Σήμερα, 19 Μαΐου, οι Έλληνες τιμούν τη μνήμη των θυμάτων της γενοκτονίας εναντίον των Πόντων Ελλήνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τον διάδοχο της Δημοκρατίας της Τουρκίας κατά την περίοδο 1916-1922.
Του Αράμ Ανανιάν*
Ταυτόχρονα με τη Γενοκτονία των Αρμενίων, η τουρκική κυβέρνηση ξεκίνησε τότε μια εκστρατεία για την εξάλειψη άλλων μη μουσουλμανικών εθνών που ζουν στη χώρα.
Βλέποντας τις σφαγές και τις μαζικές απελάσεις του αρμενικού λαού, οι Πόντιοι Έλληνες άρχισαν να σχηματίζουν τις πρώτες αντάρτικες ομάδες για αυτοάμυνα. Η τουρκική αντιχριστιανική εκστρατεία συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με διάφορες εκτιμήσεις, 300-350.000 Έλληνες σκοτώθηκαν στον Πόντο ως αποτέλεσμα της τουρκικής πολιτικής, ενώ ένας μικρός αριθμός επιζώντων βρήκε καταφύγιο στην Ελλάδα και σε άλλα μέρη του κόσμου.
Όλοι έχουν ακούσει για τη σφαγή της Σμύρνης . Βασιζόμενοι στην προηγούμενη εμπειρία, οι Τούρκοι δημιούργησαν τάγματα εργασίας για την εξάλειψη των Ελλήνων. Ξεκίνησαν επίσης τη μεγάλης κλίμακας προσπάθεια αφομοίωσης. Το 1953-55 η τουρκική κυβέρνηση πραγματοποίησε προγκρόμ κατά των Ελλήνων στην Ιμβρο, την Τένεδο και την Κωνσταντινούπολη.
Τα πογκρόμ των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης το Σεπτέμβριο του 1955 ήταν μια άλλη επίδειξη της αντι-ελληνικής πολιτικής, μετά την οποία οι Έλληνες άρχισαν να εγκαταλείπουν την αρχαία βυζαντινή πρωτεύουσα. Η εισβολή στην Κύπρο το 1974 και οι σφαγές μετά από αυτήν έδειξαν για άλλη μια φορά ότι οι Τούρκοι δεν ανέχονται καμία ελληνική παρουσία.
Ταυτόχρονα, πρέπει να σημειωθεί ότι αυτές οι τουρκικές πράξεις, όπως στην περίπτωση της Γενοκτονίας των Αρμενίων , δεν συνάντησαν ποτέ επαρκή διεθνή αντίδραση. Το 1994 το κοινοβούλιο της Ελλάδος κήρυξε την 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Πριν από 25 χρόνια, στις 25 Απριλίου 1996, το ζήτημα της αναγνώρισης και της καταδίκης της Αρμενικής Γενοκτονίας μπήκε στην ημερήσια διάταξη του ελληνικού κοινοβουλίου με τη διατύπωση να κηρυχθεί η 24η Απριλίου ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία. Αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια των συζητήσεων ότι η γενοκτονία των Αρμενίων ήταν ένα από τα πρωτα βήματα που έγιναν προς την κατεύθυνση του παντουρκισμού και του παν-τουρανιανισμού. Τη γενοκτονία και η εξάλειψη του ελληνικού στοιχείου του Πόντου ακολούθησε η εξάλειψη του ελληνικού στοιχείου στην Κωνσταντινούπολη, την Ιμβρο, την Τένεδο, η εγκληματική εισβολή στην Κύπρο και η βάρβαρη κατάκτησή της, και σήμερα η εξάλειψη των Κούρδων, οι απειλές της Τουρκίας εναντίον των γειτόνων της και ο σφετερισμός γης».
Δημοσίευσα ένα άρθρο στην εβδομαδιαία επιθεώρηση «Yerkir» το 2006, τονιζοντας ότι «η Αρμενία πρέπει να είναι μία από τις πρώτες χώρες που καταδικασε τις σφαγές των Ελλήνων… Η Αρμενία αγωνίστηκε για την αναγνώριση και καταδίκη των γενοκτονιών στη διεθνή κοινότητα, καθώς τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας είναι ζητήματα που αγγίζουν κάθε μέλος της διεθνούς κοινότητας. Η αδιαφορία που απορρέει από κάποιους πολιτικούς υπολογισμούς, τους οποίους αντιμετωπίζει η Αρμενία όσον αφορά την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, δεν θα γίνει ποτέ μέρος της επίσημης πολιτικής της Αρμενίας”.
Στις 24 Μαρτίου 2015, η Αρμενία αναγνώρισε επίσημα τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου Οι κοινές προσπάθειες ενάντια στην τουρκική άρνηση είναι σημαντικές και είναι πρωτίστως σημαντικές για την τουρκική κοινωνία, καθώς μόνο η δικαιοσύνη μπορεί να απελευθερώσει απο τις αλυσίδες του παρελθόντος.
Πριν από χρόνια, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας Στεφανος Στεφανόπουλος ειχε πει: «Ο ατυχής εβραϊκός λαός είχε την τύχη να δει τον Βίλι Μπράντον να γονατίζει σε ένα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, νομίζω στο Άουσβιτς και να ζητάει δημοσίως συγγνώμη από τη διεθνή κοινότητα και την ανθρωπότητα. Υπάρχει κάποιος εδώ ή σε όλο τον κόσμο που μπορεί να πιστέψει ότι ο Ντεμιρέλ ή οποιοσδήποτε άλλος Τούρκος πρόεδρος ή πρωθυπουργός μπορεί ποτέ να γονατίσει για τον ίδιο λόγο στις όχθες του Ευφράτη, στα φαράγγια του Ερζουρούμ ή του Χάρμπερντ και να ζητήσει συγνώμη από την ανθρωπότητα για το σφαγή 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων;».
Και σήμερα αυτό το ρητορικό ερώτημα εξακολουθεί να σχετίζεται όχι μόνο για την αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας, αλλά και για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.
*Ο Αράμ Ανανιάν είναι Γενικός Διευθυντής του Αρμενικού Πρακτορείου Ειδήσεων ARMENPRESS