ΝΙΚΟΛ ΛΕΙΒΑΔΑΡΗ To εμβόλιο της AstraZeneca μπορεί να είναι το καλύτερο εμβόλιο στον κόσμο, μπορεί να είναι και το χειρότερο. Μπορεί να έπεσε θύμα εμπορικού πολέμου, μπορεί και να εμπεριέχει όντως αυξημένο κίνδυνο για – σπάνιες – παρενέργειες θρομβώσεων. Είτε έτσι, είτε αλλιώς, δικαίως ή αδίκως, έγινε το εμβόλιο – ζόμπι της πανδημίας. Ειδικά για την ευρωπαϊκή επικράτεια πέραν της Μάγχης έγινε το εμβόλιο των τολμηρών, των γενναίων και των 60άρηδων.
Μετά τις πρώτες μελέτες που το συνέδεσαν με περιστατικά – σπάνιων – θρομβώσεων ειδικά στον νεώτερο πληθυσμό, η μισή Ευρώπη έβαλε ηλικιακό «κόφτη»: Η Γερμανία, η Ολλανδία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Ιρλανδία και η Ισλανδία χορηγούσαν, και χορηγούν, το εμβόλιο της AstraZeneca αποκλειστικά και μόνον στις ηλικίες από 60 ετών και άνω.
Η Σουηδία και η Φινλανδία έβαλαν τον «κόφτη» ακόμη πιο ψηλά – απέκλεισαν την χορήγησή του στις ηλικίες κάτω των 65. Η Γαλλία και το Λουξεμβούργο έβαλαν το όριο στα 55 έτη και άνω, η Εσθονία στα 50 και άνω, ενώ Δανία, Νορβηγία και Σλοβακία διέκοψαν εντελώς την χορήγηση του εμβολίου σε όλον τον πληθυσμό.
Στην Ελλάδα πρωτοτυπήσαμε. Δώσαμε το AstraZeneca στους 30άρηδες. Διότι, λέει, – η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρια Θεοδωρίδου το έλεγε, στις 12 Απριλίου – είδαμε όλα τα επιστημονικά δεδομένα και διαπιστώσαμε ότι «δεν υπάρχει τεκμηριωμένη συσχέτιση με ιστορικό θρόμβωσης, καθώς και με άλλους προδιαθεσικούς παράγοντες». Και κατόπιν αυτού κάναμε κι ένα βήμα παραπάνω: Δώσαμε το AstraZeneca, ως μοναδική επιλογή, στις ηλικίες 30 έως 39 ετών. Κοινώς, οι 30άρηδες ή έκαναν το ΑstraZeneca ή έπαιζαν ρώσικη ρουλέτα με τον κορονοϊό. Και περίμεναν αν θα τους βρει πρώτο το στέλεχος «Δέλτα» ή οι επόμενες παρτίδες της Pfizer και της Johnson & Johnson.
Τότε είχε μείνει μόνη η καθηγήτρια Αθηνά Λινού να λέει πως ήταν λάθος η χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου στις ηλικίες κάτω των 50 ετών, και ειδικά στις γυναίκες. Και κάπου εκεί, είχε πει και ο Αλέξης Τσίπρας πως άνοιξε η πλατφόρμα για τις ηλικίες 30 έως 39 με ΑstraZeneca «για να ξεστοκάρουμε».
Τότε ο Αλέξης Τσίπρας ήταν «αρνητής», «ανεύθυνος» και «υπονομευτής»: «Αρνητής», κατά την κυβερνητική εκπρόσωπο, «του μεγαλύτερου διακυβεύματος της εποχής μας που είναι το χτίσιμο του τείχους ανοσίας» και «συνειδητός υπονομευτής της εθνικής προσπάθειας κατά της πανδημίας». Επιπλέον, πάντοτε κατά την κυβερνητική εκπρόσωπο, «πρόσβαλε και τους νέους που ήδη εμβολιάζονταν». Κατά τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη, επίσης, η δήλωση Τσίπρα ήταν και «σχιζοφρενής».
Χθες, που η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών ανακοίνωσε ότι κόβεται το AstraZeneca για τις ηλικίες έως 60 ετών, ήταν απλώς Δευτέρα. Ουδείς από τα μέλη της Επιτροπής είναι αρνητής, κι ας μην άλλαξαν τα επιστημονικά δεδομένα – άλλαξε μόνον, λέει (η κυρία Θεοδωρίδου πάντα το λέει) το επιδημιολογικό φορτίο, το οποίο είναι μικρότερο πλέον. Κοινώς, επειδή ο κίνδυνος της νόσου είναι χαμηλότερος, δεν χρειάζεται να αναλαμβάνουμε πλέον το ρίσκο ενός αμφιλεγόμενου εμβολίου. Είναι μια άποψη κι αυτή, συζητήσιμη ενδεχομένως – αρκεί οι επιστήμονες να την είχαν πει καθαρά και πριν από δύο μήνες, όταν ανέθεταν το ρίσκο, άνευ επιλογής, στους 30άρηδες.
Κανείς επίσης, ούτε επιστήμονας ούτε κυβερνητικό στέλεχος, είναι υπονομευτής. Κι ας ακυρώνεται πλήρως η εμπιστοσύνη σε ένα εμβόλιο, και μαζί και όλες οι επιστημονικές συστάσεις και αποφάσεις, την ώρα που – θεωρητικώς – γίνεται εθνική εκστρατεία για να πειστούν άπαντες να εμβολιαστούν.
Και βεβαίως, κανείς δεν προσβάλει τους, λιγότερο ή περισσότερο, νέους – την… χαμένη γενιά του AstraZeneca: τους 30άρηδες, τους 40άρηδες, τους 50άρηδες που είχαν δείξει πλήρη εμπιστοσύνη στην επιστήμη και στις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις και είχαν σπεύσει να εμβολιαστούν. Είναι οι 470.000 άνθρωποι που έχουν ήδη κάνει την πρώτη δόση και τώρα… μαδούν την μαργαρίτα για να δουν εάν θα κάνουν και την δεύτερη με το ίδιο εμβόλιο ή θα πειραματιστούν με κοκτέιλ Astra, Pfizer και ολίγη από Μοderna.
Μια ακόμη λεπτομέρεια, για την ιστορία (και την αξιοπιστία) του εθνικού εγχειρήματος: Λίγες μέρες πριν ανακοινωθεί η απαγόρευση του AstraZeneca στις ηλικίες κάτω των 60 ετών, η Ελλάδα δώρισε 20.000 από τα συγκεκριμένα εμβόλια στην Βόρεια Μακεδονία και άλλες 20.000 στην Αλβανία. Τελικά, μάλλον ξεστοκάραμε…