ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ακόμα και ως ευφημισμός η τιτλοποίηση ενός εγχειρήματος που βρίθει προθέσεων καταστολής και περιορισμού ατομικών και λοιπών ελευθεριών ως “ Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Δημόσιων Υπαίθριων Συναθροίσεων “ δεν μπορεί να σταθεί. “Εθνικό” μπορεί να είναι μόνο ένα σχέδιο που αποτελεί κοινό τόπο της λογικής και της αποδοχής της κοινωνίας, του πολιτικού συστήματος και εκείνων των θεσμικών φορέων που άμεσα τους αφορά. Το σχέδιο Χρυσοχοϊδη δεν διαθέτει, δυστυχώς, σχεδόν τίποτε από τα παραπάνω. Ίσως βασίζεται στην μυθολογία ότι η …πλειονότητα των πολιτών δεν επιθυμεί λίγες δεκάδες άνθρωποι να κλείνουν το κέντρο της πόλης και να παραλύουν την καθημερινότητα. Μυθολογία επειδή εδώ και αρκετά χρόνια κάτι τέτοιο δεν ισχύει καθώς οι φορείς που διαδηλώνουν έχουν προσαρμοστεί επαρκώς σε αυτή την αδήριτη αναγκαιότητα. Το επιχείρημα χρησιμοποιείται ως άλλοθι αλλά είναι έωλο.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Το σχέδιο Χρυσοχοϊδη δεν είναι “Εθνικό”, είναι μόνο το σχέδιο του συγκεκριμένου υπουργού. Και δεν είναι “Εθνικό” και για έναν πρόσθετο λόγο. Η “εθνική” διάσταση ενός εγχειρήματος αποσκοπεί εκ προθέσεως και εξ ανάγκης στην μακροημέρευση. Ουδείς, όσο μεγάλη άποψη κι αν έχει για τον εαυτό του και τις ιδέες του, δεν “βαφτίζει” “Εθνικό” κάτι που γνωρίζει πως υπακούει μόνο στην δική του ιδεολογία (κατ΄ άλλους, ιδεοληψία) και πως θα εκπνεύσει εκ των πραγμάτων όταν η κυβερνητική θητεία παρέλθει.
Εάν τα πράγματα ήταν τόσο απλά, η Βουλή θα έπρεπε να είχε κατασκευάσει ειδική πτέρυγα με τα κενοτάφια “εθνικών” (νομο)σχεδίων, όπως αυτό του υπουργού Δημόσιας Τάξεως.
Και, επιπλέον, δεν είναι “Εθνικό” επειδή ο κ. Χρυσοχοϊδης γνωρίζει πως είναι ανέφικτο να εφαρμοσθεί στην πράξη και πως όταν και όπου εφαρμοσθεί είναι εξαιρετικά πιθανό να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερες κοινωνικές συγκρούσεις απ΄ αυτές που υποτίθεται επιδιώκει να αποφύγει.
Οι αντιδράσεις
Από την …διαχείριση των δημοσίων συναθροίσεων μέχρι την ίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας, η κυβέρνηση βρίσκει απέναντί της ακόμα και τους “δικούς της” ανθρώπους. Συμπαγής η αντίδραση των πρυτάνεων, για παράδειγμα. Η αντίδραση ορισμένων βουλευτών της Ν.Δ έχει ενδιαφέρον: ανακαλύπτουν το “καθηγητικό κατεστημένο” που αντιδρά! Κατεστημένο –εφόσον είναι– που απαρτίζεται ακόμα και από επιφανή στελέχη του κόμματος, από συνδαιτημόνες υπουργών και του στενού κύκλου εξουσίας, ανθρώπους που σε άλλες περιπτώσεις θεωρούνται κρίκοι της αλυσίδας.
Εκτός, όμως, του ότι δεν είναι “Εθνικό”, το σχέδιο Χρυσοχοϊδη δεν είναι καν πρωτότυπο. Αντιγραφή ανάλογης προσπάθειας της κυβέρνησης Μακρόν είναι (μετά την γιγάντωση του κινήματος των “Κίτρινων Γιλέκων”), η οποία εξέπεσε πολιτικά και κοινωνικά και εν τέλει προκάλεσε μεγαλύτερες αντιδράσεις.
Όπως ορθώς παρατηρούν διάφοροι αναλυτές, το κείμενο του σχεδίου “συνιστά ένα ιδιότυπο «manual» αντιμετώπισης του δημοκρατικού δικαιώματος της κοινωνικής διαμαρτυρίας από την αστυνομία. Επίσης ένα δημόσιο εγχειρίδιο που εγείρει ζητήματα δημοκρατικών δικαιωμάτων, ατομικών ελευθεριών, ελευθεροτυπίας ενώ σημαντικό είναι και το θέμα του τρόπου της εφαρμογής ψηφισμένων από την Βουλή διατάξεων”.
Τρωτότητα και…ελευθεροτυπία
Οι έννοιες της “τρωτότητας” και της “επικινδυνότητας”, βασικοί πυλώνες του σκεπτικού Χρυσοχοϊδη, δρουν εν τέλει προληπτικά ώστε να δώσουν την ευχέρεια στην Αστυνομία (άρα στην πολιτική ηγεσία της) να απαγορεύει ή να καταστέλλει ακόμα και δημοκρατικά δικαιώματα. Βάσει ποίων την ανάλυση, ή ακόμα χειρότερα τις…πληροφορίες, θα αποφασίζεται πόσο “τρωτή” και πόσο “επικίνδυνη” είναι μία διαδήλωση ΠΡΙΝ αυτή ξεκινήσει; Ας σημειωθεί πως ακόμα και η παρουσία εισαγγελέα μετατρέπεται σε μια μάλλον “διακοσμητική” διαδικασία.
Όλα αυτά εμπεριέχουν μία ακόμα άκρως επικίνδυνη διάσταση, αποκαλυπτική των προθέσεων, σχετικά με τη λειτουργία του Τύπου.
Το σχέδιο του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη δημιουργεί εύλογα την υποψία από τον τρόπο που διατυπώθηκε ότι είχε στόχο τον έλεγχο της ενημέρωσης για τις διαδηλώσεις και κυρίως τις δραστηριότητες της αστυνομίας. Η φράση που περιέχονταν στο σχέδιο δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών για την πρόθεση του συντάκτη της: «Η αστυνομία θα οριοθετήσει έναν συγκεκριμένο χώρο για τους δημοσιογράφους και ένας ορισμένος εκ των προτέρων αξιωματικός θα λειτουργεί ως σύνδεσμος και δίαυλος επικοινωνίας μαζί τους καθ’ όλη την διάρκεια της συνάθροισης έχοντας ως στόχο την συνεργασία και την αμοιβαία κατανόηση».
Τελικώς η ηγεσία του υπουργείου αναγκάστηκε μετά την διαφαινόμενη κατακραυγή να εκδώσει διορθωτική ανακοίνωση στην οποία αναφέρει πως «oι δημοσιογράφοι – φωτορεπόρτερ είναι ελεύθεροι να καλύπτουν με όποιον τρόπο θέλουν και να πηγαίνουν όπου θέλουν σε μια συνάθροιση». Μάλιστα επικαλείται την …υγεία των δημοσιογράφων και των φωτο-ρεπόρτερ ως την αιτία που την οδήγησε στην αρχικά συγκεκριμένη διατύπωση. Αποκαλεί μάλιστα εκ προοιμίου οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία «καταχρηστική».
“Δόγμα” και όχι “Εθνικό” σχέδιο
Έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε με ένα “ΔΟΓΜΑ” Χρυσοχοϊδη και όχι ένα “ΕΘΝΙΚΟ” σχέδιο. Η κυβέρνηση βασίζεται στην ανοχή μερίδας της κοινωνίας απέναντι σε ακραία συντηρητικές πρακτικές. Άλλωστε, η στρατηγική του “νόμου και της τάξης” υπήρξε βασική παράμετρος της προεκλογικής τακτικής της Ν.Δ και η επιλογή του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη- Δημοσίας Τάξεως ακριβώς αυτόν τον στόχο υπηρετούσε και υπηρετεί.
Είναι πιθανό, παρά τις αντιδράσεις θεσμικών φορέων, σημαντικού τμήματος της κοινωνίας και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση να καταστήσει τις προθέσεις της νόμο του κράτους. Μπορεί να της δωθεί η δυνατότητα να κάνει ακόμα περισσότερες ασκήσεις καταστολής, όπως συνέβη πολλές φορές αυτούς τους 18 μήνες. Μπορεί να δημιουργηθεί ακόμα ένα “οχυρό” των…νοικοκυραίων στην δημόσια υποστήριξη μέσω μέσων μαζικής ενημέρωσης και δημοσκοπήσεων.
Παρά ταύτα, το “ΔΟΓΜΑ” Χρυσοχοϊδη θα καταπέσει στην πράξη διότι αυτή είναι η κατάληξη όλων των σχεδίων που δεν ανταποκρίνονται στις επιταγές της συναίνεσης και της λογικής. Ακόμα και τροπαιούχος, τώρα, ο κ. Χρυσοχοϊδης θα ηττηθεί στην πράξη αργότερα. Διότι η λογική και ο ρεαλισμός πάντοτε κερδίζουν, όσος χρόνος κι αν απαιτηθεί. Οι πληγές, όμως, θα μείνουν για καιρό ανοικτές…