ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Το φιάσκο της υπόθεσης μη βράβευσης του διασώστη Αποστολόπουλου (διαβάστε την έξοχη πολιτική ανάλυση του Yannis Almpanis στο πρώτο του κείμενο στο News 24/7) φέρνει με θλιβερό τρόπο στην επικαιρότητα το ένοχο κοινό σε όλους μυστικό των επαναπροωθήσεων, μια πρακτική στην οποία εδώ και ενάμιση χρόνο φαίνονται εθισμένες τόσο η Ελληνική όσο και η Ιταλική κυβέρνηση υπό το καθεστώς της αδιαφορίας, σιωπηρής ανοχής ως και υποστήριξης των υπολοίπων κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Καμία κυβέρνηση δεν θέλει να βγαίνουν τα άπλυτά της στη φόρα πόσο δε μάλλον που τ΄άπλυτα αυτά δεν είναι μόνο δικά της αλλά και άλλων. Ωστόσο, η ηθική απαξία της φυσικής αυτουργίας των επαναπροωθήσεων είναι λεκές που δεν σβήνει με τίποτε. Να πούμε με απλά λόγια δύο βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου (όχι του φυσικού ή της δικής μου περί δικαίου συνείδησης) που ισχύουν αδιαπραγμάτευτα:
– στη θάλασσα οι αρχές μιας χώρας δε νοείται να επαναπροωθούν, παρά να διασώζουν πλοία. Η διάσωση σημαίνει ότι κατευθύνω το πλοίο σε ασφαλές μέρος της επικράτειάς μου και μετά αποφασίζω τι θα κάνω με τα πρόσωπα που βρίσκονται πάνω του. Μπορώ να τα απελάσω, να τα κρατήσω, να τα φιλοξενήσω μέχρι να πάνε αλλού, αλλά να τα εξαφανίσω δεν γίνεται.
– το δεύτερο είναι ότι, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Γενεύης, είμαι υποχρεωμένο σαν κράτος να δεχθώ αιτήματα ασύλου. Δεν είμαι υποχρεωμένο να τα ικανοποιήσω, είμαι όμως υποχρεωμένο να αφήσω τους ανθρώπους που επιθυμούν να τα υποβάλουν. Αν τα απορρίψω, μπορώ να τους γυρίσω πίσω υπό προϋποθέσεις, όχι κολυμπώντας.
Το να μην αφήνω ανθρώπους να υποβάλουν αίτημα ασύλου απαγορεύεται.
Τα παραπάνω είναι ύλη διεθνούς δικαίου πρωτετούς φοιτητή νομικής.
Θα ρωτήσει κανείς όμως: “μα δε βλέπεις ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί τους ανθρώπους που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα για να ικανοποιήσει τη γεωπολιτική της βουλιμία; Δεν βλέπεις ότι αν κάνουμε δεκτά αιτήματα ασύλου από 10, υπάρχουν άλλοι δέκα χιλιάδες που θα κάνουν το ίδιο κι επομένως ένα νέο 2015 είναι προ των πυλών;”.
Συμπικνώνω όσο μπορώ εντιμότερα το λόγο και τον αντίλογο. Η απάντηση είναι ότι το βλέπω κι έχω επίγνωση των δυσκολιών της συγκυρίας. Βλέπω όμως επίσης ότι δεν μπορώ να χρησιμοποιώ τους ανθρώπους ως μέσα για την επίτευξη πολιτικών στόχων. Αυτό η ανθρωπότητα το γνωρίζει από τις μονοθεϊστικές θρησκείες, από κάποιους αρχαίους ημών προγόνους φιλοσόφους, το γνωρίζει από τον φιλόσοφο στου οποίου το όνομα πίνει νερό η νεωτερική φιλοσοφική παράδοση της Δύσης. Τον Καντ: “Ο άνθρωπος δεν είναι μέσο, είναι σκοπός των πολιτικών.”
Μπορεί αυτό να φανεί ηθικισμός, αφέλεια – ό,τι θέλει μπορεί να πει κανείς – αλλά αν αποδεχθούμε ότι καθιστούμε το ανθρώπινο πρόσωπο μέσο για την επιτεύξη αλλότριων σκοπών είμαστε μόνο άξιοι της ηθικής μας αναξιότητας.
Της ίδιας αναξιότητας που θα αναστατωθεί όταν βυθιστεί ένα cruiser, ενα φουσκωτό με τουρίστες, ένα κρουαζιερόπλοιο, αλλά θα σηκώσει με συγκατάβαση τους ώμους όταν βυθιστεί ένα καρυδότσουφλο με μετανάστες και πρόσφυγες και μάλιστα σπρωγμένο από ανθρώπινα χέρια. Μεγαλύτερη ντροπή από το κοινό μυστικό των επαναπροωθήσεων δεν μπορώ να θυμηθώ για την Ευρώπη μετά το τέλος της θηριωδίας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η ντροπή είναι πολλαπλή διότι η χώρα μου είναι ο αυτουργός. Ξέρω επίσης πόσο ενοχλεί την ελληνική διοίκηση και κυβέρνηση το να μιλάμε γι’αυτό το θλιβερό καθεστώς αλλά γι’αυτό το κάνουμε. Διότι είναι θλιβερό και για να αλλάξει θα πρέπει να μιλήσουμε.
Ας κρατήσουμε αυτή την θαυμάσια παράδοση των θρησκειών. και των φιλοσοφιών της ανθρωπιάς, αντιστεκόμενοι στη ευτέλεια και την αισχρότητα, μήπως καταφέρουμε κι αφήσουμε κάτι στοιχειωδώς άξιο λόγου στα παιδιά μας.
Μήπως λέω…
Πρώτη δημοσίευση: Facebook