Newsroom Team Η Ρωσία αναζητά ολοένα και περισσότερο συμμάχους καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία εντείνεται και οι διεθνείς οικονομικές κυρώσεις δαγκώνουν. Η ανάλυση του BBC περιγράφει την στάση της Κίνας στο θέμα της ρωσικής εισβολής και την συνεργασία των δύο χωρών ακόμα και στο θέμα των εξοπλισμών.
Η Κίνα προσπάθησε να κρατήσει διπλωματική απόσταση από τη σύγκρουση, επιλέγοντας να απέχει από την ψηφοφορία του ΟΗΕ που καταδικάζει τη ρωσική εισβολή.
Αλλά αν επέλεγε να το κάνει, πόσο θα μπορούσε η Κίνα να βοηθήσει τη Ρωσία επεκτείνοντας τους στρατιωτικούς και οικονομικούς της δεσμούς;
Θα μπορούσε η Κίνα να προμηθεύσει drones στη Ρωσία;
Η Μόσχα ζήτησε από την Κίνα στρατιωτικό εξοπλισμό για να υποστηρίξει την εισβολή της στην Ουκρανία, σύμφωνα με αμερικανό αξιωματούχο που αναφέρεται σε δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης .
Η Κίνα λέει ότι αυτό είναι αναληθές και χαρακτήρισε τις αναφορές “παραπληροφόρηση”.
Τα τελευταία χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος του κινήματος των όπλων ήταν αντίθετο.
Η Κίνα έχει βασιστεί σε μεγάλο βαθμό στο ρωσικό στρατιωτικό υλικό για να εκσυγχρονίσει τις ένοπλες δυνάμεις της, κάτι που έγινε ολοένα και πιο απαραίτητο από την επιβολή εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μετά την καταστολή της πλατείας Τιενανμέν το 1989.
Περίπου το 80% των συνολικών εισαγωγών όπλων της Κίνας ήταν από τη Ρωσία μεταξύ 2017 και 2021, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Αυτές οι κινεζικές αγορές αποτελούν το 21% των συνολικών εξαγωγών όπλων της Ρωσίας – τον δεύτερο μεγαλύτερο παγκόσμιο πελάτη της.
Όμως η Κίνα επεκτείνει σταδιακά τις δικές της στρατιωτικές παραγωγικές δυνατότητες.
Είναι πλέον ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο.
“Τα όπλα της Κίνας γίνονται όλο και πιο προηγμένα τώρα. Τα drones της, για παράδειγμα, είναι ένας τομέας για τον οποίο θα ενδιέφερε πολύ η Ρωσία”, λέει ο Siemon Wezeman στο SIPRI.
Όμως, λέει, «μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει κανένα στοιχείο» ότι η Ρωσία έχει αγοράσει κινεζικά drones.
Το εμπόριο της Κίνας με τη Ρωσία αυξάνεται
Η Κίνα αντιπροσώπευε περίπου το 18% του συνολικού εμπορίου της Ρωσίας το 2021 – σχεδόν 147 δισ. $ (110 δισ. £) πέρυσι .
Κατά την επίσκεψη του Προέδρου Πούτιν στο Πεκίνο τον Φεβρουάριο για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, οι δύο χώρες δήλωσαν ότι θα ενισχύσουν το εμπόριο στα 250 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2024.
Η Κίνα είναι σημαντικός εισαγωγέας σιτηρών όπως το σιτάρι και το κριθάρι και μία από τις σημαντικότερες πηγές της είναι η Ρωσία – ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κόσμο.
Μέχρι πολύ πρόσφατα, η Κίνα είχε θέσει περιορισμούς στις εισαγωγές σιταριού και κριθαριού από τη Ρωσία λόγω ανησυχιών για ασθένειες. Αλλά όλα αυτά καταργήθηκαν την ημέρα που ξεκίνησε η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία.
Ωστόσο, ως μπλοκ, η ΕΕ παραμένει μακράν ο μεγαλύτερος συνολικός εμπορικός εταίρος με τη Ρωσία. Το 2021, το συνολικό εμπόριο μεταξύ των δύο είχε σχεδόν διπλάσια αξία από το εμπόριο της Κίνας με τη Ρωσία.
Αυτό θα μπορούσε τώρα να αλλάξει.
«Είναι αναπόφευκτο να μειωθεί το εμπόριο ΕΕ-Ρωσίας υπό το πρίσμα των κυρώσεων», λέει η εμπορική οικονομολόγος Dr Rebecca Harding. «Η τρέχουσα κρίση μόλις έχει οξύνει την εστίαση εντός της ΕΕ στην ανάγκη διαφοροποίησης της προσφοράς».
Θα μπορούσε η Κίνα να αγοράσει περισσότερη ρωσική ενέργεια;
Η Κίνα είναι μια από τις μεγαλύτερες αγορές για το ρωσικό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα.
Μόλις μια εβδομάδα πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, οι δύο χώρες συμφώνησαν σε μια νέα ρωσική συμφωνία άνθρακα αξίας άνω των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο κ. Πούτιν αποκάλυψε επίσης πρόσφατα νέες ρωσικές συμφωνίες πετρελαίου και φυσικού αερίου με την Κίνα αξίας περίπου 117,5 δισ. δολαρίων.
Ωστόσο, η μεγαλύτερη αγορά ενέργειας της Ρωσίας μακράν ήταν η ΕΕ, και προμηθεύει το 40% του φυσικού αερίου του μπλοκ και περίπου το 26% του πετρελαίου της.
«Οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου [προς την Κίνα] αυξάνονται με ρυθμό άνω του 9% ετησίως τα τελευταία πέντε χρόνια». λέει ο Δρ Χάρντινγκ. «Πρόκειται για ταχεία ανάπτυξη, αλλά ακόμα κι έτσι, η Κίνα είναι η μισή από την αγορά της ΕΕ για ρωσικό πετρέλαιο».
Οι οικονομικές κυρώσεις αρχίζουν να δαγκώνουν
Η Κίνα λέει ότι «θα συνεχίσει να έχει κανονική εμπορική συνεργασία» με τη Ρωσία.
Ωστόσο, ορισμένες ρωσικές τράπεζες έχουν αποκλειστεί από το διεθνές σύστημα πληρωμών Swift .
Αυτό έχει ήδη αναγκάσει τις εταιρείες στην Κίνα, όπως και αλλού, να μειώσουν τις αγορές από τη Ρωσία καθώς οι έμποροι αγωνίζονται να κανονίσουν χρηματοδότηση.
Τόσο η Κίνα όσο και η Ρωσία έχουν ενθαρρύνει κινήσεις προς εναλλακτικές μεθόδους πληρωμής τα τελευταία χρόνια.
Η Ρωσία έχει το Σύστημά της για Μεταφορά Χρηματοοικονομικών Μηνυμάτων (STFM) ενώ η Κίνα διαθέτει το Σύστημα Διασυνοριακών Διατραπεζικών Πληρωμών (CIPS), τα οποία λειτουργούν και τα δύο σε δικά τους νομίσματα.
Ωστόσο, η Swift συνέχισε να κυριαρχεί στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές στο παγκόσμιο δίκτυο συναλλαγών.
Επί του παρόντος, μόνο το 17% περίπου του εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και Κίνας χρησιμοποιεί το κινεζικό γουάν (από 3,1% το 2014), σύμφωνα με αναφορές μέσων ενημέρωσης που επικαλούνται επίσημα ρωσικά στατιστικά στοιχεία.
Το εμπόριο ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών εξακολουθεί να γίνεται κυρίως σε δολάρια ΗΠΑ.
Πηγή: BBC