Ο αργός ρυθμός διάθεσης εμβολίων περιορίζει τα κέρδη από το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις οικονομίες που εξαρτώνται από τον τουρισμό, όπως η Ελλάδα, αναφέρει ο οίκος Moody’s.
Στις 17 Μαρτίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της για το λεγόμενο Ψηφιακό Πράσινο Πιστοποιητικό, που στοχεύει στη διευκόλυνση της διασυνοριακής κυκλοφορίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά θα μπορούσε αργότερα να παραταθεί σε χώρες εκτός ΕΕ κατά περίπτωση. Οι αρχές ελπίζουν να ξεκινήσουν εγκαίρως το πρόγραμμα για την κρίσιμη καλοκαιρινή περίοδο της Ευρώπης τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Ωστόσο, όπως τονίζει η Moody’s, η ανάπτυξη, η δοκιμή και η έναρξη αυτού του ψηφιακού πιστοποιητικού μέχρι το καλοκαίρι θα είναι πρακτικά δύσκολη. Οι ανησυχίες σχετικά με την προστασία των δεδομένων και τα πρότυπα απορρήτου είναι επίσης πιθανό να εμποδίσουν τη συμφωνία των κυβερνήσεων για το σύστημα και να αποδυναμώσουν την αποδοχή στο ευρύ κοινό.
Επιπλέον, ακόμη και αν αναπτυχθεί εγκαίρως για το καλοκαίρι, ο αργός ρυθμός του προγράμματος εμβολιασμού της ΕΕ είναι πιθανό να περιορίσει τυχόν κέρδη.
Η μέση ηλικία ενός ατόμου που έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου στην ΕΕ είναι σήμερα 62,9, σε σύγκριση με 61,3 στο Ηνωμένο Βασίλειο, 59,3 στις Ηνωμένες Πολιτείες) και 45,7 Ισραήλ.
Αντίθετα, σχεδόν οι μισοί από τους διεθνείς τουρίστες στην ΕΕ είναι ηλικίας 45 ετών και κάτω, ενώ πολλοί ταξιδιώτες σε αυτήν την ηλικία είναι πιθανό να συνοδεύονται από νεότερα μέλη της οικογένειας που είναι επιλέξιμα για εμβόλιο, αλλά δεν έχουν εμβολιαστεί, επισημαίνει ο οίκος. Εάν δεν έχει εμβολιαστεί πλήρως ένα σημαντικό μερίδιο του πληθυσμού που είναι πιθανότερο να ξεκινήσει διεθνή ταξίδια αναψυχής πριν από τον Ιούνιο, η χρήση των τεστ COVID-19 από μόνη της θα ήταν απίθανο να αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των τουριστών πάνω από τα επίπεδα του 2020. Η Κομισιόν έχει ως στόχο να εμβολιάσει τουλάχιστον το 70% του ενήλικου πληθυσμού “μέχρι το καλοκαίρι”.
Η αποτυχία θέσπισης των προϋποθέσεων για την αναζωογόνηση του διεθνούς τουρισμού στην ΕΕ φέτος το καλοκαίρι θα είχε ως αποτέλεσμα μια ασθενέστερη οικονομική ανάκαμψη για τις χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από τον τουρισμό. Πέρυσι, επισημαίνει ο οίκος, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και οι ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια που σχετίζονται με την πανδημία οδήγησαν σε μείωση κατά 57% των διανυκτερεύσεων στην ΕΕ, ενώ οι διανυκτερεύσεις ξένων τουριστών μειώθηκαν κατά 74%. Οι συνολικές διανυκτερεύσεις μειώθηκαν περισσότερο από 70% στην Κύπρο, στην Ελλάδα, στη Μάλτα και στην Ισπανία. Αυτές οι τέσσερις χώρες μαζί με την Πορτογαλία , την Κροατία και την Ιταλία σημείωσαν από τις μεγαλύτερες συρρικνώσεις του ΑΕΠ στην ΕΕ το 2020, κυμαινόμενες μεταξύ του 5,1% για την Κύπρο και του 7% για τη Μάλτα έως 11% για την Ισπανία.
Αυτό με τη σειρά του θα αυξήσει τον κίνδυνο μόνιμων αρνητικών επιπτώσεων στην οικονομία τους, καθώς οι επιχειρήσεις και οι θέσεις εργασίας στον τομέα του τουρισμού και της φιλοξενίας θα είναι όλο και πιο πιθανό να εξαφανιστούν οριστικά, εκτός εάν οι κυβερνήσεις παρέχουν περαιτέρω οικονομική στήριξη στον τομέα.
Η περαιτέρω στήριξη με τη σειρά της θα ασκήσει νέα πίεση στα ήδη “τεντωμένα” δημόσια οικονομικά χωρών όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία, ενδεχομένως εξασθενίζοντας τη δημοσιονομική τους ισχύ. Αυτό κινδυνεύει να επιδεινώσει τα οικονομικά κενά μεταξύ της βόρειας και της νότιας Ευρώπης.
Αυτό, όπως καταλήγει η Moody’s, θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης ΕΕ, η οποία πρόκειται να αποτελέσει θεσμική πρόκληση για ορισμένες χώρες της Νότιας Ευρώπης. Ανάλογα με το μέγεθος της οικονομικής ζημίας, θα μπορούσε ακόμη και να αυξήσει την πίεση για πρόσθετες δημοσιονομικές μεταβιβάσεις και να αποτελέσει μια νέα δοκιμασία για τη συνοχή και την ικανότητα του μπλοκ του ευρώ να δημιουργήσει μια κοινή απάντηση στη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία.