Newsroom Team Δεν πρόκειται να επανέλθει για την Ελλάδα η υποχρέωση για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ που ίσχυε ως το 2019 τονίζει στην συνέντευξή του στο Capital.gr ο Yπουργός Oικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, οι ανατροπές που έφερε η κρίση του κορονοϊού σε όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες, οδηγούν πολλά από τα κράτη μέλη της ΕΕ (μαζί και την Ελλάδα) αλλά και θεσμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ, να τάσσονται υπέρ της συνέχισης των μέτρων στήριξης για επιχειρήσεις και εργαζομένους για όσο χρειαστεί και της παράτασης της δημοσιονομικής ευελιξίας και για το 2022. Μάλιστα από το καλοκαίρι θα ξεκινήσει πάλι ο διάλογος για τους δημοσιονομικούς κανόνες στην κατεύθυνση του να “συντονίζονται” καλύτερα με την λειτουργία της πραγματικής οικονομίας. Ξεκαθαρίζει δε ότι σε κάθε περίπτωση, η δημοσιονομική προσαρμογή θα γίνει μέσω της ανάκαμψης και όχι με μέτρα λιτότητας.
Εκτός από τα 27 δισ. για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν διατεθεί ήδη από το Μάρτιο του 2020, έως και το τέλος του περασμένου Φεβρουαρίου, ο κ. Σταϊκούρας προαναγγέλλει την νομοθέτηση μέσα τον Μάρτιο άλλων δύο μέτρων: Της κάλυψης παγίων δαπανών και του προγράμματος γέφυρα ΙΙ για την επιδότηση δόσεων επιχειρηματικών δανείων που θα εφαρμοστούν τον Απρίλιο.
Τονίζει επίσης ότι έχουν σχεδιαστεί και νέα μέτρα στήριξης, για τα οποία υπάρχει και σήμερα ένας αρχικός σχεδιασμός, αλλά θα υλοποιηθούν το καλοκαίρι.
Ο Υπουργός Οικονομικών συναρτά εμμέσως την εφαρμογή της μείωσης της προκαταβολής φόρου για τις πληττόμενες επιχειρήσεις με την επανεκκίνηση της οικονομίας και το δημοσιονομικό χώρο που θα δημιουργηθεί έως τότε.
Τέλος, προαναγγέλλει για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, την ολοκλήρωση της ανταλλαγής μετοχών για την εμβληματική επένδυση του Ελληνικού.
Κύριε Υπουργέ, αν το lockdown διαρκέσει για όλο τον Μάρτιο ή και παραπάνω θα συνεχίσετε να μέτρα στήριξης και τον Απρίλιο και αν χρειαστεί και τον Μάϊο; Αντέχει κάτι τέτοιο το δημόσιο ταμείο;
Θα μου επιτρέψετε να κάνω μια εισαγωγή σε τίτλους, αλλά την θεωρώ πάρα πολύ χρήσιμη. Στον ένα χρόνο της κρίσης, η ελληνική Πολιτεία έχει βοηθήσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις με 27 δισ. ευρώ.
Να δούμε τα μεγάλα μεγέθη:
-544.000 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες, έχουν μοιραστεί 6,8 δισ. μέσω των επιστρεπτέων προκαταβολών.
-Έχει δοθεί αποζημίωση ειδικού σκοπού, σε 1,7 εκατ. δικαιούχους ύψους περίπου τριών δισ. ευρώ.
-Ενάμιση δισ. ευρώ, είναι το κόστος της πλήρους κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών.
Στον ίδιο διάστημα είχαμε επίσης:
– Παρατάσεις επιδομάτων ανεργίας, που αθροίζουν στο 1 δισ. ευρώ.
-ΤΕΠΙΧ ΙΙ και εγγυοδοτικά προγράμματα, που μέχρι σήμερα έχουν βοηθήσει 31.235 επιχειρήσεις, με δάνεια 7,5 δισ. ευρώ.
-Απαλλαγή καταβολή δημοτικών τελών από κάποιες επιχειρήσεις, με κόστος 200 εκατ. ευρώ.
– Κλαδικά προγράμματα, για τον πρωτογενή τομέα με κόστος 300 εκατ. ευρώ.
– Μειώσεις ΦΠΑ στην εστίαση και τις μεταφορές με κόστος 200 εκατ. ευρώ.
– Κάλυψη τόκων δανείων επιχειρήσεων, με κόστος 240 εκατ. ευρώ
– Μείωση ενοικίων και καταβολή αποζημίωσης σε ιδιοκτήτες ύψους 84 εκατ. Το πρόγραμμα γέφυρα με επιδοτήσεις δόσεων ύψους 72 εκατ. ευρώ. Επίσης έχουμε δώσει 1 δισ. στην υγεία. Προσπάθησα να σας δώσω σε έναν χρόνο τι έχουμε δώσει για να βοηθήσουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Βεβαίως όσοι περισσότεροι είναι οι περιορισμοί και όσο περισσότερο εκτείνονται χρονικά, τόσο μεγαλύτερο είναι το κόστος για την οικονομία και τόσο δεν θα μπορέσει καμία πολιτεία σε όλο τον κόσμο να καλύψει το σύνολο των απωλειών για μέρος τμήματος της ελληνικής κοινωνίας.
Τα ταμειακά διαθέσιμα είναι 32,8 δισ. ευρώ, είναι σε αρκετά υψηλό επίπεδο, βεβαίως χαμηλότερα από ότι πριν ένα χρόνο αλλά ενισχύονται συνεχώς, μέσα από τις επιτυχημένες εκδόσεις που κάνουμε στις αγορές όπως η τελευταία με την έκδοση του 10ετούς ομολόγου με το κόστος το χαμηλότερο που έχει δανειστεί ποτέ η χώρα. Μόνο στο πρώτο τρίμηνο αντλήσαμε 5,5 δισ. ευρώ από τις αγορές από ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Πέρα από την ρύθμιση των 24 άτοκων έως 48 δόσεων για τις υποχρεώσεις Μαρτίου – Ιουνίου του 2020 το διάστημα από τον Ιούλιο του 2020 και μετά έχουν μείνει απλήρωτοι φόροι εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ. Για τις οφειλές αυτές ετοιμάζεται κάποια ειδική ρύθμιση;
Εκτός από την ρύθμιση αυτή, στο μεσοδιάστημα, έχουμε πάρει κι άλλες αποφάσεις. Οι δόσεις ρυθμισμένων οφειλών αυτής της περιόδου, έχουν μετατεθεί για το τέλος της ρυθμιζόμενης περιόδου. Υπάρχουν επίσης προγράμματα που έχει ψηφίσει η ελληνική πολιτεία, για να βοηθήσει πολίτες να ρυθμίσουν τις οφειλές που δημιουργήθηκαν λόγω κορονοϊού. Υπάρχουν επίσης. προγράμματα και στο τραπεζικό σύστημα, για τις αναστολές δανειακών υποχρεώσεων. Άρα συνολικά σε αυτό που λέγεται χρέος του Πολίτη, ιδιωτικό χρέος προς τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και εφορία έχουν γίνει πολλές διαφορετικές ρυθμίσεις για να βοηθήσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να ανασάνουν. Υπάρχει αναστολή πληρωμής σε 406.362 συνολικού ύψους 28,4 δισ. ευρώ. Το κρίσιμο θέμα από εδώ και πέρα, είναι να βοηθήσουμε αυτά τα νοικοκυριά να ανασάνουν ακόμα περισσότερο με τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα. Ο στόχος είναι ο κίνδυνος που υπάρχει σε παγκόσμιο, πανευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, για την διόγκωση του ιδιωτικού χρέους να αποφευχθεί ή τουλάχιστον να είναι σε επίπεδα τα οποία να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε.
Υπάρχει η προσδοκία για επανάληψη της μείωσης της προκαταβολής φόρου και το 2021 για τις πληττόμενες επιχειρήσεις Ποιες προϋποθέσεις θα πρέπει να εκπληρωθούν για εφαρμοστεί το μέτρο και για φέτος;
Η βασική προϋπόθεση, είναι να δούμε πως θα λειτουργήσει η οικονομία μέχρι τότε. Ξέρετε ότι υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα, αλλά και πολύ μεγάλη δυναμική στην λήψη των μέτρων. Παρακολουθούμε και ακολουθούμε τις επιλογές της κυβέρνησης στο υγειονομικό πεδίο έτσι ώστε με γρήγορα αντανακλαστικά, να βοηθήσουμε την κοινωνία. Αν με ρωτήσετε το επόμενο χρονικό διάστημα ποιες είναι η προτεραιότητες, εκτός από την καταβολή της επιστρεπτέας 6, έχουμε στα σκαριά το μηδενισμό των ενοικίων για τον μήνα Μάρτιο, έχουμε ένα πρόγραμμα γέφυρα ΙΙ, το οποίο θέλουμε να τρέχει τις επόμενες εβδομάδες για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Να επιδοτήσουμε τις δόσεις δανείων για να ελαφρύνουμε το ιδιωτικό βάρος που μπορεί να συσσωρευτεί. Έχουμε ένα πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών που συνεργαζόμαστε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να τρέξει προς τον Απρίλιο, ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ, έχουμε το πρόγραμμα επιδότησης τόκων δανείων από το Υπουργείο Ανάπτυξης περίπου 200 εκατ. ευρώ. Άρα τις επόμενες 40 ημέρες εστιάζουμε στον τομέα της ενίσχυσης των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτές είναι οι προτεραιότητες. Βλέποντας τις επιλογές της Κυβέρνησης στο υγειονομικό πεδίο τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, θα έχουμε καλύτερη ορατότητα για το πώς κινούνται τα δημόσια οικονομικά, έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να λάβουμε επιπλέον πρωτοβουλίες προς το καλοκαίρι όπως κάναμε και πέρσι. Βασικό στοιχείο είναι να είσαι κοντά στην επιχείρηση και στα πρώτα βήματα της επιστροφής στην κανονικότητα
Δηλαδή πότε να περιμένουμε την κάλυψη των παγίων δαπανών και το γέφυρα ΙΙ να νομοθετηθεί και να τεθεί σε εφαρμογή; Μέσα στον Μάρτιο θα περάσουν από την Βουλή. Στόχος μας είναι μέσα στον Απρίλιο, να εφαρμοστούν και τα δύο μέτρα εκεί τελειώνουμε με τα μέτρα στήριξης ή θα πρέπει να περιμένουμε και κάτι άλλο;
Στον προϋπολογισμό, είχαμε 7,5 δισ. ευρώ μέτρα για το 2021 για την ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Τα μέτρα αυτά, από 7,5 δισ. αυξήθηκαν στα 11,6 δισ.. Τα, 11,2 δημοσιονομικά και 400 εκατ. ρευστότητας στην οικονομία. Αυξήθηκαν, γιατί σε σχέση με τον προϋπολογισμό, οι περιορισμοί στη λειτουργία της οικονομίας είναι πιο σημαντικοί και σε μεγαλύτερη χρονική διάρκεια. Αυτά τα μέτρα που σας είπα, είναι μέρος των 11,5 δισ.. Υπάρχουν και άλλα μέτρα κι άλλες σκέψεις για το επόμενο χρονικό διάστημα, που θα εξαρτηθούν από την πορεία των δημόσιων οικονομικών. Άρα δεν εξαντλείται εδώ το οπλοστάσιο μας. Σας είπα ότι προς το καλοκαίρι, θα έχουμε μία καλύτερη εικόνα και τότε θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε σε νέες δράσεις.
Λέτε ότι το καλοκαίρι θα σχεδιάσετε νέα μέτρα ή τα έχετε σχεδιάσει και τότε θα τα εφαρμόσετε;
Έχουμε σχεδιάσει και έχουμε συμφωνήσει με τους θεσμούς, το πως κατανέμονται αυτά τα νέα μέτρα. Άρα, προφανώς υπάρχει ένας αρχικός σχεδιασμός. Αλλά όσο υπάρχει τόσο μεγάλη αβεβαιότητα μπορεί να μεταβληθεί αυτός ο βασικός σχεδιασμός, πάντα λειτουργώντας προς όφελος της κοινωνίας. Το αν θα χρειαστεί κάτι επιπλέον ή θα πρέπει να αλλάξουμε κάποια από τα μέτρα ανάλογα με το πώς κινείται η πραγματική οικονομία είναι κάτι που θα αξιολογήσουμε το επόμενο χρονικό διάστημα.
Κύριε υπουργέ έχετε άριστη γνώση των δρώμενων στην Ε.Ε.. Είναι δεδομένο πια ότι η δημοσιονομική χαλάρωση θα συνεχιστεί. Υπάρχει ενδεχόμενο το 2022 να επανέλθουμε πανευρωπαϊκά σε ένα πλαίσιο δημοσιονομικών στόχων; Θα αποκτήσει ξανά η Ελλάδα την υποχρέωση να επιτυγχάνει ετήσια πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ;
Η υγειονομική κρίση είναι παγκόσμια και ευρωπαϊκή. Το Μάιο του 2020 αποφασίσαμε σε επίπεδο Eurogroup και ECOFIN την δημοσιονομική ευελιξία για το 2020 Αυτή επεκτάθηκε για το 2021 και έχουμε πει πριν το καλοκαίρι να δούμε την εικόνα όπως διαμορφώνεται στο υγειονομικό, το οικονομικό και το κοινωνικό επίπεδο, για να αξιολογήσουμε το 2022. Σήμερα, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η ΕΚΤ, εκτιμούν ότι η Ευρώπη και όλα τα κράτη μέλη της θα γυρίσουν στο επίπεδο του 2019, σε ότι αφορά την ανάπτυξη, περίπου στο τέλος του 2022. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη είναι πρόδηλο ότι θα πρέπει η δημοσιονομική ευελιξία να εξακολουθήσει να υφίσταται και την επόμενη χρονιά.
Τα μέτρα ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, – αυτό είναι θέση και της ελληνικής Κυβέρνησης – δεν πρέπει να αποσυρθούν πριν βεβαιωθούν ότι υπάρχουν ικανοποιητικοί ρυθμοί οικονομικής μεγέθυνσης, δηλαδή ισχυρή ανάκαμψη. Γιατί η ανάκαμψη θα οδηγήσει στην βελτίωση των οικονομικών μεγεθών και μεταγενέστερα στη δημοσιονομική σταθερότητα και όχι τα μέτρα λιτότητας για να απαντήσω και σε αυτό το ερώτημα σας.
Θέμα προς συζήτηση είναι και η αναθεώρηση του συμφώνου σταθερότητας Είχαμε ξεκινήσει να συζητάμε την αναθεώρηση πριν την υγειονομική κρίση και εκτιμώ ότι θα συνεχίσουμε στο δεύτερο εξάμηνο του 2021 όταν – όπως εκτιμώ – επανέλθει η δημοσιονομική ισορροπία στην Ευρώπη με διαφορετικούς όρους όμως από ότι έχει αποφασιστεί μέχρι σήμερα.
Τι καλό μπορεί να περιμένει η Ελλάδα από την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων;
Προφανώς να μην υπάρχουν δημοσιονομικοί στόχου όχι να είναι εκτός του πλαισίου που λειτουργεί η πραγματική οικονομία σήμερα. Αυτό σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και όχι μόνο για την Ελλάδα. Δεύτερον να υπάρχει δυνατότητα συνέχισης των μέτρων στήριξης της οικονομίας. Τρίτον σε ότι αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει μεσομακροπρόθεσμα το δημοσιονομικό πλαίσιο στην Ευρώπη αυτό να έχει χαρακτηριστικά και δημοσιονομικής σταθερότητας αλλά και δημοσιονομική ευελιξία. Σας θυμίζω ότι στο σύμφωνο σταθερότητας υπήρχε μία πρόβλεψη που δεν εφαρμόστηκε και στην περίπτωση της Ελλάδος. Η αρχή ότι, αξία δεν έχει τόσο αυτό που λέγεται πρωτογενές πλεόνασμα όσο το κυκλικά διορθωμένο πρωτογενές πλεόνασμα Τι σημαίνει αυτό με πολύ απλούς όρους. Ότι αν μια χώρα βρίσκεται σε βαθιά ύφεση, η ύφεση δεν πρέπει να προσμετράται ουσιαστικά στους δημοσιονομικούς κανόνες γιατί ουσιαστικά σε οδηγεί στη λήψη δημοσιονομικών αποφάσεων που επιβαρύνουν την ύφεση σε σχέση με την προσπάθεια που έχει κάνει μία χώρα. Η Ελλάδα έχει, κάνει μία τρομερή δημοσιονομική προσαρμογή, με απίστευτες θυσίες της ελληνικής κοινωνίας την οποία και σήμερα ευχαριστώ. Βγάζοντας, όπως σας περιέγραψα την ύφεση, που ήταν πολύ βαθιά τα μνημονιακά χρόνια, ουσιαστικά η Ελλάδα έχει κάνει την μεγαλύτερη προσαρμογή στην Ευρώπη. Τούτο επιτεύχθηκε με μεγάλο κόστος: Με αυξήσεις φόρων, με μειώσεις δαπανών με μειώσεις συντάξεων, μειώσεις μισθών από διαφορετικές κυβερνήσεις με διαφορετική ένταση και έκταση και διαφορετικές προτεραιότητες. Αυτό είναι τα τρία στοιχεία τα οποία έχουμε θέσει στο τραπέζι επιμένουμε και η πλειοψηφία των χωρών θεωρώ ότι κινείται σε αυτή την κατεύθυνση.
Άρα μου λέτε ότι στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ δεν θα ξαναδούμε;
Με τα δεδομένα τα οποία έχουμε σήμερα, όχι. Πάντως παράλληλα με τα μέτρα στήριξης προχωρούμε ως χώρα και μεταρρυθμίσεις. Εκτός από τα μέτρα ενίσχυσης της κοινωνίας προωθούμε και αναβαθμίζουμε και το μεταρρυθμιστικό προφίλ της κυβέρνησης. Θα συνεχίσουμε να υλοποιούμε μεταρρυθμίσεις. Ξέρετε πολύ καλά ότι και εμείς ως Υπουργείο Οικονομικών υλοποιούμε πλήθος μεταρρυθμίσεων. Σας θυμίζω το πλαίσιο το οποίο ολοκληρώθηκε πριν από μικρό χρονικό διάστημα για την προσέλκυση Επενδύσεων ιδιωτών και συνταξιούχων στην Ελλάδα (σ.σ. το πλέγμα μέτρων του Non Dom) το οποίο προσελκύει μεγάλο ενδιαφέρον από το εξωτερικό. Θα θυμίσω τις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει για τη διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου το οποίο από σήμερα ξεκινάει να υλοποιείται σε τμήμα συμπατριωτών μας, επιχειρήσεων και αφορά το πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας. Σας θυμίζω τις ρυθμίσεις που κάνουμε για να εξυγιάνουμε δημόσιους φορείς που επιβάρυναν με πολλά εκατομμύρια τον προϋπολογισμό.
Να σας πω τέλος ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μετά από πολύ στενή συνεργασία και πολλή δουλειά που έγινε το προηγούμενο διάστημα, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος, σε ότι αφορά το Υπουργείο Οικονομικών και την επένδυση στο Ελληνικό, και αυτή αφορά στην υπογραφή της σύμβασης διανομής και τις διαδικασίες εισφοράς των εμπραγμάτων δικαιωμάτων έτσι ώστε να προχωρήσει με ακόμα ταχύτερους ρυθμούς το έργο στο Ελληνικό.