Οι πρώτες αθλητικές συγκροτήσεις των Μικρασιατών προσφύγων στη Νέα Ιωνία Αττικής, τη Νέα Φιλαδέλφεια – Νέα Χαλκηδόνα και το Ηράκλειο Αττικής, στην περίοδο του Μεσοπολέμου, ήταν μέσα στο πολύμηνο πρόγραμμα εκδηλώσεων που υλοποιούν οι Δήμοι των προαναφερομένων περιοχών, η Μητρόπολη των ιδίων περιοχών και το Κέντρο Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού – ΚΕΜΙΠΟ. Παρουσιάζουμε το πρώτο μέρος της εισήγησής μας στη συγκεκριμένη εκδήλωση.
«Θα πρέπει να ευχαριστήσουμε τους διοργανωτές για την ένταξη της συγκεκριμένης θεματικής στις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή και να τονίσουμε ότι ο σημαντικός ρόλος του Μικρασιατικού ελληνισμού στην επανεκκίνηση της αθλητικής ζωής στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου, δεν οφείλεται μόνο στην πλούσια αθλητική παράδοση που υπήρχε πριν τον ξεριζωμό, αλλά και στην αριθμητική προσθήκη των προσφύγων στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, καθώς μία δεκαετία πολέμων (Α’ Παγκόσμιος, Βαλκανικοί πόλεμοι, εκστρατεία στην Κριμαία και Μικρασιατική εκστρατεία) είχαν πλήξει στην Ελλάδα τις ηλικίες εκείνες που κατά κανόνα ασχολούνταν με τον αθλητισμό, δηλαδή νεαρούς άνδρες, που άλλοι είχαν πέσει στα μέτωπα των πολέμων και άλλοι γύρισαν σακατεμένοι.
Εκτός από μικρασιατικά σωματεία που στην ουσία επανιδρύθηκαν ή αν θέλετε μετεγκαστάθηκαν στην Ελλάδα, αρκετά ήταν και αυτά που γεννήθηκαν στις προσφυγογειτονιές, τους συνοικισμούς στους οποίους εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες.
Σε πολλές περιπτώσεις δεν είχαμε αμιγώς μικρασιατικής προέλευσης διοικητικές και αθλητικές συνθέσεις στην ίδρυση των σωματείων, αλλά είχαμε καταλυτικό ρόλο του μικρασιατικού στοιχείου, είτε στο αθλητικό δυναμικό, είτε στο διοικητικό πεδίο. Έτσι η συμμετοχή των Μικρασιατών στον αθλητισμό είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από όσο αρχικά εκτιμούσαμε.
Λίγα παραδείγματα ενδεικτικά από όλη την Ελλάδα
Αγροτικός Αστέρας Ευόσμου Θεσσαλονικης (Κουκλουτζάς στη Σμύρνη): Μικρασιατικό στοιχείο τον στελέχωσε, αλλά ο εμπνευστής, οργανωτής, ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος ήταν Χανιώτης στρατιωτικός (Δημήτρης Κοντικάκης) που είχε παντρευτεί προσφυγοπούλα στη Θεσσαλονίκη.
ΠΑΟΔ: Θεσσαλονικιοί οι περισσότεροι, αλλά ο πρώτος πρόεδρος (Βασίλης Κατεβαινίδης) και στενοί του συνεργάτες ήταν Μικρασιάτες, που έκαναν “σκάουτινγκ” στις πλατείες και ανακάλυπταν φοβερούς πιτσιρικάδες που τους έγραφαν μετά στην ομάδα. Όταν έφυγαν από την ενεργό δράση και το τιμόνι οι Μικρασιάτες που εντόπιζαν τα ταλέντα, ο Γιώργος Κούδας, το 1957 χρονιά που δεν είχε καν δελτίο στον ΠΑΟΚ (το έβγαλε το 1958 στα τσικό του δικεφάλου), πήγε στον ΠΑΟΔ για να γραφτεί. Ο παράγοντας που τον είδε μικρούλη και αδύνατο του είπε: “Τι μπάλα να παίξει εσύ ρε τσάκνο. Δεν έχω καν παπούτσια στο νούμερό σου”. Έτσι ο Γιώργος Κούδας κάτοικος της περιοχής του Διοικητηρίου, δεν έπαιξε ποτέ στην ομάδα της γειτονιάς του.
Άφοβος Χανίων: Mικρασιάτες οι πρώτοι παίκτες αλλά λόγω ένδειας μπήκαν μπροστά στα διοικητικά αρκετοί Κρητικοί γιατί οι έφηβοι πρόσφυγες ούτε αθλητικό υλικό, ούτε παράβολα για καταστατικό μπορούσαν να πληρώσουν.
Ιωνία Χανίων: Μικρασιάτες όλοι, που συνεδρίαζαν στο δημοτικό κήπο γιατί δεν είχαν χρήματα για γραφεία, αλλά χωρίς την ενίσχυση του στρατού που τους έδωσε αρβύλες για ποδοσφαιρικά παπούτσια, με αυτές έπαιζαν τα πρώτα χρόνια, δεν είναι σίγουρο πως θα εξελίσσονταν το εγχείρημα. Αυτά έγιναν με τις ενέργειες του υποστρατήγου διοικητή της Δ’ Μεραρχίας κ. Μάρκου και του αναπληρωτή Γενικού Διοικητή Κρήτης κ. Αποστολόπουλου.
Ένα χρήσιμο συμπέρασμα: Οι βοήθειες γηγενών στην αθλητική συγκρότηση των προσφύγων είναι ένα καλό επιχείρημα αλληλεγγύης και συνεργασίας, σαν απάντηση στα όσα δυσάρεστα αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες από άλλη μερίδα του πληθυσμού που τους αντιμετώπισε εχθρικά. Πάντα υπάρχει το φως, όσο και αν το σκοτάδι μας ενοχλεί και πάντα πρέπει να αναδεικνύουμε και να τιμούμε όσους στάθηκαν δίπλα στο προσφυγικό στοιχείο.
Η αναφορά μας στην περιοχή, επικεντρώνεται κυρίως στους αφανείς ήρωες εκείνης της εποχής, αφού τα μεγάλα μεγέθη, η ΑΕΚ και ο Απόλλωνας Σμύρνης που ήρθε στην περιοχή μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, έχουν συγκροτημένη λειτουργία που έχει διασώσει την ιστορική μνήμη και την πορεία τους, συνεπώς δεν θα προσθέταμε κάτι παραπάνω, οπότε για οικονομία χρόνου, «μεταφερόμαστε» στις γειτονιές των δήμων μας για να δούμε πως πήραν σάρκα και οστά τα αθλητικά όνειρα των προσφυγόπουλων.
Ο τρόπος εντοπισμού και καταγραφής. Ο αθλητικός Τύπος της εποχής δεν διέθετε επαγγελματίες ανταποκριτές, έτσι συχνά οι ανταποκρίσεις γίνονταν είτε από φιλάθλους της περιοχής, είτε από καθηγητές φυσικής αγωγής που υπηρετούσαν στην περιοχή και το είχαν μεράκι, αλλά και μέλη διοικήσεων των αθλητικών σωματείων. Το τελευταίο το επιβεβαιώνει η υπογραφή τους σε σχετικές ανταποκρίσεις.
Έτσι αν κάποιος από αυτούς για οποιοδήποτε λόγο σταματούσε την ενασχόλησή του με τον αθλητισμό, και δεν υπήρχε εθελοντής αντικαταστάτης, τότε εμφανίζονταν «τρύπα» στην ιστορική καταγραφή της πορείας του συλλόγου.
Συνεπώς η έλλειψη επικοινωνιακών χαρισμάτων σε κάποια σωματεία και η φθορά του χρόνου στον έντυπο τύπο, δεν βοήθησε στη διάσωση της καταγραφής της πορείας τους. ‘Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι ο Χαλκηδονικός που συνεχίζει και στις μέρες μας, ιδρύθηκε σαν ποδοσφαιρικός σύλλογος το 1924 από Μικρασιάτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στη Νέα Χαλκηδόνα Αττικής και μέχρι στιγμής δεν εντοπίστηκαν επαρκή δημοσιεύματα για τη δράση του εκείνη την εποχή.
Βεβαίως όταν από μία περιοχή οι ανταποκρίσεις ήταν συχνές και προέκυπτε ότι υπήρχε αθλητική κίνηση με ενδιαφέρον, συχνά η εφημερίδα έστελνε επαγγελματία δημοσιογράφο και έκανε έρευνες και αφιερώματα. Έχουμε εντοπίσει σχετικά αφιερώματα από εθελοντές ανταποκριτές, στην Ελευθερούπολη, την Καλογρέζα, τον Απόλλωνα Νέας Ιωνίας, τον Πανιώνιο Νέας Ιωνίας, τον Θρίαμβο Ελευθερούπολης, τον ΟΦΝΙ, την ΑΕ Ηρακλείου, κλπ.
Πρέπει να τονίσουμε ότι πολλές άτυπες ομάδες χωρίς καν καταστατικό προέκυπταν από παρέες που έδιναν ένα όνομα στην ομάδα τους και αναλάμβαναν και την προβολή της στον Τύπο στέλνοντας επιστολές αλλά και αγγελίες για αναζήτηση αντιπάλων για φιλικά παιχνίδια. Συνήθως ήταν βραχύβιες ομάδες, από νεαρής ηλικίας αθλητές, που τα ίχνη και η συνέχειά τους χάνονται.
Επίσης συχνό φαινόμενο ήταν παίκτες από επίσημα σωματεία να αγωνίζονται και σε αγώνες ανεπισήμων, όπως και το φαινόμενο, αθλητές των ομάδων να είναι ταυτόχρονα και μέλη των διοικήσεών τους.
Αθλητική Εβδομάς 2-10-1928
ΗΡΑΚΛΕΙΟΝ ΑΤΤΙΚΗΣ
Καθώς η Κηφισσιά, το Αμαρούσιον το Χαλάνδρι, έχουν αθλητικούς συλλόγους ούτω και το Ηράκλειον ως προς τον αθλητισμόν και το ποδόσφαιρον δεν υστερεί διόλου απέναντι των άλλων. Πρέπει όμως να είπω την αλήθειαν, προ δύο ακόμη ετών εις το Ηράκλειον ούτε ποδοσφαιρική ομάς υπήρξεν, ούτε εγνώριζε κανείς τι περί αθλητισμού. Το ορθόν είναι ότι όχι ότι δεν υπήρχε υλικόν, αλλά διότι δεν ευρίσκετο κανείς να τεθή επί κεφαλής και επί τέλους να αναλάβη να συγκεντρώση όλα τα καλά στοιχεία με τα οποία θα ηδύνατο να καταρτίση ένα σύλλογον. Πέρυσι όμως πρωτοβουλία των αδελφών Σαραντζόγλου (επίθετο με ένδειξη μικρασιατικής προέλευσης) και Γ. Μωραΐτου ιδρύθη αθλητικός ποδοσφαιρικός σύλλογος υπό την επωνυμίαν “Ένωσις Ηρακλείου” εις τον οποίον ενεγράφησαν τα τρία τέταρτα σχεδόν των κατοίκων ως μέλη. Και έκτοτε ήρχισε η αλματική πρόοδος του συλλόγου έως ότου αφ’ ενός μεν δια της δραστηριότητος του Δ. Συμβουλίου αφ’ ετέρου δε δια του συνόλου των μελών, η “Ένωσις Ηρακλείου” έφθασε εις επίπεδον ίσον προς τους άλλους συλλόγους των προαστείων οίτινες έχουν προ ετών ιδρυθή».
Υπογραφή στην ανταπόκριση – Ν. Βασιλειάδης (τον εντοπίζουμε και στη σύνθεση της ομάδας σαν αρχηγό).
Το Ηράκλειο συμμετείχε στη Γ’ κατηγορία, ήταν δηλαδή επίσημος σύλλογος και οι αγώνες της κατηγορίας αυτής συνήθως ορίζονταν στο γήπεδο της ΑΕΚ, που για την εποχή ήταν πιστοποιημένο, είχε τις προδιαγραφές τέλεσης επίσημων αγώνων και δεν ήταν αλάνα διαμορφωμένη για τις ανάγκες ενός αγώνα.
Περιοδικό Αθλητική Εβδομάς, 11-7-1928, Ένωσις Ηρακλείου – Ένωσις Θησείου: 3-0 σε φιλικό αγώνα. Η σύνθεση των νικητών: Λ. Ρομπάς, Ι. Τζινιέρης, Ποριώτης, Σύγηνης, Παπαμιχαήλ, Χαμενίδης, Ι. Χριστόπουλος, Δάβρης, Δ. Χριστόπουλος, Σαραντόγλου (ίσως ο Σαραντζόγλου της ίδρυσης), Βαζυμόπουλος
Στο ίδιο περιοδικό στις 26-7-1928 διαβάζουμε, Ένωσις Ηρακλείου – Όμιλος Τ.Τ.Τ.: 7-0 Tα τρία Τ είναι οι τριατατικοί δηλαδή οι εργαζόμενου σε τηλέγραφο,ταχυδρομεία, τηλεφωνική εταιρία.
Η σύνθεση του Ηρακλείου: Κρίθαρης, Σωτηρίου, Ξύγησης, Χωμενίδης, Ξανθάκος,
Γ. Χριστόπουλος, Ι. Χριστόπουλος, Προμπονάς, Βασιλειάδης (αρχηγός), Βαζυμόπουλος.
Αθλητική Εβδομάς 30-8-1929, Ένωσις Ηρακλείου- Εθνικός Φιλαδελφείας: 6-0. Η σύνθεση του Ηρακλείου: Κρίθαρης (αρχηγός), Βασιλειάδης, Καρνεμίδης, Χωμενίδης, Κοσμίδης, Ξύγκης, Γ. Χριστόπουλος, Ι. Χριστόπουλος, Γιαμπάνης, Σαράντογλου, Βαξιμόπουλος.
Διαπιστώνουμε ότι ο δαίμων του τυπογραφείου στη μία σύνθεση παρουσιάζη παίκτη σαν Χαμενίδη και στην άλλη σαν Χωμενίδη. Ήταν συχνό φαινόμενο εκείνη την εποχή που τα έντυπα είχαν στοιχειοθεσία ψηφία το ψηφίο. Το ίδιο με τον Βαζυμόπυλος – Βαξιμόπουλο και με τον Ξύγκη – Ξύγυση – Σύγηνη.
Στις 6-11-1932 στο γήπεδο της ΑΕΚ η τρίτη ομάδα της ΑΕΚ με τερματοφύλακα το Νεγρεπόντη έδωσε φιλικό αγώνα με το Ηράκλειο και με τελικό αποτέλεσμα 1-1.
«Την παρελθούσην Κυριακήν» αναφέρει στις 26-6-1933 η εφημερίδα Αθλητικός Τύπος, ο Ερμής Νέου Ηρακλείου σε φιλικό αγώνα, κέρδισε την ΑΕΚ Νέας Ιωνίας με 1-0.
Η σύνθεση του Ερμή: Αβρ. Ευθυμιάδης, Κοντός (αρχηγός), Κωνσταντινίδης, Ασλανίδης, Βαπότσης, Αλεξανδράκης, Λευκοφρυδης, Χαγιαλίδης, Λεόντης, Βαρότσης, Σταμπαλιάδης.
Στις 23 Ιουλίου 1933 (η είδηση έχει περάσει σε δημοσίευμα της 27-7-1933 στην εφημερίδα Αθλητικά Χρονικά) ο Ερμής Νέου Ηρακλείου κερδίζει την Ένωση Αγίου Αντωνίου. Λείπει το σκορ και η πλήρης σύνθεση, του Ερμή είναι: Γ. Κοντός, Ν. Γαβαλιάς, Ν. Bαρότσης (αρχηγός), Κ. Καποδίστριας, Χ. Βαρότσης, Η. Πετράς, Λεων. Χαραλάμπου, Α. Ευθυμίου, Δ. Αλεξανδράκης, Γ. Κουτσούμπας, Κ. Ασλανίδης.
Εδώ έχουμε τη είδηση, δεκαετίες μετά, στο έμπα της δεκαετίας του 1960, αναφέρεται η ίδρυση του Ερμή Ειρήνης Ηρακλείου, αρχικά σαν ανεξάρτητο σωματείο και ακολούθως εντάχθηκε στην ΕΠΣΑ, φαίνεται πως η ιστορία του χάνεται στο παρελθόν, αφού εντοπίσαμε στην περίοδο του Μεσοπολέμου στον αθλητικό Τύπο της εποχής τη δράση ομάδας με όνομα Ερμής Νέου Ηρακλείου.
Η λογική λέει ότι η ομάδα – πρόγονος κάποια στιγμή μέσα στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν σταμάτησε να λειτουργεί και είναι εξαιρετικά πιθανό η ανάμνησή της να λειτούργησε στην επιλογή του ονόματος στη μεταπολεμική περίοδο που ιδρύθηκε με καταστατικό.
Ισχυρή ένδειξη είναι ότι στον Ερμή της δεκαετίας του 1960, όπως μας δήλωσε ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του Μίμης Λευκιμιάτης, ο φροντιστής Σίμος Κοντός, ήταν η ψυχή της ομάδας, ενώ στη σύνθεση του προπολεμικού Ερμή εντοπίζουμε τον παίκτη Γ. Κοντό, ενώ το όνομα του πατέρα του Σίμου Κοντού ήταν Γιώργος. Η σημερινή ομάδα του Ερμή δεν γνώριζε αν υπήρχε σύνδεση – έμπνευση για το όνομά της από τα πρόσωπα που την ίδρυσαν και αν είχαν αναμνήσεις από τον παλιό Ερμή.
Εκλογές στην ‘Ενωση Ηρακλείου και η εφημερίδα Αθλητικά Χρονικά, στις 10-8-1933, αναφέρει τη σύνθεση του Δ.Σ. που το απαρτίζουν οι: Ν. Θεολογίτης Πρόεδρος, Κ. Κοσμίδης Αντιπρόεδρος, Ευάγγελος Οικονομόπουλος Γενικός Γραμματέας, Ι. Κουρακλής Ταμίας, Β. Τσιμέκης Έφορος, Ζ. Δαλέζιος Γενικός Αρχηγός, Α. Τόπακας Σύμβουλος.
Ιωνικός Νέας Φιλαδέλφειας
Στο παρελθόν είχαμε μιλήσει με τον πρόεδρο του Ιωνικού Νέας Φιλαδέλφειας Χρήστο Σύλλα, που μας υποδέχτηκε στο γήπεδο της ομάδας και μεταξύ άλλων μας είχε πει: «H ιστορία μας λέει ότι ξεκινήσαμε το 1929, αλλά επίσημα το πρώτο καταστατικό κατατέθηκε το 1930 και έγινε και επίσημα σύλλογος. Τα πρώτα ιδρυτικά μέλη προέρχονταν από το Μικρασιατικό στοιχείο. Τα πρώτα τμήματα του Ιωνικού ΝΦ ήταν ποδηλασία και στίβος.
Ακολούθως προστέθηκαν το βόλεϊ και το μπάσκετ και το 1975 – 1976 ιδρύθηκε και το χάντμπολ».
Δημοσίευμα της 5-5-1933 στα Αθλητικά Χρονικά, «την παρελθούσαν Κυριακήν», Ένωσις Φιλαδελφείας – Απόλλων Φιλαδελφείας: 3-1, εντός του κειμένου το σκορ αναφέρεται ως 2-1. Η σύνθεση των νικητών: Σταυρινός, Παπάζογλου, Τσιριγώτης, Αποστολίδης, Μαρκάκος, Γαβριηλίδης Ι, Γαβριηλίδης ΙΙ , Κιούσης, Κωστόπουλος. Διαπιστώνουμε ομάδα εννέα παικτών.
Στην ίδια εφημερίδα στις 13-5-1933 αναφέρεται Μικρά Ένωσις Ν. Φιλαδελφείας – Δικέφαλος Ν. Φιλαδελφείας: 4-2, με πιο πιθανό το Μικρά να είναι περικοπή του Μικρασιατική για λόγους στοιχειοθεσίας. Η σύνθεση των νικητών: Κωστόπουλος, Σταυρινός, Παπάζογλου, Αποστολίδης, Γαβριηλίδης, Αυγέρης, Αμπατζής, Μαρκάκος, Πλακιόζογλου, Κορμανάς, Γαβριηλίδης.
Επίσης ο Απόλλωνας Νέας Φιλαδέλφειας χάνει σε φιλικό αγώνα από την Ένωση Αγίων Αναργύρων με 4-0 όπως αναφέρει η Αθλητική Φωνή στις 10-7-1933.
Στη Νέα Ιωνία
Παμβυζαντινός Καλογραίζης ίδρυση το 1925 από τους Καλόπουλο, Αναγνωστόπουλο και Μαργαρίτη, ανακηρύχθηκε και πρωταθλήτρια Αττικής από το 1925 έως το 1929, μετά πέρασε κρίση, ανασυγκροτήθηκε το 1931 με ΔΣ τους Αδαμίδη, Πετρίδη, Μεταλόπουλο, Κανταρτζή, Μόσχου, στους οποίους προστέθηκαν και οι Βαρδούτσης, Παναγιωτόπουλος, Μαντζαβίνος, Τζανετόπουλος.
ΟΦΝΙ ίδρυση το 1926 με πρωτεργάτη τον Α. Κασσάρ, γραφεία και λέσχη στην οδό Σμύρνης 40 και 200 μέλη (δημοσίευμα της 27-6-1932 Αθλ. Χρονικά)
ΔΣ, πρόεδρος Κασσάρ, αντιπρόεδρος Μ. Κοντοστάθης, γεν. Γραμματέα Νικολαΐδη, ταμία Δ. Παρίση, εφόρου Δ. Μαλάτη, συμβούλους Π. Ευσταθιάδη και Ε. Ελευθεριάδη.
Ποδοσφαιρικό τμήμα από το 1927 με δύο ομάδες, αθλητικό τμήμα (στίβος) ανδρικό και γυναικείο, δύο ομάδες μπάσκετ ανδρών και δύο ομάδες βόλεϊ ανδρών ομάδα χάντ μπολ ανδρών και ψυχαγωγικό και εκδρομικό τμήμα.
Λόγω των πολλών ομάδων και για οικονομία χρόνου θα αναφέρουμε μόνο τα ονόματα της ομάδας χάντμπωλ τιμητικά αφού το άθλημα αυτό ο ΟΦΝΙ το τιμά και στις μέρες μας. Ήταν οι Ξ. Παπαδόπουλος, Β. Βαριουτσής, Χ. Αμανίτης, Σ. Γαβριηλίδης, Ι. Καραϊωσηφίδης, Σ. Χατζηιωάννου, Δ. Γιαλούρης, Κ. Σουγιουτζόγλου, Μ. Ελευθεριάδης, Κ. Γλυτσός και ο αρχηγός Ε. Κυριακίδης.
Αναφέρονται αναλυτικά οι προσπάθειες για δημιουργία γηπέδου με αρχική ενοικίαση χώρου και αργότερα με απαλλοτρίωση χώρου με συνδρομή του υπουργείου Προνοίας και του Δήμου Αθηναίων.
Ένωσις Ελευθερουπόλεως – ίδρυση το 1929 με ιδρυτές τους Κουντούρο, Τσατσαμάκη, Σούλη ή Σουλή. Το ΔΣ (δημοσίευμα της 22-6-1932 Αθλ. Χρονικά) αποτελούσαν οι :
πρόεδρος Θ. Κουντούρης, αντιπρόεδρος Κ. Κατερινάκης,
γεν.γραμματέας Ν. Πυρήνης, ταμίας Μπακδζόγλου, και συμβούλους τους Δ. Τζέκα, Ε. Νικήτα και Σ. Κουλούρη.
Παίκτες ήταν οι Π. Τσάκωνας, Ν, Μάγαρας, Φ. Περένης, Π. Σιδερής, Κ. Γκάγκας, Γ. Λουκάς, Δ. Μπηλπάσης, Κ. Βασιλείου, Κ. Πυρρής, Κ. Αργυρόπουλος και Ε. Ψαραδάκος και στη Β’ ΟΜΑΔΑ οι Καραπουρνής, Αρήνης, Τσάκωνας, Μασάλας, Σιδερής , Μάγκος, Παπαδόπουλος, Κουλουριώτης, Ψάλτης, Ορφανός, Τσάκωνας ΙΙΙ.
Ελπίς Νέας Ιωνίας – ίδρυση το 1930 με γραφεία στην οδό Βυζαντίου 36, ΔΣ (δημοσίευμα της 22-6-1932 Αθλ. Χρονικά), πρόεδρος ΔΓ. Τσχελχεμτζής, αντιπρόεδρος Α. Φανάρας, γεν. Γραμματέας Ν. Βασιλειάδης, ταμίας, Β. Τσουκαλάς, σύμβουλος Ν. Παπαδόπουλος, γενικός αρχηγός Χρ. Μασμανίδης. Αθλητές οι Γ. Παυλής, Σ. Βελικόπουλος, Α. Συκαμνίδης, Γ. Τραβασάρος, Γ. Κούκας, Χ. Βελικόπουλος, Γ. Μπαμιατζόγλου, Θ. Χρύσης, Π. Τραβασάρος, Ε. Γκιόκας, Ν. Καστρίτης, και η Β’ ΟΜΑΔΑ Κορόλης, Κοσμίδης, Κανσής, Πετρίδης, Νικολάου, Καρύδης, Αργυράκης, Παπαδημητρίου, Αλεξανδρίδης, Ιωακείμ.
Ως γήπεδο μαζί με τον Απόλλωνα Ν. Ιωνίας χρησιμοποιούσε ανοιχτό χώρο πίσω από την Αναξαγόρειο Σχολή.
Προοδευτικός Όμιλος Νέων Σαφραμπόλεως – ίδρυση το 1930 με φερόμενο ως ιδρυτή τον Α. Μαραγκό. Τμήματα αθλοπαιδιών με τρεις ομάδες ανδρών και μία γυναικών, θεατρικό, εκπαιδευτικό και εκδρομικό. Οι παίκτες ήταν: Μαραγκός (αρχηγός), Ελευθεριάδης, Σαγινίδης, Γιαννακίδης, Εδρεμίτογλου, Μπαλόγλου, Κερμλίδης, Κοκκινάκης, Τσαουσάκης, Κεχόπουλος, Σπινάρης, Βασιλειάδης, Καχραμάνος, Ανανιάδης, Κονταρίδης, Ορθόπουλος, Παπαναστασίου, Ιωσηφίδης.
Οι γυναίκες ήταν ήταν: Κονταρίδου (αρχηγός) Καχοπούλου, Παναγιωτίδου, Καλοειδή, Παπαδοπούλου και Καλπακίδου.
Αναφέρονται σαν θερμοί του υποστηρικτές ο Άγιος Πατάρων Μελέτιος, και οι Ιωαννίδης, Δούμπας, Βροχίδης, Παπαδόπουλος, Κιριμλίδης, Δημητριάδης.
Ένωσις Καλογραίζης – ίδρυση το 1930 και είχε αναγνώριση από το Πρωτοδικείο το 1931, από τους Σ. Βουτσά, Β. Βουλγαράκη, Α. Στάμου, Ν. Νεσιάδη, Κ. Κοσμίδη.
Σε δημοσίευμα της 2-2-1934 στα Αθλητικά Χρονικά αναφέρεται ότι στο πρώτο ΔΣ ήταν πρόεδρος ο Νεσιάδης, ταμίας ο Βουτσάς, έφορος ο Βουλγαράκης, σύμβουλοι οι Βαλασόπουλος και Μορεσίνης και αντιπρόεδρος ο Ρωτιάδης. Ως παίκτες αναφέρονται οι Καμπουριάνης, Κοσμίδης Ι, Κοσμίδης ΙΙ, Στεφανίδης, Βουδούρης, Μαυρίδης, Πατόν, Μιτσούλας
Υπογραφή ανταπόκρισης: Α. Παπαδόπουλος
Πανιώνιος Νέας Ιωνίας με έτος ίδρυσης το 1930 και ιδρυτιά μέλη τους : Τραβασάρο Δημήτρη, Παπαδανιήλ, Βαρδουλάκο, Πετρίδη και Πατεράκη. Εφάρμοζε σύστημα συνδρομών των μελών και διατηρούσε «ευπρεπή γραφεία με λέσχη επί της οδού Μικράς Ασίας 21».
Είχε τη δυνατότητα συγκρότησης πρώτης και δεύτερης ομάδας και δεν είχε αναπτύξει άλλο άθλημα εκτός από το ποδόσφαιρο. Διασώζονται οι συνθέσεις: A OMAΔΑ: Πετρίδης, Βαρδουλάκος, Μιχαηλίδης, Τσεσμελής, Παπαδανιήλ, Παπαδανιήλ ΙΙ, Τραβασάρος, Πατεράκης, Παπαδόπουλος, Βασιλειάδης και Τζανής.
Β ΟΜΑΔΑ: Γαλατιανός Ι, Γαλατιανός ΙΙ, Προύσαλης, Τσεσμελής, Χατζηβασιλείου, Ποιμενίδης, Αποστόλου, Σαλεπλίδης, Καραμπάτσος, Τραβασάρος ΙΙ, Δρουτσόγλου.
Το ΔΣ συγκροτήθηκε από τους: Πρόεδρος Ι. Γεωργιάδης, Γενικός Γραμματέας Γ. Βασιλειάδης, Ταμίας Τραβασάρος, σύμβουλοι Τσοπανάκης και Πετρίδης και γενικός αρχηγός Β. Βασιλείου.
Βλέπουμε ότι μέλη του ΔΣ είναι ταυτόχρονα και αθλητές του συλλόγου. Στόχοι του συλλόγου ήταν να αναπτύξει τμήματα αθλοπαιδιών, στίβου και εκδρομών.
Υπογραφή ανταπόκρισης: Α. Βέρος
Απόλλων Νέας Ιωνίας – ίδρυση το 1931 με βασικά ιδρυτικά μέλη τους Ι. Λαδόπουλο και Α. Χονδρόπουλο και γραφεία στην οδό Μοργκεντάου 25. Είχε 120 μέλη (δημοσίευμα της 20-6-1932 στα Αθλητικά Χρονικά). Είχε ποδόσφαιρο και βόλεϊ. Στο ποδόσφαιρο συγκροτούσε Α και Β Ομάδα και αγωνίζοντας οι Βασιλείου, Κολιάκος, Τόπακας, Τριαναταφύλλου, Κοντόπουλος, Κωνσταντινίδης, Πετρίδης, Μανκλέρος, Ψαρρός, Γιώκος, Δασκάλου, Φωτιάδης, Αλευράς, Κυριακίδης, Κανελλίδης, Τζανής, Χατζηαδάμ, Στεφάνου, Καρελάς. Αργότερα προστέθηκε ο Ρίμπας αδελφός του τερματοφύλακα της ΑΕΚ, καθως και οι Τσιμενίδης, Κόκοτζης, Λεωνίδου, Λεοντιάδης, Αγιάννης.
Στο βόλεϊ είχε τους Ν. Μαρινάκη, Π. Μαρινάκη, Ι. Παπαδάκη, Φ. Θωμαΐδη, Ε. Παπαρδάκη, και Π. Βούλγαρη.
Ως ενθουσιώδεις φίλαθλοι που βοήθησαν οικονομικά το σύλλογο και ενέγραψαν και νέα μέλη αναφέρονται οι αδελφοί Βοσταντζόγλου και οι Δ. Φορνής, Π. Δουζινός, Ε. Παπαρδάκης.
Καταγράφονται αρκετά αποτελέσματα των αγωνιστικών τμημάτων του συλλόγου και ως Δ.Σ. Αναφέρονται οι : πρόεδρος Ι. Δημητριάδης, ταμίας Λ. Καρμενίδης, γεν. Γραμματέας Α. Μικρογιάννης και σύμβουλοι Ι. Παλούρδος και Λ. Τσορβάς.
Απόλλων Ελευθερουπόλεως ίδρυση το 1931 μόνο ποδόσφαιρο, με αθλητές τους Σ. Ψυχιώτη, Σ. Κοσκινίδη, Δ. Κασιώτη, Κ. Γεωργίου, Ε. Γεωργίου, Η. Κριεζή, Δ. Λαζαρίδη, Ι.Πετρίδη, Α. Κουκιάρα, Μ. Φωτεινόπουλο (αρχηγός), Ε. Φιλιππίδη, Κ. Ψυχιώτη, Τ. Κισίσογλου.
Πρόκειται για δύο διαφορετικούς Απόλλωνες στη Νέα Ιωνία, καθώς είχαν διαφορετικά τμήματα (ο ένας μόνο ποδόσφαιρο) και διαφορετικά ονόματα στη σύνθεσή τους».
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Διαβάστε στο www.ertnews.gr το Σάββατο 13 Αυγούστου το Β’ μέρος