NewsEdit Η ρωσική Gazprom κήρυξε «ανωτέρα βία» (force majeure) για τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε τουλάχιστον έναν μεγάλο πελάτη, σύμφωνα με επιστολή με ημερομηνία 14 Ιουλίου που ήρθε σε γνώση του Reuters σήμερα, Δευτέρα 18/7.
Η επιστολή ανέφερε ότι η Gazprom, η οποία έχει το μονοπώλιο στις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών, δεν μπορούσε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις προμήθειας λόγω «έκτακτων» περιστάσεων, που δεν δύναται να ελέγξει.
Εμπορική πηγή είπε ότι η επιστολή αφορούσε προμήθειες μέσω του αγωγού Nord Stream 1, μια σημαντική οδό ανεφοδιασμού προς τη Γερμανία και πέρα από αυτήν.
Μέχρι στιγμής η Gazprom δεν έχει προβεί σε κάποιο άμεσο σχόλιο.
Η επίκληση «ανωτέρας βίας» (force majeure), που χρησιμοποιείται όταν μια επιχείρηση πληγεί από παράγοντες που δεν μπορεί να ελέγξει, πιθανότατα θα κλιμακώσει τις εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης σχετικά με την εισβολή στην Ουκρανία, ενέργεια που το Κρεμλίνο αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα, σκοπεύει να σταματήσει τη χρήση ρωσικών ορυκτών καυσίμων έως το 2027, για την ώρα ωστόσο επιθυμεί τη συνέχιση του εφοδιασμού της με αυτά και για όσο θα διαρκέσει η διαδικασία απεξάρτησής της από τις ρωσικές προμήθειες.
Η παροχή ρωσικού φυσικού αερίου μέσω των μεγάλων οδών – μεταξύ άλλων μέσω Ουκρανίας και Λευκορωσίας και μέσω του Nord Stream 1 κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα – έχει μειωθεί δραματικά, με τον Nord Stream 1 να βρίσκεται υπό συντήρηση τυπικά μέχρι τις 21 Ιουλίου.
Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες, η Uniper, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου της Γερμανίας, ήταν μεταξύ των πελατών που δήλωσαν ότι έλαβαν επιστολή. Η εταιρεία απέρριψε επισήμως τον ισχυρισμό ως αδικαιολόγητο.
Παράλληλα, ο RWE ο μεγαλύτερος παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας της Γερμανίας και ένας άλλος εισαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου, δήλωσαν επίσης ότι έλαβαν ειδοποίηση ανωτέρας βίας. «Παρακαλούμε κατανοήστε ότι δεν μπορούμε να σχολιάσουμε τις λεπτομέρειες ή τη νομική μας γνώμη», ανέφερε η RWE.
Κύκλοι εμπορίας φυσικού αερίου εκτιμούν οι παραδόσεις αφορούν τη Γερμανία μέσω του αγωγού Nord Stream 1 της Βαλτικής Θάλασσας.
Οι ροές μέσω του αγωγού είναι μηδενικές καθώς η σύνδεση υφίσταται ετήσια συντήρηση που ξεκίνησε στις 11 Ιουλίου και πρόκειται να ολοκληρωθεί την Πέμπτη.
Τα τέσσερα μέτρα που πρέπει να πάρει η Ευρώπη
H IEA προειδοποιεί ότι δεν αρκούν οι εναλλακτικές από τη Ρωσία προμήθειες: για να φτάσει η Ε.Ε. τον στόχο της αποθήκευσης 90% φυσικού αερίου πριν τον χειμώνα, αν η Ρωσία κλείσει εντελώς τη στρόφιγγα, τότε πολύ απλά θα πρέπει να βρει τρόπους να μειώσει τη ζήτηση.
«Δεν αρκεί να βασίζονται σε αέριο που δεν προέρχεται από τη Ρωσία. Οι προμήθειες αυτές δεν είναι διαθέσιμες σε επαρκή όγκο για να αντικαταστήσουν αυτές της Ρωσίας», αναφέρει ο Μπιρόλ.
Αυτό ισχύει ακόμα και αν οι προμήθειες από Νορβηγία και Αζερμπαϊτζάν παραμείνουν στο μέγιστο επίπεδο, αν οι παραδόσεις από τη Βόρεια Αφρική μείνουν στα ίδια επίπεδα με πέρσι, αν η παραγωγή στην Ευρώπη παραμείνει ως έχει και αν αυξηθούν οι εσαγωγές LNG σε επίπεδα ρεκόρ, όπως έγινε στο πρώτο μισό της φετινής χρονιά.
Η ΙΕΑ προτείνει τέσσερα βήματα για να μπορέσει η Ε.Ε. να βγάλει τον χειμώνα:
- Να βάλει περιορισμούς και πλαφόν στη χρήση κλιματισμού σε νοικοκυριά και δημόσιους χώρους
- Να αρχίσει να καίει άνθρακα και πετρέλαιο αντί για αέριο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
- Να βρει τρόπους να εναρμονίσει την αγορά αερίου στα κράτη-μέλη
- Να δημιουργήσει ένα σύστημα δημοπρασιών «για να δώσει κίνητρα στους βιομηχανικούς χρήστες αερίου να μειώσουν τη ζήτηση μέσα από μια διαδικασία ανταγωνιστικής υποβολής προσφορών».
Το σχέδιο των Βρυξελλών για το φυσικό αέριο
Η έκκληση αυτή της ΙΕΑ έρχεται την ώρα που οι Βρυξέλλες ετοιμάζονται να παρουσιάσουν αυτή την εβδομάδα το σχέδιο για να μειωθεί η χρήση αερίου για τον χειμώνα.
Σύμφωνα με δύο πηγές που επικαλούνται οι Financial Times, οι διαπραγματεύσεις το Σαββατοκύριακο επικεντρώθηκαν στην πιθανότητα η Κομισιόν να επιβάλει συγκεκριμένους στόχους μείωσης της χρήσης φυσικού αερίου για κάθε κράτος-μέλος.
Με βάση προσχέδιο που είδαν οι FT, οι Βρυξέλλες θα δώσουν επίσης οδηγίες για το ποιες βιομηχανίες θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα σε περίπτωση που αποκοπούν πλήρως οι ρωσικές ροές φυσικού αερίου.
Σημειώνεται ότι οι επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, βρίσκεται στο Αζερμπαϊτζάν όπου αναμένεται να ανακοινώσει συμφωνία για αύξηση των παραδόσεων φυσικού αερίου στην Ε.Ε.