Στην τελική ευθεία φαίνεται πως βρίσκεται το γκρέμισμα κτιρίων και εγκαταστάσεων στις Αγροτικές Φυλακές Κασσάνδρας οι εκτάσεις της οποίας γειτνιάζουν με το ξενοδοχειακό συγκρότημα Σάνη και οι οποίες πρόκειται πολύ σύντομα να περάσουν στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ προς περεταίρω «αξιοποίηση».
Της Έλενας Καραμαγκάλη
Έτσι λοιπόν δεν έφτανε η χρόνια απαξίωση των αγροτικών φυλακών, ήλθε και ο παράγοντας «ανάπτυξη» να βάλει οριστική ταφόπλακα σε έναν θεσμό που προάγει περισσότερο τον σωφρονισμό και την ομαλή επανένταξη του κρατούμενου στην κοινωνία παρά την τιμωρία και τον εγκλεισμό. Η φυλακή Κασσάνδρας, αποτελεί πρότυπο στη χώρα μας, προσφέροντας έναν πρωτοποριακό τρόπο σωφρονισμού στους κρατούμενους, μέσω της εργασίας σε αγροτικές εκτάσεις και την παραγωγή εξαιρετικής ποιότητας προϊόντων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, με τηλεφωνική «άνωθεν» εντολή, προχωρούν παραμονές Δεκαπενταύγουστου οι εργασίες κατεδάφισης, τη στιγμή που αφενός το 40% των συνεργείων δεν εργάζεται λόγω αργίας και αφετέρου απαγορεύεται η πρόσβαση φορτηγών και βαρέων μηχανημάτων στο δάσος για εργασίες μετά την λαίλαπα φωτιάς που σάρωσε σχεδόν όλη την επικράτεια και είχε καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον. Μάλιστα, όπως πληροφορείται το anatropinews.gr λουόμενοι δεν μπορούν να κάνουν χρήση του δικαιώματός τους να κάνουν ελεύθερα μπάνιο στη θάλασσα κοντά στο ξενοδοχείο Σάνη και συνοδεύονται με συνοπτικές διαδικασίες εκτός, με πρόσχημα το φόβο για πυρκαγιά και υπό την απειλή προστίμου ύψους 1.000 ευρώ.
Το ιστορικό
Η ιστορία με τη μεταβίβαση του φιλέτου έκτασης των αγροτικών φυλακών Κασσάνδρας δεν είναι πρόσφατη. Πηγαίνει αρκετά χρόνια πίσω καθώς επιχειρηματικοί παράγοντες επιθυμούν διακαώς την απόκτηση και αξιοποίησή του. Όπως αναφέρει σε σχετική επιστολή του ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΣΥΕ) Σπύρος Καρακίτσος, «το 2014, εν μέσω σκληρών Μνημονίων, με απόφαση της τότε Διυπουργικής Επιτροπής Αποκρατικοποιήσεων (ΦΕΚ Β΄ αρ. φύλ. 1387/30-5-2014), αποφασίστηκε οι ανωτέρω εκτάσεις να παραχωρηθούν στο ΤΑΙΠΕΔ. Φυσικά τζάμπα, χωρίς κανένα οικονομικό ή άλλο όφελος ή αντιστάθμισμα για το υπουργείο Δικαιοσύνης ή την ίδια έστω την Αγροτική Φυλακή». (σ.σ. τότε οι φυλακές ακόμη εντάσσονταν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Αυτό άλλαξε το 2019 και πλέον οι αρμοδιότητες έχουν μεταφερθεί στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη).
Στην τότε δημόσια καταγγελία της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΣΥΕ) αναφέρεται: «Οι εκτάσεις αυτές παραχωρήθηκαν το 1922 από την Ιερά Μονή Σταυρονικήτα Αγίου Όρους με σκοπό την υποδοχή των προσφύγων της Μικράς Ασίας και από το 1930 διατέθηκαν στην φυλακή, όπου και χρησιμοποιούνται ανελλιπώς μέχρι σήμερα από τους κρατούμενους ως καλλιεργούμενες εκτάσεις και βοσκοτόπια και για τις ανάγκες της ίδιας της φυλακής. Πρόκειται για τις πλέον εύφορες εκτάσεις της φυλακής και τις πλέον αξιοποιήσιμες, αφού από αυτές τροφοδοτείται το ποιμνιοστάσιο αλλά και υδροδοτούνται μέσω των γεωτρήσεων όλες οι εγκαταστάσεις της φυλακής».
«H πρεμούρα να γκρεμιστεί παραμονή Δεκαπενταύγουστου μέρος των εγκαταστάσεων των αγροτικών φυλακών Κασσάνδρας προκαλεί ερωτηματικά».
Από το 2014 μέχρι πρόσφατα καμία κυβέρνηση και καμία πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης δεν ενδιαφέρθηκε για την επιστροφή των παραχωρούμενων εκτάσεων από το ΤΑΙΠΕΔ στην ιδιοκτησία και χρήση της Φυλακής, που τόσο απαραίτητες ήταν και παραμένουν.
Αυτά μέχρι πρόσφατα. Διότι εν μέσω πανδημίας (όπως λέμε, εν μέσω Μνημονίων) ακολούθησε μια αλληλουχία γεγονότων: Με το άρθρο 30 του ν. 4760/2020 οι τέσσερις Αγροτικές Φυλακές βρέθηκαν στο στόχαστρο της αυστηροποίησης του νόμου και, ουσιαστικά, σταδιακά ξέμειναν από εργαζόμενους κρατούμενους.
Τα στοιχεία (16/7/2021) είναι αδυσώπητα: Αγροτική Φυλακή Αγυιάς Χανίων: 76 κρατούμενοι, με χωρητικότητα 178 θέσεων (πληρότητα 42%). Αγροτική Φυλακή Κασσάνδρας Χαλκιδικής: 128 κρατούμενοι, με χωρητικότητα 308 θέσεων (πληρότητα 41%)! Αγροτική Φυλακή Τίρυνθας Αργολίδας: 86 κρατούμενοι, με χωρητικότητα 302 θέσεων (πληρότητα 28%)! Ειδικό Αγροτικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Κασσαβέτειας: 68 κρατούμενοι, με χωρητικότητα 211 θέσεων (πληρότητα 24%)!
Δηλαδή, ενώ η συνολική χωρητικότητα των τεσσάρων Αγροτικών Φυλακών είναι 999 θέσεις, κρατούνται μόνο 358 κρατούμενοι. Την ίδια στιγμή που σε κλειστές φυλακές παρατηρείται συνωστισμός από 150% έως και 180%. Πόσες ακόμα ευρωκαταδίκες θα εισπράξουμε και πάλι για αυτόν τον συνωστισμό στις φυλακές και πόσα ακόμα θα πληρώσει ο έλληνας φορολογούμενος; Λαϊκισμός ή ωμή πραγματικότητα, το ερώτημα είναι όμως υπαρκτό. Είναι όμως μόνο μια διαχρονική αποτυχία αξιοποίησης και λειτουργίας των Αγροτικών Φυλακών; Είναι μόνο ο διαχρονικός παραγκωνισμός τους; Είναι μόνο η καταγεγραμμένη απροθυμία ουσιαστικής και παραγωγικής ανασυγκρότησής τους, με ευθύνη πάντα της κεντρικής πολιτικής διοίκησης;
Σε πολιτικό επίπεδο, έχει χαρακτηριστεί ως παρωχημένος ο θεσμός των Αγροτικών Φυλακών. Άραγε, σε ποια επιστημονική αντεγκληματική θεώρηση το διάβασαν αυτό ή βασιζόμενοι σε ποια ευρωπαϊκή εμπειρία; Πιθανόν είναι ένδειξη μιας αντεγκληματικής πολιτικής χωρίς όραμα και χωρίς καμιά ουσιαστική στρατηγική στόχευση.
Στην περίπτωση της Αγροτικής Φυλακής Κασσάνδρας, προ ολίγων μηνών, κακήν κακώς και με τις γνωστές διαδικασίες fast track (σ.σ.: Θυμίζουν πάλι μνημονιακές εποχές), δόθηκαν εντολές να ξηλωθούν όλες οι εγκαταστάσεις βόσκησης του ποιμνίου της Φυλακής, σε μια άλλη έκταση 400 περίπου στρεμμάτων, όπερ και εγένετο σε χρόνο dt. Από την Αγροτική Φυλακή Τίρυνθας παραχωρήθηκαν πρόσφατα 50 στρέμματα στον Δήμο Ναυπλίου. Συνεπώς, ορθότατα η καθηγήτρια Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Ε. Λαμπροπούλου σε πρόσφατο άρθρο της («Σώστε τις Αγροτικές Φυλακές») ανάφερε ότι «αν διακοπεί η λειτουργία της Αγροτικής Φυλακής Κασσάνδρας, θα είναι οπισθοδρόμηση και ανεπανόρθωτο πλήγμα τόσο για τον θεσμό όσο και για την κοινωνία». Σε μια οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα οι Αγροτικές Φυλακές θα αποτελούσαν λύση στα πολλαπλά προβλήματα του συστήματος κράτησης, θα αξιοποιούνταν ως εναλλακτικός θεσμός κράτησης, ως μέσο κοινωνικής επανένταξης και εντέλει ως μέρος της λύσης των προβλημάτων με την παραγωγική τους ανασυγκρότηση και όχι με τον μαρασμό τους ή το ξεπούλημά τους».