Πολεμικό κατά του Τζο Μπάιντεν ήταν το κλίμα στον Τουρκικό Τύπο, προϊδεάζοντας ότι ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα εμφανιστεί λάβρος μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.
του Μιχάλη Ψύλου
«Οι ΗΠΑ ήταν πάντα με τους εχθρούς μας», έγραφε η Yeni Safak. «Προετοιμασία για αντίποινα» ήταν ο τίτλος της Milliyet. «Η ιστορία και το δίκαιο είναι στο πλευρό μας» ,υποστήριζε η Hurriyet .«Οι ΗΠΑ παίζουν το τελευταίο τους χαρτί», σύμφωνα με την Aksam. «Δυσαρέσκεια για τις ΗΠΑ, αντίδραση στον Μπάιντεν» ,τόνιζε η Dunya. «Στενόμυαλο» χαρακτήριζε τον Μπάιντεν η Millat ,ενώ η Sabah προτίμησε να επιτεθεί στους ηγέτες της αντιπολίτευσης ως «φίλοι του Μπάιντεν». Μοναδική εξαίρεση η αριστερή Evrensel που έγραφε απλώς ότι «δεν θα ζήσουμε με το 1915»!
Οσο και αν ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος «βράζει», το περίεργο ήταν ότι σχεδόν επί 72 ώρες μετά το μήνυμα Μπάιντεν ,είχε επιλέξει, τη σιωπή. Μέχρι και τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ,είχε αφήσει όλους τους άλλους «να βγάλουν το φίδι από την τρύπα» εναντίον του Μπάιντεν .Και όμως, μετά τη συνεδρίαση, εμφανίστηκε αναπάντεχα ήπιος για …Ερντογάν . Απάντησε στον Αμερικανό πρόεδρο ως …καθηγητής Ιστορίας! : «Ο Μπάιντεν εκανε αβάσιμες και άδικες δηλώσεις. Αυτές οι δηλώσεις μας ενοχλούν πολύ» περιορίστηκε να πει ο Τούρκος πρόεδρος, προσθέτοντας: «Εγώ μιλώ με έγγραφα. Δεν μιλώ όπως ο κ. Μπάιντεν. Αφήστε τους να έρθουν και να εξετάσουν τα αρχεία” είπε ο Ερντογάν ,κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία .
Η «κολοτούμπα» μεγάλη για Ερντογάν. Μεγάλο ήταν όμως το δίλημμά του : Να κλιμακώσει τη σύγκρουση για να ικανοποιήσει την εθνικιστική πτέρυγα στην Τουρκία ή να κρατήσει όσο γίνεται πιο χαμηλούς τόνους ,σε μια περίοδο που η οικονομία είναι στα τάρταρα και χρειάζεται όσο τίποτα άλλο τις ξένες επενδύσεις; Και με την οικονομία να βυθίζεται! Τη λίρα να υποχωρεί δραματικά χθες ,με το ευρώ να ανταλλάσσεται έως και με 10,27 λίρες και το δολάριο με 8,48 . Σήμανε …Οθωμανική υποχώρηση, λοιπόν ο Τούρκος Πρόεδρος.
Το κλίμα που επικρατεί άλλωστε στην Αγκυρα, είχε εκφράσει νωρίτερα ο πολύ γνωστός δημοσιογραφος Μουράτ Μπαρντακσί, στη στήλη του στο Habertürk : «Δεν χρειάζεται να ανησυχούμε, ούτε να ντρεπόμαστε ή να θυμώνουμε επειδή ο Τζο Μπάιντεν αναφέρθηκε στα γεγονότα του 1915 ως ” γενοκτονία ” ! Δεν υπάρχει τέτοιο περιστατικό στην ιστορία μας για το οποίο να ντρεπόμαστε , ούτε ένα έγγραφο που θα μας κάνει να αισθανθούμε το ίδιο στα αρχεία μας»! Τι κι αν έχουν γραφτεί από εκατοντάδες ιστορικούς σε όλον τον κόσμο χιλιάδες τόμοι για την γενοκτονία των Αρμενίων. Αφού τα γεγονότα δεν έχουν καταγραφεί στα τουρκικά αρχεία, αλίμονο στα …γεγονότα.
Οργή και για την… «Κωνσταντινούπολη»
Και δεν ήταν μόνο η λέξη «γενοκτονία» που εξόργισε την επίσημη Τουρκία, αλλά και το γεγονός ότι ο Μπάιντεν αποκάλεσε «Κωνσταντινούπολη» στο μήνυμά του την «Istanbul».Σε ένα άρθρο-παραλήρημα κατά του Αμερικανού Προέδρου, ο Μεχμέτ Μπαρλάς, ο κεντρικός σχολιαστής της Sabah , γράφει : «Ανίκανος να ανέβει από μόνος του τις σκάλες στο αεροπλάνο και ξεχνώντας ακόμη και τα ονόματα ων υπουργών του σε συνεντεύξεις τύπου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε τα γεγονότα του 1915 “Γενοκτονία” και ονόμασε «Κωνσταντινούπολη» την Istanbul». Για να …ισοφαρίσει τις ευθύνες , ο σχολιαστής της Sabah υπενθυμίζει τις σφαγές των Ινδιάνων στην Αγρια Δύση: «Επειδή αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να ξέρει τι είναι η γενοκτονία γιατί έχει επιφανειακή γνώση για την ιστορία και τις εξελίξεις στα παγκόσμια γεγονότα, αναρωτήθηκε ποτέ τι έγιναν οι Τσερόκι που σφαγιάστηκαν το 1890 στην Καλιφόρνια;»
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο διευθυντής της ερντογανικής Yeni Safak,Ισμαήλ Καραγκιούλ εξαπολύει σφοδρή επίθεση στον Μπάιντεν και στην Αμερική: «Ένα κράτος που ιδρύθηκε με το αίμα εκατομμυρίων, δολοφονώντας εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους ακόμη και τον 21ο αιώνα, ο ανίκανος ηγέτης μιας χώρας που δεν μπόρεσε να επιλέξει σωστά τον πρόεδρό της και έχει ταπεινωθεί στον κόσμο , δεν έχει την ηθική ικανότητα να αξιολογεί ένα γεγονός που συνέβη πριν από 100 χρόνια» γράφει ο διευθυντής της Yeni Safak. Ευρισκόμενος επίσης σε παραλήρημα, ο Καραγκιούλ απειλεί ότι «η Τουρκία θα αλλάξει τον άξονα της γης και αυτός είναι ο φόβος του Μπάιντεν και των υποστηρικτών του εκτός ,αλλά και εντός της χώρας Αυτό το είδαμε στο Καραμπάχ. Το έχουμε δει στη Συρία, το Ιράκ, τη Λιβύη, τη Μεσόγειο και το Αιγαίο. Θα δούμε σε πολλές ακόμη περιοχές και χώρες»!
Απειλές για την Ελλάδα
Το ψυχροπολεμικό αυτό κλίμα κυριάρχησε μεν και στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που υποτίθεται ότι κεντρικό θέμα είχε την πανδημία που έχει λάβει εφιαλτικές διαστάσεις .Οι δύο λέξεις του Μπάιντεν “γενοκτονία” και “Κωνσταντινούπολη” μετέτρεψαν όμως σε ένα ριγκ κατά του …αόρατου εχθρού τη γιγαντιαία αίθουσα συνεδριάσεων στο Προεδρικό Μέγαρο στην Αγκυρα . Και αφού με την Αμερική είναι λίγο δύσκολο να τα βάλει στην πράξη η Τουρκία πέρα από την σκληρή ρητορική, τα βέλη στράφηκαν -που αλλού- στον βολικό ύποπτο- την Ελλάδα. «Το κυβερνών μέτωπο επισημαίνει ότι στο παρασκήνιο της χρήσης της φράσης «Κωνσταντινούπολη» από τον Μπάιντεν για την Istanbul , κρύβονται τα συμφέροντα της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο» γράφει η Cumhuriyet. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες στηρίζουν τον Ελληνικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας, που στοχεύει στην κατάληψη της Ανατολικής Μεσογείου και της Κύπρου. Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να απομακρύνουν την Τουρκία από τη Συρία και το Βόρειο Ιράκ, ενώ στηρίζουν την τρομοκρατική οργάνωση του ΡΚΚ που απειλεί να οδηγήσει στη δημιουργία κράτους» γράφει η τουρκική εφημερίδα, επικαλούμενη κυβερνητικές πηγές. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «η κυρίαρχη πτέρυγα στο κυβερνών κόμμα θέλει να ανοίξει επίσης μια συζήτηση για την παραμονή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, βάζοντας στο τραπέζι επιλογές όπως η αποχώρηση από το στρατιωτικό σκέλος , όπως παλιότερα η Ελλάδα και η Γαλλία» .Στο κλίμα αυτό πρωτοστατεί και ο ακροδεξιός εθνικιστής εταίρος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί.«Ήμασταν εκεί και όταν δεν υπήρχε το ΝΑΤΟ και δεν θα είναι το τέλος του κόσμου αν αποχωρήσουμε από αυτή τη δομή» δήλωσε ο Μπαχτσελί. Στο υπουργικό συμβούλιο ακούστηκαν επίσης φωνές υπέρ της διακοπής της λειτουργίας της Νατοϊκής βάσης του Ινσιρλίκ.
Όπως λέει όμως ο Σονέρ Κατζαπτάι , ανώτερος συνεργάτης στο Washington Institute for Near East Policy,«ο Ερντογάν γνωρίζει πλέον ότι για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, χρειάζεται τις Ηνωμένες Πολιτείες πολύ περισσότερο από ό,τι τον χρειάζεται η Ουάσιγκτον». Και αυτό φάνηκε στην ήπια δήλωσή του μετά το υπουργικό συμβούλιο.
Τέλος η «Τουρκοφιλία» στο Στέητ Ντηπάρτμεντ
Το πρόβλημα είναι ότι με την αποδοκιμασία των ψηφοφόρων στο πρόσωπό του να αυξάνεται συνεχώς λόγω της άσχημης κατάστασης της οικονομίας, ο Τούρκος πρόεδρος μπορεί να ελπίζει όμως μόνο στον εθνικιστικό παροξυσμό μήπως και αλλάξει το κλίμα στην κοινή γνώμη. Και στην ενίσχυση της συνεργασίας του με τη Ρωσία και την Κίνα. Και αν για την τουρκο-κινεζική συνεργασία δεν ανησυχεί και τόσο πολύ η Ουάσιγκτον, τη συμπόρευση της Αγκυρας με τη Μόσχα, δεν πρόκειται να την ανεχτεί.
Και ο Μπάιντεν χρησιμοποιεί το Αρμενικό ως μοχλό , ελπίζοντας να αλλάξει συμπεριφορά ο Ερντογάν, περιορίζοντας τις αντιδημοκρατικές του ενέργειες στο εσωτερικό και τις στενές σχέσεις με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, στο εξωτερικό.
«Η ουσία του ζητήματος είναι ότι δεν είναι μόνο ο Μπάιντεν θυμωμένος με τον Ερντογάν, αλλά σχεδόν ολόκληρη η αμερικανική κυβέρνηση. Πολλοί εντός και εκτός της διοίκησης Μπάιντεν βλέπουν τον Ερντογάν ως αυτοκράτορα που αποτελεί απειλή για τα αμερικανικά περιφερειακά συμφέροντα» λέει ο ο Σονέρ Κατζαπτάι ,και προσθέτει: «Ακόμη και στο Γραφείο Ευρωπαϊκών και Ευρασιατικών Υποθέσεων του Στέητ Ντιπάρτμεντ, το οποίο παραδοσιακά ασχολείται με την Άγκυρα, η Τουρκοφιλία δεν είναι πλέον της μόδας. Το γενικό συναίσθημα στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών είναι ότι ο Ερντογάν ανταποκρίνεται καλύτερα στον Πούτιν» σημειώνει ο αναλυτής του Washington Institute for Near East Policy, ο οποίος έχει γράψει και την πολιτική βιογραφία του Τούρκου προέδρου.
Ο Ερντογάν φυσικά και τα καταλαβαίνει όλα αυτά. Γνωρίζει όμως ότι ,αν για παράδειγμα, επέστρεφε τους πυραύλους S-400 στη Ρωσία, ο Πούτιν θα μπορούσε να επιβάλει αμέσως εμπορικές και τουριστικές κυρώσεις, διαβρώνοντας περαιτέρω την εκλογική βάση στήριξης του Ερντογάν. Ενώ τώρα του δίνει τη δυνατότητα παραγωγής στην Τουρκία του εμβολίου Sputnik κατά του κορονοϊού!
Η κρίση θα φτάσει στη …Γενεύη
Ο Μουράτ Γετκίν, πρώην διευθυντής της αγγλόφωνης Hurriyet , εκτιμά ότι «η διάσταση απόψεων μεταξύ Τουρκίας και ΝΑΤΟ, θα εμφανιστεί σύντομα στην Ελλάδα και το Κυπριακό, καθώς ο Μπάιντεν υποστήριξε ανοιχτά τις ελληνικές και Κυπριακές θέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο». Προβλέπει μάλιστα ότι η ατμόσφαιρα αυτή θα επηρεάσει την άτυπη σύνοδο 5+1 που ξεκινούν το απόγευμα στη Γενεύη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Ηδη ,τουρκικές εφημερίδες αναπαράγουν ευρέως ,επίσης , δημοσίευμα της βρετανικής«Sunday Express», σύμφωνα με την οποία «υπουργοί του Ηνωμένου Βασιλείου σκέφτονται να αναγνωρίσουν επίσημα τη Βόρεια Κύπρο ως ανεξάρτητο κράτος», Η εφημερίδα, που επικαλείται βρετανικές κυβερνητικές πηγές, ισχυρίζεται προκλητικά μάλιστα ότι «η επίλυση του προβλήματος θα βοηθούσε τους 300.000 Τουρκοκύπριους στη Βρετανία, των οποίων η χώρα αυτή τη στιγμή δεν είναι αναγνωρισμένη και θα επέτρεπε για πρώτη φορά απευθείας πτήσεις προς αυτήν».
Δεν είναι τυχαίο βέβαια ότι οι «πληροφορίες» αυτές διαρρέουν παραμονές της άτυπης συνεδρίασης 5+1 για το Κυπριακό στη Γενεύη , στην οποία η Βρετανία-ως εγγυήτρια δύναμη στην Κύπρο ,παίζει δυστυχώς όλο και περισσότερο το παιγνίδι της Αγκυρας. Ο τουρκοκύπριος κατοχικός ηγέτης ,Ερσίν Τατάρ μιλώντας μάλιστα στη «Sunday Express», προέτρεψε την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον να υποστηρίξει το σχέδιό του για «λύση δύο κρατών» στην Κύπρο.
Με δεδομένη την αρνητική έως φιλοτουρκική στάση της Βρετανίας και κατά την προηγούμενη σύνοδο του 2017 στο θέρετρο Κρανς Μοντανά, οι οιωνοί μόνο καλοί δεν είναι για τον «συσχετισμό δυνάμεων» ,στην άτυπη σύνοδο της Γενεύης