Με τρία έντονα “ναι” και ισάριθμα ηχηρά “όχι” τοποθετούνται τα κόμματα στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, σχετικά με την άρση των περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων του εξωτερικού, γεγονός που καθιστά δύσκολη συγκέντρωση των 200 ψήφων, που επιτάσσει το Σύνταγμα για την ψήφισή του.
Η ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ και η Ελληνική Λύση τάσσονται υπέρ του νέου νοθετήματος, το οποίο απαλείφει τους όρους και τις προϋποθέσεις που έθετε ο προηγούμενος νόμος του Δεκεμβρίου 2019, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το ΜεΡΑ 25 καταψηφίζουν, με διαφορετικό ωστόσο σκεπτικό το κάθε κόμμα.
Κατά την πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, όπου εισήχθη το νομοσχέδιο προς επεξεργασία, στο επίκεντρο των αγορεύσεων των εισηγητών των κομμάτων βρέθηκε η αντιπαραθέση ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς ωστόσο να λείπουν οι βολές των εκπροσώπων της αντιπολίτευσης, τόσο προς την κυβέρνηση για “ευκαιριακή αντιμετώπιση του θέματος”, όσο και προς τον ΣΥΡΙΖΑ για “νέα κυβίστηση μετά τις δηλώσεις Τζάκρη για άρση όλων των περιορισμών”.
Ο εισηγητής της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, παρατήρησε πως “η συζήτηση που ξεκινά σήμερα στην επιτροπή μας και θα καταλήξει με την ψηφοφορία στην ολομέλεια, θα κρίνει τελικά δύο μείζονα πολιτικά ζητήματα: Πρώτον, εάν η σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία θα πράξει το καθήκον της, ρυθμίζοντας και κατοχυρώνοντας οριστικά την δυνατότητα των Ελλήνων της Διασποράς – όλων των Ελλήνων της Διασποράς – να συμμετέχουν και να συνδιαμορφώνουν ισότιμα με τους εντός των συνόρων Έλληνες την ιστορική διαδρομή του έθνους, χωρίς περιττές προϋποθέσεις, χωρίς αυθαίρετους περιορισμούς, χωρίς γραφειοκρατικά αναχώματα. Και δεύτερον, το δεύτερο πολιτικό ζήτημα είναι, εάν οι πολιτικές δυνάμεις – και ειδικά τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ειδικότερα ακόμα η μείζον αντιπολίτευση- θα έχουν το πολιτικό σθένος να μην θυσιάσουν στον βωμό του σημερινού μικρού κομματικού συμφέροντος το διαρκές εθνικά μεγάλο. Εάν θα δηλώσουν παρών στο μεγάλο αυτό βήμα που έχει αδικαιολόγητα καθυστερήσει μισό αιώνα, ή εάν θα καταγραφούν ως μικροκομματικά και – επιτρέψτε μου να πω – κουτοπόνηρα απόντες”, τόνισε συμπερασματικά.
Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κουμουτσάκος, ο εθνικός ληξίαρχος θα καταγράψει την στάση όλων μας, και ευχήθηκε να καταγράψει “300 ιστορικά ‘ναι’ και κανένα μικρό ‘όχι'”, ώστε η Βουλή των Ελλήνων να επιβεβαιώσει με συντριπτική πλειοψηφία ακριβώς αυτό: ότι θα είναι η Βουλή όλων των Ελλήνων. “Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα: Όλα τα άλλα κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι υποσημειώσεις” είπε. Απευθυνόμενος δε, προς τα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, παρατήρησε πως είναι στο χέρι τους, και στην δική τους ευθύνη αν θα επιλέξει την άρνηση της υποσημείωσης ή την συμμετοχή σε μια ιστορική απόφαση. “Αυτή τη στιγμή, εχουμε την ευκαιρία σε αυτή την συγκυρία των 200 χρόνων από την Επανάσταση, να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και των συνταγματικών μας υποχρεώσεων – και αν θα δώσουμε στο Έθνος την δυνατότητα να συμπορεύεται και να αθροίζει δυνάμεις απέναντι σε ισχυρές παρούσες προκλήσεις, είτε στο εξωτερικό μέτωπο, είτε στην ανάγκη να δώσουμε μια μάχη μαζί για την ανάταξη της μεταπανδημικής οικονομίας. Αυτό το μήνυμα θα βγει από μια τέτοια μείζονος πολιτικής και ιστορικής σημασίας απόφαση. Επιλέξτε κύριοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης αν θα είσαστε μαζί σε αυτό ή χώρια. Εάν θα καταγραφείτε ως εκείνοι που απέτρεψαν ένα τέτοιο ενδεχόμενο στην παρούσα συγκυρία, ιστορική, αλλά και πολιτικής εγρήγορσης και ανάγκης, απέναντι σε μεγάλες προκλήσεις. Τελικά προσπαθήστε να τα βρείτε με τον ίδιο σας τον εαυτό”, κατέληξε ο εισηγητής της ΝΔ.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος, καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι σύρει την Βουλή σε μια εξαρχής προβληματική διαδικασία, δεδομένου ότι, αντί να εφαρμοστεί ο υφιστάμενος νόμος (ο οποίος μάλιστα ψηφίστηκε με 190 ψήφους) προχωρεί σε νέα νομοθέτηση, μετερχόμενη “φθηνούς επικοινωνιακούς λόγους”. Ο κ. Κατρούγκαλος, υποστήριξε ότι η κυβέρνηση θέλει να εργαλειοποιήσει την ψήφο των απόδημων και απέδοσε “το πυροτέχνημα αυτό” σε προσπαθεια της κυβέρνησης “να αλλάξει ατζέντα” από τα φλέγοντα θέματα στα οποία απέτυχε, αλλά και σε έναν “γενικότερο επικοινωνιακό αντιπερισπασμό: την πρόθεση του υπουργού να αποδράσει από την υποχρέωσή του να εφαρμόσει τον νόμο”. Ο κ. Κατρούγκαλος επικαλέστηκε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία, από τους 800.000 Έλληνες του εξωτερικου, εδώ και δύο μήνες που είναι ενεργή η πλατφόρμα για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους, έγιναν λιγότερες από 1000 αιτήσεις, και οι εγγραφές αριθμούνται σε μόλις 100.
Αναφερόμενος στα όσα υποστηρίζει η κυβερνητική πλευρά σχετικά με τις δηλώσεις της Θεοδώρας Τζάκρη, ανέφερε ότι αυτή ήταν εξαρχής η θέση του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο υπαναχώρησε ώστε να υπάρξει νόμος, όπως και έγινε.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, έκανε λόγο για ατελέσφορη και αλυσιτελή πρόταση εκ μέρους της κυβέρνησης και αντιπαρέβαλλε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ να εκλέγουν οι Έλληνες του εξωτερικού τους εκπροσώπους τους, σε αντίθεση με αυτή που τους θέλει να ψηφίζουν κόμμα. “Χάνετε τις ψήφους από το εσωτερικό και επιζητείτε να εισπράξετε το καλπονοθευτικό μπόνους από τους Έλληνες του εξωτερικού. Κούνια που σας κούναγε όμως, αν νομίζετε ότι έχετε τους απόδημους στο τσεπάκι σας”, είπε προς τον Μάκη Βορίδη.
Εκ μέρους του ΚΙΝΑΛ, η Ευαγγελία Λιακούλη, από την αρχή της ομιλίας της απευθύνθηκε στον Γ. Κατρούγκαλο για να πει ότι “στέλνει την μπάλα στην εξέδρα”, ακριβώς “γιατί θέλει να διακοπεί ο αγώνας”, όπως γίνεται στο ποδόσφαιρο – δεν απαντά όμως στο ένα και μοναδικό ερώτημα που τίθεται αυτή τη στιγμή: “Θέλουμε ή δεν θέλουμε να ψηφίζουν οι Έλληνες του εξωτερικού;”.
“Θα πρέπει να απαντήσουμε. Η συζήτηση είναι αυτή και είναι πολιτική. Θέλετε να ψηφίζουν; Ναι ή όχι; Μας είπαμε για τους κόφτες που θέλατε να βάλετε. Η αλήθεια είναι ότι αυτό που είπατε, είναι πως δεν θέλετε να προσμετράται η ψήφος τους στο εθνικό αποτέλεσμα. Ξέρει λοιπόν ο κόσμος ότι εσείς δεν θέλετε”, είπε η κ. Λιακούλη προς τον κ. Κατρούγκαλο και κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ για “κυβίστηση και ανακυβίστηση” σχετικά με τις δηλώσεις Τζάκρη.
“Αντί να επισημάνετε τα σοβαρά, κρύβεστε πίσω από τους πολιτικούς φόβους σας, ότι δεν θα σας ψηφίσουν. Θεωρείτε συντηρητικό το Σώμα των Ελλήνων του εξωτερικού. Ένας μεγάλος χαμένος όμως μπορεί να είμαστε εμείς, αλλά δεν μας απασχολεί αυτό. Εμείς θέλουμε να ψηφίζουν. Υπάρχει η δυνατότητα να το κάνουμε και δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο”, είπε επίσης η κ. Λιακούλη. Η αγορήτρια του ΚΙΝΑΛ, κάλεσε επίσης τον υπουργό Εσωτερικών να απαντήσει εάν ισχύουν τα στοιχεία περί ελάχιστης προσέλευσης των ομογενών να εγγραφούν στους καταλόγους και ανέφερε ότι αν ισχύουν, αυτό σημαίνει ότι απέτυχε ο προηγούμενος νόμος, διότι – όπως είπε – “έχουμε ένα νομοθέτημα με το οποίο συνυπήρξαμε κοινοβουλευτικά αλλά δώσαμε αποτέλεσμα με κόφτες, που αποτρέπει τελικά την εγγραφή στους καταλόγους […] Έχετε ευθύνη υπουργέ, γιατί οι ομογενείς περιμένουν, προσδοκούν και πιστεύουν ότι η Βουλή θα συζητήσει σοβαρά. Το δικαιώμα της επιστολικής ψήφου στα περισσότερα κράτη είναι απολύτως αυτονόητο. Είμαστε πολύ πίσω” είπε τέλος η κ. Λιακούλη.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, αφού καταλόγισε στη ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ ότι μιλούν σαν να προέρχονται από παρθενογέννηση, είπε πως “επειδή η κ. Τζάκρη έκανε αυτές τις ανεκδιήγητες δηλώσεις, η κυβέρνηση ανοίγει νομοπαρασκευστική συζήτηση” και την κατηγόρησε την ΝΔ ότι πολιτική προτεραιότητά της είναι “να γίνει εδώ ένα δικομματικό σόου […] Αποδεικνύεται έτσι, ο πολιτικός τυχοδιωκτισμός όλων, τα πολιτικά παιχνίδια που παίζονται στις πλάτες των ομογενών και η απροκάλυπτη και αποκρουστική ψηφοθηρία. Τους αντιμετωπίζετε σαν κουκιά και την ίδια ώρα είστε τα κόμματα που ευθύνεστε για τον ξεριζωμό τους. Σήμερα οι θύτες εμφανίζονται ως προστάτες” ανέφερε ο κ. Γκιόκας.
Επί της ουσίας του νομοσχεδίου, ο κ. Γκιόκας δήλωσε την πλήρη διαφωνία του ΚΚΕ, με το σκεπτικό ότι το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ελλάδα θα διαμορφώνεται χωρίς κριτήρια, από όσους δεν θα υφίστανται και το αποτέλεσμά του. Αφού έκανε λόγο για “αναχρονιστικό δίκαιο του αίματος για απόκτηση ιθαγένειας που συνεπάγεται την αυτόματη εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους”, τόνισε ότι δεν είναι δυνατόν άνθρωποι που δεν έχουν καμία σχέση με την Ελλάδα κι έχουν έναν συγγενή στη χώρα, να συνδιαμορφώνουν το εκλογικό αποτέλεσμα, άρα και την πολιτική που ακολουθείται, αλλά να παίρνουν σύνταξη στο εξωτερικό, να εργάζονται με συνθήκες εξωτερικού, να μην καλούνται να φυλάξουν τα σύνορά μας κλπ..
Ο κ. Γκιόκας κατηγόρησε επίσης τον ΣΥΡΙΖΑ ότι, μέσω της κ. Τζάκρη, πήγε να χαϊδέψει τα αυτιά των ομογενών, αλλά από την άλλη πλευρά δεν τους είπε ότι δεν θέλει να προσμετράται η ψήφος τους στο εκλογικό αποτέλεσμα. Κατέληξε δε, λέγοντας πως απέναντι στα πολιτικά απιχνίδια, το ΚΚΕ προτείνει ένα σύστημα που θα λαμβάνει υπόψη του την ενεργητική σχέση οικονομικών και κοινωνικών δεσμών με την Ελλάδα, την διαπίστωση ενός ελαχιστου χρόνου παρουσίας στην Ελλάδα και την αυτοπρόσωπη παρουσία των ψηφοφόρων σε εκλογικά τμήματα του εξωτερικού.
Από την Ελληνική Λύση, ο Κ. Χήτας, επανέλαβε την θέση του κόμματός του “όλοι οι Ελληνες να ψηφίζουν” και προσέθεσε ότι η θέση αυτή αποτελεί βαθιά πίστη, εν αντιθέσει με το κυβερνών κόμμα που βλέπει σαν ψηφοδέλτια τους Έλληνες του εξωτερικού και δεν χάνει ευκαιρία να τους εκμεταλλευτεί μόνο και μόνο για την ψήφο τους
“Δηλαδή τι έγινε; Ακούσατε τον ΣΥΡΙΖΑ και σπεύσατε. Εσείς δεν ήσασταν που φέρατε τους περιορισμούς για την ψήφο των ομογενών και σας λέγαμε να τους άρετε, αλλά δεν μας ακούγατε;” ρώτησε ο κ. Χήτας προς τον Μάκη Βορίδη. Απευθυνόμενος δε προς τον ΣΥΡΙΖΑ, είπε πως “έβαλε αυτογκόλ με τις δηλώσεις Τζάκρη, την πάτησε, και τώρα τους ψήνει η κυβέρνηση και κάνει καζούρα σε βάρος τους”.
Τέλος, ο κ. Χήτας ξεκαθάρισε ότι πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι Έλληνες του εξωτερικού στα δρώμενα της πατρίδας, προέταξε την ανάγκη να δοθούν κίνητρα ώστε να επιστρέψουν και εξέφρασε προβληματισμούς για την κατάργηση της Διακομματικής Επιτροπής.
Η ειδική αγορήτρια του ΜεΡΑ25, Φωτεινή Μπακαδήμα, ξεκαθάρισε από την αρχή της τοποθέτησής της, ότι το κόμμα της αναγνωρίζει την ανάγκη να έχουν συμμετοχή στα πολιτικά πράγματα της χώρας οι Έλληνες του εξωτερικού, επανέφερε ωστόσο την πρόταση για διαχωρισμό τους σε εκείνους που έφυγαν στα χρόνια της κρίσης και σε όσους ζουν πολλά χρόνια στο εξωτερικό, ώστε οι μεν πρώτοι να ψηφίζουν για την Περιφέρεια στην οποία ανήκαν πριν φύγουν από την χώρα, οι δε δεύτεροι να εκλέγουν εκπροσώπους τους. Εξήγησε ότι το προτεινόμενο νομοσχέδιο απαλείφει ένα κομμάτι της διαφωνίας του κόμματός της από τον νόμο που υφίσταται σήμερα και ψηφίστηκε το 2019 – αυτό όμως δεν είναι αρκετό, διότι δεν εξασφαλίζει την ισονομία. Ως εκ τούτου, δήλωσε ότι το ΜεΡΑ25 το καταψηφίζει. Τέλος, η κ. Μπακαδήμα είπε πως ούτε η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκει συμφωνο το κόμμα της, και καταφέρθηκε εναντίον του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, λέγοντας πως προκαλεί απορία η στάση του, μετά τις δηλώσεις Τζάκρη να καταψηφίσει, αλλά “εμάς δεν μας εντυπωσιάζει αυτό: Αφού έκανε το ‘όχι’ ναι, τώρα κάνει το ‘ναι’ όχι”.