Το Στέϊτ Ντιπάρτμεντ επιβεβαίωσε (δείτε εδώ το παρασκήνιο και την σχετική δήλωση) εμμέσως την πρόθεση της διοίκησης Μπάϊντεν να ζητήσει από το Κογκρέσο την αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας με την Τουρκία, η οποία, όπως αποκάλυψε η Wall Street Journal, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την αναβάθμιση 80 τουρκικών F-16 και την πώληση επιπλέον 40. “Δεν σχολιάζουμε αμυντικές αναφορές έως ότου υποβληθεί επίσημο αίτημα”, ήταν η απάντηση σε ερώτηση του Hellasjournal, και όλοι κατανοούν τι σημαίνει το “έως ότου”. Αυτό προβλέπει, άλλωστε, η σχετική κοινοβουλευτική διαδικασία στις ΗΠΑ.
Για την ελληνική κυβέρνηση, το δημοσίευμα της WSJ ήταν μία πολιτική ψυχρολουσία, ενόψει της επίσημης επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον, αλλά και της συζήτησης (χθες) στη Βουλή για την επέκταση της ελληνοαμερικανικής αμυντικής συμφωνίας. Δεν έπεσαν, βεβαίως, από τα σύννεφα στο Μέγαρο Μαξίμου, αφού είχαν ενημερωθεί σχετικά κατά την τελευταία επίσκεψη της υφυπουργού Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ. Ας σημειωθεί πως η αμερικανίδα αξιωματούχος φέρεται να έχει ενημερώσει και για την αμερικανική στάση ως προς την τουρκική απαίτηση για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, και οι πληροφορίες αναφέρουν πως όσα μετέφερε δεν ικανοποίησαν καθόλου τους συνομιλητές της στην Αθήνα.
Ο πρωθυπουργός προσπάθησε να υποβαθμίσει την πρόθεση Μπάϊντεν για αλλαγή της στάσης των ΗΠΑ προς την Τουρκία στο θέμα των στρατιωτικών εξοπλισμών. Είναι σαφές –ειπώθηκε άλλωστε– πως βασίζεται στους ευνοϊκούς για την Ελλάδα, ή καλύτερα δυσμενείς για την Τουρκία, συσχετισμούς στο Κογκρέσο. Εάν, δηλαδή, κατατεθεί επισήμως το αίτημα Μπάϊντεν, ελπίζει πως αυτό δεν θα περάσει από το σώμα. Θα ήταν, βεβαίως, καλύτερα να δράσει κατάλληλα, τόσο η ελληνική διπλωματία, όσο και το ομογενειακό λόμπι, ώστε να μην φτάσει καν το αίτημα στο Κογκρέσο, δεδομένου πως εάν κάτι τέτοιο συμβεί θα έχει πιθανότατα προηγηθεί τέτοια άσκηση επιρροής του Λευκού Οίκου που θα έχει δημιουργήσει κατάλληλες συνθήκες.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν πως, τούτων δοθέντων, η ομιλία (ιστορική αναμφίβολα και μεγάλης συμβολικής αξίας) του πρωθυπουργού ενώπιον του σώματος αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει την δυνατότητα να εκθέσει πλήρως το πλαίσιο της τουρκικής απειλής και εμμέσως να περιγράψει γιατί δεν πρέπει να αρθεί ο αμυντικός αποκλεισμός της Τουρκίας. Αυτό, όμως, εμπεριέχει έναν σοβαρό κίνδυνο: είναι δύσκολο να επιχειρηματολογήσει ο πρωθυπουργός στο Κογκρέσο κατά της πώλησης F-16 στην Τουρκία, πρώτον εάν δεν έχει υποβληθεί επίσημα τέτοιο αίτημα από τον Λευκό Οίκο, και, δεύτερον, δημιουργώντας την εντύπωση της διαφωνίας και σύγκρουσης με την στρατηγική του ίδιου του προέδρου Τζο Μπάϊντεν.
Έτσι, το πιθανότερο είναι κάθε προσπάθεια να καταβληθεί στην κατ’ ιδίαν συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Αμερικανό πρόεδρο. Ακόμα και στις δημόσιες δηλώσεις, είναι δύσκολο να εκθέσει ο φιλοξενούμενος την πρόθεση του φιλοξενούντος, ακόμα κι αν έχει προηγηθεί, αναμφίβολα, το διπλωματικό unfair των ΗΠΑ που δημοσιοποιήθηκε από την αμερικανική εφημερίδα λίγο πριν την επίσκεψη στην Ουάσιγκτον.