, στο πλαίσιο της αναγέννησης μιας νέας Οθωμανικής αυτοκρατορίας.Στο πλαίσιο αυτό θα επιχειρήσει να αυξήσει τον αριθμό των Τούρκων αποίκων στην Κύπρο για να διευρύνει τη βάση υποστήριξης του πολιτικού αχυράνθρωπου» Τατάρ. Εποικισμό θα επιχειρήσει να κάνει ο Ερντογάν και στα εδάφη της Αρμενίας που κατέκτησε το Αζερμπαιτζάν. Με χιλιάδες Τούρκους στρατιώτες όμως, που θα εγκατασταθούν μόνιμα πλέον στο Καραμπάχ.
Το τουρκικό πείραμα στο Καραμπάχ
«To Nαγκόρνο Καραμπάχ είναι ένα γεωπολιτικό τεστ» γράφει η γαλλική Liberation ,εκτιμώντας ότι «η Τουρκία ,βλέποντας ότι αυτή τη φορά η Δύση δεν φαίνεται να είναι σύμμαχος της Αγκυρας, αλλάζει την … εξίσωση…Και φυσικά ο Ερντογάν επιτυγχάνει έναν ιστορικό στόχο: τη δημιουργία ενός διαδρόμου μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και του Ναχιτσεβάν (αυτόνομη περιοχή του Αζερμπαϊτζάν που βρίσκεται μεταξύ της Αρμενίας και της Τουρκίας). Ο διάδρομος αυτός που δημιουργεί μια συνέχεια μεταξύ των δύο τουρκόφωνων «αδελφών» γράφει η γαλλική εφημερίδα… Για να μπορεί να στέλνει ανενόχλητος τουρκικό στρατό στο Αζερμπαιτζαν!
O Ερντογάν το μόνο που καταλαβαίνει είναι η αντίσταση στα νέο-αποικιακά σχέδιά του. Και σίγουρα δεν θα ένιωσε καλά αντικρύζοντας στην Αμμόχωστο τους Τουρκοκύπριους διαδηλωτές που φώναζαν συνθήματα εναντίον του και κρατούσαν πανό με μηνύματα όπως: “Όχι πικ νικ στον πόνο”. Οι προοδευτικοί Τουρκοκύπριοι εχουν καταλάβει οτι ο Ερντογάν θα επιχειρήσει να γεμίσει με εποίκους την κατεχόμενη βόρεια Κύπρο και ανησυχούν. Όπως δήλωσε μάλιστα στην βρετανική εφημερίδα Guardian ο τουρκοκύπριος συνδικαλιστής Σενέρ Ελτσίλ «πρέπει να υψώσουμε τη φωνή μας και να δείξουμε ανυπακοή. Οι Τουρκοκύπριοι θα εξαφανιστούν αν η Κύπρος μας δεν επανενωθεί.Ο Ερντογάν είναι απρόβλεπτος, μπορεί να κάνει οτιδήποτε». Οι Τουρκοκύπριοι στην πλειοψηφία τους (και όχι φυσικά οι Τούρκοι έποικοι και οι 30.000 τούρκοι στρατιώτες της δύναμης κατοχής) φοβούνται για την όλο και πιο επιθετική περιφερειακή πολιτική του Ερντογάν. «Οι αντίπαλοι του Τατάρ φοβούνται ότι ίσως να συζητείται ακόμη και η λύση της προσάρτησης της βόρειας Κύπρου» γράφει ο Guardian. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν μάλιστα ότι ο Ερντογάν θα προχωρήσει άμεσα σε διάφορες προκλητικές ενέργειες για να δημιουργήσει τετελεσμένα ,πριν ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου. «Η εκλογή Μπάιντεν άλλαξε τους υπολογισμούς της Τουρκίας σχετικά με τι μπορεί να κάνει χωρίς να τιμωρηθεί” σημειώνει η Φιόνα Μιούλεν διευθύντρια στην εταιρεία Sapienta Economics , καθώς ο Μπάιντεν έχει ταχθεί επανειλημμένα υπέρ της ομοσπονδιακής λύσης στο Κυπριακό»
Ο Αχμέτ Σεζέν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Ανατολικής Μεσογείου στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, αναφέρει ότι η επίσκεψη του Ερντογάν ήταν μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου παιχνιδιού εξουσίας που δεν αφορά μόνο στη διαμάχη σχετικά με τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην περιοχή. «Είναι ένα παζάρι, ένα μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου παζλ» δηλώνει ο καθηγητής Σεζέν στην βρετανική εφημερίδα Telegraph.
Η Ευρώπη σφυρίζει αδιάφορα
«Επισκεπτόμενος την πόλη-φάντασμα της Αμμοχώστου ,ο Ερντογάν προσπαθεί να «ξυπνήσει» την κυπριακή σύγκρουση, γιατί θέλει να κλονίσει το status quo που ισχύει από το 1974» γράφει η γαλλική Le Figaro. Ο Ασλί Αϊντίντασμπάς ,ειδικός για την Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, εκφράζει την πεποίθηση ότι ο Ερντογάν «ενεργοποιεί εκ νέου αυτή τη διαμάχη για να αυξήσει την πίεση στην ΕΕ και να αποκτήσει συμμετοχή στην κατανομή των ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Τούρκος πρόεδρος είναι πεπεισμένος, ότι αυτή η σκληρή στάση είναι ο μόνος τρόπος για να ακουστεί από τους Ευρωπαίους». Ο Τσιχάν Ντιζντάρογλου ,καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Kadir Has στην Κωνσταντινούπολη εκτιμά μάλιστα ότι «Ο Ερντογάν τα παίζει όλα ή τίποτα για να εξασφαλίσει παραχωρήσεις από την Ευρώπη» .
Ναι αλλά «η Κύπρος είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης» γράφει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Υπενθυμίζει μάλιστα ότι «σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η βόρεια Κύπρος ανήκει επίσης στην Κύπρο – και συνεπώς είναι τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καλό είναι που το σύνολο του Ευρωπαικού Τύπου καταδικάζει ως «πρωτόγνωρη πρόκληση» την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην Αμμόχωστο. «Το φαινομενικά αβλαβές “πικνίκ” που πήγε να κάνει ο Ερντογάν είναι συμβολικό και επιδεινώνει τις σχέσεις με την Κύπρο και την Ελλάδα» γράφει το γερμανικό περιοδικό Focus ,προσθέτοντας ότι «αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την τελική διαίρεση του νησιού» Το γερμανικό περιοδικό σημειώνει ότι «η λύση στο Κυπριακό είναι τώρα πολύ μακριά, όπως και ο στόχος των Ηνωμένων Εθνών για ομοσπονδιακή λύση.
Η τουρκοκυπριακή πλευρά ζητάει τη δημιουργία μιας χαλαρής συνομοσπονδίας με μια αδύναμη κεντρική κυβέρνηση και φυσικά τα τουρκικά στρατεύματα να παραμείνουν στο νησί» αναφέρει το Focus. Και πως αντιδρά η κυβέρνηση Μέρκελ στις συνεχείς προκλήσεις Ερντογάν; Περιορίστηκε πάλι να του πει να «απέχει από μονομερείς προκλήσεις προκειμένου να καταστεί εφικτός ο διάλογος για την Ανατολική Μεσόγειο» ,όπως μονότονα επανέλαβε χθες ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών. Σαν να μην έχει αλλάξει κάτι! «Στο πλαίσιο του ρόλου μας ως Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης»,προσπαθούμε για την περεταίρω αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο και εξακολουθούμε να είμαστε πρόθυμοι να στηρίξουμε κάθε λογική προσπάθεια για αυτόν τον σκοπό»τόνισε ο εκπρόσωπος Μίχαελ Μπούργκερ. Αερολογίας το ανάγνωσμα!
Αλλά και η Γαλλία ,διά του υφυπουργού Ευρωπαικών Υποθέσεων Κλεμάν Μπον μίλησε μεν για « πιθανές οικονομικές κυρώσεις , εναντίον της Τουρκίας, εστιάζοντας όμως περισσότερο στον
«επιθετικό ισλαμισμό» της Αγκυρας στις πύλες της Ευρώπης όπως είπεο Γάλλος υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμόν Μπον. Απέκλεισε όμως μια ενδεχόμενη κατάργηση της τελωνειακής ένωσης μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Τοείπε ξεκάθαρα: «Δεν πιστεύω ότι αυτή η επιλογή είναι η πιο αποτελεσματική»! Και ποιες είναι άραγε οι αποτελεσματικές επιλογές; Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδίκασε στα τέλη Οκτωβρίου
τις «εντελώς απαράδεκτες » προκλήσεις από την Άγκυρα, αλλά ανέβαλε τη λήψη αποφάσεων στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου. Που είναι αμφίβολο αν θα πραγματοποιηθεί διά ζώσης λόγω της πανδημίας. Καλό καλοκαίρι και βλέπουμε…Και μέχρι τότε ο Ερντογάν θα αλωνίζει ανενόχλητος…